1 કલાક પેહલાલેખક: શશાંક શુક્લ
- કૉપી લિંક
ભારતીય પરંપરામાં એવી માન્યતા છે કે, દેવઊઠી એકાદશીના દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ ચાર મહિનાની ઊંઘમાંથી જાગી જાય છે. આ પછી, દેશભરમાં શુભ સમય શરૂ થાય છે અને લોકો શુભ કાર્યો શરૂ કરે છે.
આ સમય દરમિયાન હિંદુ પરંપરાઓનું પાલન કરતા લોકો લગ્ન કરે છે. ઓલ ઈન્ડિયા ટ્રેડ ફેડરેશન (CIAT)ના ડેટા અનુસાર, આ વર્ષે લગ્નની સિઝનમાં દેશભરમાં લગભગ 48 લાખ યુગલો લગ્નના બંધનમાં બંધાશે.
જો તમે પણ આવનારા દિવસોમાં લગ્ન કરવા જઈ રહ્યા છો અને લગ્નને લઈને તણાવમાં છો, તો શક્ય છે કે તમે મેરેજ એંગ્ઝાઇટીથી પીડાતા હોવ. આવી સ્થિતિમાં આજે આપણે લગ્નની ચિંતા અને સંબંધોમાં તેનાં લક્ષણો વિશે વાત કરીશું. તમે એ પણ જાણી શકશો કે –
- મેરેજ એંગ્ઝાઇટી શું છે?
- આના કારણો શું છે?
- મેરેજ એંગ્ઝાઇટીનો સામનો કેવી રીતે કરવો?
મેરેજ એંગ્ઝાઇટી શું છે? આપણામાંથી ઘણા લગ્ન પહેલા તણાવ અને નર્વસ અનુભવે છે. લગ્ન પછી જીવનમાં આવનારા બદલાવ વિશે વિચારીને લોકો અનેક શંકાઓથી ઘેરાઈ જાય છે. એવો ડર સતાવતો રહે છે કે, લગ્નનો નિર્ણય યોગ્ય છે કે નહીં. આને મેરેજ એંગ્ઝાઇટી કહેવામાં આવે છે.
આનું કારણ લગ્નની તૈયારીઓથી લઈને ભવિષ્ય વિશે વિચારીને અનુભવાતી અનિશ્ચિતતાઓ સુધી કંઈપણ હોઈ શકે છે. લગ્ન પછી તેમનું જીવન કેવું બદલાશે, તેમનો સંબંધ કેવો રહેશે અને તેઓ આ ફેરફારોને કેટલી સારી રીતે હેન્ડલ કરી શકશે તે અંગે લોકો ઘણીવાર ચિંતિત હોય છે.
મેરેજ એંગ્ઝાઇટીનાં લક્ષણો શું છે? મેરેજ એંગ્ઝાઇટીનાં ઘણાં લક્ષણો હોઈ શકે છે. લગ્નની તારીખ નજીક આવતાં તેનાં લક્ષણો વધુ પ્રબળ બની શકે છે. નીચેના ગ્રાફિકમાં વિગતો જુઓ –
મેરેજ એંગ્ઝાઇટીનાં કારણો શું છે? મેરેજ એંગ્ઝાઇટીનાં કારણોમાં ભૂતકાળના અનુભવો, અંગત અસુરક્ષા સહિતના ઘણા કારણો સામેલ હોઈ શકે છે. માતાપિતાના ભૂતકાળના છૂટાછેડા પણ લગ્નની ચિંતામાં વધારો કરી શકે છે. તમારા માતા-પિતા દ્વારા થયેલી ભૂલો ફરી તમારા દ્વાર ન પુનરાવર્તિત થાય એ માટે તમે તણાવ અનુભવી શકો છો.
જો તમે તમારા પાર્ટનરથી અસંતુષ્ટ છો અથવા તમારા મનમાં એવો ડર છે કે, કદાચ તમારો પાર્ટનર તમને પ્રેમ ન કરે તો આ સ્થિતિમાં પણ ચિંતા થઈ શકે છે. લગ્ન પછી નવી જગ્યાએ જવાનું, નવી નોકરી વિશે વિચારીને તણાવ વધી શકે છે. તેમના જીવનસાથી સાથેના ભાવિ આયોજન અંગે બંનેના જુદા જુદા વિચારો પણ તણાવ પેદા કરી શકે છે.
મેરેજ એંગ્ઝાઇટીનો સામનો કેવી રીતે કરવો? લગ્ન પહેલા ચિંતા થવી સામાન્ય છે. આ અંગે ચિંતા કરવાની જરૂર નથી. આવી સ્થિતિમાં તમારે તમારી લાગણીઓ પરિવાર અને મિત્રો સાથે શેર કરવી જોઈએ.
જીવનસાથી સાથે ખૂલીને વાત કરો જો તમે લગ્નની ચિંતાથી પરેશાન છો તો આ વાત તમારા પાર્ટનર સાથે શેર કરો. તેમને કહો કે તમે શા માટે ચિંતિત છો, જેથી તેઓ તમને વધુ સારી રીતે સમજી શકે અને ટેકો આપી શકે. તમારા પાર્ટનરને પણ એવું જ લાગશે. આ તમારા સંબંધને વધુ મજબૂત બનાવશે.
મિત્ર અથવા પરિવાર સાથે વાત કરો તમારી ચિંતાઓ નજીકના મિત્ર, કુટુંબના સભ્ય અથવા ચિકિત્સક સાથે શેર કરો. તેમને કહો કે તમને કયા પ્રકારના સમર્થનની જરૂર છે અને તમે શા માટે ચિંતિત છો. જો તમારો કોઈ મિત્ર અથવા નજીકનો વ્યક્તિ આ પરિસ્થિતિમાંથી પસાર થઈ રહ્યો હોય તો તેને મદદ કરો.
તમારી સંભાળ રાખો લગ્નની તૈયારીઓ વચ્ચે સ્વ-સંભાળને પ્રાધાન્ય આપો. તમારી દિનચર્યામાં યોગ, ધ્યાન અથવા પુસ્તકો વાંચવા જેવી પ્રવૃત્તિઓનો સમાવેશ કરો. માનસિક, શારીરિક અને ભાવનાત્મક સંતુલન જાળવવાથી ચિંતા ઓછી થશે.
વર્તમાનમાં જીવતા શીખો ભવિષ્યની યોજનાઓ અને લગ્નની તૈયારીઓમાં એટલા વ્યસ્ત ન થાઓ કે તમે વર્તમાનને માણવાનું ભૂલી જાઓ. માઇન્ડફુલનેસ પદ્ધતિઓનો પ્રયાસ કરો. તમારી આજુબાજુની વસ્તુઓ પર ધ્યાન આપો, પોતાને કોઈ મનપસંદ કામમાં વ્યસ્ત રાખો.
વૈવાહિક જીવન વિશે વાસ્તવિક બનો કોઈ ચીજ પરફેક્ટ નથી હોતી અને તે બાબત સામાન્ય છે. લગ્ન અને સંબંધો બંનેમાં ઉતાર-ચઢાવ આવશે. તેને સ્વીકારો અને જો તમારો પાર્ટનર તેનાથી ચિંતિત હોય તો તેને પ્રેમથી સમજાવો.
સાથે મળીને યોજના બનાવો તમારા જીવનસાથી સાથે બેસો અને તમારા લગ્નની યોજના બનાવો. અઠવાડિયામાં એકવાર લગ્ન સંબંધિત બાબતોની ચર્ચા કરો અને લગ્ન માટે કંઈક અનોખું આયોજન કરો. આ આયોજનને વધુ આનંદપ્રદ અને ઓછું તણાવપૂર્ણ બનાવશે.
લગ્ન અને સંબંધો વિશે જાણો અને સમજો લગ્ન પહેલાની વર્કશોપ અથવા પુસ્તકો દ્વારા લગ્ન અને સંબંધો વિશે જાણો. આ સમજવાથી તમારી ચિંતા ઘટાડવામાં મદદ મળશે.
યાદ રાખો કે તમે શા માટે લગ્ન કરવાનું નક્કી કર્યું તમારા જીવનસાથી સાથે વિતાવેલી સુંદર પળોને યાદ કરો.આ તમારી ચિંતાને ઉત્તેજનામાં ફેરવી શકે છે. જ્યારે તમે બંને વચ્ચેના રસાયણશાસ્ત્રને સમજો છો, ત્યારે તણાવ ઓછો થશે અને તમે શા માટે લગ્ન કરવાનું નક્કી કર્યું તે તમને સમજાશે.
મેરેજ એંગ્ઝાઇટી અને ગેમોફોબિયા વચ્ચે શું તફાવત છે? ગેમોફોબિયા એ એક માનસિક સ્થિતિ છે જેમાં વ્યક્તિ લગ્ન અથવા જવાબદારીઓથી ડર અનુભવે છે. આ સ્થિતિમાં, વ્યક્તિને ગભરાટ, હૃદયના ધબકારા વધવા, પરસેવો, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ અને લગ્નના વિચારમાં ગભરાટના હુમલા જેવા લક્ષણોનો અનુભવ થઈ શકે છે.
લગ્નને લઈને આવા લોકોના મનમાં ડર રહે છે. ગેમોફોબિયા પાછળના કારણો ભૂતકાળમાં થયેલા ખરાબ અનુભવો અને લગ્ન પછી સ્વતંત્રતા ગુમાવવાનો ડર હોઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં વ્યક્તિએ ચિકિત્સક અથવા કાઉન્સેલરની મદદ લેવી જોઈએ.
મનોચિકિત્સક ડૉ.સત્યકાંત ત્રિવેદી કહે છે કે, ગેમોફોબિયા અને મેરેજ એંગ્ઝાઇટીમાં ઘણો તફાવત છે. લગ્નને લઈને થોડો તણાવ અને ચિંતા થવી સ્વાભાવિક છે. પરંતુ આનાથી તમે ગેમોફોબિયાથી પીડિત છો તે નિષ્કર્ષ તરફ દોરી જવું જોઈએ નહીં. જો કે, બંને પરિસ્થિતિઓમાં, કાઉન્સેલર સાથે વાત કરવી મદદરૂપ થઈ શકે છે.
