2 કલાક પેહલાલેખક: શશાંક શુક્લા
- કૉપી લિંક
આપણા જીવનમાં એક એવો સમય આવે છે જ્યારે આપણે માનસિક હતાશા કે ઉદાસી અનુભવીએ છીએ. આવી સ્થિતિમાં, તે ઓળખવું ખૂબ જ જરૂરી બની જાય છે કે અન્ય કોઈ વ્યક્તિ પણ આવી જ પરિસ્થિતિમાંથી પસાર થઈ રહી છે. જો તમારી નજીકની કોઈ વ્યક્તિ હતાશા અનુભવી રહી છે, તો તમે તેને ઓળખીને તેની મદદ કરી શકો છો.
સ્વભાવે ખુશખુશાલ અને ઉત્સાહથી ભરેલી વ્યક્તિ જો અચાનક મૌન થઈ જાય અને તેને કોઈ કામ કરવાનું મન ન થતું હોય તો તે અંદરથી પરેશાન હોવાનો સંકેત હોઈ શકે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન તેની શારીરિક વર્તણૂક પણ બદલાઈ શકે છે.
તેને થાક, સુસ્તી અથવા ઊંઘની સમસ્યા થઈ શકે છે. તે ઘણીવાર નાની-નાની બાબતો પર નારાજ થઈ શકે છે અને તેનામાં આત્મવિશ્વાસનો અભાવ વર્તાઈ શકે છે.
તે જરૂરી છે કે, આપણે આવા લોકો સાથે સંવેદનશીલતાથી વ્યવહાર કરીએ અને તેમના મનમાં શું ચાલી રહ્યું છે તે સમજવાનો પ્રયાસ કરીએ. ક્યારેક તણાવ, કૌટુંબિક અથવા સંબંધોની સમસ્યાઓ, કામનું દબાણ અથવા સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત ચિંતાઓ કોઈને માનસિક રીતે પરેશાન કરી શકે છે. આ સિવાય કોઈપણ ડર કે નિરાશા પણ ઉદાસીનું કારણ બની શકે છે.
આવી સ્થિતિમાં દરેકને ભાવનાત્મક મદદની જરૂર હોય છે. આવી સ્થિતિમાં થોડી સમજણ અને સહાનુભૂતિથી આપણે કોઈનું દિલ હળવું કરી શકીએ છીએ. તે તેમને સુખી જીવનમાં પાછા ફરવામાં પણ મદદ કરી શકે છે.
આવી સ્થિતિમાં, આજે આપણે રિલેશનશિપ વિશે વાત કરીશું અને કેવી રીતે કોઈની મુશ્કેલીને સ્મિતમાં બદલી શકાય છે.
કોઈને નિરાશા ઘેરી વળે તો શું કરવું? જ્યારે આપણા કોઈ મિત્ર અથવા કુટુંબીજનો નિરાશા અનુભવે છે, ત્યારે આપણે બધા તેને મદદ કરવા માગીએ છીએ. જો કે, સૌથી મહત્ત્વની બાબત એ છે કે તમે મદદ માટે યોગ્ય પદ્ધતિ અપનાવો છો. કેટલીકવાર આ ઉદાસી સંબંધમાં બ્રેક-અપ અથવા સંઘર્ષને કારણે હોઈ શકે છે.
આવી સ્થિતિમાં, સૌથી પહેલા એ સમજવું જરૂરી છે કે તેમનો મૂડ કેમ ખરાબ છે અને તેમના વર્તનમાં શું બદલાવ આવ્યો છે. તેઓ પહેલાની જેમ વાત કરતા નથી, ખાતા નથી અથવા ફક્ત તેમના ફોન પર વ્યસ્ત રહે છે. આ ચિહ્નો હોઈ શકે છે કે બધું બરાબર નથી.
આ સ્થિતિમાં, તેમની સાથે જોડાવા અને તેમને પ્રોત્સાહિત કરવાનો પ્રયાસ કરો. જો કે, આ સમય દરમિયાન આપણે કેટલીક બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ અને એવું કંઈ ન કરવું જોઈએ જેનાથી તે વધુ મુશ્કેલીમાં આવે. ચાલો આને ગ્રાફિક દ્વારા સમજીએ.
ચાલો ગ્રાફિકને વિગતવાર સમજીએ.
તેમની લાગણીઓને હળવાશથી ન લેશો: જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ નિરાશા અનુભવે છે, ત્યારે ‘તમારે તેને ટાળવું જોઈએ’ અથવા ‘તે કોઈ મોટી વાત નથી’ એમ ન કહો. આવા વાક્યો બોલવાનું ટાળો. આનાથી તેઓને લાગશે કે તેમની સમસ્યાઓથી કોઈ ફરક પડતો નથી. આનાથી તેઓ વધુ એકલતા અનુભવી શકે છે.
વણમાગી સલાહ આપશો નહીં: જ્યાં સુધી વ્યક્તિ સીધી તમારી મદદ માટે ન પૂછે, ત્યાં સુધી તેમને તમારી સલાહ આપવાનું ટાળો. ઘણી વખત લોકો ઈચ્છે છે કે કોઈ તેમની વાત સાંભળે, તેમની સમસ્યાઓના ઉકેલો તેમને જણાવે નહીં. વણમાગી સલાહ આપવાથી તેમને લાગે છે કે તમે તેમની સમસ્યાને સમજી શકતા નથી.
લાગણીઓને અવગણશો નહીં: કોઈને ‘સકારાત્મક રહેવા’ અથવા ‘તમારી પરિસ્થિતિ એટલી ખરાબ નથી’ એવું કહો નહીં. આમ કહેવું તેમના સંઘર્ષને નકારવા જેવું હોઈ શકે. આનાથી તેઓ વધુ નિરાશ થઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં આપણે સમજવું જોઈએ કે દરેક વ્યક્તિની સમસ્યાઓ અલગ-અલગ હોઈ શકે છે. તેમને અનુભવ કરાવવો મહત્ત્વપૂર્ણ છે કે તમે તેમની લાગણીઓને સમજો છો અને માન આપો છો.
દોષારોપણ કરવાનું ટાળો: ટીકા અથવા દોષારોપણ કરવાનું ટાળો. ‘તમે હંમેશા આ કરો છો’ અથવા ‘તમે આ ભૂલ કેમ કરી?’ જેવા વાક્યો બોલવાનું ટાળો? તેનાથી તેમનો આત્મવિશ્વાસ વધુ ઘટી શકે છે.
મજાક અને હસવાનું ટાળો જે નુકસાન પહોંચાડે છે: હસતી વખતે, તેમને નુકસાન પહોંચાડે તેવું કંઈપણ ન બોલો. ખોટા સમયે કરવામાં આવેલ મજાક તેમને વધુ પરેશાન કરી શકે છે.
જો તમને નિરાશા અનુભવાય તો કેવી રીતે મદદ કરવી?
જો તમારો પ્રિય વ્યક્તિ હતાશા અનુભવી રહ્યો હોય, તો તમારા તરફથી થોડી મદદ અને સાચી સમજણ તેમને સારું અનુભવી શકે છે. ચાલો આને ગ્રાફિકલી સમજીએ.
ચાલો ગ્રાફિકને વિગતવાર સમજીએ.
તેમને સાંભળો જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ ઉદાસ હોય છે, ત્યારે તેમની વાતને વિક્ષેપ વિના સાંભળવાથી અને તેમની લાગણીઓને સમજવાનો પ્રયાસ કરવાથી તેમને સારું લાગે છે. માથું હલાવીને, આંખનો સંપર્ક કરીને અને પ્રશ્નો પૂછીને, તમે બતાવી શકો છો કે તમે ખરેખર તેમની ચિંતાઓને સમજવા માગો છો.
તેમને તેમની શક્તિઓ યાદ કરાવો જ્યારે તેઓ નિરાશા અનુભવે છે, ત્યારે તેઓ ઓછા આત્મવિશ્વાસને કારણે તેમના હકારાત્મક ગુણો ભૂલી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, તેમની સાથે તેમની ભૂતકાળની સફળતા અને અનન્ય ક્ષમતાઓ વિશે વાત કરો. તેઓએ જે પડકારોનો સામનો કર્યો છે તેના માટે તેમની પ્રશંસા કરો. આનાથી તેમનો આત્મવિશ્વાસ વધશે અને તેમને તેમની તાકાતનો અહેસાસ થશે.
પ્રશંસા કરો તેમના ગુણો અથવા સારા કાર્યો વિશે વાત કરો જેથી તેમને લાગે કે તમે તેમની કદર કરો છો. તેમના ગુણો માટે તેમની નિષ્ઠાપૂર્વક પ્રશંસા કરો. તેનાથી તેમને આત્મવિશ્વાસ મળશે અને તેઓ સારું અનુભવશે.
તેમના દૃષ્ટિકોણને સમજો તેમના દૃષ્ટિકોણથી સંજોગોને સમજવાનો પ્રયાસ કરો. જો તેઓ મુશ્કેલ પરિસ્થિતિમાં હોય, તો સૂચનો અથવા સલાહ આપતા પહેલા બે વાર વિચારો. તેઓ કેવી લાગણી અનુભવે છે અને તે સમયે તેમને શું જોઈએ છે તે સમજવાનો પ્રયાસ કરો. કેટલીકવાર ફક્ત તેમની સાથે રહેવાથી તેઓ વધુ મજબૂત બની શકે છે.
સાથે સમય પસાર કરો સાથે સમય વિતાવવો અને કેટલીક પ્રવૃત્તિમાં ભાગ લેવાથી તેમનું ધ્યાન સમસ્યાઓમાંથી હટશે. તેમને થોડા સમય માટે રાહત મળી શકે છે. તેનાથી તેઓ કંઈક સકારાત્મક વિચારી શકશે. તમે તેમની સાથે મનપસંદ રમતગમતની પ્રવૃત્તિમાં ભાગ લઈ શકો છો, લાંબા પ્રવાસ પર જઈ શકો છો અથવા સાથે મળીને રસોઈ બનાવી શકો છો.
કોઈ કામમાં મદદ કરો જો તેઓ તેમના કામને લઈને ચિંતિત હોય તો તમે તેમની મદદ કરી શકો છો. આવી સ્થિતિમાં તેમનો તણાવ ઓછો થઈ શકે છે. આનાથી તેઓ હળવાશ અનુભવશે અને તમને તે બતાવવાની તક આપશે કે તમે કાળજી લો છો.
હળવી મજાક કરો હળવી મજાક તેમના મૂડને સુધારી શકે છે. જો કે, આ સમય દરમિયાન તેમની લાગણીઓની મજાક ઉડાવવાનું ટાળો. યોગ્ય સમયે અને યોગ્ય રીતે કરવામાં આવેલ જોક તેમના ચહેરા પર સ્મિત લાવી શકે છે.
સ્વ-સંભાળ સલાહ આપો તેમને યાદ કરાવો કે માનસિક અને ભાવનાત્મક સ્વાસ્થ્ય માટે પોતાની સંભાળ રાખવી મહત્ત્વપૂર્ણ છે. તેમને એવું કંઈક કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરો જે તેમને આરામદાયક લાગે, જેમ કે સારું પુસ્તક વાંચવું, મૂવી જોવી, યોગાસન કરવું અથવા લાંબા સમય સુધી ઘાસ પર બેસવું. તેનાથી તેમનો મૂડ સુધરશે.
