વિદ્યા બાલન જેવું મેજિકલ બોડી ટ્રાન્સફોર્મેશન કરવું છે?: ‘નો રૉ ફૂડ ડાયટ’થી થઇ શકાય સ્લિમ ટ્રિમ, ન્યુટ્રિશનિસ્ટ પાસેથી જાણો વેઇટ લોસ સિક્રેટ અને જેન્યુઇન-ફેક ડાયટ વિશે

બોલિવૂડ એક્ટ્રેસ વિદ્યા બાલન આ દિવસોમાં રિલીઝ થયેલી ફિલ્મ ‘ભૂલ ભુલૈયા-3’ના પાત્ર કરતાં તેના વેઇટ લોસને લઈને ચર્ચામાં છે. વિદ્યા બાલને પોતાના ડાયટ વિશે જણાવતાં એક ઇન્ટરવ્યૂમાં કહ્યું કે, તે ગ્લૂટન ફ્રી ડાયટ ફોલો કરે છે. આ ઉપરાંત તે રૉ ફૂડ નથી ખાતી. વિદ્યા બાલને તેની ફૂડ પેટર્ન વિશે વાત કરતી વખતે કહ્યું હતું કે તે ‘નો રૉ ડાયટ’ પર વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. એક્ટ્રેસના આ ખુલાસા બાદ સોશિયલ મીડિયા પર ‘નો રો ડાયટ’ (No Raw Diet) ટ્રેન્ડ થવા લાગ્યું તો સૌ કોઈના મનમાં સવાલ થયો આ ‘નો રૉ ફૂડ ડાયટ’ વળી કઈ બલા છે?

આજકાલ લોકો પોતાના સ્વાસ્થ્યને લઈને ખૂબ જ જાગૃત થઈ ગયા છે. લોકો ફિટ અને હેલ્ધી રહેવા માટે ઘણા ઉપાયો અપનાવી રહ્યા છે. આવા લોકો મોટાભાગે વર્કઆઉટ કે ડાયટની મદદ લેતા હોય છે. લોકો ઘણીવાર વજન ઘટાડવા અથવા વજન જાળવવા માટે વિવિધ પ્રકારનાં ડાયટ ફોલો કરે છે. દરરોજ એક યા બીજાં ડાયટ ટ્રેન્ડમાં જોવા મળે છે. આ ક્રમમાં, ‘નો રૉ ડાયટ’ પણ આજકાલ ખૂબ ચર્ચામાં છે.

તો આ જ વિષય પર ‘દિવ્ય ભાસ્કર’ એપે અમદાવાદના જાણીતા ન્યુટ્રિશનિસ્ટ એક્સપર્ટ ડૉ. સૌરભ કૌશિક સાથે વાત કરી હતી કે, જેઓએ ગુજરાતી એક્ટ્રેસ મોનલ ગજજર, સિંગર ઈશાની દવે, સિંગર જીગરદાન ગઢવી જેવા સેલેબ્સને વેઇટ મેનેજ કરવામાં ગાઈડ કર્યા હતા. સાથે જ ન્યુટ્રિશન એક્સપર્ટ ડૉ. આનલ પ્રજાપતિ સાથે ‘નો રૉ ડાયેટ’ સાથે જોડાયેલી બાબતો વિશે વાતચીત કરી હતી. તો ચાલો જાણીએ કે..

સવાલ:-‘નો રૉ ડાયટ’ શું છે? જવાબ:- ડો.સૌરભ કૌશિકે જણાવ્યું હતું કે આ ‘નો રૉ ડાયટ’ એવા પ્રકારનું ડાયટ છે જેમાં કાચા ખોરાકનો સમાવેશ થતો નથી. સામાન્ય રીતે, આ ડાયટમાં તમામ ખાદ્ય પદાર્થો સારી રીતે રાંધવામાં આવે છે. કેટલીકવાર, નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિ ધરાવતા લોકો, સગર્ભા સ્ત્રીઓ, ચોક્કસ એલર્જી ધરાવતા લોકો વગેરે માટે અમુક પ્રકારના કાચા ખોરાકની મનાઈ કરવામાં આવે છે.

સવાલ:- કાચો ખોરાક કેમ ન ખાવો જોઈએ? જવાબ:- કાચો ખોરાક, ખાસ કરીને માંસ, ઈંડાં અને ડેરી પ્રોડકટ્સ ઇ-કોલી અને લિસ્ટેરિયા જેવા હાનિકારક બેક્ટેરિયાના સંભવિત વાહકો છે. આ બેક્ટેરિયા ખોરાકજન્ય ગંભીર બીમારીઓનું કારણ બની શકે છે. આ ખોરાકને યોગ્ય રીતે રાંધવાથી આ બેક્ટેરિયાનો નાશ થાય છે અને ચેપનું જોખમ નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડી શકાય છે. ખાસ કરીને ઇરિટેબલ બોવેલ સિન્ડ્રોમ (IBS) અથવા અન્ય જઠરાંત્રિય વિકૃતિઓ જેવી પાચન સમસ્યાઓ ધરાવતી વ્યક્તિઓ માટે ફાયદાકારક છે. રસોઈ કેટલાક પોષક તત્ત્વોની જૈવ ઉપલબ્ધતા વધારી શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ટામેટાંમાં રહેલાં એન્ટિઓક્સિડન્ટ્સ લાઇકોપીન અને ગાજરમાં બીટા-કેરોટીન રાંધ્યા પછી વધુ સરળતાથી શોષાય છે.

સવાલ:- ‘નો રૉ ડાયટ’ કેવી રીતે ફોલો કરવું? જવાબ:- રસોઈ પોષક તત્ત્વોનાં શોષણમાં વધારો કરી શકે છે, પરંતુ સૌથી વધુ પોષક તત્ત્વોને સાચવતી રસોઈ પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરવો મહત્ત્વપૂર્ણ છે. સ્ટીમિંગ, માઇક્રોવેવિંગ અને રોસ્ટિંગ એ વધુ સારી પદ્ધતિઓ છે કારણ કે તે ઓછાં પાણીનો ઉપયોગ કરે છે અને પોષક તત્ત્વોની ખોટ ઘટાડે છે. ઉકાળવાથી પાણીમાં દ્રાવ્ય વિટામિન્સ જેમ કે વિટામિન C અને કેટલાંક B વિટામિન્સનો નાશ થઈ શકે છે. તેથી, વિવિધ રસોઈ પદ્ધતિઓ અપનાવવાથી ખોરાકનું પોષણ મૂલ્ય જાળવવામાં મદદ મળી શકે છે. જ્યારે ‘નો રૉ’ આહાર ફોલો કરતા હો ત્યારે સંતુલિત આહાર ખૂબ જ મહત્ત્વપૂર્ણ છે. પર્યાપ્ત પોષક તત્ત્વોનું સેવન સુનિશ્ચિત કરવા માટે રાંધેલાં શાકભાજી, ફળો, અનાજ અને પ્રોટીનની વિશાળ શ્રેણીનો સમાવેશ કરવો જરૂરી છે. આ પદ્ધતિ રસોઈ દરમિયાન થતી કોઈપણ પોષક તત્ત્વોની ખોટની ભરપાઈ કરવામાં મદદ કરે છે અને ખાતરી કરે છે કે તમારા શરીરને તમામ આવશ્યક વિટામિન્સ અને ખનિજો મળે છે.

સવાલ:- ‘નો રૉ ડાયટ’ના ફાયદા જવાબ:- ખોરાક રાંધવાથી તેમાં રહેલાં કેટલાંક પોષક તત્ત્વોની બાયો-વેરાયટી વધી શકે છે, જેનાથી તે શરીરમાં સરળતાથી શોષાય છે. તે વિટામિન્સ અને ખનિજો માટે ખાસ કરીને સારું છે, જે રાંધેલા સ્વરૂપમાં વધુ સારી રીતે શોષાય છે. રાંધેલા ભોજન કાચા ખોરાક કરતાં વધુ સુરક્ષિત છે. કારણ કે જ્યારે તેને ગરમ કરવામાં આવે છે, ત્યારે તેમાં રહેલા બેક્ટેરિયા અને કીટાણુઓ મરી જાય છે અને તેનાથી થતા રોગોનો ખતરો ઘણી હદ સુધી ઘટી જાય છે.

મોટાભાગનાં માંસ- માછલી અથવા તો કેટલાંક શાકભાજીમાં પણ હાનિકારક બેક્ટેરિયા હોય છે, જો તેને યોગ્ય રીતે રાંધવામાં ન આવે તો તે સારા કરતાં વધુ નુકસાન પહોંચાડે છે. કાચો ખોરાક ના ખાવાથી તમને પાચન સંબંધી સમસ્યાઓ થતી નથી, કારણ કે જ્યારે તમે ખોરાક રાંધો છો, ત્યારે તેમાં રહેલા કેટલાક કઠિન સંયોજનો તૂટી જાય છે, જેનાથી તેમને ઓળખવામાં સરળતા રહે છે. કેટલીક એવી ખાદ્ય વસ્તુઓ છે જેમાં પ્રોટીનનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, જો તેને રાંધીને ખાવામાં આવે તો તમારું શરીર તેને સરળતાથી શોષી શકે છે. રાંધેલો ખોરાક ખાવાથી માનસિક સ્વાસ્થ્ય સારું રહે છે.

માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક વધુમાં જણાવતા ડૉ. સૌરભે કહ્યું હતું કે, કેટલીક એવી ખાદ્ય વસ્તુઓ છે જેમાં પ્રોટીનનું પ્રમાણ વધુ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, જો તેને રાંધીને ખાવામાં આવે છે, તો શરીર તેને સરળતાથી શોષી શકે છે. રાંધેલો ખોરાક ખાવો એ માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે સારું છે, કારણ કે જ્યારે તમે ભોજન બનાવો છો ત્યારે તેમાંથી સુગંધ આવે છે અને તેનો સ્વાદ પણ ઘણો વધી જાય છે. આવો ખોરાક ખાવાથી તમારો મૂડ સુધરે છે અને તમને સારું લાગે છે.

હવે ડાયટના પ્રકાર વિશે સમજો

1. કીટો ડાયટ

હાઈ ફેટ, ઓછી કાર્બોહાઇડ્રેટ અને મધ્યમ પ્રોટીન આધારિત આહાર.

2. ઇન્ટરમિટન્ટ ફાસ્ટિંગ

એક પેટર્ન જેમાં ભોજન અને ઉપવાસના સમયને વિભાજિત કરવામાં આવે છે, જેમ કે 16/8 ઉપવાસ.

3. વીગન ડાયટ

એક ડાયટજે તમામ ડેરી પ્રોડકટ્સ અને પ્રાણીજન્ય પદાર્થોને સંપૂર્ણપણે દૂર કરે છે.

4. મેડિટેરેનિયન ડાયટ

મેડિટેરેનિયન ડાયટમાં ફળો, શાકભાજી, બદામ, સાબુત અનાજ અને ઓલિવ ઓઇલનો સમાવેશ થાય છે અને તેને સૌથી આરોગ્યપ્રદ ડાયટ ગણવામાં આવે છે

5. લો-કાર્બ ડાયટ

કાર્બોહાઇડ્રેટ્સનું પ્રમાણ ઓછું રાખવા અને પ્રોટીન અને ચરબીનું પ્રમાણ વધુ રાખવા પર આધારિત છે.

6. લો ફેટ ડાયટ

આમાં, ફેટની માત્રા ઓછી રાખવામાં આવે છે અને ફાઇબર અને કાર્બોહાઇડ્રેટ્સની માત્રા વધારે રાખવામાં આવે છે.

7. ક્લીન ઈટિંગ

આ ડાયટમાં પ્રાકૃતિક, ઓછા પ્રોસેસ્ડ ફૂડને પ્રાધાન્ય આપવામાં આવે છે.

8. GM ડાયટ

સાત દિવસીય ડાયટ પ્લાન, જે દરરોજ ચોક્કસ પ્રકારના ખોરાક ખાવા પર ભાર મૂકે છે.

9. ફ્લેક્સિટેરિયન ડાયટ

આ મુખ્યત્વે શાકાહારી ડાયટ પર આધારિત છે, પરંતુ કેટલીકવાર માંસાહારી ખોરાકનો પણ સમાવેશ થાય છે.

10. DASH ડાયટ

તેનું ફુલ ફોર્મ છે, ‘ડાયેટરી અપ્રોચીસ ટુ સ્ટોપ હાઇપરટેન્શન.’ સંપૂર્ણ રીતે ફેટ ફ્રી ડાયટ, જેમાં સેચ્યુરેટેડ ફેટ અને તેલ-મસાલાવાળા ખોરાકની માત્રા ઘણી ઓછી હોય છે

11.નો-સોલિડ ફૂડ ડાયટ

આ આહારમાં, માત્ર પ્રવાહી ખોરાક લેવામાં આવે છે, જેમ કે સ્મૂધી, જ્યુસ અને સૂપ.

12. માઈન્ડ ડાયટ

મગજના સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપવા માટે મેડિટેરિયન અને DASH ડાયટનું મિશ્રણ.

13. ગ્લુટેન ફ્રી ડાયટ​

ગ્લુટેન તે ઘઉં, જવ અને રાઈમાં જોવા મળતું પ્રોટીન છે. આ ડાયટમાં રિફાઈન્ડ કાર્બોહાઈડ્રેટ્સ અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડ ખાવાનું ટાળવું જોઇએ

સવાલ:- ડાયટ ક્યા યોગ્ય કઈ રીતે જાણી શકાય? જવાબ:- ડૉ. સૌરભ જણાવે છે કે, કોઈપણ ડાયટની વાસ્તવિક ઓળખ એ છે કે તે વૈજ્ઞાનિક સંશોધન અથવા ક્લિનિકલ અભ્યાસ દ્વારા સમર્થિત છે કે કેમ. જો ડાયટના ફાયદા વિજ્ઞાન અને સંશોધન દ્વારા સાબિત થાય છે, તો તે વધુ વિશ્વસનીય છે. ઉદાહરણ તરીકે, મેડિટેરિયન અને DASH ડાયટ.

ડાયટ એવો હોવો જોઈએ કે તેને કોઈપણ સમસ્યા વિના લાંબા સમય સુધી ફોલો કરી શકાય. ઘણી વખત કેટલાક ડાયટ ફક્ત તાત્કાલિક વજન ઘટાડવા અથવા અન્ય ફાયદાઓનો દાવો કરે છે. અકુદરતી રીતે ઝડપી વજન ઘટાડવાનો દાવો કરતા ડાયટ, જેમ કે અઠવાડિયામાં 5 કિલો અથવા 10 કિલો વજન ઘટાડવું, તે ટકાઉ અને વાસ્તવિક હોઈ શકતું નથી. આવા ડાયટથી શરીરમાં પોષણની ઊણપ સર્જાય છે અને વજન ઘટવું પણ કાયમી નથી..

વધુમાં જણાવતાં તેમણે કહ્યું હતું કે સેલિબ્રિટી અથવા માર્કેટિંગ હાઇપથી સાવચેત રહો, ઘણી વખત અમુક ડાયેટ પ્લાન્સ માત્ર માર્કેટિંગ વ્યૂહરચનાઓને કારણે ટ્રેન્ડ બની જાય છે જેમાં સેલિબ્રિટીના સમર્થનનો સમાવેશ થાય છે. આ આહારનો વૈજ્ઞાનિક આધાર નબળો હોઈ શકે છે, અને તે મુખ્યત્વે બ્રાન્ડ વેચવા માટે છે, સ્વાસ્થ્ય લાભો પ્રદાન કરવા માટે નથી. કોઈપણ નવું ડાયટ અપનાવતાં પહેલાં ડૉક્ટર અથવા ડાયટ એક્સપર્ટની સલાહ લેવી શ્રેષ્ઠ છે. તેઓ તમારી વ્યક્તિગત સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ, ધ્યેયો અને શરીરની જરૂરિયાતોને આધારે યોગ્ય માર્ગદર્શન આપી શકે છે.

જો તમારે વજન જાળવી રાખવું હોય તો શિસ્ત જરૂરી કોઈપણ ક્ષેત્રમાં સફળતાનો સૌથી મહત્ત્વપૂર્ણ ભાગ શિસ્ત છે. શિસ્ત તૂટતાંની સાથે જ પરિણામો પણ અલગ આવવા લાગે છે. એ જ રીતે વજન જાળવી રાખવા માટે ડાયટ પ્લાનમાં શિસ્ત જરૂરી છે.ડાયટ છોડ્યા પછી પણ જંક ફૂડથી દૂર રહો અને આરોગ્યપ્રદ ખોરાક લો

સવાલ:- શું કાચા ખોરાકને સંપૂર્ણપણે ટાળવો જોઈએ? જવાબ:- જો કે ‘નો રૉ ડાયટ’ ના ફાયદા છે, પરંતુ સંતુલન જાળવવું મહત્ત્વપૂર્ણ છે. કાચો ખોરાક આવશ્યક પોષક તત્ત્વો, ઉત્સેચકો અને ફાઇબર પ્રદાન કરે છે જે એકંદર આરોગ્ય માટે ફાયદાકારક છે. એક સંતુલિત અભિગમ કે જેમાં રાંધેલા અને કાચા બંને ખોરાકનો સમાવેશ થાય છે, જે વ્યક્તિગત સ્વાસ્થ્ય જરૂરિયાતોને અનુરૂપ છે.

સવાલ:- વજન ઘટાડવાની સાચી રીત કઈ છે? જવાબ:- ડૉ. સૌરભ કૌશિક જણાવે છે કે ધીમે ધીમે વજન ઘટાડવાની સલાહ લોકોને ઉત્તેજિત કરતી નથી, આકર્ષક લાગતી નથી. જ્યારે વજન ઘટાડવાનો આ સૌથી સુરક્ષિત રસ્તો છે. આ માટે શું અનુસરવાની જરૂર છે,વજન ઘટાડવા માટે કોઈ એક ફોર્મ્યુલા નથી. જો આપણે આપણા રોજિંદા જીવનમાં ઘણા નાના ફેરફારો કરીએ તો આ સરળ બની શકે છે.

સવાલ:- ઝડપી વજન ઘટાડવાથી ઘણા ગેરફાયદા શું છે?

જવાબ:-ડો.આનલ પ્રજાપતિ જણાવે છે કે, ઝડપી વજન ઘટાડવાનાં પરિણામો કોઈને પણ રોમાંચિત કરી શકે છે, પરંતુ સામાન્ય રીતે તેની ભલામણ કરવામાં આવતી નથી. ખૂબ ઝડપથી વજન ઘટાડવામાં કેટલાક જોખમો હોઈ શકે છે જ્યારે પાચન શક્તિ નબળી હોય છે ત્યારે એસિડિટી, કબજિયાત, ગેસ, માથાનો દુખાવો, ચામડીની સમસ્યા, એનીમિયા, વિટામિનની ઊણપ જેવાં લક્ષણો જણાય છે. ગટ હેલ્થ અર્થાત આંતરડાંનાં સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખી ઈમ્યુનિટી સ્ટ્રોન્ગ બનાવી શકાય છે. દવાઓ વગર પાચન શક્તિ મજબૂત કરવા માટે આ રૂટિન ફોલો કરો.

ડાયટ કર્યા પછી એ વાતનું ધ્યાન રાખો કે ખોરાકમાં બને તેટલું ફાઈબર અને પ્રોબાયોટિક્સ હોય. આનાથી પાચન તંત્ર પર વધારે તાણ નહીં પડે. ફાઈબર માટે ફળો, શાકભાજી અને આખા અનાજ ખાઓ. પ્રોબાયોટિક્સ માટે તમારા ડાયટમાં દહીંનો સમાવેશ કરો.

શરીરના વજનમાં અચાનક ફેરફાર શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય બંનેને અસર કરી શકે છે. અહીં ઝડપી વજન ઘટાડવાના કેટલાક મુખ્ય ગેરફાયદા છે:

1. પોષણની ઊણપ ઝડપથી વજન ઘટાડવા માટે, લોકો કેટલીકવાર કેલરી વધારે પડતી ઓછી કરે છે અથવા ચોક્કસ ખોરાક જૂથને સંપૂર્ણપણે છોડી દે છે. આને કારણે, શરીરને જરૂરી પોષક તત્વો (જેમ કે પ્રોટીન, વિટામિન્સ, ખનિજો) મળતા નથી, જે નબળાઇ, થાક અને રોગપ્રતિકારક શક્તિનો અભાવ પેદા કરી શકે છે.

2. સ્નાયુઓને નુકસાન જ્યારે વજન ઝડપથી ઘટે છે, ત્યારે શરીર ચરબીની સાથે સ્નાયુઓ તોડી નાખે છે. આ ચયાપચય (મેટાબોલિઝમ)ને ધીમું કરી શકે છે અને અનુગામી વજનમાં વધારો થવાની સંભાવના વધારે છે, જેને ઘણીવાર વજન ફરી વધવા લાગે છે.

3. ચયાપચયમાં ઘટાડો ઝડપી વજન ઘટાડવાથી મેટાબોલિક રેટ ધીમો પડી જાય છે, જે ભવિષ્યમાં કેલરી બર્ન કરવાની ક્ષમતાને ઘટાડે છે. સ્થિર વજન જાળવવામાં અને ફરીથી વજન ન વધારવામાં ધીમી ચયાપચય એક મોટો પડકાર બની શકે છે.

4. પિત્તાશયનું જોખમ ઝડપી વજન ઘટાડવાને કારણે, શરીરમાં પિત્તનું સ્તર બદલાઈ શકે છે, જે પિત્તાશયની રચનાનું જોખમ વધારે છે. આ એક પીડાદાયક સ્થિતિ હોઈ શકે છે અને ક્યારેક શસ્ત્રક્રિયાની જરૂર પડી શકે છે.

5. ડિહાઇડ્રેશન અને ઇલેક્ટ્રોલાઇટ ઈમ્બેલેન્સ પાણી અને ઈલેક્ટ્રોલાઈટ્સની ઊણપ ઝડપી વજન ઘટાડવા દરમિયાન થઈ શકે છે, ખાસ કરીને જો વજન ઘટાડવા માટે પાણીનું સેવન ખૂબ ઓછું કરવામાં આવે. આ ડિહાઇડ્રેશન, સ્નાયુ ખેંચાણ અને હૃદયની સમસ્યાઓ તરફ દોરી શકે છે.

6. વાળ ખરવા અને ત્વચાની સમસ્યાઓ જરૂરી પોષક તત્વોની ઊણપને કારણે વાળ ખરવા, ત્વચા શુષ્ક થવા અને નખ નબળા પડવા જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.

7. હોર્મોનલ ઈમ્બેલેન્સ ઝડપી વજન ઘટાડવું હોર્મોનલ અસંતુલન તરફ દોરી શકે છે, ખાસ કરીને સ્ત્રીઓમાં. આ પીરિયડ્સમાં અનિયમિતતાનું કારણ બની શકે છે, હોર્મોનલ સ્વાસ્થ્યને અસર કરી શકે છે અને અન્ય હોર્મોન સંબંધિત સમસ્યાઓ.

8. મૂડ સ્વિંગ અને માનસિક તણાવ ઝડપી વજન ઘટાડવાની પ્રક્રિયા શરીરની સાથે સાથે માનસિક સ્વાસ્થ્યને પણ અસર કરી શકે છે. અતિશય કેલરીની ઊણપ અને પોષણનો અભાવ મૂડ સ્વિંગ, ચીડિયાપણું અને સ્ટ્રેસ તરફ દોરી શકે છે.

9. ‘યો-યો ઇફેક્ટ’ (વજન પાછું વધવું) ઝડપી વજન ઘટાડ્યા પછી, લોકો વારંવાર તેમના સામાન્ય આહારમાં પાછા ફરે છે, જેના કારણે વજન ફરીથી વધવા લાગે છે. આને ‘યો-યો ઇફેક્ટ’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, જ્યાં વજનમાં વારંવાર વધઘટ થાય છે, જે શરીરના મેટાબોલિઝમ માટે હાનિકારક છે.

10. હૃદય અને કિડની પર દબાણ ઝડપી વજન ઘટાડવાથી હૃદય અને કિડની પર બિનજરૂરી દબાણ આવે છે, જે ભવિષ્યમાં હૃદય રોગ અને કિડની સંબંધિત સમસ્યાઓ તરફ દોરી શકે છે.

.મેટાબોલિઝમ ધીમું થઈ શકે છે

પોષણની ઊણપ થઇ શકે છે જો કોઈ વ્યક્તિ નિયમિતપણે પૂરતી કેલરીનો વપરાશ ન કરતી હોય, તો પોષણની ઊણપનું જોખમ હોઈ શકે છે. આવું એટલા માટે થાય છે કારણ કે લો-કેલરીવાળા ખોરાકમાં આયર્ન, ફોલેટ અને વિટામિન B12 જેવા મહત્ત્વપૂર્ણ પોષક તત્ત્વો પૂરતા પ્રમાણમાં મેળવવું મુશ્કેલ છે. તેનાથી અનેક પ્રકારની સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. જ્યારે વ્યક્તિ ખૂબ ઓછી કેલરી લે છે, ત્યારે શરીરને કાર્ય કરવા માટે પૂરતા પોષક તત્વો મળતા નથી.અને પોષણની ઉણપ વાળ ખરવાનું મુખ્ય કારણ છે.

જ્યારે આપણે પૂરતું પોષણ લેવાનું બંધ કરીએ છીએ, ત્યારે શરીરમાં આયર્ન, વિટામિન B12 અને ફોલેટની ઉણપ શરૂ થાય છે. એનિમિયાનું જોખમ પણ હોઈ શકે છે. તે થાકનું કારણ બને છે. પૂરતી કેલરી અને પોષક તત્વો ન લેવાને કારણે રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી પડી જાય છે. નેશનલ લાઇબ્રેરી ઑફ મેડિસિનમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસ અનુસાર, પોષણની ઉણપ રોગપ્રતિકારક શક્તિને નબળી પાડે છે અને ચેપનું જોખમ વધારે છે.

ઓછી કેલરીવાળા ખોરાકને કારણે વિટામિન ડી, કેલ્શિયમ અને ફોસ્ફરસની ઉણપ થઈ શકે છે. આ બધી ખામીઓથી હાડકાં નબળાં અને બરડ બની જાય છે. આપણું પિત્તાશય ચરબીયુક્ત ખોરાકને પચાવવા માટે પાચક રસ છોડે છે. જો આપણે ખૂબ જ ઓછો ખોરાક ખાઈએ તો આ રસ પિત્તાશયમાંથી બહાર આવતો નથી. જ્યારે આ રસ પિત્તાશયમાં લાંબા સમય સુધી રહે છે, ત્યારે તે જામવા લાગે છે. જેના કારણે પિત્તાશયની પથરી થાય છે. ઝડપથી વજન ઘટાડવા માટે ઓછું ખાવાથી અને ભોજન છોડવાથી બીજી ઘણી આડઅસરો થઈ શકે છે.

સ્વસ્થ અને પૌષ્ટિક આહાર લો વજન ઓછું કરવાનો અર્થ માત્ર કેલરી ઘટાડવાનો નથી. વજન ઘટાડવાની આ ખૂબ જ જૂની પદ્ધતિ છે, એનાથી નબળાઈ અને રોગો થઈ શકે છે, તેથી ડાયટમાં શક્ય એટલું પ્રોટીન સામેલ કરવું જરૂરી છે, જેથી પેટ ભરેલું લાગે અને સ્નાયુઓ વધે. મીઠી કોફી, ચા, કોલ્ડ ડ્રિંક્સ અને ચિપ્સ જેવી હાઈ પ્રોસેસ્ડ વસ્તુઓ ટાળવી જોઈએ. જો વજન ઘટાડવા માટે કેલરી ઓછી કરવામાં આવે તો શરીર ભૂખથી પીડાશે. એના કારણે મેટાબોલિઝમ ધીમું પડી શકે છે અને એ આપણા વજન ઘટાડવાના માર્ગમાં અવરોધ બની શકે છે.

સ્વસ્થ રહેવા માટે વજન ઘટાડવું એ સારો વિચાર છે, પરંતુ અચાનક વજન ઘટાડવું મોંઘું પડી શકે છે. અઠવાડિયામાં અડધાથી એક કિલો વજન ઘટાડવાનું લક્ષ્ય નક્કી કરો. જિમમાં જઈને દરરોજ પરસેવો પાડવો જરૂરી નથી. લિફ્ટનો ઉપયોગ કરવાને બદલે સીડીઓ ચડવું, ચાલવું અથવા ટૂંકા અંતર માટે વાહન ચલાવવાને બદલે સાઇકલનો ઉપયોગ કરવો પણ ફાયદાકારક બની શકે છે.

જો તમારા માટે જાતે ડાયટ પ્લાન બનાવવો મુશ્કેલ થઈ રહ્યો હોય તો તમે ન્યૂટ્રિશનિસ્ટ પાસેથી એ બનાવી શકો છો. વજન ઘટાડવા માટે નિર્ધારિત ધ્યેય હાંસલ કરવામાં તે મદદરૂપ થઈ શકે છે.

સવાલ:- બેરિયાટ્રિક સર્જરી શું હોય છે જવાબ :- ડૉ. સૌરભ કૌશિકે જણાવ્યું હતું કે, બેરિયાટ્રિક સર્જરી ઝડપથી વજન ઘટાડનારી સર્જરી છે. જે પણ વ્યક્તિની બોડીનું માસ ઇન્ડેક્સ એટલે કે BMI 30 કરતાં વધુ હોય, તે આ સર્જરી કરાવી શકે છે. આ સર્જરી ત્રણ રીતે કરવામાં આવે છે લેપ બેન્ડ, સ્લીવ ગેસ્ટ્રીક્ટોમી અને ગેસ્ટ્રિક બાઇપાસ. આ લેપ્રોસ્કોપી સર્જરી (લેપ્રોસ્કોપી સર્જરીનું એક પ્રકાર હોય છે. તેની મદદથી ડોક્ટર દર્દીને કોઈ પણ પ્રકારના ચીરા લગાવ્યા વિના પેટની અંદર અથવા પેલ્વિસના અંદર સુધી સર્જરી કરવામાં સક્ષમ હોય છે) અથવા રોબોટ દ્વારા કરવામાં આવે છે.