પોતાના શારીરિક દેખાવ માટે શરમિંદગી અનુભવો છો?: તો તમે ‘બોડી શેમિંગ’ બીમારીના શિકાર છો, શારીરિક-માનસિક સ્વાસ્થ્ય બગડતુ જાય છે; સાયકોલોજિસ્ટ બતાવે છે છુટકારાના 5 રસ્તા

શું તમે ક્યારેય તમારી જાતને કહ્યું છે કે, ‘હું ખૂબ જાડો કે પાતળો દેખાઉં છું?’ અથવા અન્ય લોકો તરફથી નકારાત્મક ટિપ્પણીઓ જેવી કે ‘શું તમે જાડા થઈ રહ્યા છો?’ અથવા ‘તમે વૃદ્ધ થઈ રહ્યા છો?’ શું તમે આ સાંભળીને દુઃખી થયા છો? તો આ બધા બોડી શેમિંગના ઉદાહરણો છે. આ ટિપ્પણી ફક્ત તમારા શરીરના કદ વિશે નથી. તે તમારા સ્વાભિમાન પર પણ નકારાત્મક અસર કરે છે.

આજકાલ, સોશિયલ મીડિયા પર ઝીરો ફિગર અને એબ્સ બતાવવાની સ્પર્ધા ચાલી રહી છે, જેના પ્રભાવ હેઠળ આપણે આપણી જાતને બીજાઓ સાથે સરખાવવા લાગીએ છીએ. તે આપણને માનસિક અને ભાવનાત્મક રીતે નબળા બનાવે છે. બોડી શેમિંગથી બચવાનો સૌથી સરળ રસ્તો એ છે કે તમારી જાતને સ્વીકારો અને પ્રેમ કરો. જો તમે તમારી જાતથી ખુશ રહેશો, તો આવી બાબતો તમને પરેશાન કરી શકશે નહીં. આ માટે, આપણે ધ્યાનમાં રાખવું પડશે કે દરેક શરીર અલગ હોય છે અને દરેક સ્વરૂપમાં સુંદરતા હોય છે.

ચાલો ગ્રાફિકને વિગતવાર સમજીએ.

આપણે વિશ્વના સૌથી સુંદર લોકોમાં સુપરમોડેલ્સ, બેલે ડાન્સર્સ, એથ્લેટ્સ અને ફિલ્મ સ્ટાર્સની ગણતરી કરીએ છીએ. આપણામાંથી ઘણા લોકો તેમના જેવા દેખાવા માગે છે, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે તેમને પણ બોડી શેમિંગનો શિકાર બનવું પડે છે. આવી સ્થિતિમાં, શરીરની કોઈપણ રચના આદર્શ નથી. તેથી તમારી જાતને સ્વીકારો અને સ્વસ્થ રહેવાનો પ્રયાસ કરો.

ન ખાવાની બીમારી

બોડી શેમિંગના કિસ્સામાં, શરીરની નકારાત્મક છબીને કારણે, વ્યક્તિ એનોરેક્સિયા, બુલિમિયા અથવા બિંજ ઇટિંગ (વધુ પડતો આહાર લેવો) જેવા રોગોનો શિકાર બની શકે છે. એનોરેક્સિયામાં વ્યક્તિ વજન વધવાના ડરથી ઓછું ખાવાનું શરૂ કરે છે. જ્યારે બુલીમીયામાં, વ્યક્તિ વજનમાં વધારો ટાળવા માટે ખાધા પછી ઊલટી કરે છે. જેના કારણે શરીરમાં પોષક તત્ત્વોની ઊણપ સર્જાય છે. ઘણા લોકોને વધુ પડતી કસરત કરવાની આદત પડી શકે છે.

શરીરને શરમાવે તેવી ટિપ્પણીઓ જેમ કે “વાહ શું તમે વજન ઘટાડયું છે? તમે પહેલા કરતાં વધુ સારા દેખાઓ છો,” આવી ટિપ્પણીઓ આદતોને પ્રોત્સાહિત કરી શકે છે અને તમને વજન ઘટાડવા માટે વધુ પ્રયત્નો કરવા પ્રેરિત થઈ જાઓ છો જે નુકસાન કારક છે.

બોડી ડિસ્મોર્ફિક ડિસઓર્ડર (BDD) બોડી શેમિંગ(પોતાના દેખાવ બાબતે શરમિંદગી) સેલ્ફ-ઇમેજને નુકસાન પહોંચાડે છે અને વ્યક્તિને તેના શરીર વિશે વધુ સંવેદનશીલ બનાવે છે. જે આગળ જતાં બોડી ડિસમોર્ફિક ડિસઓર્ડરમાં ફેરવાઈ શકે છે, જ્યાં તમે તમારા શરીરની કોઈપણ નાનીઅમથી વસ્તુ વિશે ચિંતિત થવા લાગો છો.

આખો દિવસ તેના વિશે વિચારતા રહો. તમે સતત અરીસામાં જોયા કરો છો અથવા જાત પ્રત્યેની ઘૃણાથી અરીસાને ટાળી શકો છો. સાથે સાથે આ બાબત શાળા, કોલેજ અને કાર્યસ્થળમાં તમારા કામને અસર પણ કરી શકે છે.

વધુ પડતી કસરત કસરત કરવી આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે સારી છે, પરંતુ બોડી શેમિંગના કારણે વ્યક્તિ વધુ કસરત કરવા લાગે છે. તેનાથી થાક, ઈજા અને બીમારી થઈ શકે છે. આ ઉપરાંત ‘રિલેટિવ એનર્જી ડેફિસિયન્સી ઇન સ્પોર્ટ’ (RED-S) જેવી સ્થિતિ ઊભી થઈ શકે છે. આ એવી સ્થિતિ છે જેમાં તમારા શરીરને પૂરતી કેલરી મળતી નથી, તમે જે પણ મેળવો છો, તમે તેને વર્કઆઉટ કરીને બાળી દો છો.

ચિંતા અને હતાશા જો તમે જાહેરમાં અથવા સોશિયલ મીડિયા પર બોડી શેમિંગનો સામનો કરી રહ્યા છો, તો તમે શાળા અથવા અન્ય સામાજિક મેળાવડા ટાળવાનો પ્રયાસ કરવા લાગો છો. તમે અન્ય લોકોથી દૂર રહેવા લાગો છો અને એકલતા અનુભવો છો.

બોડી શેમિંગથી બચવાનો ઉપાય શું છે?

બોડી શેમિંગને રોકવાનો સૌથી અસરકારક રસ્તો એ છે કે, તમે તમારી જાતને સ્વીકારો. સમાજની નકારાત્મક ટિપ્પણીઓ અને માન્યતાઓથી દૂર રહીને સ્વસ્થ વિચાર અપનાવવો જોઈએ. તેનાથી માનસિક શાંતિ વધે છે.

ચાલો આને ગ્રાફિકલી સમજીએ.

સેલ્ફ-લવ (પોતાની જાતને પ્રેમ કરો)

જ્યારે તમે તમારી જાતને પ્રેમ કરવાનું શીખો છો, ત્યારે તમારામાં બોડી શેમિંગને હરાવવાની શક્તિ આવે છે. તમારી શારીરિક સ્થિતિ કરતાં તમારું સ્વાસ્થ્ય વધુ મહત્ત્વનું છે તે વાત યાદ રાખો.

આ સ્થિતિમાં તમે એવા સમયમાંથી પસાર થાઓ છો જ્યારે તમને ક્યાંય સારું લાગતું નથી. આવી સ્થિતિમાં, પોતાની જાત સાથે ઊભા રહો અને કહો, ‘હું જેવો છું તેવો હું સંપૂર્ણ છું.’

તમારી જાતને પોઝિટિવ રૂપમાં જુઓ, જેમ તમે તમારા શ્રેષ્ઠ મિત્રને જુઓ છો. માનસિક શાંતિ માટે યોગ અને ધ્યાનની મદદ લો.

નકારાત્મક વિચારોથી છુટકારો મેળવો ​​​​​​​વિચારમાં પરિવર્તન લાવવું ખૂબ જ જરૂરી છે. જો તમે અરીસામાં કંઈક નેગેટિવ જોઈ રહ્યાં છો, તો ત્યાં કંઈક સકારાત્મક શોધો.

‘મારી આંખો સુંદર છે, મારા વાળ સરસ છે’ આ નાની-નાની વાતો યાદ રાખો.

સોશિયલ મીડિયાનો ઉપયોગ મર્યાદિત કરો સોશિયલ મીડિયા પર વધુ સમય વિતાવવાથી માનસિક સ્વાસ્થ્ય બગડી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં સોશિયલ મીડિયાથી થોડું અંતર રાખો. વાસ્તવિક જીવનની ક્ષણો પણ એટલી જ ખાસ હોય છે. તમારા મિત્રોને મળો, હેંગ આઉટ કરો અને તમારી જાતને ફરીવાર તાજગીથી ભરી દો.

કોઈની સાથે વાત કરો શું તમે ક્યારેય એવું અનુભવો છો કે તમારે તમારી વાત સમજવા માટે કોઈની જરૂર છે? તો શા માટે કોઈ સારા મિત્રને મળીને તમારા દિલની વાત શેર ન કરો?.

તમારી પાસે કુટુંબ અને મિત્રો છે જે તમને ટેકો આપશે. જો તમને લાગતું હોય કે વાત કરવાથી માનસિક રાહત મળે છે, તો કાઉન્સેલર સાથે મુલાકાત કરવામાં અચકાશો નહીં.

તમારા નજીકના લોકો તરફ પણ તમારો હાથ લંબાવો ​​​​​​​શું તમારો કોઈ મિત્ર કે નજીકનો વ્યક્તિ આ પીડામાંથી પસાર થઈ રહ્યો છે? આવી સ્થિતિમાં, તમે તેમને એકલા છોડી શકતા નથી. તેમને સમજાવો, તેમના શરીર કરતાં તેમનો આત્મા વધુ મહત્ત્વપૂર્ણ છે. તેમને કહો કે તેમની સાચી સુંદરતા તેમના વિચારો અને આત્મવિશ્વાસમાં રહેલી છે.