15 મિનિટ પેહલાલેખક: શિવકાંત શુક્લ
- કૉપી લિંક
કહેવાય છે કે આળસ માણસનો સૌથી મોટો દુશ્મન છે. આ આળસ કેટલાક લોકોને સવારે ઊઠે ત્યારથી લઈને રાત્રે સૂઈ જાય ત્યાં સુધી છોડતી નથી. તેઓ વિલંબ કરવાની એવી આદત કેળવે છે કે કોઈ પણ કામ સમયસર પૂરું થતું નથી.
આળસ પોતે એક ગંભીર સમસ્યા છે. આળસ માત્ર આપણી ઉત્પાદકતામાં ઘટાડો કરે છે એવું નથી પરંતુ તે આપણા શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર પણ ઊંડી અસર કરે છે. આળસ કોઈપણ કામને બોજારૂપ બનાવી શકે છે. આ એક એવી આદત છે જે કરેલા કામને બગાડી શકે છે.
જો કે, યોગ્ય વ્યૂહરચના અને માઇન્ડફુલનેસ દ્વારા આ આદતથી છુટકારો મેળવી શકાય છે.
તો આજે રિલેશનશિપ કોલમમાં આપણે આળસથી બચવાના ઉપાયો વિશે વાત કરીશું. તમે એ પણ શીખી શકશો કે-
- કેવી રીતે જાણવું કે આળસ તમને કબજે કરી રહી છે?
- કામ દરમિયાન ઉર્જાવાન કેવી રીતે રહેવું?
આળસ શું છે? આમાં વ્યક્તિ પોતાના કામ પ્રત્યે ઉદાસીન રહે છે. તે પોતાની જવાબદારીઓથી બચવાનો પ્રયત્ન કરે છે. આળસને કારણે વ્યક્તિ કામ કરવાને બદલે તેનાથી બચવા માટે નવાં નવાં બહાનાં શોધે છે. મૂળભૂત દૈનિક જરૂરિયાતોનું કામ પણ બાકી રહે છે અને ધીમે ધીમે કામનો ઢગલો જામે છે.
આળસ શા માટે થાય છે? આના ઘણાં કારણો હોઈ શકે છે. કારણો વ્યક્તિએ વ્યક્તિએ અલગ અલગ હોઈ શકે છે. ઘણી વખત, થાક અથવા પ્રેરણાના અભાવને કારણે, વ્યક્તિને કામ કરવાનું મન થતું નથી અને આ આળસનું સ્વરૂપ લે છે. સ્વાસ્થ્ય સંબંધી કોઈ સમસ્યાને લીધે એવું પણ થઈ શકે છે કે વ્યક્તિમાં કામ કરવાની ઉર્જા અને ઉત્સાહ ન અનુભવાય. કેટલીકવાર આ આળસુ સ્વભાવને કારણે થાય છે.
આ ચિહ્નો દરેક આળસુ વ્યક્તિમાં જોવા મળે છે આળસ એક એવી ખરાબ આદત છે, જે ધીમે ધીમે વ્યક્તિની જીવનશૈલી પર અસર કરે છે. આના કારણે તેની દિનચર્યા સંપૂર્ણપણે બગડી શકે છે અને મહત્ત્વપૂર્ણ કાર્યો પાછળ રહેવા લાગે છે. આળસુ વ્યક્તિ કોઈપણ કામને મુશ્કેલ અને થકવી નાખનારું માને છે. તે કંઈપણ શારીરિક રીતે કંઈ કરવાનું પણ ટાળે છે. આના કેટલાક સંકેતો છે, નીચે આપેલા ગ્રાફિક પરથી સમજો-
આળસ માનસિક અને શારીરિક સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક છે મનોવૈજ્ઞાનિક ડૉ.સત્યકાંત ત્રિવેદી સમજાવે છે કે આળસ માનસિક અને શારીરિક સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે. તેનાથી તણાવ અને ચિંતા જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. જ્યારે કોઈ કાર્ય પૂર્ણ કરવામાં સમય વિલંબ થાય છે, ત્યારે તે માનસિક દબાણનું કારણ બની શકે છે. આનાથી વ્યક્તિને નિષ્ક્રિયતા લાગે છે, જે આત્મસન્માનની ઊણપની લાગણી તરફ દોરી શકે છે.
શારીરિક રીતે કંઈ ન કરવાથી શરીરના સ્નાયુઓ નબળા પડી શકે છે. કંઈપણ કર્યા વિના માત્ર જમ્યા બાદ બેસીને સૂવાથી વજન વધી શકે છે. તે ચયાપચયને ધીમું કરી શકે છે, જે પાચન તંત્રને અસર કરે છે.
આળસને આ રીતે દૂર કરો આળસને દૂર કરવા માટે સૌથી પહેલા આપણે માનસિક રીતે તૈયાર રહેવું પડશે. નિયમિત વર્કઆઉટ, હેલ્ધી ડાયટ અને પૂરતી ઉંઘ લેવાથી શરીર દિવસભર ઊર્જાવાન રહે છે. આ ઉપરાંત, આપણી જીવનશૈલીમાં અન્ય કેટલાક ફેરફારો કરવાની જરૂર છે. આ માટે નીચેનું ગ્રાફિક જુઓ-
ચાલો ઉપરોક્ત મુદ્દાઓ વિશે વિગતવાર વાત કરીએ.
તમારા કાર્યો પ્રાથમિકતા અનુસાર કરો જ્યારે તમારી પાસે ઘણાં કામ હોય, ત્યારે દરેક કામ માટે સમય નક્કી કરો અને તે જ સમયે કરવાનો પ્રયાસ કરો. આ સિવાય તમારા મહત્વના કામો પહેલા કરો. આ પછી અન્ય કાર્યોને પ્રાધાન્ય આપો.
કામને નાના-નાના ટુકડાઓમાં વહેંચીને કરો દરેક કાર્ય માટે નાના-નાના લક્ષ્યો નક્કી કરો. આનાથી તણાવ ઓછો થાય છે અને કામની ઉત્પાદકતા વધે છે. આ સિવાય કોઈ કામ બોજારૂપ લાગતું નથી. તેથી એક સમયે એક જ કાર્ય પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો. દરેક નાના કામને પૂર્ણ કરવાથી પ્રેરણા પણ મળે છે.
વિક્ષેપો(ડિસ્ટ્રેક્શન)ને ઓળખો અને નિયંત્રિત કરો કામ કરતી વખતે વિક્ષેપ ટાળવો ખૂબ જ જરૂરી છે. જો તમે કોઈ એવું કામ કરી રહ્યા છો જેના પર તમારા મોબાઈલ ફોન અથવા આસપાસના અવાજથી વિક્ષેપ પડી રહ્યો હોય તો એવી જગ્યાથી દૂર રહો. આનાથી તમે તમારું કામ વધુ સારી રીતે કરી શકશો.
તણાવ ઘટાડવાનો પ્રયાસ કરો તણાવ આપણા શરીરનો દુશ્મન છે, જે આપણા મન પર નકારાત્મક અસર કરે છે. તેનાથી વિચારવાની અને નિર્ણય લેવાની ક્ષમતા ઘટી જાય છે. જેના કારણે થાકની સાથે સાથે કામ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં પણ તકલીફ પડે છે. આનો સામનો કરવા માટે, નિયમિત ધ્યાન અને પૂરતી ઊંઘ ખૂબ જ મહત્ત્વપૂર્ણ છે.
સમયાંતરે વિરામ લો લાંબા સમય સુધી એક જગ્યાએ બેસીને કામ કરવાથી માનસિક થાક લાગે છે. તેથી, કામની વચ્ચે થોડો સમય વિરામ લેવો જરૂરી છે. આ ફરીથી કામ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. આ તમારી ઉત્પાદકતામાં વધારો કરે છે.
કામ દરમિયાન પ્રેરિત રહેવું મહત્ત્વ પૂર્ણ છે કોઈપણ કાર્ય માટે, તેના વિશે હકારાત્મક અને પ્રેરિત રહેવું મહત્ત્વપૂર્ણ છે. તે તમને તમારા લક્ષ્યોને પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરે છે. કામ પર પ્રેરણાનો અભાવ ડિપ્રેશન, તણાવ અથવા ચિંતા તરફ દોરી શકે છે.
જ્યારે તમને ઓફિસનું કામ કરવાનું મન ન થાય તો આ ટિપ્સ ફોલો કરો
યાદ રાખો, ક્યારેક કામ કરવાનું મન ન થાય તે સામાન્ય છે. પરંતુ જો આવું રોજ થવા લાગે તો તમે આળસનો શિકાર બની શકો છો.આનો સામનો કરવા માટે, તમે નીચે આપેલી કેટલીક ટિપ્સ અપનાવી શકો છો.
- નાના કાર્યોને પૂરા કરવાથી સિદ્ધિનો અનુભવ થાય છે અને મોટા કાર્યો માટે માનસિક તૈયાર થવાય છે. તેથી, નાના લક્ષ્યો બનાવીને કામ કરો.
- દરેક કામ માટે એક સમય નક્કી કરો અને તે જ સમયે કરવાનો પ્રયાસ કરો.
- જો તમને સંગીત ગમે છે તો તમે કામ કરતી વખતે હળવું સંગીત સાંભળી શકો છો.
- કેટલીકવાર વસ્તુઓ જૂની રીતે કરવાથી કંટાળાજનક બની શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, જો શક્ય હોય તો, કેટલીક નવી તકનિકનો ઉપયોગ કરો.
- તમે તમારા કોઈ સહકર્મી સાથે વાત કરીને આરામ અનુભવી શકો છો.
- સતત કામ કરવાથી મન કંટાળી જાય છે. આવી સ્થિતિમાં થોડો સમય વિરામ લો અને બહાર ચાલો અથવા પાણી પીવો. તેનાથી વધુ સારું લાગે છે.