26 મિનિટ પેહલાલેખક: મૃત્યુંજય કુમાર
- કૉપી લિંક
અતાઉલ્લાહ ખાન અને અલ્તાફ રઝાનાં ગીતો સાંભળો, રોમેન્ટિક બોલિવૂડ મૂવીઝ જુઓ અને તમે એવું માની જ લો છો કે ‘સ્ત્રી જાતિ’ સ્વભાવે બેવફા છે, જે પુરુષોને પોતાના પ્રેમની જાળમાં ફસાવે છે.
તો બીજી તરફ ગરીબ માણસો ‘તેરે નામ’ના સલમાનની જેમ પાગલ થઈ જાય છે અથવા ‘શાદી મેં જરૂર આના’ના તર્જ પર કેટલાક રાજકુમાર રાવ તેની ગર્લફ્રેન્ડ પાસેથી તેની બેવફાઈનો બદલો સિવિલ સર્વિસની પરીક્ષામાં બેસીને લે છે. ઘાયલ પ્રેમી ‘ઘાયલ દિલ’ સાથે ફરે છે અને કહે છે – ઠુકરા કે મેરા પ્યાર મેરા ઇંતકામ દેખેગી અથવા મુઝકો યે તેરી બેવફાઈ માર ડાલેગી, પરંતુ હકીકત આ ફિલ્મ ફેન્ટસીથી તદ્દન અલગ છે, જ્યાં ‘ગરીબ માણસો’ એક અલગ જ રૂપમાં જોવા મળે છે, જેઓ લગ્ન બહારના સંબંધની દિલથી ઈચ્છા રાખે છે. જો તક આપવામાં આવે તો તેઓ પાર્ટનરની અદલા-બદલી પણ કરી દે છે.
આ જાણવા માટે જ્યારે બ્રિટનમાં એક અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો ત્યારે જાણવા મળ્યું કે એક તૃતીયાંશ પુરુષોએ પત્નીની સાથે-સાથે ગર્લફ્રેન્ડ પણ રાખી છે. બાકી જે ગર્લફ્રેન્ડ નથી બનાવી શક્યા તેઓ પણ નિર્દોષ નથી. તેમાંના મોટા ભાગના પણ યોગ્ય તકની શોધમાં હતા.
તેમની સરખામણીમાં 10માંથી એક મહિલા એક્સ્ટ્રા-મેરિટલ અફેરમાં હોવાનું જણાયું હતું. અભ્યાસમાં સામેલ મોટા ભાગની મહિલાઓએ લગ્નની બહાર સંબંધ રાખવાની ઈચ્છાનો પણ ઈનકાર કર્યો હતો.
10% બ્રિટિશ પુરુષો પાર્ટનરની અદલા-બદલી કરવા માટે તૈયાર છે
400 પરિણીત લોકો પર કરવામાં આવેલા આ અભ્યાસમાં પણ આશ્ચર્યજનક પરિણામો સામે આવ્યાં છે. અભ્યાસમાં સમાવિષ્ટ 10% પુરુષો પ્રેમી તરીકે ક્યારેક-ક્યારેક તેમના પાર્ટનર બદલવા માટે તૈયાર હતા, જ્યારે પરિણીત મહિલાઓમાં તેમના પાર્ટનર પ્રત્યે સમર્પણની લાગણી વધુ જોવા મળી હતી. મહિલાઓમાં આ આંકડો 5% કરતાં ઓછો હતો.
આ એવી સ્થિતિ છે જ્યારે બહુપત્નીત્વ અથવા એક કરતાં વધુ ભાગીદારો બ્રિટનમાં ગેરકાયદે છે.
ખુશવંત સિંહે સ્ત્રી અને પુરુષના પ્રેમ વચ્ચેનો તફાવત સમજાવ્યો
મૂવીઝ સ્ત્રીઓને વધુ બેવફા બતાવે છે, જ્યારે આંકડા અને અભ્યાસ પુરુષોને વધુ બેવફા બતાવે છે. એ સ્પષ્ટ છે કે અભ્યાસ અને આંકડા વધુ વિશ્વસનીય સ્ત્રોત છે, પણ આવું કેમ થઈ રહ્યું છે? શા માટે પુરુષો વધુ બેવફા હોય છે? તેઓ શા માટે એક પાર્ટનર સાથે કમિટમેન્ટ થવા માગતા નથી?
આની પાછળ પુરુષો અને સ્ત્રીઓના મનોવિજ્ઞાનમાં તફાવત પણ એક કારણ છે. જાણીતા લેખક ખુશવંત સિંહે તેમના પુસ્તક ‘વુમન, લવ એન્ડ લસ્ટ’માં લખ્યું છે કે ‘પુરુષને સેક્સ કરવાનું પસંદ છે અને સ્ત્રી પ્રેમ માટે સેક્સ કરે છે’. મતલબ કે મહિલાઓ મનથી પ્રેમમાં પડ્યા પછી શરીર વિશે વિચારે છે, જ્યારે પુરુષોનું આકર્ષણ શરીરથી જ શરૂ થાય છે.
રિલેશનશિપ કોચ પુરુષોની બેવફાઈનું મનોવિજ્ઞાન સમજાવે છે
રિલેશનશિપ કોચ ડૉ. અંજલિ કહે છે કે સ્ત્રીઓ જ્યાં સુધી કોઈ પુરુષ સાથે માનસિક રીતે જોડાય નહિ ત્યાં સુધી શારીરિક સંબંધ બાંધી શકતી નથી.
સ્ત્રી જ્યારે કોઈ પુરુષને પ્રેમ કરે છે અથવા તેની સાથે ભાવનાત્મક રીતે જોડાય છે ત્યારે તેના તરફ આકર્ષાય છે. એક સુંદર પુરુષ સ્ત્રીનું ધ્યાન આકર્ષિત કરી શકે છે, પરંતુ એ ફક્ત તેના શરીરને જોઈને તેની સાથે શારીરિક સંબંધ બાંધી શકતો નથી.
બીજી તરફ પુરુષો પ્રથમ નજરમાં અને શારીરિક આકર્ષણમાં વધુ પ્રેમમાં પડે છે. આ પુરુષોની જન્મજાત મનોવિજ્ઞાન છે. તેમના શારીરિક આકર્ષણને કારણે તેઓ એક કરતાં વધુ પાર્ટનર રાખવાનું વલણ ધરાવે છે, પરંતુ અહીં એ ધ્યાનમાં રાખવું જરૂરી છે કે આ માત્ર આકર્ષણ છે, એને કોઈપણ અર્થમાં પ્રેમ કે સંબંધ ન કહી શકાય.
પુરુષોની આ બેવફાઈનો અર્થ શું છે?
સમાજશાસ્ત્રી ડો.મોહન કુમાર સમજાવે છે કે આફ્રિકા અને અરેબિયા જેવી વિશ્વભરની ઘણી સંસ્કૃતિઓમાં બહુપત્નીત્વની પ્રથા પ્રચલિત છે. સામાન્ય રીતે પુરુષોને એક કરતાં વધુ પત્નીઓ હોય છે. જોકે તિબેટ અને હિમાલયની કેટલીક આદિવાસી જાતિઓમાં મહિલાઓ એક કરતાં વધુ પુરુષો સાથે લગ્ન કરવાનો ટ્રેન્ડ જોવા મળ્યો છે, પરંતુ બ્રિટન સહિત સમગ્ર વિશ્વમાં મલ્ટી-પાર્ટનર રિલેશનશિપનો ટ્રેન્ડ બહુપત્નીત્વથી અલગ છે. અહીં લગ્નનું કોઈ બંધન નથી, નવી પેઢીના યુવાનો માત્ર આનંદ કે કુતૂહલ માટે નવા જીવનસાથીની શોધ કરે છે. આધુનિક સમયમાં વિશ્વના મોટા ભાગના દેશોમાં એક કરતાં વધુ લગ્નો ગેરકાયદે માનવામાં આવે છે.
શું એક કરતાં વધુ પાર્ટનરને પ્રેમ કરવો શક્ય છે?
થોડા મહિના પહેલાં ‘ફ્રેન્ડશિપ રૂલ’ના એક રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે નજીકના મિત્રોની સૌથી વધુ અનુકૂળ સંખ્યા 5 છે. અન્ય ઘણાં સમાન સંશોધનોમાં નજીકના મિત્રોની અસલી સંખ્યા 3થી 6 હોવાનું જણાવવામાં આવ્યું છે. આ ઉપરાંત શ્રેષ્ઠ મિત્રોની સાચી સંખ્યા પણ 1 અથવા વધુમાં વધુ 2 હોવાનું કહેવાયું હતું.
મિત્રતા સંશોધક રોબિન ડનબરના મતે, ખૂબ નજીકનો સંબંધ, પછી ભલે તે મૈત્રીપૂર્ણ હોય કે રોમેન્ટિક, સંબંધ માટે સારો નથી, કારણ કે ગાઢ સંબંધ જાળવવા માટે જરૂરી સમર્પણ, સમય અને સાથ વધુ લોકોમાં વહેંચાય છે અને ચોક્કસ વ્યક્તિ સાથેનું બંધન નબળું પડી જાય છે.