સૈફને વાગેલી છરી સ્પાઈનથી 2mm જ દૂર હતી: સેરેબ્રોસ્પાઇનલ ફ્લુઇડે જીવ બચાવ્યો, સ્પાઇન સર્જન પાસેથી જાણો શા માટે ક્રિટિકલ છે

એક્ટર સૈફ અલી ખાન પર બુધવારે મોડી રાત્રે તેમના ઘરમાં ઘૂસીને છરી વડે હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો. તેને ગરદન, પીઠ, હાથ અને માથા સહિત છ જગ્યાએ છરી મારવામાં આવી હતી. રાત્રે જ તેને લોહીથી લથબથ હાલતમાં હોસ્પિટલ લઈ જવામાં આવ્યો હતો.

લીલાવતી હોસ્પિટલના ચીફ ઓપરેટિંગ ઓફિસર ડૉ. નીરજ ઉત્તમાણીએ જણાવ્યું કે, સૈફની કરોડરજ્જુમાં છરીનો ટુકડો ફસાઈ ગયો હતો. તેને સર્જરી દ્વારા દૂર કરવામાં આવ્યો છે.

ડૉક્ટરે કહ્યું કે જો છરી તેની કરોડરજ્જુમાં 2mm વધુ ઘુસી ગઈ હોત તો તેની કરોડરજ્જુને ભારે નુકસાન થઈ શકે તેમ હતું. છરીનો આ ટુકડો ગરદન પાસેની કરોડરજ્જુમાં ઘુસી ગયો હતો. જો સમયસર સારવાર ન મળી હતો અથવા ઈજા વધી ગઈ હોત તો હેન્ડ મુવમેન્ટ અને શ્વાસ લેવાની ક્ષમતા સીધી જ અસર થઈ હોત. જો ઈજા વધુ ગંભીર હોત તો પેરેલિસિસ થઈ જાત.

તેથી, આજે ‘તબિયતપાણી‘ માં આપણે જાણીશું કે કરોડરજ્જુ શું કરે છે. તમે એ પણ શીખી શકશો કે-

કરોડરજ્જુ એ નર્વસ સિસ્ટમનો આવશ્યક ભાગ છે કરોડરજ્જુ એ આપણી નર્વસ સિસ્ટમનો મુખ્ય ભાગ છે. તે ચેતા અને કોષોથી બનેલું છે જે મગજમાંથી બાકીના શરીરને સંદેશા મોકલે છે.

કરોડરજ્જુના કારણે જ આખું શરીર ચાલે છે કરોડરજ્જુ આપણા મગજમાંથી બાકીના શરીર અને પીઠ સુધી ચેતા સંકેતો (સંદેશાઓ) વહન કરે છે. આ સંકેતો ઈલેક્ટ્રિકલ મેસેજ હોય છે. તેમની મદદથી આપણું શરીર યોગ્ય રીતે કામ કરી શકે છે. આ રીતે સમજો કે કરોડરજ્જુ શરીરના નાના-મોટા તમામ કાર્યોમાં કામ કરે છે. જો ધૂળના કણો ઝડપી ગતિએ આંખો તરફ આવતા જોવા મળે છે, તો તે કરોડરજ્જુની જવાબદારી છે કે તે તરત જ પાંપણો બંધ કરીને આંખોને સુરક્ષિત કરે.

સેરેબ્રોસ્પાઇનલ લિકવિડ શું છે? લીલાવતી હોસ્પિટલના ચીફ ઓપરેટિંગ ઓફિસર ડૉ. નીરજ ઉત્તમાણીએ જણાવ્યું હતું કે છરીની ટોચ કરોડરજ્જુમાં ઘૂસી ગઈ હતી. જો કે, તે માત્ર સેરેબ્રોસ્પાઇનલ લિકવિડ સુધી પહોંચ્યો હતો. તેમાં પંચર થવાને કારણે પ્રવાહી વહેવા લાગ્યું, પરંતુ કરોડરજ્જુ સુરક્ષિત રહી.

વાસ્તવમાં, આપણી કરોડરજ્જુ અને મગજની આસપાસ સેરેબ્રોસ્પાઇનલ લિકવિડનું કવચ છે. આ કવચ નાજુક મગજ અને કરોડરજ્જુને ગંભીર ઈજાથી બચાવે છે.

આ ચિહ્નો કરોડરજ્જુમાં ઈજાને કારણે જોઈ શકાય છે જો ઈજા સેરેબ્રોસ્પાઇનલ લિકવિડના અવરોધને તોડે છે અને કરોડરજ્જુ સુધી પહોંચે છે, તો તે ચેતા અને પેશીઓને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. આનાથી પેરેલિસિસ થઈ શકે છે, યાદશક્તિ ઘટી શકે છે અથવા શરીરના કાર્યો પર નિયંત્રણ ગુમાવી શકે છે.

આપણને ચાલવામાં અને સંતુલિત કરવામાં સમસ્યા આવી શકે છે. બ્લેડર પર કંટ્રોલ ગુમાવી દે છે, એટલા માટે ગમે ત્યારે યુરિન નીકળી જાય છે. આવી સ્થિતિમાં અન્ય કયા લક્ષણો જોવા મળે છે તે જોવા માટે ગ્રાફિક જુઓ.

કરોડરજ્જુની ઇજાથી બચવા શું કરવું? કરોડરજ્જુ એ નર્વસ સિસ્ટમનો મુખ્ય ભાગ છે. તેથી, નાની ઈજા પણ મોટું નુકસાન કરી શકે છે. તેનાથી બચવા માટે ડૉ.જગદીશ સિંહ ચારણ કેટલીક મહત્વની ટિપ્સ આપી રહ્યા છે. જો આપણે નિયમિત કસરત અને સ્ટ્રેચિંગ કરીએ તો કરોડરજ્જુની આસપાસના સ્નાયુઓ વધુ સ્થિતિસ્થાપક અને મજબૂત બને છે. આ ઈજાને કારણે થતા નુકસાનને ઘટાડે છે. આપણા માટે આપણું મુદ્રા યોગ્ય રાખવું પણ ખૂબ જ જરૂરી છે.

કરોડરજ્જુને લગતા કેટલાક મહત્વપૂર્ણ પ્રશ્નો અને જવાબો