દિમા હસાઓ (આસામ)3 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
આસામના દિમા હસાઓ જિલ્લામાં ઉમરાંગસો ખાતે 300 ફૂટ ઊંડી કોલસાની ખાણમાં સોમવારે અચાનક પૂર આવ્યું હતું, જેમાં 15 કામદારો અંદર ફસાઈ ગયા હતા. મજૂરો ફસાયા હોવાની માહિતી 36 કલાક પહેલા સોમવારે સવારે લગભગ 7 વાગે મળી હતી.
હવે આ કામદારોને બચાવવા માટે સેના તૈનાત કરવામાં આવી છે. NDRF અને SDRFની ટીમ પણ મદદ કરી રહી છે. આસામના ખાણકામ મંત્રી કૌશિક રાય ઘટનાસ્થળે હાજર છે.
ભારતીય સેના અને આસામ રાઇફલ્સના ડાઇવર્સ અને મેડિકલ ટીમ સાથે એન્જિનિયર્સ ટાસ્ક ફોર્સ બચાવમાં જોડાયા છે. અહેવાલો અનુસાર આ રેટ હોલ માઇનિંગ કરનારાઓની ખાણ છે. તેમાં 100 ફૂટ સુધી પાણી ભરાયેલું છે, જેને બે મોટરની મદદથી દૂર કરવામાં આવી રહ્યું છે.
બચાવ કામગીરીની 4 તસવીરો…
આ ખાણ લગભગ 300 ફૂટ ઊંડી છે. જિલ્લા મુખ્યાલય હાફલોંગથી અહીં પહોંચવામાં લગભગ 7 કલાક લાગે છે.
આર્મી-આસામ રાઇફલ્સના ડાઇવર્સ ઓક્સિજન સિલિન્ડરો સાથે ખાણમાં પ્રવેશવા માટે તૈયાર છે.
ખાણમાં 100 ફૂટ ઊંડેથી પાણી કાઢવા માટે બે મોટર લગાવવામાં આવી છે.
ડાઇવર્સને ટ્રોલી દ્વારા બચાવ માટે ખાણમાં મોકલવામાં આવ્યા છે.
પ્રત્યક્ષદર્શીએ કહ્યું- અચાનક પાણી આવ્યું
દિમા હસાઓના એસપી મયંક ઝાએ કહ્યું કે, ખાણમાં ઘણા મજૂરો ફસાયા હોવાની આશંકા છે. પ્રત્યક્ષદર્શીઓના નિવેદન મુજબ પાણી અચાનક આવી ગયું. જેના કારણે કામદારો ખાણમાંથી બહાર આવી શક્યા ન હતા. અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે, ઈમરજન્સી રિસ્પોન્સ ટીમ, સ્થાનિક અધિકારીઓ અને ખાણકામ નિષ્ણાતોની ટીમો સાથે બચાવ કામગીરી શરૂ કરવામાં આવી છે. ખાણમાં ફસાયેલા કામદારોને શોધવામાં આવી રહ્યા છે.
ઉમરાંગસો કોલસાની ખાણમાં ફસાયેલા કામદારોના નામ
- ગંગા બહાદુર શ્રેઠ, રામપુર (દુમ્માના-2 ભેજપુર), પીએસ થોકસીલા, જિલ્લો: ઉદયપુર, નેપાળ
- હુસૈન અલી, બાગરીબારી, થાણા શ્યામપુર, જિલ્લો: દરરંગ, આસામ
- ઝાકિર હુસૈન, 4 નં. સિયાલમરી ખુટી, થાણા દલગાંવ, જિલ્લો: દરરંગ, આસામ
- સરપા બર્મન, ખાલિસાનીમારી, થાણા ગોસાઈગાંવ, જિલ્લો: કોકરાઝાર, આસામ
- મુસ્તફા શેખ, બાગરીબારી, પીએસ દલગાંવ, જિલ્લો: દારંગ, આસામ
- ખુસી મોહન રાય, માજેરગાંવ, થાણા ફકીરગ્રામ, જિલ્લો: કોકરાઝાર, આસામ
- સંજીત સરકાર, રાયચેંગા, જિલ્લો: જલપાઈગુડી, પશ્ચિમ બંગાળ
- લીજન મગર, આસામ કોલ માઈન, પીએસ ઉમરાંગસો, જિલ્લો: દિમા હસાઓ, આસામ
- સરત ગોયારી, થિલાપરા, બાતાશીપુર, પોસ્ટ ઓફિસ પાનબારી, જિલ્લો: સોનિતપુર, આસામ
રેટ હોલ માઇનિંગ શું છે?
રેટ એટલે ઉંદર, છિદ્ર એટલે ખાડો અને ખાણ એટલે ખોદવું. તે સ્પષ્ટ છે કે છિદ્રમાં પ્રવેશવું અને ઉંદરની જેમ ખોદવું. જેમાં પહાડની બાજુમાંથી પાતળું છિદ્ર કરીને ખોદકામ શરૂ કરવામાં આવે છે અને પોલ બનાવ્યા બાદ તેને ધીમે ધીમે નાના હેન્ડ ડ્રિલિંગ મશીન વડે ડ્રિલ કરવામાં આવે છે. કાટમાળ જાતે જ બહાર કાઢવામાં આવે છે.
કોલસાની ખાણકામમાં સામાન્ય રીતે રેટ હોલ માઇનિંગ નામની પ્રક્રિયાનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. રેટ હોલ માઇનિંગ ઝારખંડ, છત્તીસગઢ અને નોર્થ ઇસ્ટમાં થાય છે, પરંતુ રેટ હોલ માઇનિંગ એ ખૂબ જ જોખમી કામ છે, તેથી તેના પર ઘણી વખત પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.
રેટ હોલ માઈનિંગ બે રીતે થાય છે
નોર્થ ઈસ્ટ હિલ યુનિવર્સિટીના પ્રોફેસર ઓ.પી. સિંહના જણાવ્યા અનુસાર, રેટ હોલ માઈનિંગ બે રીતે થાય છે.
1. સઈડ કટિંગ પ્રક્રિયા: આ પ્રક્રિયામાં પર્વત ઢોળાવમાં છિદ્ર બનાવીને ખોદકામ શરૂ કરવામાં આવે છે. તેઓ અંદરની તરફ ખોદવાનું શરૂ કરે છે અને લક્ષ્ય તરફ ખોદતી વખતે આગળ વધે છે. સહાયક સ્ટાફની પાછળથી કાટમાળ બહાર આવતો રહે છે.
2. બોક્સ કટિંગ પ્રક્રિયા: આમાં એક પહોળો ખાડો ખોદવામાં આવે છે. પછી તેમાં એક ઊભો (સીધો) ખાડો ખોદવામાં આવે છે. ઊભી રીતે ખોદકામ કરીને જ્યાં ખાણકામ કરવામાં આવે છે ત્યાં લક્ષ્ય સુધી પહોંચવામાં આવે છે.
રેટ હોલ માઇનિંગમાં ઘણા પડકારો રેટ હોલ માઇનિંગ તેની સાથે ઘણા પડકારો લાવે છે. રેટ માઇનર્સની સલામતી અને પર્યાવરણને નુકસાન બંને માટે જોખમ છે. ભારતમાં રેટ હોલ માઇનિંગ મોટાભાગે અનિયંત્રિત છે. આમાં કામ કરતા કામદારો પાસે યોગ્ય સેફ્ટી કીટ પણ નથી.
રેટ માઇનિંગ પર 2014માં NGTએ પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો કોલસાની ખાણોમાં કામ કરતા કામદારો દ્વારા રેટ માઇનિંગની શોધ કરવામાં આવી હતી. નેશનલ ગ્રીન ટ્રિબ્યુનલ એટલે કે NGTએ 2014માં તેના પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. નિષ્ણાતોએ તેને અવૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિ ગણાવી હતી. જો કે, ખાસ સંજોગોમાં એટલે કે બચાવ કામગીરીમાં રેટ માઇનિંગ પર પ્રતિબંધ નથી.
