17 મિનિટ પેહલાલેખક: શૈલી આચાર્ય
- કૉપી લિંક
જ્યારે તમે ‘સંબંધ’ શબ્દ સાંભળો છો ત્યારે તમે શું વિચારો છો? કદાચ તમને લાગશે કે તે કોઈ એક વ્યક્તના બીજી વ્યક્તિ સાથેના સંબંધોન વાત થઈ રહી છે. જેમ કે કુટુંબના સભ્ય અથવા મિત્ર અથવા પ્રેમ સંબંધ. પરંતુ શું તમે ક્યારેય તેને તમારી પોતાની જાત સાથેના સંબંધ તરીકે જોયો છે કે વિચાર્યું છે?
હવે તમે વિચારી રહ્યા હશો કે આવું પણ કંઈક હોઈ શકે?. હા, દુનિયાના તમામ સંબંધોમાં સૌથી મહત્ત્વનો તમારો તમારી જાત સાથેનો સંબંધ છે. જેને આપણે અંગ્રેજીમાં કહીએ છીએ – ‘સેલ્ફ રિલેશનશિપ’.
રિસર્ચગેટમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસ અનુસાર, સેલ્ફ-રિલેશન ફક્ત આપણા માટે જ ફાયદાકારક નથી, પરંતુ તે આપણા બાકીના સંબંધોને વધુ સારા રાખવામાં પણ મદદ કરે છે. આનાથી આપણું માનસિક સ્વાસ્થ્ય પણ સારું રહે છે.
પોતાની જાત સાથે સંબંધ સ્થાપિત કરવો ખૂબ જ જરૂરી છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે તે આપણા બાકીના તમામ સંબંધોને અસર કરી શકે છે. આપણે આપણા વિશે કેવું વિચારીએ છીએ, આપણે આપણી જાત સાથે કેવું વર્તન કરીએ છીએ તે આપણા પ્રથમ સંબંધોમાંનો એક છે. આમાં બીજાઓ સાથેના આપણા વર્તનનો પણ સમાવેશ થાય છે.
તો આજે રિલેશનશિપ કોલમમાં આપણે આપણી જાત સાથેના સંબંધો વિશે વાત કરીશું. તમે એ પણ શીખી શકશો કે-
- સેલ્ફ-રિલેશન પર કઈ બાબતોની નકારાત્મક અસર પડે છે?
- આપણે આપણી જાત સાથેનો સંબંધ કેવી રીતે સુધારી શકીએ?
સેલ્ફ રિલેશન શું છે સાદા શબ્દોમાં, સેલ્ફ-રિલેશનનો અર્થ છે વ્યક્તિનો પોતાની સાથેનો સંબંધ. મતલબ કે તમારી જાતને વાસ્તવિક અર્થમાં મળવું, તમારી જાતને જાણવી, તમારા વર્તનને સમજવું અને તમારા ક્ષમતાઓ અને નબળાઈઓને ઓળખવાં.
પોતાની જાત સાથે સંબંધ બાંધવો એ એક મહત્વપૂર્ણ અને સુંદર અનુભવ હોઈ શકે છે. મનોચિકિત્સકો કહે છે કે સેલ્ફ-રિલેશન દ્વારા તમે માત્ર તમારી જાતને જ ખુશ રાખી શકતા નથી પરંતુ તમારી આસપાસના સંબંધોને વધુ સારી રીતે જાળવી શકો છો.
સેલ્ફ રિલેશન પર સોશિયલ મીડિયાની નકારાત્મક અસર આજના સમયમાં સોશિયલ મીડિયા આપણી બીજી અથવા તો પહેલી દુનિયા બની ગયું છે. સોશિયલ મીડિયા પર ફૂડના ફોટા પોસ્ટ કરવાથી લઈને નવા મિત્રો બનાવવા અને ખુશી શોધવા સુધી આપણે સોશિયલ મીડિયા પર આધાર રાખીએ છીએ. આનાથી આપણા સુખાકારી અને સેલ્ફ-રિલેશન પર નકારાત્મક અસર પડી રહી છે.
સોશિયલ મીડિયા પર વધુ સમય વિતાવવો એ વાસ્તવિક જીવનમાં સંબંધો અને અનુભવોથી અંતર વધારી રહ્યું છે. આપણે આપણા વિશેના આપણા પોતાના અભિપ્રાય કરતાં સોશિયલ મીડિયા પર અન્ય લોકો દ્વારા આપવામાં આવતા અભિપ્રાયો અને ટીકાઓને વધુ મહત્ત્વ આપીએ છીએ. આની સાથે બીજી ઘણી બાબતો પણ છે જે સેલ્ફ-રિલેશનને અસર કરી રહી છે.
સેલ્ફ-રિલેશનમાં કેવી રીતે ગાઢ બનાવવાં સેલ્ફ રિલેશન પર એક પુસ્તક મનોચિકિત્સક અને લેખિકા પૂજા લક્ષ્મીન દ્વારા લખવામાં આવ્યું છે – ‘રીયલ સેલ્ફ કેર.’ આ પુસ્તકમાં તેમણે જણાવ્યું છે કે આપણે આપણી જાત સાથેના સંબંધો કેવી રીતે સુધારી શકીએ. તેમજ આપણે આપણી જાતની કાળજી કેવી રીતે રાખી શકીએ? આ માટે આપણા માટે જરૂરી છે કે આપણે આપણા માટે સમય કાઢીએ અને આપણી જાતને પ્રાથમિકતા આપીએ. આ માટે તમારે કેટલાંક નાનાં પગલાં લેવાં પડશે જેમ કે દરરોજ થોડો સમય ધ્યાન કરવું અથવા પ્રકૃતિમાં સમય પસાર કરવો. અથવા કંઈક નવું શીખવું.
નીચે આપેલા ગ્રાફિકમાં વિગતવાર જાણો કે તમે તમારી સાથેના તમારા સંબંધોને કેવી રીતે વધુ સુધારી શકો છો-
સેલ્ફ-રિલેશન માનસિક શાંતિ અને સંતોષ આપે છે ઉપરોક્ત સૂચનોને અપનાવીને, તમે તમારી સાથે સકારાત્મક અને વધુ સારા સંબંધ બનાવી શકો છો. તેના બીજા ઘણા ફાયદા પણ છે. જેમ કે-
- તમારી સાથે સ્વસ્થ સંબંધ રાખવાથી તમને જીવનના ઘણા પડકારો અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનો સામનો કરવામાં મદદ મળી શકે છે.
- પોતાની જાત સાથે સમય વિતાવવાથી તમને માનસિક શાંતિ અને સંતોષ મળી શકે છે.
- આનાથી તમે તમારા કરિયરમાં ઘણું સારું કરી શકો છો. આ ઉપરાંત, તે કામના સંબંધોને સુધારવામાં પણ મદદ કરે છે.
- તમારી જાતની મજબૂત સમજ તમને સીમાઓ નક્કી કરવામાં, અસરકારક રીતે વાટાઘાટો કરવામાં અને સંબંધોમાં તમારી જરૂરિયાતોને પ્રાથમિકતા આપવામાં મદદ કરે છે.
- આની મદદથી તમે તમારા જીવનનો હેતુ વધુ સારી રીતે શોધી શકો છો. તમે નિર્ધારિત સમયમાં તમારા લક્ષ્ય સુધી પણ પહોંચી શકો છો.
