1 કલાક પેહલાલેખક: શશાંક શુક્લા
- કૉપી લિંક
ભારતમાં મધ્યમ વયના લોકો વધુને વધુ રોગોનો શિકાર બની રહ્યા છે. તેની પાછળનું સૌથી મોટું કારણ ખરાબ ખાનપાન અને શારીરિક પ્રવૃત્તિથી દૂર રહેવાનું છે. તાજેતરમાં ‘ધ લેન્સેટ’ ગ્લોબલ હેલ્થમાં પ્રકાશિત થયેલા એક સંશોધન મુજબ, લગભગ અડધા ભારતીય પુખ્ત વયના લોકો વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થા (WHO) દ્વારા નિર્ધારિત શારીરિક પ્રવૃત્તિના સ્તરને પૂર્ણ કરતા નથી. આ આદત આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે ગંભીર ખતરો બની રહી છે.
વર્ષ 2000 અને 2022 વચ્ચે 197 દેશો પર કરવામાં આવેલા આ અભ્યાસમાં ભારતીય લોકોની શારીરિક પ્રવૃત્તિમાં મોટો ફેરફાર જોવા મળ્યો હતો. ભારતમાં, વર્ષ 2000 માં, 22.4% પુખ્ત વયના લોકો શારીરિક પ્રવૃત્તિથી દૂર રહ્યા હતા. વર્ષ 2022માં આ આંકડો વધીને 45.4% થઈ જશે.
શું તમે પણ આ આંકડાઓનો ભાગ બની રહ્યા છો? જો તમે શારીરિક પ્રવૃત્તિથી દૂર રહો છો, તો હૃદય રોગ, ટાઇપ 2 ડાયાબિટીસ, માનસિક સ્વાસ્થ્ય જેવી સમસ્યાઓ તમને અસર કરી શકે છે. આપણે આપણી આદતો બદલીને આ ખતરાને ટાળી શકીએ છીએ.
આવી સ્થિતિમાં આજે આપણે રિલેશનશિપમાં વાત કરીશું કે-
- મીડ એજમાં પોતાની જાતને કેવી રીતે ફિટ રાખવી?
- જો તમને કસરત પસંદ ન હોય તો શું કરવું?
- ઓછામાં ઓછી કઈ શારીરિક પ્રવૃત્તિ જરૂરી છે?
મધ્યમ ઉંમરે કસરત કેવી રીતે શરૂ કરવી? મિડલ એજમાં ફિટ રહેવું ખૂબ મુશ્કેલ છે. ઘણી વાર આપણે ઉંમરની સાથે નબળાઈ અનુભવીએ છીએ, પરંતુ થોડી મહેનત અને સાચી દિશામાં પ્રયત્નોથી તમે તમારા સ્વાસ્થ્યમાં મોટો ફેરફાર લાવી શકો છો. સૌ પ્રથમ, નાના પગલાઓથી કસરત શરૂ કરો. દરરોજ 15-20 મિનિટ ચાલવાથી શરૂઆત કરો અને તેને ધીમે ધીમે વધારતા જાઓ. સંતુલિત આહાર પણ લો. તાજા ફળો, શાકભાજી અને પ્રોટીનથી ભરપૂર ખોરાક ખાવાથી તમારા શરીરને યોગ્ય પોષક તત્ત્વો મળશે.
જો તમને કસરત ન ગમતી હોય તો શું કરવું? આપણામાંથી કોઈને મહેનત કરવી પસંદ નથી. જો આપણે સખત મહેનત કરીએ છીએ, તો તે પણ આરામ મેળવવા માટે જ કરીએ છીએ. નોકરી દ્વારા સંસાધનો એકત્ર કરવાનો પ્રયાસ હોય કે ખેતી દ્વારા અનાજ.
જ્યારે આપણે બાકીનું કામ કરી શકીએ છીએ ત્યારે ફિટ રહેવા માટે શા માટે આપણે અડધો કલાક વર્કઆઉટ નથી કરી શકતા? નાની નાની બાબતોનું ધ્યાન રાખીને આપણે આપણા સ્વાસ્થ્યમાં મોટો ફરક લાવી શકીએ છીએ. અહીં આપણે એવી પ્રવૃત્તિઓ વિશે વાત કરીશું જેના દ્વારા આપણે આપણી જાતને સ્વસ્થ બનાવી શકીએ છીએ.
ફિટ રહેવા માટે કેટલી પ્રવૃત્તિ જરૂરી છે? વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ડબ્લ્યુએચઓ) મુજબ, પુખ્ત વ્યક્તિએ દર અઠવાડિયે 150 મિનિટની હળવી કસરત અથવા 75 મિનિટ ભારે પ્રવૃત્તિ કરવી જોઈએ.
સુરક્ષિત શરૂઆત કેવી રીતે કરશો? જો તમને પહેલાથી કોઈ સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ હોય, તો તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લો. જો તમને શરીરમાં કોઈ સમસ્યા અથવા અસ્વસ્થતા લાગે છે, તો કસરત બંધ કરો. ધીમે ધીમે તમારી દિનચર્યામાં કસરતનો સમાવેશ કરો. શરૂઆતમાં સરળ કસરતો કરો. જેમ કે ખુરશીની કસરત અથવા સ્વિમિંગ કરવું. હંમેશા તમારી ઉંમરને ધ્યાનમાં રાખીને હળવી કસરતો કરો.
શારીરિક પ્રવૃત્તિ સાથે, યોગ્ય આહાર પણ ખૂબ જ જરૂરી છે. તમારા આહારમાં પ્રોટીનનો સમાવેશ કરો અને પ્રોસેસ્ડ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સને બદલે બદામ અને દહીં ખાઓ. જ્યારે આહાર અને વ્યાયામનું યોગ્ય સંતુલન હશે, ત્યારે માત્ર તમારું શરીર જ નહીં પણ તમારું મન પણ સ્વસ્થ રહેશે.
તમારી જાતને કસરત માટે પ્રોત્સાહિત કરો દિનચર્યામાં બદલાવને કારણે ઘણી વખત રૂટીન તૂટી જાય છે. આવી સ્થિતિમાં, ફિટ રહેવું પડકારજનક હોઈ શકે છે, પરંતુ આપણે કેટલીક સરળ પદ્ધતિઓ દ્વારા પોતાને પ્રોત્સાહિત કરી શકીએ છીએ. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે વેકેશનમાં બહાર હો તો હોટલના ફિટનેસ સેન્ટરનો ઉપયોગ કરો. મુસાફરી દરમિયાન, પગપાળા ફરવાનો પ્રયાસ કરો.
જો તમારો એક્સર્સાઇઝ પાર્ટનર દૂર ગયો હોય, તો નવા મિત્ર સાથે કસરત કરો. નજીકના ફિટનેસ સેન્ટર, ઉદ્યાનો અને ચાલુ ફિટનેસ પ્રવૃત્તિઓ શોધો. જો માંદગી અથવા ઈજાને કારણે તમે થોડા સમય માટે સક્રિય ન રહી શકો, તો ધીમે ધીમે તમારી જૂની દિનચર્યા પર પાછા ફરવાનો પ્રયાસ કરો.
વધતી ઉંમર માટે એક્સર્સાઇઝ પ્લાન વધતી ઉંમર માટે સૌથી મુશ્કેલ બાબત એ છે કે કસરતની પસંદગી. ઘણી વખત આપણે ખૂબ સખત પ્રયાસ કરવાની પ્રક્રિયામાં પોતાને નુકસાન પહોંચાડીએ છીએ. આવી સ્થિતિમાં, તેનાથી બચવા માટે, આપણે એવી કસરતો પસંદ કરવી જોઈએ, જે આપણને ફિટ રાખે અને ઈજાથી પણ બચાવે.
સંતુલન કોઈપણ ઉંમરે સંતુલન જાળવવું મહત્ત્વપૂર્ણ છે.યોગ, સ્ટ્રેચિંગ અથવા કોઈપણ પોશ્ચર એક્સર્સાઇઝથી તમારું સંતુલન સુધારી શકે છે. તે તમારી ચાલવાની રીતને સુધારે છે. તે તમારો આત્મવિશ્વાસ વધારવામાં પણ મદદ કરે છે.
કાર્ડિયો ફાસ્ટ વૉકિંગ, સીડી ચડવું, સ્વિમિંગ એ બધી કાર્ડિયો એક્સરસાઇઝ છે. આ પ્રવૃત્તિઓ હૃદયના સ્વાસ્થ્યને મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરે છે. ઘરના કામકાજથી લઈને ખરીદી સુધી, કાર્ડિયો તમારાં રોજિંદા કાર્યોને સરળ બનાવે છે અને તમને થાક લાગતો નથી.
સ્ટ્રેંથ ટ્રેનિંગ સ્ટ્રેંથ અને પાવર ટ્રેનિંગ સ્નાયુઓ અને હાડકાંને મજબૂત બનાવે છે. આનાથી તમે થાક્યા વગર લાંબા કલાકો સુધી કામ કરી શકો છો. તેમજ શરીર મજબૂત બને છે.
ફ્લેક્સબિલિટી યોગ અથવા સ્ટ્રેચિંગ તમારા શરીરને લચીલું રાખે છે. આ સાથે, તમારે નાના-નાના કાર્યો કરતી વખતે સ્નાયુઓમાં ખેંચાણની સમસ્યાનો સામનો કરવો પડતો નથી.