નવી દિલ્હી41 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
રાધાનો છેલ્લો રવિવાર આનંદ અને આરામથી પસાર થયો. ઘરે બધાને રજા હતી એટલે બટાકા-કોબીજ-વટાણાનું શાક અને પરાઠા જમવા માટે તૈયાર કર્યા. આ સાથે કોથમીર, લીલા મરચાં અને લસણની મસાલેદાર ચટણી બપોરના ભોજનનો સ્વાદ વધાર્યો હતો.
બપોરે ઘરે બધાએ ભરપેટ જમ્યું હતું. આખા અઠવાડિયાંમાં દરેક વ્યક્તિ શાળા, કોલેજ અને ઓફિસમાં વ્યસ્ત હોવાથી અને શિયાળાની અસર દિલ્હીમાં વધુ હોવાથી દરેક વ્યક્તિએ ઘરમાં જ રહેવાનું પસંદ કર્યું હતું. લંચ પછી બધાએ ફિલ્મ જોવાની મજા માણી.
આખો દિવસ સારો ગયો પણ સાંજે કોઈને ખાવાનું મન ન થયું. બાળકો સિવાય મોટાભાગના લોકોએ એસિડિટી અથવા ખાટા ઓડકારની ફરિયાદ કરી હતી. જેનો અર્થ એ થયો કે દરેકને પાચનની સમસ્યા હતી.
હકીકતમાં ખાવાની દૃષ્ટિએ શિયાળાને સારી ઋતુ માનવામાં આવે છે. લીલા શાકભાજીની આવક વધુ છે. લીલોતરી દરેક ઘરમાં ખૂબ જ પસંદ કરવામાં આવે છે.
દરેક વ્યક્તિની મનપસંદ વાનગી બટાકા, વટાણા અને કોબી દર બીજા દિવસે પ્લેટમાં હોય છે. વટાણા પુરી, બટેટા-કોબીજ અને મૂળાના પરાઠા અઠવાડિયામાં ઓછામાં ઓછા એક કે બે વાર બનાવવામાં આવે છે.
પરંતુ જો વ્યક્તિ ઘરે હોય તો આટલું ખાધા પછી તેને પાચનમાં સમસ્યા થવા લાગે છે. એસિડિટી થાય છે. ઓડકાર સાથે ગળામાં બળતરા વધે છે.
મતલબ કે શિયાળામાં વ્યક્તિની પાચન સંબંધી સમસ્યાઓ વધુ વધી જાય છે. શક્ય છે કે કોઈ વ્યક્તિ તરત જ આ માટે ઠંડા હવામાનને જવાબદાર ઠેરવે, પરંતુ એવું જરૂરી નથી કે શિયાળાની ઠંડી જ પેટની સમસ્યાનું કારણ બની રહી હોય.
આજે ‘જાન જહાન’માં, ગેસ્ટ્રોએન્ટેરોલોજિસ્ટ જેફરી નેસ્લર, MD, ડાયજેસ્ટિવ હેલ્થ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ, શિયાળામાં અપચો થવાના 5 કારણો સમજાવે છે.
હાલવા-ચાલવાનું બંધ થતા હ અપચાની સમસ્યા વધી
ડૉ. નેસ્લર કહે છે, ‘શિયાળામાં લોકો બહુ ચાલતા નથી. તેમની દિવસની પ્રવૃત્તિઓ ઓછી થાય છે. તેથી, તેમના આંતરડાની ગતિ ધીમી પડી જાય છે.
આંતરડાની ગતિશીલતા પેટ અને પાચનતંત્રના સ્નાયુઓ સાથે સંબંધિત છે જે ખોરાકને પાચન તંત્ર દ્વારા આગળ વધે છે.
જ્યારે આ ક્રિયા ધીમી પડે છે, ત્યારે તે ગેસ્ટ્રોપેરિસિસનું કારણ બને છે. ગેસ્ટ્રોપેરિસિસને કારણે આંતરડામાં ખોરાકનું પાચન ધીમુ પડી જાય છે.
વૉકિંગ અને જોગિંગ બંધ કરવાથી શરીરમાં કોઈ હલચલ નથી થતી અને એનર્જી ઉત્પન્ન કરવાની પ્રક્રિયા પણ ધીમી પડી જાય છે
અમેરિકામાં લગભગ 50 લાખ લોકો આ સમસ્યાથી પરેશાન છે. શિયાળો શરૂ થતાં જ ઉત્તર ભારતમાં લોકો વારંવાર અપચોની ફરિયાદ કરવા લાગે છે.
પ્રશ્ન એ છે કે આ સમસ્યાનો સામનો કરવાનો ઉપાય શું છે? જવાબ છે – બહાર નીકળો અને ચાલવા જાઓ, તાજી હવાનો આનંદ લો! જો તમે દિલ્હી, જયપુર અને ભોપાલ જેવા શહેરોમાં રહો છો, તો તમારી પ્રવૃત્તિ વધારવા માટે જીમમાં જાઓ અથવા ઘરે કસરત કરો.
શું તમે ઓછું પાણી પીઓ છો?
ઉનાળામાં પરસેવાના કારણે વ્યક્તિ સમયાંતરે પાણી પીતા રહીએ છીએ. ઉનાળાની ગરમીથી બચવા માટે પાણી પીવાનો વિચાર હંમેશા મનમાં રહે છે. પરંતુ જ્યારે શિયાળો આવે છે ત્યારે લોકો ઓછું પાણી પીવા લાગે છે.
તમારી પાણીની બોટલ નજીકમાં રાખવાનું અને તેને ફરીથી ભરવાનું યાદ રાખવું અગત્યનું છે. શિયાળામાં ચા-કોફીને બદલે પાણી પીવો.
ઠંડીના મહિનામાં ચા અને કોફી પીવામાં કોઈ નુકસાન નથી, પરંતુ તેના પ્રમાણ ઉપર ધ્યાન રાખો. શિયાળામાં ગરમી અનુભવવા માટે ચાનો કપ ચોક્કસ પીવો. પરંતુ જો પ્રમાણ વધુ હશે તો આપણા શરીરમાં કેફીનનું પ્રમાણ વધી જશે.
આ પેટમાં એસિડ રિફ્લક્સને વધારે છે જે આંતરડાની ગતિશીલતાને અસર કરે છે. જેના કારણે પાચનક્રિયા બગડે છે.
પેટ ફૂલેલું લાગે છે. એસિડિટીના દર્દીઓએ ચા અને કોફીથી અંતર રાખવું જોઈએ. પાણી પીતા રહો. પાણી પોતે જ અનેક રોગોનો ઈલાજ છે.
ખાવામાં સમસ્યા
ઘણી વખત, જ્યારે વ્યક્તિ લાંબા અંતર પછી ખોરાક ખાય છે, ત્યારે તે વધુ ખાય છે. ઘરમાં બેસીને એવું પણ બને છે કે જ્યારે આપણને ભૂખ લાગે છે ત્યારે આપણે તળેલું અને બિનઆરોગ્યપ્રદ ખોરાક ખાઈએ છીએ. આ કારણે પેટમાં એસિડ રિફ્લક્સ વધે છે. એસિડિટી અને અપચોની સમસ્યા થાય છે.
શિયાળામાં ઘરે રહો અથવા પાર્ટીમાં જાઓ અને સ્વસ્થ આહારના વિકલ્પો શોધો. પાર્ટીમાં વધુ પડતું ખાવાની ઇચ્છાને રોકવા માટે કંઈક સ્વસ્થ ખાઈને ઘરેથી નીકળો. ઓછી માત્રામાં ખોરાક ખાવું એ પાચન માટે સારું માનવામાં આવે છે.
જો તમે પીઓ છો, તો યાદ રાખો કે તે પાચન બગાડે છે. તે માત્ર પાચનને ધીમું કરી શકે છે અને હાર્ટબર્ન વધારી શકે છે, પરંતુ તે સ્વાદુપિંડ અને લિવરની સમસ્યાઓ પણ વધારી શકે છે.
શું તમે ઉદાસ છો કે ચિંતિત છો?
આંતરડા અને મગજ વચ્ચે ઊંડો સંબંધ છે. જો વ્યક્તિ ડિપ્રેશન અથવા ચિંતાથી પીડિત હોય તો તેમને પેટમાં દુખાવો થાય છે. લૂઝ મોશનની સમસ્યા પણ થઈ શકે છે. ડો. નેસ્લર કહે છે કે ચિંતાને કારણે પેટમાં દુખાવો થઈ શકે છે અથવા મોસમી ડિપ્રેશનને કારણે વ્યક્તિ વધુ પડતું ખાવાનું કારણ બની શકે છે. જેનાથી પાચનક્રિયા બગડે છે.
શું તમને ક્યાંક ઠંડી લાગે છે?
અંતે… ક્યાંય ઠંડી ન લાગી? જ્યારે કોઈ વ્યક્તિને ઠંડી લાગે છે, ત્યારે તે રક્તવાહિનીઓનું સંકોચન કરે છે, જેના કારણે પેટમાં ખેંચાણ અને દુખાવો થાય છે.
જો કોઈ વ્યક્તિને શરદી થાય છે, તો માથાનો દુખાવો અને પેટમાં દુખાવો, ઊલ્ટી અને ઝાડા પણ થઈ શકે છે. તેથી, શિયાળામાં તાપમાન અનુસાર ગરમ કપડાં પહેરો. ઓફિસમાં ઠંડી લાગે તો ઘરેથી વધારાનું સ્વેટર લાવો.