કામના સમાચાર: QR સ્કેન કોડથી પણ થાય છે ફ્રોડ: બેન્ક એકાઉન્ટ થઇ જશે ખાલી-ખમ, તો અંગત માહિતી લીક થવાનો પણ ડર, આ રીતે છેતરપિંડી અટકાવો

છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ઈન્ટરનેટના કારણે આપણું જીવન ઘણું સરળ બની ગયું છે. ઓનલાઈન શોપિંગથી લઈને ડીજીટલ પેમેન્ટ સુધી બધું જ પળવારમાં થઈ જાય છે. જ્યારે તમે બજારમાં કંઈપણ ખરીદવા જાઓ છો, ત્યારે પેમેન્ટ માટે રોકડ અથવા કાર્ડ કરતાં QR કોડનો વધુ ઉપયોગ થાય છે. પરંતુ જે સરળતાથી થાય છે તેની સાથે કેટલીક મુશ્કેલીઓ આવે છે, તેથી ડિજિટલ સુવિધાઓની સાથે ડિજિટલ છેતરપિંડીનું બજાર પણ વધી રહ્યું છે.

હાલમાં ડિજિટલ પેમેન્ટ સંબંધિત એક મોટા કૌભાંડનો પર્દાફાશ થયો છે – QR કોડ કૌભાંડ.

હાલમાં જ છત્તીસગઢના બિલાસપુરમાં સાયબર ઠગોએ QR કોડ દ્વારા એક અપંગ વ્યક્તિ સાથે હજારો રૂપિયાની છેતરપિંડી કરી હતી. હકીકતમાં વિકલાંગ વ્યક્તિએ તેની ટ્રાઇસિકલ વેચવા માટે OLX પર જાહેરાત મૂકી હતી. સાયબર ગુનેગારે ફોન પર સોદો ફાઇનલ કર્યો અને એડવાન્સ આપવા માટે QR કોડ માગ્યો અને અપંગ વ્યક્તિના ખાતામાંથી 32,000 રૂપિયા ઉપાડી લીધા.

QR કોડનું પૂર્ણ સ્વરૂપ ‘ક્વિક રિસ્પોન્સ’ છે. તેનો અર્થ એ કે તેનું એકમાત્ર કામ ઝડપથી પ્રતિસાદ આપવાનું છે. પરંતુ આ ઝડપથી ક્યારેક જીવલેણ બની શકે છે. થોડી બેદરકારીથી તમે એવા લોકોની કતારમાં પણ આવી શકો છો જેઓ QR કોડ કૌભાંડનો શિકાર બને છે.

તેથી, આજે કામના સમાચારમાં આપણે QR કોડ કૌભાંડ વિશે વાત કરીશું.

તમે એ પણ શીખી શકશો કે-

એક્સપર્ટ- રાહુલ મિશ્રા- સાયબર એક્સપર્ટ (ઉત્તર પ્રદેશ પોલીસ)

આગળ વધતા પહેલાં ચાલો QR કોડ વિશે થોડું જાણીએ.

પ્રશ્ન- સાયબર ઠગ ક્યૂઆર કોડ દ્વારા કેવી રીતે કૌભાંડો કરે છે?
જવાબ- QR ની એક સમસ્યા એ છે કે જ્યાં સુધી તેઓ તેને સ્કેન ન કરે ત્યાં સુધી લોકોને ખબર નથી પડતી કે મોબાઈલમાં શું ઓપન થવાનું છે.

આનો ફાયદો ઉઠાવીને સાયબર ઠગ તમને કેટલીક નકલી વેબસાઇટ અથવા સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ દ્વારા QR કોડ મોકલે છે. જ્યારે તમે તે કોડ સ્કેન કરો છો ત્યારે બ્રાઉઝર પર એક લિંક ખુલી શકે છે. આ પછી તમારા બેંક ખાતામાંથી તરત જ પૈસા કાપી શકાય છે.

આ ઉપરાંત કેટલીકવાર નકલી QR કોડ અસલી QR કોડમાં ઇનબિલ્ટ હોય છે. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ આવા QR કોડને સ્કેન કરે છે ત્યારે તેને અન્ય કોઈ સાઇટ પર ટ્રાન્સફર કરવામાં આવે છે. આ પછી તમારી માહિતી સરળતાથી હેક થઈ શકે છે. આ QR કોડ કૌભાંડનું કારણ બને છે.

સાયબર એક્સપર્ટ રાહુલ મિશ્રા કહે છે કે મોટાભાગના સાયબર ઠગ્સ રિસેલ એપ્સ (OLX, Quikr) પર તમારી પ્રોડક્ટ લિસ્ટ કર્યા પછી કોલ કરે છે, એડવાન્સ પેમેન્ટના બહાને QR કોડ ખરીદવાની અને મોકલવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરે છે. મોટાભાગના લોકો વિચાર્યા વિના QR કોડ ખોલે છે અને આ રીતે તેમના પૈસા અને અંગત માહિતી છેતરપિંડી કરનારાઓ સુધી પહોંચે છે.

રાહુલ મિશ્રા- સાયબર એક્સપર્ટ (યુપી પોલીસ)

પ્રશ્ન- QR કોડ દ્વારા પેમેન્ટ કરતી વખતે કેવા પ્રકારની સાવચેતી રાખવી જોઈએ?
જવાબ- સાયબર એક્સપર્ટ રાહુલ મિશ્રા કહે છે કે કોઈ પણ અજાણ્યા QR કોડને સ્કેન કરવાનું ટાળવું જોઈએ.

આ સિવાય તમે આ ટિપ્સ અપનાવી શકો છો. જેમ-

પ્રશ્ન- જો કોઈ વ્યક્તિ QR કોડ કૌભાંડનો શિકાર બને તો શું કરવું જોઈએ?
જવાબ-