શિયાળો એટલે બીમારીઓનું ઘર!: 8 કોમન રોગોના શું છે લક્ષણો, બચવાના ઉપાય અને સારવાર, ડૉક્ટર પાસેથી જાણો દરેક સવાલના જવાબ

શિયાળામાં મોસમી રોગોનું જોખમ અનેકગણું વધી જાય છે. આ સિઝનમાં સામાન્ય શરદી, તાવ, પેટમાં દુખાવો જેવી સમસ્યાઓ સામાન્ય છે.

વધતી ઠંડી અને સૂર્યપ્રકાશના અભાવને કારણે આપણી રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી પડી જાય છે. આ કારણે ઝડપથી ચેપી રોગો ફેલાય છે. તેનું એક કારણ એ છે કે ઠંડીમાં વાયરસ વધુ એક્ટિવ થઈ જાય છે. તેથી શિયાળામાં સ્વાસ્થ્યનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે.

તો ચાલો આજે કામના સમાચારોમાં વાત કરીએ કે બદલાતા હવામાનમાં કયા રોગોનું જોખમ વધી જાય છે? તમે એ પણ શીખી શકશો કે-

નિષ્ણાત: ડૉ. વિકી ચૌરસિયા, કન્સલ્ટન્ટ, ઈન્ટરનલ મેડિસિન, કોકિલાબેન ધીરુભાઈ અંબાણી હોસ્પિટલ (મુંબઈ)

બદલાતા હવામાનમાં આ કારણોથી રોગોનું જોખમ વધે છે હવામાનમાં ફેરફાર સાથે વાયરલ અને બેક્ટેરિયલ ચેપનું જોખમ વધી જાય છે. જે લોકોની રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી હોય છે તેઓને મોસમી રોગોનું જોખમ સૌથી વધુ હોય છે. ઘરની અંદર રહેવાથી, વાયરસ સરળતાથી એક વ્યક્તિથી બીજામાં ફેલાય છે.

શિયાળામાં આ રોગોનું જોખમ વધી જાય છે શિયાળામાં બીમારીઓ વધુ સામાન્ય છે કારણ કે જ્યારે બીમાર વ્યક્તિ ખાંસી કે છીંક ખાય છે ત્યારે સૂકી હવામાં બેક્ટેરિયા વધુ સરળતાથી ફેલાય છે. કોઈપણ રોગના લક્ષણો તરત જ દેખાતાં નથી. ઘણીવાર થોડા દિવસો અથવા એક અઠવાડિયા સુધીનો સમય લાગી શકે છે. તેમજ શિયાળો પહેલાથી અસ્તિત્વમાં રહેલી ઘણી સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓને ઉત્તેજિત કરી શકે છે. નીચે ગ્રાફિક જુઓ-

ચાલો ઉપરના ગ્રાફિકમાં આપેલા રોગોના લક્ષણો, નિવારણ અને સારવાર વિશે વિગતવાર વાત કરીએ.

સામાન્ય શરદી સામાન્ય શરદી એ રાયનોવાયરસને કારણે થતી સામાન્ય સમસ્યા છે, જે શરદી અથવા તાવનું કારણ બની શકે છે. તેનું મુખ્ય કારણ શિયાળામાં સૂર્યપ્રકાશ ઓછો છે. જેના કારણે વિટામિન Dની ઉણપ થાય છે અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી પડી જાય છે.

શરદીના સામાન્ય લક્ષણો

બચવા માટે શું કરવું

સારવાર શું છે? સામાન્ય રીતે સામાન્ય શરદીની અસર 2-3 દિવસ સુધી રહે છે. પૂરતો આરામ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. જો લક્ષણો 3 દિવસથી વધુ સમય સુધી દેખાય, તો તરત જ ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો.

સાંધાનો દુખાવો શિયાળામાં હાથ-પગની બ્લડ વેસલ્સ સંકોચાઈ જાય છે. તેનાથી સાંધાનો દુખાવો વધી શકે છે. આ સિવાય શિયાળામાં ઓછી કસરતને કારણે સ્નાયુઓમાં દુખાવો, અકડાઈ કે સોજો પણ વધી શકે છે. જે લોકો પહેલાથી જ આર્થરાઈટિસ ધરાવતા હોય તેમના માટે ઠંડુ હવામાન વધુ સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે.

સાંધાના દુખાવાના લક્ષણો

બચવા માટે શું કરવું?

સારવાર શું છે? આર્થરાઈટિસના દર્દીઓ માટે સાંધાનો દુખાવો ગંભીર હોઈ શકે છે. ડૉક્ટરની સલાહ લેવી અને પરીક્ષણ કરાવવું વધુ સારું રહેશે.

નોરોવાયરસ તે એક ચેપી વાયરસ છે. જેના કારણે ગેસ્ટ્રોએન્ટેરિટિસની સમસ્યા થઈ શકે છે. શિયાળાની ઋતુમાં હવામાં ભેજને કારણે વાયરસ લાંબા સમય સુધી સક્રિય રહે છે.

નોરોવાયરસના લક્ષણો

બચવા માટે શું કરવું?

સારવાર શું છે? આ રોગ થોડા દિવસોમાં જ ઠીક થઈ જાય છે. જો કે, જો લક્ષણો લાંબા સમય સુધી ચાલુ રહે અથવા સમસ્યા વધી જાય, તો ટેસ્ટ કરાવવાં અને સારવાર લેવી વધુ સારું છે.

ન્યુમોનિયા આ બેક્ટેરિયા, વાયરસ અથવા ફૂગના કારણે ફેફસામાં થતો ચેપ છે. ન્યુમોનિયા સામાન્ય રીતે ખૂબ ગંભીર હોય છે. તે એક વ્યક્તિથી બીજી વ્યક્તિમાં ફેલાઈ શકે છે. આ રોગ કોઈપણ વયની વ્યક્તિને અસર કરી શકે છે. સામાન્ય રીતે તેના લક્ષણો કેટલાક અઠવાડિયા સુધી ટકી શકે છે, જે ધીમે ધીમે વધુ ગંભીર બને છે.

ન્યુમોનિયાના લક્ષણો

રક્ષણ માટે શું કરવું?

સારવાર શું છે? ન્યુમોનિયામાં, ડોકટરો એન્ટિબાયોટિક, એન્ટિવાયરલ અથવા એન્ટિફંગલ દવાઓ આપે છે.

કાનમાં ઇન્ફેક્શન શરદી અને ઉધરસને કારણે કાનમાં ઇન્ફેક્શન લાગવાનું જોખમ વધી જાય છે. ઠંડા અને પવનના વાતાવરણમાં કાનનું રક્ષણ ન કરવાથી ચેપ થઈ શકે છે. તેની સારવાર કરવી જરૂરી છે કારણ કે તે ગંભીર સ્વરૂપ પણ લઈ શકે છે.

કાનના ચેપના લક્ષણો

રક્ષણ માટે શું કરવું

સારવાર શું છે? કાનમાં ચેપ લાગે તો તરત જ ડૉક્ટરની સલાહ લો. તેને અવગણશો નહીં અને કોઈ ઘરેલું ઉપાય અજમાવો નહીં. જો સમયસર સારવાર ન મળે તો તે ગંભીર બની શકે છે.

ગળામાં ઇન્ફેક્શન શિયાળામાં પ્રદૂષિત હવાની આપણી શ્વસનતંત્ર પર ખરાબ અસર પડે છે, જેના કારણે ગળામાં ઈન્ફેક્શન થઈ શકે છે. આ સિવાય શુષ્ક અને ઠંડી હવામાં વાયરસ અને બેક્ટેરિયા ઝડપથી વધે છે, જેના કારણે ગળામાં ઈન્ફેક્શન થઈ શકે છે.

ગળામાં ચેપના લક્ષણો

રક્ષણ માટે શું કરવું

સારવાર શું છે? ગળાના ચેપ માટે એન્ટિબાયોટિક્સની જરૂર પડી શકે છે. કોઈપણ સમસ્યાના કિસ્સામાં, તાત્કાલિક ENT ડૉક્ટરની સલાહ લો.

હાર્ટ એટેક ઠંડા હવામાનમાં ધમનીઓ સંકોચાય છે. આ કારણે લોહીનો પ્રવાહ ધીમો પડી જાય છે. આ ઋતુમાં હૃદયને આખા શરીરમાં ઓક્સિજન પમ્પ કરવા માટે બમણી મહેનત કરવી પડે છે. પબ્લિક લાઇબ્રેરી ઓફ સાયન્સ જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસ અનુસાર, જેમને પહેલાથી જ હૃદયની બીમારી છે તેમનામાં ઠંડા હવામાનમાં હાર્ટ એટેકનું જોખમ 31% વધી જાય છે.

હાર્ટ એટેકના લક્ષણો

રક્ષણ માટે શું કરવું

સારવાર શું છે? જો હાર્ટ એટેક આવે તો તરત જ ડોક્ટરની સલાહ લેવી જરૂરી છે, અન્યથા તે જીવલેણ પણ બની શકે છે. આ માટે જરૂરી છે કે પરિવારના તમામ સભ્યો તેના લક્ષણોથી વાકેફ હોય અને તેઓ હંમેશા સજાગ રહે.

આ સિવાય, નીચે આપેલા ગ્રાફિકમાં જુઓ કે શિયાળાની ઋતુમાં શરીરને સ્વસ્થ રાખવા માટે સામાન્ય રીતે કઈ સાવચેતી રાખવી જોઈએ અને કઈ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ.