2 કલાક પેહલાલેખક: ગૌરવ તિવારી
- કૉપી લિંક
ફ્લેક્સસીડ્સ અથવા અળસીનાં બીજ સમગ્ર વિશ્વમાં લોકોના પ્રિય બીજ બની ગયા છે. ડોક્ટરો અને મેડિકલ સાયન્સ પણ તેના ફાયદા જણાવી રહ્યા છે. એક જમાનામાં આપણા દેશમાં શિયાળાની શરૂઆત થતા જ અળસી અને ગોળના લાડુ બનાવવામાં આવતા હતા.
ઠંડી શરૂ થતાંની સાથે જ દાદીમા અળસીના દાણા શેકીને, ખાંડણીમાં ખાંડીને તેમાં લોટ અને ગોળ ઉમેરીને લાડુ બનાવતા. આ લાડુ શિયાળા દરમિયાન શ્રેષ્ઠ નાસ્તો હતા. હવે આ લાડુઓ ગાયબ થઈ રહ્યા છે. પરંતુ જ્યારે વિજ્ઞાને ફ્લેક્સ સીડ્સને સુપરફૂડ તરીકે જાહેર કર્યું, ત્યારે તેને નાના પેકેટમાં પેક કરીને સુપરમાર્કેટમાં પહોંચાડી દેવામાં આવ્યા.
ફ્લેક્સ સીડ્સ ફાઈબર અને પ્રોટીનથી ભરપૂર હોય છે. તે કોપર, મેગ્નેશિયમ અને ઝીંક જેવા ખનિજોનો પણ સારો સ્રોત છે. ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ શાકાહારીઓ અને વીગન લોકો માટે શ્રેષ્ઠ સ્રોત છે.
તેથી જ આજે ‘ તબિયતપાણી‘ માં આપણે અળસીનાં બીજ વિશે વાત કરીશું. તમે એ પણ જાણી શકશો કે-
- અળસીના બીજનું પોષણ મૂલ્ય શું છે?
- તેના સ્વાસ્થ્ય લાભો શું છે?
- અળસીના બીજ કોણે ન ખાવા જોઈએ?
અળસીનાં બીજ પ્રોટીનનું પાવરહાઉસ છે
અળસીનાં બીજ ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. તેમાં ભરપૂર માત્રામાં પ્રોટીન હોય છે. તેથી જ તેમને પ્રોટીનના પાવરહાઉસ પણ કહેવામાં આવે છે. તેમાં ફાઈબર અને ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ પણ હોય છે. શાકાહારીઓ અને વીગન આહારમાં માનતા લોકો માટે, અળસીના બીજ જેવો ઓમેગા-3 ફેટી એસિડનો બીજો કોઈ સારો સ્રોત નથી. તે કેક અને બ્રેડ બનાવવા માટે ઇંડાના વિકલ્પ તરીકે પણ ઉપયોગમાં લેવાય છે. ગ્રાફિકમાં અળસીના બીજ વિશે વધુ રસપ્રદ તથ્યો જુઓ.
અળસીનાં બીજનું પોષક મૂલ્ય
અળસીના બીજ પોષક ઘનતા વધારે છે. તે ફાઈબર, ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ અને લિગનેનનો સારો સ્રોત છે. તેમાં અન્ય કયા પોષક તત્ત્વો છે, ગ્રાફિક જુઓ:
તેમાં ઘણા બધા વિટામિન અને મિનરલ્સ મળી આવે છે
અળસીના બીજમાં મેગ્નેશિયમ, આયર્ન અને મેંગેનીઝ જેવા ખનિજો ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. તેમાં વિટામિન B1 અને B6 પણ હોય છે. ચાલો ગ્રાફિકમાં જોઈએ કે અળસીના બીજ ખાવાથી શરીરને દરરોજ કેટલા મિનરલ્સની જરૂર પડે છે.
અળસીનાં બીજ સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે
અળસીના બીજમાં મેગ્નેશિયમ હોવાથી બ્લડપ્રેશર નિયંત્રણમાં રહે છે. હાઈપરટેન્શનની સમસ્યાથી પીડિત લોકો માટે આ ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે. ફોસ્ફરસની હાજરીને કારણે હાડકાં મજબૂત બને છે. તેના અન્ય ફાયદા શું છે, ગ્રાફિકમાં જુઓ:
અળસીના બીજને લગતાં કેટલાક સામાન્ય પ્રશ્નો અને જવાબો
પ્રશ્ન: શું દરરોજ અળસીના બીજ ખાવા સલામત છે?
જવાબ: હા, સામાન્ય રીતે અળસીનાં બીજ દરરોજ ખાવા સલામત છે. જો કે, જો તમે કોઈ રોગની સારવાર લઈ રહ્યા છો અથવા પાચન સંબંધિત કોઈ સમસ્યા છે, તો એકવાર ચોક્કસપણે ડૉક્ટરની સલાહ લો.
પ્રશ્ન: આપણે દરરોજ કેટલી માત્રામાં અળસીના બીજ ખાઈ શકીએ?
જવાબ: ડાયેટિશિયન શિલ્પી ગોયલ કહે છે કે તમે દરરોજ 1-2 ચમચી અળસીના બીજ ખાઈ શકો છો. આનાથી સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણા ફાયદા થાય છે અને મગજની કામગીરી પણ સુધરે છે.
પ્રશ્ન: અળસીના બીજ ખાવાથી કોઈ નુકસાન થઈ શકે છે?
જવાબ: હા, જો અળસીના બીજ વધારે ખાવામાં આવે તો પેટમાં સોજો, ગેસ અને દુખાવાની સમસ્યા થઈ શકે છે. જો તેને સુરક્ષિત માત્રામાં એટલે કે 1-2 ચમચી ખાવામાં આવે તો આવી કોઈ સમસ્યા નથી.
પ્રશ્ન: અળસીના બીજ કોણે ન ખાવા જોઈએ?
જવાબ: જો કોઈ સ્ત્રી પ્રેગ્નેન્ટ હોય અથવા બ્રેસ્ટ ફીડિંગ કરાવતી હોય તો તેણે શણના બીજ ખાવાનું ટાળવું જોઈએ કારણ કે તેનાથી હોર્મોનલ અસંતુલન થઈ શકે છે. જો તમે અળસીના બીજ ખાવા માગતા હો તો એકવાર ડૉક્ટરની સલાહ જરૂર લો.
પ્રશ્ન: અળસીનાં બીજ ખાવાથી એલર્જી થઈ શકે છે?
જવાબ: હા, તે એલર્જીક પ્રતિક્રિયાઓનું કારણ બની શકે છે. કેટલાક લોકોની રોગપ્રતિકારક શક્તિ તેમાં હાજર પ્રોટીન સાથે વધુ પડતી પ્રતિક્રિયા આપી શકે છે. આને કારણે, એલર્જીક પ્રતિક્રિયાઓ થાય છે. અળસીનાં બીજ ખાવાથી ઉબકા, ખંજવાળ અથવા શ્વાસ લેવામાં તકલીફ થઈ શકે છે. જો તમને આવી કોઈ એલર્જી હોય તો તરત જ તેને ખાવાનું બંધ કરો અને ડૉક્ટરની સલાહ લો. જો તબિયત વધુ ખરાબ થઈ રહી હોય તો તેને તાત્કાલિક હોસ્પિટલ લઈ જાઓ.
પ્રશ્ન: શું પ્રેગ્નેન્સી દરમિયાન અળસીનાં બીજ ખાવા સલામત છે?
જવાબ: નિષ્ણાતો આ અંગે જુદા જુદા જવાબો આપે છે. કેટલાક નિષ્ણાતો માને છે કે, ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન શણના બીજ ખાવાથી બાળકનો અકાળ જન્મ થઈ શકે છે. જ્યારે કેટલાક નિષ્ણાતો ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન દરરોજ 1-2 ચમચી બીજ ખાવાનું સલામત માને છે. કોણે ખાવું જોઈએ તે પહેલાં ડૉક્ટરની સલાહ લો.
પ્રશ્ન: શણના બીજ ખાવાથી વાળ ખરતા બંધ થાય છે?
જવાબ: આ સંપૂર્ણ રીતે સાચું નથી. જો કે, ઘણા કિસ્સાઓમાં એવું જોવામાં આવ્યું છે કે દરરોજ અળસીના બીજ ખાવાથી વાળ ખરતા ઓછા થઈ શકે છે. તેમાં હાજર ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ્સ માથાની ચામડીમાં રક્ત પરિભ્રમણને સુધારે છે. તેનાથી વાળના મૂળમાં પોષક તત્વો અને ઓક્સિજન મળે છે. તેમાં કોપર, ફોસ્ફરસ, જસત, આયર્ન, વિટામિન બી1 અને મેગ્નેશિયમ ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. તેનાથી સ્કેલ્પ સ્વસ્થ રહે છે અને વાળ ખરતા ઓછા થાય છે.
