11 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
મસાલાનો ઉપયોગ માત્ર સ્વાદ વધારવા માટે જ નહીં પરંતુ સ્વસ્થ રહેવા માટે પણ થાય છે. કલોંજી પણ આ મસાલાઓ પૈકી જ એક છે. કલોંજી તેલના ઉપયોગો અને ફાયદાઓ વિશે કદાચ બહુ ઓછા લોકો જાણે છે. આજે ‘જાન-જહાન’માં આપણે આયુર્વેદાચાર્ય ડૉ. સિદ્ધાર્થ સિંહ પાસેથી કલોંજી તેલના ઉપયોગો અને ફાયદાઓ વિશે જાણીએ.
બ્લડ પ્રેશર કંટ્રોલમાં રહેશે
કલોંજી તેલથી શાકભાજી બનાવવાથી બ્લડપ્રેશર કંટ્રોલમાં રહે છે. નેશનલ સેન્ટર ફોર બાયોટેક્નોલોજી ઇન્ફોર્મેશનના સંશોધન મુજબ, કલોંજી બીજના અર્કમાં હાઇપરટેન્શન વિરોધી ગુણધર્મો છે. તે હાઈ બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. દરરોજ 5 મિલી કલોંજી તેલનો ઉપયોગ કરવાથી હાઇપરટેન્શન ઓછું થાય છે.
કોલેસ્ટ્રોલ લેવલને કંટ્રોલ કરશે
કલોંજી તેલ વધેલા કોલેસ્ટ્રોલના લેવલને ઘટાડે છે. તેમાં રહેલું એન્ટી-હાઈપરકોલેસ્ટેરોલેમિક ગુણો કોલેસ્ટ્રોલ અને ટ્રાઈગ્લિસરાઈડ્સના લેવલને ઘટાડે છે જે સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક છે. કલોંજી તેલનો ઉપયોગ એન્ટિ-હાયપરલિપિડેમિક દવામાં પણ થાય છે, એટલે કે લોહીમાં ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલ લેવલને કંટ્રોલ કરતી દવા.
સંધિવા ઇલાજ
કલોંજી તેલમાં બળતરા વિરોધી અને એનાલજેસિક એટલે કે પીડા રાહત ગુણધર્મો છે. જે આર્થરાઈટીસમાં ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. રુમેટોઇડ સંધિવા અને ઘૂંટણના દુખાવાથી રાહત મેળવવા માટે તમારા ડાયટમાં કલોંજી તેલના થોડા ટીપાં ઉમેરો. જો પીડિત વ્યક્તિ પોતાની નાભિમાં કલોંજી તેલ લગાવે તો સાંધાના દુખાવાની ફરિયાદ દૂર થાય છે.
અસ્થમાના દર્દીને રાહત મળશે
કલોંજી તેલ માત્ર અસ્થમાને જ મટાડી શકતું નથી પરંતુ તે પલ્મોનરી ફંક્શન એટલે કે ફેફસાને લગતી સમસ્યાઓમાં સુધારો કરીને શ્વસન સંબંધી રોગોને પણ મટાડે છે. એલર્જીની સારવારમાં કલોંજી તેલનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. જેમાં એલર્જીક નાસિકા પ્રદાહ એટલે કે વારંવાર છીંક આવવી, એટોપિક ખરજવું જેવી એલર્જીનો સમાવેશ થાય છે.
પેટના દુખાવામાં રાહત આપે છે
પેટ સંબંધિત સમસ્યાઓની સારવાર માટે પણ કલોંજી તેલનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. હકીકતમાં તેના તેલમાં ગેસ્ટ્રો પ્રોટેક્ટિવ અસર હોય છે જે પેટમાં એસિડ એટલે કે મ્યુસીન અને ગ્લુટાથિઓન વધારવામાં અને ગેસ્ટ્રિક મ્યુકોસલ હિસ્ટામાઈનને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે જે પેટ સંબંધિત અલ્સરનું કારણ બને છે. જેના કારણે તે પેટ સંબંધિત સમસ્યાઓ જેમ કે ગેસ્ટ્રિક અલ્સરને રોકવામાં અસરકારક છે. જો કે, જો કોઈને પેટની ગંભીર સમસ્યા છે, તો ડૉક્ટરની સલાહ લઈને આહારમાં કલોંજી તેલનો સમાવેશ કરવો વધુ સારું છે.
ખીલથી છુટકારો મેળવો
કલોંજી તેલમાં એન્ટિમાઇક્રોબાયલ અને ઇમ્યુનોમોડ્યુલેટરી ગુણ હોય છે જે ખીલની સમસ્યાથી રાહત આપે છે. આ જ કારણ છે કે ઘણા સ્કિન પ્રોડક્ટ્સ બનાવવામાં પણ કલોંજી તેલનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
શુગરને કંટ્રોલ કરશે
કલોંજી તેલમાં ડાયાબિટીક વિરોધી ગુણ હોય છે. તેનો ઉપયોગ ડાયાબિટીસથી રાહત મેળવવા માટે પણ થાય છે. કલોંજી તેલનો ઉપયોગ ટાઇપ 2 ડાયાબિટીસને નિયંત્રિત કરવા માટે થાય છે. ડાયાબિટીસના દર્દીઓ દરરોજ સવારે જમતા પહેલાં અને રાત્રે જમ્યા પછી અડધી ચમચી કલોંજી તેલમાં કાળી ચા ભેળવીને પીવામાં આવે તો ડાયાબિટીસ કંટ્રોલમાં આવી શકે છે.
ઘા ઝડપથી રૂઝાય છે
કલોંજી બીજ અને તેના તેલમાં એન્ટી ફંગલ, એન્ટી બેક્ટેરિયલ અને ઘા હીલિંગ ગુણો જોવા મળે છે. નાના ઘામાં કલોંજી તેલનો ઉપયોગ કરી શકાય છે.
યાદશક્તિ વધશે
જો તમને યાદ ન રહેતું હોય તો તમે કલોંજી તેલનો ઉપયોગ કરી શકો છો. કલોંજી તેલમાં ન્યુરોપ્રોટેક્ટીવ અસરો હોય છે, જે મગજને ઓક્સિડેટીવ તણાવથી થતા નુકસાનથી બચાવે છે. જેના કારણે યાદ રાખવાની ક્ષમતા વધે છે.
વાળ ખરવાથી છુટકારો મેળવો
કલોંજી તેલને વાળના મૂળમાં લગાવી શકાય છે. તેનાથી વાળ ખરવાની સમસ્યામાં રાહત મળે છે. વાળના પાતળા થવા અથવા ખરવા જેવી સમસ્યાઓ માટે નાઈજેલા તેલ ફાયદાકારક છે, જેમ કે ટેલોજન એફ્લુવિયમ, એક પ્રકારનો સ્કેલ્પ ડિસઓર્ડર જેમાં નાઈજેલા તેલ ફાયદાકારક છે. આનાથી વાળ જાડા તો બને જ છે સાથે જ પાતળા વાળની સમસ્યા પણ દૂર થાય છે.
યોગ્ય માત્રામાં કલોંજી તેલનો ઉપયોગ કરવો જરૂરી
કલોંજી તેલમાં વોર્મિંગ અસર હોય છે અને તેનો ઉપયોગ શિયાળા દરમિયાન શરીરની ગરમી વધારવા અને યાદશક્તિ વધારવા માટે થાય છે. કલોંજી તેલનો ઉપયોગ કરવાની સાચી રીત જાણો.
ક્યારે ઉપયોગ કરવો
કલોંજી તેલનો ઉપયોગ દિવસના કોઈપણ ભોજનમાં કરી શકાય છે. આ તેલ દરરોજ 1.5 થી 3 મિલીલીટરની માત્રામાં લઈ શકાય છે.
કલોંજી તેલના ગેરફાયદા
કલોંજી તેલના ગેરફાયદા પણ જાણો. તેનાથી ત્વચાની એલર્જી થઈ શકે છે. જેના કારણે ત્વચામાં બળતરા અથવા કાંટાની લાગણીની ફરિયાદ થઈ શકે છે. આ સ્થિતિને કારણે સ્ટીવન્સ જોન્સન સિન્ડ્રોમની સમસ્યા પણ થઈ શકે છે. આ એક પ્રકારની ત્વચાની એલર્જી છે, જેનાથી ફોલ્લીઓ અને ફોલ્લા થઈ શકે છે. સગર્ભા સ્ત્રીઓએ નિજેલા અથવા તેના તેલનો ઉપયોગ કરવાનું ટાળવું જોઈએ. આ ગર્ભાશયના સંકોચનને ધીમું અથવા બંધ કરી શકે છે.
