1 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
આજના સમયમાં, દરેક જગ્યાએ સમાનતા અને આદરની વાત થાય છે. આ ચર્ચામાં, ‘સંમતિ’ શબ્દ વારંવાર સાંભળવા મળે છે. જોકે, શું આપણે ખરેખર તેનો અર્થ સમજીએ છીએ?
ખરેખર, સંમતિ એ માત્ર એક શબ્દ નથી, પણ એક લાગણી છે. તે એકબીજાની લાગણીઓને સમજવા અને મર્યાદાઓનુ સન્માન કરવા વિશે છે.
દરેકની પોતાની મર્યાદા હોય છે. તેથી, એ મહત્ત્વનું છે કે આપણે ખૂલીને વાત કરીએ અને એકબીજાને પૂછીએ કે તેમને શું યોગ્ય લાગે છે અને શું નથી લાગતું.
આવી સ્થિતિમાં, આજે આપણે રિલેશનશિપ કોલમમાં જાણીશું કે-
- સંબંધમાં સંમતિ શા માટે મહત્ત્વપૂર્ણ છે?
- સંમતિ માંગવાની સાચી રીત કઈ છે?

‘સંમતિ’ એટલે શું?
જ્યારે આપણે સંમતિ વિશે વાત કરીએ છીએ, ત્યારે તે ફક્ત શારીરિક સંબંધો વિશે જ નથી, પરંતુ બે લોકો જે કંઈ પણ કરે છે તેના વિશે પણ છે.
ઉપરાંત, દરેક સંબંધમાં સંમતિ મહત્ત્વપૂર્ણ છે. પછી ભલે તે મિત્રતાનો સંબંધ હોય, પ્રેમનો હોય કે પરિવારનો. જોકે, સામાન્ય રીતે સંમતિનો અર્થ ‘કોઈની સાથે શારીરિક સંબંધ બાંધવા માટે સંમતિ આપવી’ થાય છે.
સંમતિ શા માટે જરૂરી છે?
સંમતિનો અર્થ એ છે કે જ્યારે તમે કોઈની સાથે કંઈક કરો છો, ત્યારે બંનેની ‘હા’ હોવી જોઈએ. આનો અર્થ એ કે તમે બંને એક જ વસ્તુ કરવા માંગો છો.
જોકે, જો તમને કંઈક ન ગમતું હોય, તો તમને ‘ના’ કહેવાનો પૂરો અધિકાર છે અને સામેની વ્યક્તિએ તમારી વાત સાંભળવી જોઈએ.
નેશનલ લાઇબ્રેરી ઓફ મેડિસિનમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસ મુજબ, સંમતિ વિશે વાત કરવાથી માત્ર ભાવનાત્મક અને શારીરિક સંબંધો સુધરે છે એટલુ જ નહીં પરંતુ બંને લોકો સુરક્ષિત પણ અનુભવે છે.
સંમતિ કેવી રીતે કાર્ય કરે છે?
કોઈપણ વ્યક્તિ સાથેનો કોઈપણ પ્રકારનો સંબંધ સંમતિ પર આધારિત હોય છે. આ સંમતિ હાથ પકડવા, સ્પર્શ કરવા, ચુંબન કરવા અથવા જાતીય સંબંધો બાંધવા સુધીની હોઈ શકે છે.
જો તમે બીજી વ્યક્તિ સાથે સંબંધમાં હો તો પણ, તમારે અને તેમણે આ માટે એકબીજાની સંમતિ લેવી જોઈએ. ચાલો આને ગ્રાફિક દ્વારા સમજીએ.

ચાલો ગ્રાફિક્સને વિગતવાર સમજીએ.
સંમતિ કોઈપણ દબાણ કે પ્રલોભન વિના આપવામાં આવતી હોય છે: સંમતિ સંપૂર્ણપણે સ્વૈચ્છિક હોવી જોઈએ. કોઈપણ પ્રકારનું દબાણ, ધમકી કે પ્રલોભન સંમતિને અસ્વીકાર્ય બનાવે છે.
ઉદાહરણ તરીકે, જો કોઈ વ્યક્તિ પોતાની નોકરી બચાવવા માટે સેક્સ કરવા માટે સંમત થાય છે, તો તેને સંમતિ ન ગણવી જોઈએ.
તે ચોક્કસ પ્રવૃત્તિ માટે આપી શકાય છે: એક પ્રવૃત્તિ માટે સંમતિનો અર્થ એ નથી કે અન્ય પ્રવૃત્તિઓ માટે સંમતિ આપવામાં આવી છે.
ઉદાહરણ તરીકે, જો કોઈ ચુંબન માટે સંમતિ આપે છે, તો તેનો અર્થ એ નથી કે તેઓ સેક્સ માટે સંમતિ આપે છે. દરેક પ્રવૃત્તિ માટે અલગ સંમતિ હોય છે.
સંમતિ ગમે ત્યારે પાછી ખેંચી શકાય છે: વ્યક્તિ ગમે ત્યારે પોતાની સંમતિ પાછી ખેંચી શકે છે, ભલે તેણે અગાઉ સંમતિ આપી હોય.
જો એક વ્યક્તિ કહે કે તે રોકવા માગે છે, તો બીજી વ્યક્તિએ તરત જ રોકાઈ જવું જોઈએ. ‘ના’ ને અવગણવી અથવા રોકવાની વિનંતીનો અનાદર કરવો એ સંમતિનું ઉલ્લંઘન છે.
સંમતિ એ ઉદાસીનતા ન હોવી જોઈએ: સંમતિ ફક્ત ‘હા’ કે ‘ના’ કરતાં વધુ છે. આ ઉત્સાહપૂર્વક થવું જોઈએ, બંને પક્ષો આરામદાયક અને તૈયાર હોવા જોઈએ.
અનિચ્છાએ ‘ઠીક છે’ અથવા ‘મને ખબર નથી’ કહેવાને સંમતિ ગણી શકાય નહીં. સંમતિ સ્પષ્ટ અને આત્મવિશ્વાસથી વ્યક્ત કરવી જોઈએ.
સંમતિ માંગવાની સાચી રીત કઈ છે?
સંમતિ માંગવી એ પણ એક રિલેશનશિપ સ્કિલ છે, છે જે સ્વસ્થ સંબંધોને પ્રોત્સાહન આપવામાં મદદ કરે છે. સંમતિ માંગતી વખતે, તમારે તમારો મુદ્દો ખુલ્લેઆમ અને સંવેદનશીલતાથી જણાવવો જોઈએ. ચાલો આને ગ્રાફિક દ્વારા સમજીએ.

સ્પષ્ટપણે પૂછો: અસ્પષ્ટ સંકેતો અથવા અનુમાન પર આધાર રાખશો નહીં. સીધા અને સ્પષ્ટ રીતે પૂછો ‘શું તમે આમાં આરામદાયક છો?’
તમારા જીવનસાથીની વાત ધ્યાનથી સાંભળો: તમારા જીવનસાથીના પ્રતિભાવને ધ્યાનથી સાંભળો. તેમની શારીરિક ભાષા અને શારીરિક સંકેતો પર ધ્યાન આપો. જો તેઓ અસ્વસ્થતાભર્યા લાગે, તો રોકાઈ જાઓ.
આદર રાખો: જો તમારા જીવનસાથી ‘ના’ કહે, તો તેમના નિર્ણયનો આદર કરો. દબાણ કે દલીલ ન કરો. યાદ રાખો, ‘ના’ નો અર્થ ‘ના’ થાય છે.
ક્યારેય ‘હા’ ન માનો: ક્યારેય એવું ન માનો કે તમારા જીવનસાથીની ભૂતકાળની સંમતિ ભવિષ્યની સંમતિ સૂચવે છે. દરેક વખતે સંમતિ માટે પૂછો.
એક્શન્સને પણ ઓળખો: સંમતિ ફક્ત શબ્દો દ્વારા જ નહીં, પણ પ્રતિક્રિયાઓ દ્વારા પણ વ્યક્ત થાય છે. તમારા જીવનસાથીની સીમાઓનો આદર કરો. તેમની લાગણીઓ પ્રત્યે સંવેદનશીલ બનો.
સંમતિ વિશે વાતચીત કરો: સંમતિ વિશે ખુલ્લેઆમ અને પ્રામાણિકપણે વાત કરો. તમારા જીવનસાથી સાથે તમારી સીમાઓ અને ઇચ્છાઓ શેર કરો. તમારા જીવનસાથીની સીમાઓ અને ઇચ્છાઓને પણ સાંભળો અને સમજો.
હંમેશા સંમતિ મેળવો: સંમતિ એ એક વખતનો સોદો નથી. જ્યારે પણ તમે શારીરિક સંપર્ક કરો છો, ત્યારે તમારા જીવનસાથીની સંમતિ લો.
સંમતિ પાછી ખેંચવાનો અધિકાર: યાદ રાખો કે વ્યક્તિ ગમે ત્યારે પોતાની સંમતિ પાછી ખેંચી શકે છે. જો તમારા જીવનસાથી કહે કે તેઓ રોકવા માંગે છે, તો તરત જ રોકાઈ જાઓ.
સંમતિ માટે સલામત વાતાવરણ બનાવો: તમારા જીવનસાથીને આરામદાયક અનુભવ કરાવો. તેમને જણાવો કે તેઓ ગમે ત્યારે ‘ના’ કહી શકે છે. તેમને જણાવો કે તમે તેમના નિર્ણયનો આદર કરશો.
મતભેદનો આદર કેવી રીતે કરવો તે શીખવું?
સમાધાન કરતા શીખો: દરેક સમયે બધું તમારી ઇચ્છા મુજબ ન ચાલી શકે. તમારા જીવનસાથીની જરૂરિયાતો પૂરી કરવા માટે સમાધાન કરવા તૈયાર રહો.
લાગણીઓનું ધ્યાન રાખો: શારીરિક સંબંધ ફક્ત શારીરિક નથી હોતો, તેમાં લાગણીઓ પણ શામેલ હોય છે. તમારા જીવનસાથીની લાગણીઓ પ્રત્યે સંવેદનશીલ બનો.
અહંકારન રાખો: તમારા જીવનસાથીના ‘ના’ને તમારા અહંકાર સાથે જોડવાને બદલે, તેને તેમની લાગણીઓ સાથે જોડવાનો પ્રયાસ કરો. તેમની લાગણીઓને સમજો અને તેમને ટેકો આપો.
નિષ્ણાતની મદદ લો: જો તમને શારીરિક સંબંધમાં મતભેદોનો આદર કરવામાં મુશ્કેલી પડી રહી હોય, તો વ્યાવસાયિક મદદ લેવામાં અચકાશો નહીં.
એક ચિકિત્સક અથવા કાઉન્સેલર તમને અને તમારા જીવનસાથીને સ્વસ્થ સંબંધ બનાવવામાં મદદ કરી શકે છે.