18 કલાક પેહલાલેખક: સંદીપ સિંહ
- કૉપી લિંક
તાજેતરમાં જ ઉત્તર પ્રદેશના બિજનૌર જિલ્લામાં ઇલેક્ટ્રિક કરંટ લાગવાથી એક મહિલાનું મોત થયું હતું. મહિલા ઘરમાં પાણી ગરમ કરવા માટે ઇમર્શન રોડ (હીટર) લગાવી રહી હતી. ત્યારે અચાનક તેને કરંટ લાગ્યો, જેના કારણે તે બેભાન થઈ ગઈ. તેને તાત્કાલિક નજીકના આરોગ્ય કેન્દ્રમાં લઈ જવામાં આવી, જ્યાં ડોક્ટરે તેને મૃત જાહેર કરી.
ઇમર્શન રોડ (હીટર)નો ઉપયોગ શિયાળામાં પાણી ગરમ કરવા માટે વધે છે. ગીઝરની તુલનામાં તે ખૂબ સસ્તું છે. આ જ કારણ છે કે ઘણા લોકો ઠંડીના દિવસોમાં પાણી ગરમ કરવા માટે તેનો ભરપૂર ઉપયોગ કરે છે.
ઇમર્શન રોડ (હીટર) મેન્યુઅલી કામ કરે છે. આમાં ઓટો-કટનો વિકલ્પ નથી. તેથી, તેનો ઉપયોગ કરતી વખતે ખૂબ જ સાવચેત રહેવાની જરૂર છે.
તો,આજે કામના સમાચારમાં આપણે વાત કરીશું કે ઇમર્શન રોડ (હીટર)થી પાણી ગરમ કરતી વખતે શું સાવચેતી રાખવી જોઈએ. તમે એ પણ શીખી શકશો કે-
- ઇમર્શન રોડ (હીટર) ક્યારે ખતરનાક બની શકે છે?
- ઇમર્શન રોડ (હીટર) ખરીદતી વખતે કઈ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ?
નિષ્ણાત: શશિકાંત ઉપાધ્યાય, પાવર ઇલેક્ટ્રોનિક્સ એન્જિનિયર, અમદાવાદ
પ્રશ્ન- ઇમર્શન રોડ શું છે?
જવાબ- ઇમર્શન રોડ (હીટર) એ ગરમ કરવાનું સાધન છે. તેનો ઉપયોગ પાણીને ગરમ કરવા માટે થાય છે. ઇમર્શન રોડ (હીટર) નિક્રોમ વાયરનો સમાવેશ થાય છે. આ વાયર કોઇલની જેમ વક્ર છે. તેના ઉપરના ભાગમાં પ્લાસ્ટિક ઇન્સ્યુલેશન છે. જ્યારે કોઇલના બંને છેડા તાંબાની નળી સાથે જોડાયેલા હોય છે. આ ભાગ પાણીમાં ડૂબી જાય છે.
પ્રશ્ન: શા માટે ઇમર્શન રોડ (હીટર) જોખમી છે?
જવાબ- ઇમર્શન રોડ (હીટર) મેન્યુઅલ મોડમાં કામ કરે છે, તેથી તેમાં ઇલેક્ટ્રિક શોકનું જોખમ વધારે છે. જો કે, જો લાંબા સમય સુધી વીજળી પૂરી પાડવામાં આવે છે, તો તે વધુ ગરમ થઈ શકે છે અને વિસ્ફોટ થઈ શકે છે. આ ઉપરાંત, ખોટા ઇલેક્ટ્રિક સ્વીચમાં ઇમર્શન રોડ (હીટર)ને પ્લગ કરવું પણ જોખમી છે. તે શોર્ટ સર્કિટનું કારણ બની શકે છે.
પ્રશ્ન- ઇમર્શન રોડ (હીટર) ખરીદતી વખતે કઈ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ?
જવાબ- આજકાલ માર્કેટમાં સ્થાનિક રીતે બનાવેલા ઘણા ઇમર્શન રોડ (હીટર) ઉપલબ્ધ છે. આ પ્રકારના ઇમર્શન રોડ (હીટર)માં નબળી ગુણવત્તાવાળા ઇલેક્ટ્રિકલ વાયરિંગ હોય છે. ઉપરાંત, નિયત સલામતી ધોરણો ધ્યાનમાં લેવામાં આવતા નથી. તેમની કિંમત પણ ઓછી હોય છે, જેના કારણે મોટાભાગના લોકો તેમને ખરીદે છે.
પરંતુ સુરક્ષાના દૃષ્ટિકોણથી આ સારું નથી. તેમનો ઉપયોગ ખતરનાક બની શકે છે. તેથી, જો તમે શિયાળાની આ સિઝનમાં ઇમર્શન રોડ (હીટર) ખરીદવા જઈ રહ્યા છો, તો કેટલીક બાબતો ધ્યાનમાં રાખો.
તેને નીચેના ગ્રાફિકમાં જુઓ-
ચાલો ઉપરોક્ત મુદ્દાઓને વિગતવાર સમજીએ.
ISI માર્ક જોયા પછી જ ખરીદો
જો તમે નવું ઇમર્શન રોડ (હીટર) ખરીદી રહ્યા છો, તો બ્યુરો ઓફ ઇન્ડિયન સ્ટાન્ડર્ડ્સ (BIS) દ્વારા પ્રમાણિત ISI માર્ક જુઓ. ISI માર્ક સારી ગુણવત્તાની ગેરંટી છે. ISI પ્રમાણિત સળિયાને ઝડપથી નુકસાન થવાની શક્યતા ઓછી છે.
પાવર રેટિંગ તપાસો
ઇમર્શન રોડ (હીટર) ખરીદતા પહેલા, તેનું પાવર રેટિંગ તપાસવું જોઈએ. પાવર રેટિંગ નક્કી કરે છે કે સળિયા કેટલી ઝડપથી પાણી ગરમ કરી શકે છે. પાવર વોટ્સમાં માપવામાં આવે છે. ઇમર્શન રોડ (હીટર)ની વોટેજ જેટલી ઊંચી હશે, તેટલી ઝડપથી તે પાણીને ગરમ કરશે.
ઇમર્શન રોડ ની બિલ્ડ ગુણવત્તા તપાસો ઇમર્શન રોડ (હીટર)ની બિલ્ડ ગુણવત્તા સારી હોવી જોઈએ. તેના સ્ટીલના સળિયા મજબૂત અને ટકાઉ હોવા જોઈએ. તે જ સમયે, જો કવર એટલે કે સળિયાનું ઇન્સ્યુલેશન પ્લાસ્ટિકનું હોય તો તે મજબૂત હોવું જોઈએ.
બ્રાન્ડ અને કસ્ટમર રિવ્યૂ જુઓ હંમેશા વિશ્વસનીય કંપની પાસેથી ઇમર્શન રોડ (હીટર) ખરીદો. ખરીદતા પહેલા, કૃપા કરીને તેની ગ્રાહક સમીક્ષાઓ તપાસો. આ સાથે, તમે વધુ સારી ઇમર્શન રોડ (હીટર) ખરીદી શકશો, જે લાંબા સમય સુધી ચાલશે.
કિંમત અને વોરંટી તપાસો
ખરીદતાં પહેલા વિવિધ કંપનીઓના ઇમર્શન રોડની કિંમતની તુલના કરો. તેની કેટલા મહિનાની વોરંટી અથવા ગેરંટી છે તે તપાસવાની ખાતરી કરો. આ કારણે જો કોઈ પણ પ્રકારની ખામી હોય તો તેને સરળતાથી બદલી શકાય છે. હંમેશા ધ્યાનમાં રાખો કે ઇમર્શન રોડ (હીટર) ખરીદતી વખતે, કિંમત કરતાં તેની ગુણવત્તાને પ્રાધાન્ય આપો.
પ્રશ્ન- ઇમર્શન રોડ (હીટર) ઉપયોગ કરતી વખતે કઈ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ?
જવાબ- ઇમર્શન રોડ (હીટર) વાપરવા માટે ખૂબ જ સરળ છે. તે 10 થી 15 મિનિટમાં પાણીની એક ડોલ ગરમ કરી શકે છે. જો કે, તેનો ઉપયોગ કરવો જેટલો સરળ છે, તેટલો જ ખતરનાક પણ છે. ક્યારેક થોડી બેદરકારી પણ જીવલેણ બની શકે છે. તેથી, ઇમર્શન રોડ (હીટર) વડે પાણી ગરમ કરતી વખતે કેટલીક બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે. નીચેના ગ્રાફિક પરથી આને સમજો.
પ્રશ્ન- પાણી ગરમ કરવા માટે, ગીઝર અથવા ઇમર્શન રોડ (હીટર) બન્નેમાંથી શું સારું છે?
જવાબ- ગીઝર અને ઇમર્શન રોડ (હીટર) બંનેના પોતપોતાના ફાયદા છે. તે તમારી જરૂરિયાત પર આધાર રાખે છે. નીચે આપેલા આ મુદ્દાઓ પરથી આને સમજો-
વીજળી બચાવવા માટે ગીઝર શ્રેષ્ઠ છે ગીઝરમાં ઓટોમેટિક શટઓફ જેવી સલામતી સુવિધાઓ છે, જે પાણી વધુ ગરમ થતા આપોઆપ ગીઝરને બંધ કરી દે છે. જ્યારે ઇમર્શન રોડ (હીટર)માં આવી કોઈ સુવિધા નથી. પ્લગ જેટલો લાંબો સમય ચાલુ રહેશે, પાણી ગરમ થવાનું ચાલુ રહેશે. આના પરિણામે વધુ વીજળીનો વપરાશ થઈ શકે છે.
ઇમર્શન રોડ (હીટર)ની ખૂબ ઓછી કિંમત ગીઝરની સરખામણીમાં ઇમર્શન રોડ (હીટર) કિંમત ઘણી ઓછી છે. જ્યાં સામાન્ય ઇમર્શન રોડ (હીટર)ની કિંમત 200 રૂપિયાથી શરૂ થાય છે. વિશ્વસનીય કંપનીના ગીઝરની શરૂઆતની કિંમત 3000 રૂપિયા છે. તેથી, જો કુટુંબ નાનું છે અને વધુ ગરમ પાણીનો ઉપયોગ કરવાની જરૂર નથી, તો ઇમર્શન રોડ (હીટર) શ્રેષ્ઠ છે.
ઇમર્શન રોડ (હીટર) સંપૂર્ણપણે પોર્ટેબલ ઇમર્શન રોડ (હીટર) પોર્ટેબલ છે, જે ઘરમાં ગમે ત્યાં સ્થાપિત કરી શકાય છે. ગીઝરની બાબતમાં આવું નથી. ગીઝર ઘરમાં એક જ જગ્યાએ લગાવી શકાય છે.
સલામતી માટે ગીઝર શ્રેષ્ઠ ગીઝરને ઇમર્શન રોડ (હીટર) કરતાં વધુ સુરક્ષિત માનવામાં આવે છે કારણ કે ગીઝરનું વાયરિંગ અંદર છે. તમે બટન ચાલુ કરો કે તરત જ પાણી ગરમ થવા લાગે છે. તેથી ઇલેક્ટ્રિક શોકનું કોઈ જોખમ નથી. ઇમર્શન રોડ (હીટર)માં ઘણીવાર ઇલેક્ટ્રિક શોકનો ભય રહે છે.