2 કલાક પેહલાલેખક: શૈલી આચાર્ય
- કૉપી લિંક
રાજ્યસભાના સાંસદ અને લેખિકા સુધા મૂર્તિ, જેઓ બે દાયકાથી વધુ સમયથી ‘100% નો શોપિંગ પોલિસી’નું પાલન કરે છે, તેમણે 30 વર્ષ પછી પોતાના માટે સાડી ખરીદી છે. તમને આ જાણીને નવાઈ લાગશે જ ને?
ઈન્ફોસિસ કંપનીના ભૂતપૂર્વ ડિરેક્ટર સુધા મૂર્તિ અને તેમના પતિ નારાયણ મૂર્તિ તેમના સાદા જીવન અને ઉચ્ચ વિચારો માટે જાણીતા છે. કરોડોના માલિક હોવા છતાં તે સાદું જીવન જીવવામાં માને છે. પદ્મશ્રી સુધા મૂર્તિ પોતે 775 કરોડ રૂપિયાની સંપત્તિના માલિક છે. પરંતુ તેમની સાદગી સાથે જીવન જીવવાની રીત દરેકના દિલ જીતી લે છે.
‘ધ વોઈસ ઓફ ફેશન’ સાથેના એક ઇન્ટરવ્યૂમાં સુધા મૂર્તિએ કહ્યું, “એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે તમે કાશી જાવ ત્યારે તમારે તમારી મનપસંદ વસ્તુઓમાંથી કોઈ એક છોડી દેવી જોઈએ. મને શોપિંગ પસંદ હતું, તેથી મેં ગંગાને વચન આપ્યું હતું. મેં નક્કી કર્યું હતું. કે હું મારા બાકીના જીવનમાં ક્યારેય ખરીદી કરવા જઈશ નહીં.”
સુધા મૂર્તિની આ સાદગીમાંથી આપણે બધા પણ શીખી શકીએ છીએ. ઓછામાં ઓછી વસ્તુઓ સાથે આપણે કેવી રીતે સારું જીવન જીવી શકીએ? આપણે પૈસાનો યોગ્ય ઉપયોગ કેવી રીતે કરી શકીએ? આ લાઇફસ્ટાઇલને ‘મિનિમલિસ્ટ લાઈફસ્ટાઈલ’ કહેવાય છે.
તો આજે ‘રિલેશનશિપ’ કોલમમાં આપણે મિનિમલિસ્ટ લાઈફસ્ટાઈલ વિશે વાત કરીશું. આપણે એ પણ શીખીશું કે આપણે કેવી રીતે મિનિમલિસ્ટ લાઈફસ્ટાઈલ જીવી શકીએ.
મિનિમલિસ્ટ લાઈફસ્ટાઈલ શું છે?
જો તમે તમારા જીવનને સરળ બનાવવાનો માર્ગ શોધી રહ્યાં છો, તો કદાચ મિનિમલિસ્ટ લાઈફસ્ટાઈલ તમારા માટે યોગ્ય અભિગમ હોઈ શકે છે.મિનિમલિસ્ટ લાઈફસ્ટાઈલ એટલે લઘુત્તમ વસ્તુઓ સાથે જીવન જીવવું. તમને ખરેખર જોઈતી વસ્તુઓ જ ખરીદવી. જો તમે અવ્યવસ્થા વિશે ચિંતિત છો, અથવા તમે તમારા ખર્ચ ઘટાડવા માગો છો, તો ઓછા કન્ટેન્ટ સાથે જીવવું એ તમારા માટે યોગ્ય પસંદગી હોઈ શકે છે.
ઓછી વસ્તુઓ સાથે સાદું જીવન કેવી રીતે જીવવું
આપણે બધાને વધુ વસ્તુઓ જોઈએ છે. વધુ ગેજેટ્સ, વધુ કપડાં, વધુ ખોરાક, વધુ મુસાફરી, વધુ સોશિયલ મીડિયા, વધુ મનોરંજન, વધુ પાર્ટીઓ અને શું નહીં. આ ‘વધુ’ માનસિકતા આપણને વધુ માટે ભૂખ્યા બનાવે છે. એટલા માટે અમે વધુ કમાવા, વધુ ખર્ચ કરવા અને વધુ ખરીદવા માગીએ છીએ. આ આપણને વધુ ખુશ અને વધુ સફળ અનુભવે છે. પરંતુ જો ‘વધુ’ સામગ્રી ખરીદવા અને તેની માલિકી લેવાથી ખરેખર આપણને સારું લાગે તો શું આપણે બધા જીવનમાં વધુ ખુશ નહીં હોઈએ?
મિનિમલિસ્ટ લાઈફસ્ટાઈલ શું છે?
આનો સીધો અર્થ એ છે કે મિનિમલિસ્ટ લાઈફસ્ટાઈલ જીવતા લોકો ફક્ત તે જ વસ્તુઓ રાખે છે જે જરૂરી છે. તેઓ તેમને વિચલિત કરતી વસ્તુઓને દૂર કરે છે.
- મિનિમલિસ્ટ બનવું વ્યક્તિએ વ્યક્તિએ અલગ હોઈ શકે છે, તેથી તમે શું રાખો છો અને શું દૂર કરો છો તે ખરેખર તમારા પર નિર્ભર છે.
- તે તમારા માટે ઉપયોગી વસ્તુઓ પર આધાર રાખે છે. ઘણા લોકો તણાવ ઘટાડવા માટે મિનિમલિસ્ટ લાઈફસ્ટાઈલ જીવવાનું નક્કી કરે છે.
રિસર્ચગેટ દ્વારા કરવામાં આવેલ અભ્યાસ જણાવે છે કે મિનિમલિઝમ એ લોકપ્રિય જીવનશૈલી છે. આને અપનાવવાથી લોકો પોતાની ખુશીથી ઓછી સંપત્તિ સાથે જીવે છે. આ પ્રકારનું જીવન જીવતા લોકોના અનુભવ મુજબ, તેમને મિનિમલિઝમથી ઘણા ફાયદા મળ્યા છે જેમ કે યોગ્યતા અને ક્ષમતામાં વધારો, માનસિક શાંતિ મેળવવી, જાગૃતિ અને હકારાત્મક વિચારસરણી.
ન્યૂનતમ જીવન જીવવાના ફાયદા શું છે તે નીચેના ગ્રાફિકમાં જાણો-
મિનિમલિસ્ટ લાઈફસ્ટાઈલ જીવવાના ફાયદા વ્યક્તિ-વ્યક્તિમાં બદલાઈ શકે છે. પરંતુ ઘણા લોકોને લાગે છે કે તે શારીરિક, માનસિક અને ભાવનાત્મક રીતે જગ્યા બનાવવામાં મદદ કરે છે. કેટલાક લોકો વધુ પડતી અવ્યવસ્થાથી ચિંતિત હોઈ શકે છે, તેથી ઓછામાં ઓછી જીવનશૈલી અપનાવવાથી અમુક અંશે રાહત મળી શકે છે.
એપલના સ્થાપક સ્ટીવ જોબ્સ મિનિમલિઝમમાં દ્રઢ વિશ્વાસ ધરાવતા હતા. ‘જટિલતાને સરળ બનાવો.’તેમણે પોતાના ધંધાના લોકોને પણ આ શીખવ્યું. એપલના ભૂતપૂર્વ સીઈઓ જોન સ્કલીએ એકવાર એક ઇન્ટરવ્યૂમાં કહ્યું હતું કે, “મને સ્ટીવના ઘરે જવાનું યાદ છે અને તેની પાસે લગભગ કોઈ ફર્નિચર નહોતું. તેની પાસે ફક્ત આઈન્સ્ટાઈનનો ફોટોગ્રાફ હતો, જેની તેમણે ખૂબ પ્રશંસા કરી, અને એક દીવો, એક ખુરશી અને માત્ર એક પલંગ. તે ઘણી બધી વસ્તુઓ આસપાસ રાખવામાં માનતો ન હતો.”
આજના સમયમાં મિનિમલિસ્ટ જીવન કેવી રીતે જીવવું
મિનિમલિઝમનો મંત્ર ‘ઓછા એ વધુ’ છે. મિનિમલિઝમ એટલે કે તમને જે જોઈએ છે તે ખરીદવાને બદલે તમને જે જોઈએ છે તે જ ખરીદવું.
ડિક્લટરિંગ
તમે ઇચ્છતા નથી અથવા જરૂર નથી, જેમ કે સરંજામની વસ્તુમાંથી છૂટકારો મેળવીને તમે સાદું જીવનની શરૂઆત કરી શકો છો.
- તમે સૌથી વધુ ઉપયોગમાં લેવાતા સ્થળોથી પ્રારંભ કરી શકો છો.
- દરેક વસ્તુને અલગથી ધ્યાનમાં લો અને નક્કી કરો કે તે તમને ખુશી આપે છે કે નહીં.
- સાદા જીવનનો અર્થ છે ડિક્લટરિંગ.
અલમારીમાં માત્ર જરૂરી વસ્તુઓ જ રાખો
કપડાં એ બીજી વસ્તુ છે જે ભેગા કરવા માટે સરળ છે, ખાસ કરીને જો તમે ચારેય ઋતુઓ સાથેની જગ્યાએ રહો છો. તમારા કપડાને ઓછોનો સૌથી સહેલો રસ્તો એ છે કે બધું જ અજમાવી જુઓ.
- એવા કોઈપણ કપડાં કાઢી નાખો જે તમને બંધબેસતા ન હોય અથવા તમને વિશ્વાસ ન હોય.
- આરામદાયક ન હોય તેવા જૂતાનું દાન કરો.
- તમે તમારા ‘કેપ્સ્યુલ વોર્ડરોબ’માં પણ ફેરફાર કરવાનું શરૂ કરી શકો છો.
- આનો અર્થ એ છે કે તમારી પાસે રોજિંદા વસ્ત્રો માટે જરૂરી બધું હશે.
તમારા વિચારોમાં પરિવર્તન લાવો
તમારા ઘરમાં સામગ્રી ગોઠવવાની પ્રારંભિક પ્રક્રિયા કેટલાક લોકો માટે હળવા અથવા અન્ય લોકો માટે પડકારરૂપ લાગે છે. જો કે, સાદું જીવન જીવવું એ બાહ્ય કરતાં આંતરિક પ્રક્રિયા છે.
- તમારી માનસિકતા બદલવી એ સફળતા હાંસલ કરવાનો આવશ્યક ભાગ છે.
- માઇન્ડફુલનેસની પ્રેક્ટિસ કરો, ખાસ કરીને જ્યારે તમે ખરીદી કરો છો.
- ખરીદી કરતા પહેલા, કલ્પના કરવાનો પ્રયાસ કરો કે આ વસ્તુ તમારા જીવનમાં કેવી રીતે ફિટ થશે, તમે કેટલી વાર તેનો ઉપયોગ કરશો.