શું તમે ‘સાયબર ગુંડાગીરી’ના શિકાર બન્યા છો?: આ ત્રાસ માનસિક અને સામાજિક સ્વાસ્થ્ય માટે ખતરો છે, સૌથી વધુ ભોગ કિશોરો બને છે, નિષ્ણાતો પાસેથી જાણો સુરક્ષાની 8 રીતો

આજના યુગમાં દરેક વ્યક્તિ પાસે સ્માર્ટફોન છે અને ઇન્ટરનેટ ઉપલબ્ધ છે. ખાવાનું મગાવવું, મનપસંદ ફેશન બ્રાન્ડના કપડાં મગાવવા, તમારી પસંદગીની મૂવી માત્ર થોડીક ક્લિક્સમાં જોવી એ શાનદાર લાગે છે, પરંતુ ઈન્ટરનેટ તેની સાથે અનેક જોખમો પણ લઈને આવે છે.

શું તમે જાણો છો કે ડિજિટલાઇઝેશન વધવાથી ઘણા જોખમો પણ વધી રહ્યા છે? આનો સૌથી મોટો ભોગ આપણા પરિવારના કિશોરો છે. આ ડિજિટલાઇઝેશન સાથે એક નવો ખતરો પણ ઊભો થયો છે, જેને સાયબર બુલિંગ કહેવામાં આવે છે.

સાયબર બુલિંગ (ગુંડાગીરી) એ એક એવો ગુનો છે જેમાં કોઈ વ્યક્તિ અથવા જૂથ ઇન્ટરનેટ અને સોશિયલ મીડિયા દ્વારા અન્ય વ્યક્તિને માનસિક, ભાવનાત્મક અથવા શારીરિક રીતે હેરાન કરે છે. આજકાલ તે યુવાનો અને બાળકોમાં ઝડપથી ફેલાઈ રહ્યો છે. સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ, જેમ કે ફેસબુક, ઇન્સ્ટાગ્રામ, ટ્વિટર અને ટેલિગ્રામ આ પ્રકારના ગુનાઓ માટે આદર્શ સાઇટ બની ગયા છે.

આજે આપણે રિલેશનશિપમાં જાણીશું કે-

સાયબર બુલિંગ શું છે? ઈન્ટરનેટ અને સોશિયલ મીડિયાનું આપણા જીવનમાં મહત્ત્વનું સ્થાન છે. આ ડિજિટલ વિશ્વમાં ઘણા ફાયદા છે, તો તેની કેટલીક કાળી બાજુઓ પણ છે. આમાંથી એક છે સાયબર બુલિંગ છે. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ ઈન્ટરનેટ, સોશિયલ મીડિયા અથવા અન્ય કોઈપણ ડિજિટલ માધ્યમનો ઉપયોગ કરીને બીજાને માનસિક અથવા ભાવનાત્મક રીતે નુકસાન પહોંચાડે છે, ત્યારે તેને સાયબર બુલિંગ કહેવામાં આવે છે. આ ફક્ત શાળા અથવા કાર્યસ્થળ જેવા સ્થળો સુધી મર્યાદિત નથી, પરંતુ સ્માર્ટફોન અને કમ્પ્યુટર દ્વારા ગમે ત્યાં અને ગમે ત્યારે થઈ શકે છે.

પરંપરાગત ગુંડાગીરી અને સાયબર બુલિંગ વચ્ચેનો તફાવત? પરંપરાગત ગુંડાગીરીમાં આપણે ઘણીવાર જોઈએ છીએ કે મજાક ઉડાવનારા, પરેશાન કરનારા સામે જ હોય છે અને સામાન્ય રીતે પીડિત અને ગુનેગાર બંને એકબીજાને ઓળખતા હોય છે. જ્યારે સાયબર બુલી(પજવણી) કરનારા દેખાતા નથી. તેઓ કોઈપણ ડર વિના તમને સોશિયલ મીડિયા અથવા મેસેજિંગ પ્લેટફોર્મ પર કોર્નર કરી શકે છે. એક નાની ભૂલમાં તેની વાત સેંકડો લોકો સુધી પહોંચી જાય છે. તે કોઈપણ સમયે અને કોઈપણ જગ્યાએ થઈ શકે છે.

સાયબર પજવણીનો ભોગ બનેલી વ્યક્તિ કેવું અનુભવે છે? જો તમે અથવા તમે જાણો છો તે કોઈ વ્યક્તિ સાયબર બુલિંગનો શિકાર છે, તો તે સમજવું અગત્યનું છે કે તે માત્ર એક સંદેશ અથવા પોસ્ટ નથી. આ એક એવો ઘા છે જે અંદરથી વધતો જ રહે છે. જે લોકો આમાંથી પસાર થાય છે તેઓ અપમાન, ગુસ્સો, નિરાશા અને એકલતા અનુભવી શકે છે. ક્યારેક તેમના મગજમાં આત્મહત્યા જેવા ખતરનાક વિચારો પણ આવી શકે છે. સાયબર પજવણી એ ખૂબ જ પીડાદાયક અનુભવ હોઈ શકે છે.

સાયબર બુલિંગ આપણા માનસિક સ્વાસ્થ્ય અને ભાવનાત્મક સ્વાસ્થ્યને નુકસાન પહોંચાડે છે. ક્યારેક તે આપણને શારીરિક રીતે નુકસાન પહોંચાડવાનું કારણ બની શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, જો તમે પણ સાયબર બુલિંગનો શિકાર હો, તો તમે કેટલીક ટિપ્સ અપનાવીને તેનો સામનો કરી શકો છો.

સાયબર બુલીઝને યોગ્ય રીતે જવાબ આપો જો તમે સાયબર બુલિંગનો શિકાર છો, તો ગુસ્સો અથવા ઉદાસી સાથે પ્રતિક્રિયા આપશો નહીં. તમારી વિરુદ્ધ જે પણ પોસ્ટ લખવામાં આવી રહી છે, તે ગમે તેટલી અપમાનજનક અથવા ખોટી હોય, તમારે તેના પર પ્રતિક્રિયા આપવી જોઈએ નહીં. પ્રતિક્રિયા કરવાથી પરિસ્થિતિ વધુ ખરાબ થઈ શકે છે. સાયબર બુલીનો ઉદ્દેશ્ય તમારી લાગણીઓને ઠેસ પહોંચાડવાનો છે.

સાયબર બુલિંગથી પોતાને બચાવવાની રીતો સાયબર બુલિંગથી પોતાને બચાવવા માટે તમે સારા મિત્રો બનાવી શકો છો. આ મિત્રોને સોશિયલ મીડિયા પર બનાવવાને બદલે, તેમને વાસ્તવિક દુનિયામાં બનાવો, જે તમારી શાળા, કૉલેજ અને પરિવારના છે. આવા લોકો સાથે મિત્રતા કરો જે આવી મુશ્કેલીઓમાં તમારો સાથ આપે.

લાગણીઓ શેર કરો: તમારા નજીકના મિત્રો અથવા પરિવાર સાથે વાત કરો. જો તેઓ ઉકેલો આપી શકતા નથી, તો પણ તેમને સાંભળવા અને તમારી લાગણીઓને શેર કરવાથી તમારું મનોબળ વધી શકે છે.

આશાસ્પદ મિત્રો બનાવો: સમાન વિચાર ધરાવતા લોકો સાથે મિત્રો બનાવો. આવા મિત્રો સાથે તમે તમારા વિચારો વ્યક્ત કરી શકો છો અને સારા મિત્રો બનાવી શકો છો.

તમારી જાતને દોષ ન આપો: સાયબર બુલિંગ દરમિયાન તમારે ક્યારેય તમારી જાતને દોષિત ન ઠેરવવી જોઈએ કેમ કે, આમાં તમે નહીં પણ અન્ય વ્યક્તિ દોષિત છે.

તમારી જાતને નુકસાન ન કરો: સાયબર બુલિંગની ઘટનાને ફરીથી અને ફરીથી વાંચશો નહીં અને તમારી જાતને માનસિક રીતે નુકસાન પહોંચાડશો નહીં.

બોડી પોઝિટિવિટીનો અભ્યાસ કરો: સાયબર બુલિંગમાં ઘણીવાર બોડી શેમિંગનો ઉપયોગ થાય છે. કિશોરો આ સમયગાળા દરમિયાન શરીરના ફેરફારોમાંથી પસાર થઈ રહ્યા હોય છે અને તેઓ અસ્વસ્થ થઈ શકે છે.

હકારાત્મક વિચારો રાખો: જ્યારે કોઈ સાયબર બુલિઝ તમારા દેખાવની ટીકા કરે છે, ત્યારે તમારી જાતને નકારાત્મક વિચારોથી બચાવો. તમારી આંખો, વાળ અથવા તમારા સારા ગુણો પર ધ્યાન આપો.

સ્વીકારો: શારીરિક રીતે તમારી જે સ્થિતિ હોય તે સ્વીકારો. દરેકની પોતાની લાક્ષણિકતાઓ હોય છે. તે સામાન્ય છે કે આપણા બધામાં કેટલીક અસાધારણતા હોય છે.