34 મિનિટ પેહલાલેખક: ઐશ્વર્યા શર્મા
- કૉપી લિંક
પિત્ઝા, બર્ગર, નૂડલ્સ, પાસ્તા, મોમોસ, ટિક્કી જેવા ફાસ્ટ ફૂડ બાળકો અને પુખ્ત વયના લોકો બંનેની પહેલી પસંદ છે. જંક ફૂડનો સ્વાદ લોકોને એ હદે પસંદ આવી ગયો છે કે બર્થડે હોય કે એનિવર્સરી, મેનુમાં આ વસ્તુઓ જોવા મળે છે. ફાસ્ટ ફૂડ ન તો હેલ્ધી હોય છે અને ન તો હાઈજેનિક, જેની સીધી અસર સ્વાસ્થ્ય પર પડે છે.
ફાસ્ટ ફૂડ પણ UTI એટલે કે યુરિનરી ટ્રેક્ટ ઇન્ફેક્શનનું કારણ બની શકે છે. મહિલાઓ ઘણીવાર યુરિન ઈન્ફેક્શન સાથે સંઘર્ષ કરતી જોવા મળે છે અને સામાન્ય રીતે ગંદા શૌચાલયનો ઉપયોગ આનું કારણ કહેવાય છે, પરંતુ એવું જરૂરી નથી કે આ હંમેશા યુટીઆઈનું કારણ આ જ હોય.
જંક ફૂડ પણ UTIનું કારણ બની શકે છે.
અમેરિકામાં ફાસ્ટ ફૂડના કારણે યુરિન ઈન્ફેક્શનના સમાચાર છે
2022 માં 6 રાજ્યોના 109 લોકો પ્રખ્યાત અમેરિકન ફૂડ ચેઇનમાંથી ફાસ્ટ ફૂડ ખાવાથી બીમાર પડ્યા હતા. તેનું કારણ ઈ-કોલાઈ ઈન્ફેક્શન હોવાનું જણાવાયું હતું. ઇ-કોલાઈ એક બેક્ટેરિયા છે. આ બેક્ટેરિયા વ્યક્તિના મળમાં જોવા મળે છે અને જો આ બેક્ટેરિયા પેશાબના માર્ગે શરીરની અંદર પહોંચે છે તો ઇ-કોલાઈ યુરિન ઇન્ફેક્શનનું કારણ બને છે.
જ્યારે યુએસ ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ હેલ્થ અને સેન્ટર્સ ફોર ડિસીઝ કંટ્રોલ એન્ડ પ્રિવેન્શને તપાસ કરી ત્યારે તેમને બીફ પેટીસ અને લેક્ટોઝ સેન્ડવીચમાં સમસ્યા જોવા મળી હતી.
અમેરિકન યુરોલોજિકલ એસોસિએશન અનુસાર, જંક ફૂડમાં રિફાઈન્ડ કાર્બોહાઈડ્રેટ્સનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે જે મૂત્રાશય પર ખરાબ અસર કરે છે. શુદ્ધ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ શરીર પર ખાંડ જેવી જ અસર કરે છે.
આટલું જ નહીં, કેન્ડી, વ્હાઈટ બ્રેડ, પેસ્ટ્રી, કૂકીઝમાં જોવા મળતી રિફાઈન્ડ શુગરથી પણ યુટીઆઈનું જોખમ વધે છે. જો કોઈ વ્યક્તિને પહેલેથી જ ડાયાબિટીસ છે અને તે આવી વસ્તુઓ ખાય છે, તો તેનું જોખમ વધુ વધી જાય છે.
કારણ કે જ્યારે પેશાબમાં શુગર લેવલ વધે છે ત્યારે ઈ-કોલાઈ બેક્ટેરિયા ઝડપથી વધે છે જે યુરિન ઈન્ફેક્શનનું કારણ બને છે. આ બેક્ટેરિયાને જીવવા માટે પોષક તત્ત્વોની જરૂર હોય છે અને તેને ખાંડમાંથી પોષણ મળે છે.
ફ્રાઈડ ફૂડ, ટ્રાન્સ ફેટ, રેડી મેઈડ ફૂડ, રેડી ટુ કુક ફૂડ અને પ્રોસેસ્ડ મીટ પણ ટાળવું જોઈએ.
પેક્ડ ફ્રૂટ જ્યુસ અને ફિઝી ડ્રિંક્સ ટાળો
કેટલાક લોકો એવું માને છે કે તૈયાર ફળોના જ્યુસ પીવું હેલ્થ માટે સારું છે, પરંતુ આ જ્યુસ પ્રિઝર્વેટિવ્સ અને રિફાઈન્ડ શુગરથી બનાવવામાં આવે છે, તેથી તેને પીવું પણ જોખમથી મુક્ત નથી.
તે જ સમયે, ફિઝી પીણાંમાં સોડા હોય છે જે યુરિનને એસિડિક બનાવે છે, જે યુટીઆઈનું જોખમ વધારે છે. જે લોકો દિવસમાં બેથી વધુ વખત ચા અને કોફી પીવે છે તેઓ પણ યુરિન ઈન્ફેક્શનથી પીડિત થઇ શકે છે કારણ કે કેફીન બ્લેન્ડરના સ્વાસ્થ્યને ખલેલ પહોંચાડે છે.
ઈ-કોલાઈ દુશ્મન બની જાય છે
નેશનલ કિડની ફાઉન્ડેશન મુજબ, 90% યુરિન ઈન્ફેક્શન એસ્ચેરીચિયા કોલાઈ દ્વારા થાય છે. મોટાભાગના ઇ-કોલાઈ આંતરડા (આંતરડા) માં હાનિકારક રહે છે, પરંતુ જ્યારે તેઓ પેશાબની સિસ્ટમમાં પ્રવેશ કરે છે, ત્યારે યુરિન ઇન્ફેક્શનનું જોખમ વધે છે. યુરિનરી ટ્રેકમાં બ્લેન્ડર યુરેટર્સ, અને યુરેથ્રામાંથી બને છે.
યુરેટર્સ એ નળીઓ છે જે કિડનીને મૂત્રાશય સાથે જોડે છે અને મૂત્રમાર્ગ એ નળી છે જે મૂત્રાશયમાંથી પેશાબને શરીરમાંથી બહાર લઈ જાય છે. જો કે ઘણા બેક્ટેરિયા આ માર્ગમાં રહે છે, પરંતુ ઇ-કોલાઈ બેક્ટેરિયા શરીરના પેશાબ સાથે સંબંધિત તમામ ભાગો માટે અનુકૂળ નથી.
ઈ-કોલાઈ ગાય, બકરી કે ઘેટાંમાં પણ જોવા મળે છે. આ બેક્ટેરિયા માંસ અને ડેરી ઉત્પાદનો ખાવાથી માનવ શરીરમાં પ્રવેશી શકે છે. એટલું જ નહીં, જો શાકભાજી અને અનાજના ખેતરોની જમીન આ પ્રાણીઓના મળથી દૂષિત હોય અથવા આવા પાણીથી સિંચાઈ કરવામાં આવે તો આ બેક્ટેરિયા ખોરાક દ્વારા માનવ શરીરમાં પહોંચી શકે છે. ઈ-કોલાઈ જમીનમાં મહિનાઓ સુધી જીવિત રહી શકે છે.
મળમાંથી બેક્ટેરિયા મૂત્રમાર્ગ સુધી પહોંચે છે
ઇ- કોલાઈ બેક્ટેરિયા વારંવાર મળ દ્વારા મૂત્રમાર્ગ સુધી પહોંચે છે. જ્યારે પુરુષોમાં રોગપ્રતિકારક શક્તિ ઓછી હોય છે, ત્યારે તેઓ યુટીઆઈનો શિકાર બની શકે છે. જ્યારે સ્ત્રીઓમાં, તેમના શરીરમાં પેશાબના અંગોની રચના UTI માટે જવાબદાર હોય છે.
મહિલાઓએ શૌચાલયનો ઉપયોગ કર્યા પછી તેમના પ્રાઈવેટ પાર્ટને ખૂબ જ કાળજીપૂર્વક સાફ કરવા જોઈએ અને સ્ટૂલમાંથી ગંદકી યુરિન પેસેજ સુધી ન પહોંચે તેનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ.
શ્રીનગરની સરકારી મેડિકલ કોલેજના યુરોલોજિસ્ટ ડૉ. તનવીર ઈકબાલે જણાવ્યું હતું કે મહિલાઓના શરીરમાં મૂત્રમાર્ગ નાના કદની અને પ્રાઈવેટ પાર્ટની નજીક હોય છે, જેના કારણે ઈ-કોલાઈ બેક્ટેરિયા સરળતાથી શરીરમાં પ્રવેશી જાય છે, તેથી પુરુષો કરતાં મહિલાઓને યુટીઆઈનો વધુ ભોગ બને છે. છે.
ઇ-કોલાઈ પરણિત મહિલાઓને વધુ તકલીફ આપે છે
યુટીઆઈ અવિવાહિત સ્ત્રીઓ કરતાં પરિણીત સ્ત્રીઓમાં વધુ જોવા મળે છે. વાસ્તવમાં, ઇ-કોલાઈ બેક્ટેરિયા સેક્સ દરમિયાન પણ પેશાબની નળીઓમાં પહોંચી શકે છે.
તે જ સમયે, કોન્ડોમ અને શુક્રાણુનાશક જેવી ગર્ભનિરોધક પદ્ધતિઓ પ્રાઈવેટ પાર્ટ્સમાં સ્વસ્થ બેક્ટેરિયાનો નાશ કરે છે. જ્યારે બેક્ટેરિયાનું સંતુલન ખોરવાઈ જાય છે, ત્યારે ઈ-કોલાઈ સરળતાથી શરીરમાં પહોંચી જાય છે.
તે જ સમયે, ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન, જ્યારે સ્ત્રીના શરીરમાં હોર્મોન્સ બદલાતા હોય છે, ત્યારે કેટલાક બેક્ટેરિયા પણ વધવા લાગે છે. જેમ જેમ ગર્ભ વધે છે, તેમ તેમ તેના વજનને કારણે મૂત્રાશય પણ તેની જગ્યાએથી ખસી જાય છે, જેનાથી E-coli પ્રવેશવામાં સરળતા રહે છે. ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ઈ-કોલાઈથી બચવા માટે ખાસ કાળજી લો કારણ કે આ દિવસોમાં એન્ટીબાયોટીક્સ લેવા પર પ્રતિબંધ છે.
પુષ્કળ પાણી પીવો અને પેશાબ રોકવો નહીં
યુરિન ઈન્ફેક્શનના બે મુખ્ય કારણો છે – ઓછી રોગપ્રતિકારક શક્તિ અને સ્વચ્છતાનો અભાવ. ડૉક્ટર તનવીર ઈકબાલ કહે છે કે દરેક વ્યક્તિએ 24 કલાકમાં 3 લિટર પાણી પીવું જોઈએ જે 2 લિટર પેશાબ ઉત્પન્ન કરશે. જો આના કરતા ઓછો પેશાબ નીકળે તો સમસ્યા થાય છે.
તે જ સમયે, ઘણી સ્ત્રીઓ જ્યારે જાહેર શૌચાલય ન મળે ત્યારે પેશાબ બંધ કરી દે છે. પેશાબ બંધ થવાથી મૂત્રાશયના સ્નાયુઓ નબળા પડી જાય છે અને મૂત્રાશય સંપૂર્ણ રીતે ભરાઈ શકતું નથી. આનાથી કિડનીમાં સોજો પણ આવી શકે છે, તેથી જો તે આવે તો પેશાબ બંધ ન કરો.
યુરિન ઈન્ફેક્શને આ રીતે ઓળખો
જો મહિલાઓ ધ્યાન આપે તો તેઓ પોતે જ UTI ઓળખી શકે છે. યુરિન ઈન્ફેક્શનમાં વારંવાર એવું લાગે છે કે પેશાબ ઓછી માત્રામાં હોવા છતાં પણ આવી રહ્યો છે. પેશાબ કરતી વખતે, સળગતી સંવેદના અનુભવાય છે અને તીવ્ર ગંધ સાથે ફીણ પણ બની શકે છે.
ક્યારેક લોહી પણ આવે છે જેના કારણે પેશાબનો રંગ લાલ કે આછો ગુલાબી થઈ જાય છે. UTI ક્યારેક પેટના નીચેના ભાગમાં દુખાવો કરે છે.
જો આ ઇન્ફેક્શનની સમયસર સારવાર ન કરવામાં આવે તો તે કિડની સુધી પણ પહોંચે છે, જેના કારણે વ્યક્તિને ખૂબ તાવ, કિડનીના વિસ્તારમાં દુખાવો અને ઊલ્ટી થાય છે.
પરંતુ એ જાણવું પણ જરૂરી છે કે યુટીઆઈના ઘણા પ્રકાર છે અને તેના લક્ષણો પણ અલગ અલગ હોઈ શકે છે.