23 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
હાલમાં જ બોલિવૂડ એક્ટ્રેસ સોનાક્ષી સિંહાએ તેના બોયફ્રેન્ડ ઝહીર ઈકબાલ સાથે સિવિલ મેરેજ કર્યા છે. સમાચાર અહીં લગ્નની ચર્ચા, મહેમાનોની સૂચિ અને અભિનંદન પર સમાપ્ત થવા જોઈએ. જેમ સામાન્ય રીતે કોઈપણ સેલિબ્રિટીના લગ્નમાં થાય છે.
પરંતુ સોનાક્ષી-ઝહીરના લગ્ન સાથે આવું ન થયું. અભિનંદનને બદલે તેને નકારાત્મક ટિપ્પણીઓ અને ટ્રોલિંગનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. આંતરધર્મી લગ્ન હોવાના કારણે આ કપલ સોશિયલ મીડિયા પર ટ્રોલનું નિશાન બન્યું હતું.
કેટલાકે સોનાક્ષીને ટ્રોલી બેગમાં પેક થઈ જવાની આગાહી કરી હતી જ્યારે કેટલાકે તેને ધર્મ બદલવાની સલાહ આપી હતી. બંને તરફથી આ લગ્નના ટીકાકારો માત્ર એક વાત પર ગુસ્સે હતા કે બંનેનો ધર્મ અલગ છે.
અંતે, સોનાક્ષીના પિતા શત્રુઘ્ન સિંહાએ તેમની પરિચિત શૈલીમાં ટ્રોલ કરનારાઓને ‘ચૂપ’ રહેવાની સલાહ આપી.
જ્ઞાતિ, ધર્મ અને જાતિની ઓળખથી ઉપર ઊઠીને પ્રેમના આધારે ખીલેલા અને બનતા સંબંધો પહેલાથી પણ અસ્તિત્વમાં છે, પરંતુ અગાઉ સોશિયલ મીડિયા નહોતું અને ટ્રોલર્સ પણ નહોતા. ત્યારે પણ મહોલ્લાના બે-ચાર લોકો એકબીજાની સાથે ગુસપુસ કરતા હશે, પરંતુ આટલા મોટા પાયે કોઈના અંગત જીવનને નિશાન બનાવવાની ઘટનાઓ ત્યારે બની ન હતી.
બે લોકો પ્રેમમાં છે. બે પ્રેમીઓ લગ્ન કરી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, તમારે પક્ષ પસંદ કરવો કેટલું મુશ્કેલ છે? પ્રેમ સાથે ઊભા રહેવા માટે, પ્રેમને અભિનંદન આપો અને પ્રેમના આનંદમાં જોડાઓ.
પરંતુ આટલી નાની વાત ન સમજીને લોકો ગાળો અને ટ્રોલ કરવામાં વ્યસ્ત રહ્યા.
અહીં વાત માત્ર સોનાક્ષી-ઝહીર પૂરતી સીમિત નથી. જે લોકો સોશિયલ મીડિયા પર આવી નેગેટિવ વાતો લખી રહ્યા છે તેમના પોતાના જીવન પર નકારાત્મક અસર પડી રહી છે.
સોશિયલ મીડિયાના જોખમો વિશે ચેતવણી આપતા ઘણા આંતરરાષ્ટ્રીય અભ્યાસો કહે છે કે, સોશિયલ મીડિયા સામાન્ય સંબંધો બનાવવા અને જાળવવાની માનવ શક્યતાઓને ઘણી હદ સુધી અસર કરી રહ્યું છે. સ્ટેનફોર્ડ યુનિવર્સિટીના અભ્યાસમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે સોશિયલ મીડિયા પર ફેલાતી ઝેરી અસર માનવ સંબંધો પર નકારાત્મક અસર કરી રહી છે.
આજે રિલેશનશિપ કૉલમમાં, આપણે સંબંધો પર સોશિયલ મીડિયા ટ્રોલિંગની અસર વિશે વાત કરીશું.
વ્યાવસાયિક અને અંગત સંબંધોમાં સોશિયલ મીડિયાનું ઝેર ફેલાઈ રહ્યું છે
સોશિયલ મીડિયાનું ઝેર આપણા તમામ સંબંધોને અસર કરી રહ્યું છે. સાયકોલોજી ટુડેનો અહેવાલ સૂચવે છે કે, સોશિયલ મીડિયા લોકો વચ્ચેના સંબંધો વિશે સ્ટીરિયોટાઇપ્સ(બીબાંઢાળ વાતો) બનાવે છે અને પ્રોત્સાહન આપે છે.
એટલે કે સોશિયલ મીડિયાના કારણે લોકોના મનમાં કોઈ પણ સમુદાય કે વર્ગના લોકો પ્રત્યે એક ખાસ પ્રકારનો પૂર્વગ્રહ પેદા થઈ શકે છે. જ્યારે લોકો આ પૂર્વગ્રહનો શિકાર બને છે ત્યારે તેમના મન પર તેની ઊંડી અસર પડે છે. બાદમાં આ જ અસર તેમના સંબંધો પર જોવા મળે છે.
ભવિષ્યમાં, જો તેમને એક જ સમુદાય અથવા વર્ગના કોઈ વ્યક્તિ સાથે વ્યવસાયિક, વ્યક્તિગત અથવા સામાજિક સંબંધ બાંધવો હોય, તો તેમને સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે.
ઉદાહરણ તરીકે, ધારો કે સોનુ નામની વ્યક્તિ યહૂદી ધર્મ સામે એવો પૂર્વગ્રહ ધરાવે છે કે યહૂદીઓ યુદ્ધના સમર્થક છે. આવી સ્થિતિમાં, જો સોનુને ભવિષ્યમાં ક્યારેય યહૂદી બોસ, સહકર્મી, જુનિયર અથવા મિત્ર સાથે કામ કરવાની તક મળે છે, તો તેને મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડશે. ઘર, ઓફિસ, પાર્ક અથવા કોઈપણ જગ્યાએ જ્યાં કોઈ યહૂદી હાજર હોય, સોનુ સામાજિક સંબંધોની બાબતમાં પાછળ રહી શકે છે.
જ્યારે કે જે વ્યક્તિ તથ્યપૂર્ણ અને તાર્કિક રીતે વિચારે છે તે આવા પૂર્વગ્રહો ધરાવતો નથી. તે દરેક વ્યક્તિને તેની વ્યક્તિગત યોગ્યતાના આધારે જોશે અને તેના આધારે તેનું મૂલ્યાંકન કરશે.
સોશિયલ મીડિયા તમને એક અલગ જ દુનિયામાં લઈ જાય છે
અમેરિકન વેલનેસ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ‘માઈન્ડ એન્ડ બોડી કન્સલ્ટિંગ’ના રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, સોશિયલ મીડિયા વ્યક્તિગત, વ્યાવસાયિક અને સામાજિક તમામ પ્રકારના સંબંધોને નકારાત્મક અસર કરી શકે છે.
સોશિયલ મીડિયા અને ટ્રોલર્સના ટોક્સિક વાતાવરણને કારણે લોકો ચોક્કસ રીતે વિચારવા લાગે છે. તેમની આ વિચારસરણી પણ સત્યની તદ્દન વિરુદ્ધ હોઈ શકે છે.
તેઓ તેમના પોતાના અથવા બીજા કોઈના શરીર, જાતિ, ધર્મ અથવા પ્રદેશ સામે લઘુતાગ્રંથિ અથવા પૂર્વગ્રહ વિકસાવી શકે છે. તેઓ બીજી બાજુ સત્ય તરફ સંપૂર્ણપણે આંખ આડા કાન કરે છે.
આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે તેઓ તેમના વિચારોને વાસ્તવિક જીવનમાં લાગુ કરવાનો પ્રયાસ કરે છે, ત્યારે તેમને મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડે છે. તેમના અંગત, વ્યાવસાયિક અને સામાજિક સંબંધો બગડે છે.
જો કોઈ વ્યક્તિ જીવનસાથીની પસંદગીમાં ધોરણથી અલગ અભિગમ અપનાવે છે, તો તેને સોશિયલ મીડિયા પર નિશાન બનાવવામાં આવે છે. તેમને ટ્રોલિંગનો શિકાર પણ બનવું પડી શકે છે. પરંતુ સંશોધન માને છે કે લગ્ન વ્યક્તિની જાતિ, સમુદાય અને પ્રદેશથી જેટલા દૂર હોય તેટલું સારું.
સંબંધોમાં આનુવંશિક ભિન્નતા હશે તો બાળકો અસાધારણ હશે
વર્ષ 2015માં અમેરિકામાં 3 લાખ લોકો પર એક મોટો અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો હતો. ડો.ડેવિડ ઓગસ દ્વારા કરવામાં આવેલા આ અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું કે જો માતા-પિતાના જનીનમાં પર્યાપ્ત ભિન્નતા હોય તો આ સંબંધથી જન્મેલા બાળકો અન્ય બાળકો કરતા વધુ મજબૂત હોય છે.
આ સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે, માતા અને પિતા વચ્ચે જાતિ, સમુદાય અને જનીનની બાબતોમાં જેટલો મોટો તફાવત હશે તેટલું જ બાળકનું જિનેટિક્સ મજબૂત હશે. આવનારી પેઢી વધુ મજબૂત બનશે.
આનો અર્થ એ છે કે વિશ્વભરમાં વિવિધ જાતિ, ધર્મ, જાતિ, સમુદાય અને રાષ્ટ્રોના લોકો વચ્ચેના લગ્ન સંબંધો ખરાબ નથી પરંતુ આનુવંશિક રીતે સારા છે. વિજ્ઞાન પણ આ વાતની પુષ્ટિ કરે છે.
વિશ્વની લગભગ દરેક સંસ્કૃતિમાં લગ્નને લગતા કેટલાક રૂઢિચુસ્ત નિયમો છે. આજકાલ, આ રૂઢિચુસ્ત નિયમો સિવાય લગ્નો થઈ રહ્યા છે. પરંતુ આ માટે માનવતાને લાંબો સમય સંઘર્ષ કરવો પડ્યો છે.
અમેરિકામાં અશ્વેત મહિલા સાથે લગ્ન બાદ પોલીસ બેડરૂમમાં ઘુસી
1950-60ના દાયકા સુધી અમેરિકામાં ગોરા અને કાળા લોકો વચ્ચે લગ્ન નહોતા થયા. પરંતુ વર્ષ 1958માં રિચર્ડ નામના ગોરા માણસે એક કાળી સ્ત્રી સાથે લગ્ન કર્યા.
પરંતુ ત્યાં સુધી આવા લગ્ન માટે કોઈ કાનૂની આધાર ન હતો. પોલીસને આ લગ્નની જાણ થતાં જ તેઓ તેના બેડરૂમમાં ઘૂસી ગયા અને રિચર્ડની ધરપકડ કરી. તેને એક વર્ષની જેલની સજા ફટકારવામાં આવી હતી. ત્યારબાદ આ દંપતી તેમના લગ્નને માન્યતા અપાવવા માટે સુપ્રીમ કોર્ટમાં ગયું હતું.
1967માં યુએસ સુપ્રીમ કોર્ટનો એક ઐતિહાસિક નિર્ણય આવ્યો, જે ‘લવિંગ ફેવર’ના નામથી પ્રખ્યાત થયો. આ નિર્ણયમાં સુપ્રીમ કોર્ટે આંતરજાતીય લગ્ન પર પ્રતિબંધને ગેરકાયદે અને ગેરબંધારણીય ગણાવ્યો હતો. આ પછી અમેરિકામાં આંતરજાતીય લગ્નો સામાન્ય બની ગયા.
એક સર્વે મુજબ, હાલમાં 90% અમેરિકનો ગોરા અને કાળા વચ્ચેના લગ્નને સમર્થન આપે છે અને અહીં મિશ્ર જાતિના બાળકોની સંખ્યા વધીને 10% થી વધુ થઈ ગઈ છે.
જો આપણે સોશિયલ મીડિયાના ટ્રોલર્સનો બકવાસ સાંભળવાને બદલે વિજ્ઞાન અને ઈતિહાસના પુસ્તકો વાંચીશું અને સમગ્ર વિશ્વમાં એક સારા માનવીય સમાજના નિર્માણ માટે લડવામાં આવેલી માનવતાની લડાઈની વાર્તાઓ વાંચીશું, તો આપણે પ્રેમ અને સુંદરતામાં વિશ્વાસ કરીશું. પૃથ્વીના કોઈપણ ખૂણે બે પ્રેમીઓ સાથે ઊભા રહીશું. તેમના પ્રેમને પ્રેમની નજરથી જોશે અને તે પ્રેમને માન આપશે. સોશિયલ મીડિયા ટ્રોલ્સ દ્વારા ગેરમાર્ગે દોરાઈને તમારા માનસિક અને ભાવનાત્મક સ્વાસ્થ્યને બગાડો નહીં.