મુંબઈ8 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
મહારાષ્ટ્રના મુખ્યમંત્રી એકનાથ શિંદે સહિત 16 ધારાસભ્યોને ગેરલાયક ઠેરવવા અંગે વિધાનસભા અધ્યક્ષ રાહુલ નાર્વેકર આજે નિર્ણય લેશે.
વિધાનસભા અધ્યક્ષ રાહુલ નાર્વેકર આજે એટલે કે 10 જાન્યુઆરીએ મહારાષ્ટ્રના મુખ્યમંત્રી એકનાથ શિંદે અને તેમના જૂથના 16 ધારાસભ્યોને ગેરલાયક ઠેરવવા અંગે નિર્ણય કરશે. મંગળવારે માહિતી સામે આવી હતી કે સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્દેશો અનુસાર તેમણે શિવસેનાના બંને જૂથોના ધારાસભ્યોની સુનાવણી પૂર્ણ કરી લીધી છે અને નિર્ણય લેવાની તૈયારી કરી લીધી છે.
અગાઉ, મહારાષ્ટ્રના ડેપ્યુટી CM દેવેન્દ્ર ફડણવીસે મંગળવારે (9 જાન્યુઆરી) કહ્યું હતું કે સ્પીકરનો નિર્ણય ગમે તે હોય, અમારી સરકાર સ્થિર રહેશે. અમારું જોડાણ કાયદેસર રીતે માન્ય છે અને અમને આશા છે કે સ્પીકરનો નિર્ણય પણ અમારી તરફેણમાં આવશે.
બીજી તરફ, પૂર્વ મુખ્યમંત્રી ઉદ્ધવ ઠાકરેએ તેમના નિર્ણયની જાહેરાત કરવાની સમયમર્યાદા પહેલાં મહારાષ્ટ્રના સીએમ એકનાથ શિંદે સાથે સ્પીકર નાર્વેકરની મુલાકાત અંગે પ્રશ્નો ઉઠાવ્યા હતા. તેમણે કહ્યું કે જજ આરોપીને બે વાર મળ્યા, જેના કારણે જનતા સમજી ગઈ છે કે આવતીકાલે શું નિર્ણય આવશે.
આ અંગે નાર્વેકરે મંગળવારે જણાવ્યું હતું કે તેમની 3 જાન્યુઆરીએ મુખ્યમંત્રી સાથે મુલાકાત કરી હતી. આજે હું મુખ્યમંત્રી કે નાયબ મુખ્યમંત્રીને એક જરુરી કારણસર મળ્યો, તો એનો અર્થ એવો થાય કે મારે તેમને ન મળવું જોઈએ. મારી નિર્ણય લેવાની પ્રક્રિયા પર દબાણ લાવવા માટે કેટલાક લોકો આવા મૂર્ખામીભર્યા આરોપ લગાવે છે, પરંતુ હું કાયદા મુજબ નિર્ણય લઈશ.
એકનાથ શિંદે 7 જાન્યુઆરી 2024ના રોજ ‘વર્ષા’ બંગલામાં રાહુલ નાર્વેકરને મળ્યા હતા. આ પહેલા 18 ઓક્ટોબર 2023ના રોજ બંને વચ્ચે ગુપ્ત બેઠક થઈ હતી.
સ્પીકર નાર્વેકરે નિર્ણય આપવા માટે સુપ્રીમ કોર્ટ પાસે વધુ સમય માંગ્યો હતો
14 ડિસેમ્બર, 2023ના રોજ સુપ્રીમ કોર્ટે રાહુલ નાર્વેકરને શિવસેના (શિંદે જૂથ)ના ધારાસભ્યોને ગેરલાયક ઠેરવવા અંગે નિર્ણય લેવા માટે વધુ 10 દિવસનો સમય આપ્યો હતો. નાર્વેકરને અગાઉ 31 ડિસેમ્બર સુધીનો સમય આપવામાં આવ્યો હતો. સુપ્રીમ કોર્ટે સમયમર્યાદા વધારીને 10 જાન્યુઆરી, 2024 કરી છે. ખરેખરમાં, શિવસેના (ઉદ્ધવ જૂથ) એ પક્ષ છોડનારા ધારાસભ્યોને ગેરલાયક ઠેરવવાના મામલામાં વહેલી તકે નિર્ણય લેવા માટે સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી કરી હતી.
આ અરજી પર સુનાવણી દરમિયાન રાહુલ નાર્વેકરે સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું હતું કે ધારાસભ્યોને અયોગ્ય ઠેરવવા અંગે 2 લાખ 71 હજાર પેજથી વધુ દસ્તાવેજો રજુ કર્યા છે. મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભાનું સત્ર પણ ચાલી રહ્યું છે. તેથી નિર્ણય લેવા માટે મને 3 અઠવાડિયા લાગશે. ત્યારબાદ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડની અધ્યક્ષતાવાળી બેંચે કહ્યું હતું કે નિર્ણયમાં વિલંબ માટે વિધાનસભા અધ્યક્ષ દ્વારા આપવામાં આવેલા કારણો માન્ય છે. અમે સ્પીકરને તેમનો નિર્ણય આપવા માટે 10 જાન્યુઆરી સુધીનો સમય આપીએ છીએ.
આ કેસમાં 14 ડિસેમ્બર 2023ના રોજ થયેલી સુનાવણીમાં CJI DY ચંદ્રચુડે ચુકાદો સંભળાવવાની સમયમર્યાદા 31 ડિસેમ્બર 2023થી વધારીને 10 જાન્યુઆરી 2024 કરી હતી.
ભાસ્કરે સુપ્રીમ કોર્ટના વકીલ સિદ્ધાર્થ શિંદે પાસેથી જાણ્યું કે 10 જાન્યુઆરીના નિર્ણય પછી સરકાર પાસે કયા વિકલ્પો હશે…
વિકલ્પ 1: જો શિંદે જુથને ગેરલાયક ઠેરવવામાં આવે
મુખ્યમંત્રી શિંદેએ તાત્કાલિક રાજીનામું આપવું પડશે. એક રીતે સરકાર પડી જશે. જો કે અજિત પવારના એનસીપી જૂથ પાસે બહુમતી કરતાં વધુ ધારાસભ્યો હશે, મહાગઠબંધનની સરકાર ફરીથી આવશે, પરંતુ મુખ્યપ્રધાન કોઈ અન્ય હશે. ગેરલાયક ઠેરવાયેલા શિંદે ફરીથી શપથ લઈ શકશે નહીં.
વિકલ્પ 2: જો શિંદે સેનાને યોગ્ય જાહેર કરવામાં આવે
શિંદેની સરકાર યથાવત રહેશે. ઠાકરે જૂથે પહેલા 16 ધારાસભ્યોને અને બાદમાં 24 ધારાસભ્યોને નોટિસ પાઠવી હતી. તેથી આ નિર્ણય તમામ 40 ધારાસભ્યોને લાગુ પડશે. અજિત પવાર જૂથના MLA ગેરલાયકાતના કેસમાં આ જ રીતે નિર્ણય આવે તેવી શક્યતા છે.
વિકલ્પ 3: કોઈને પણ ગેરલાયક ઠેરવવામાં આવે નહીં
શિવસેનાએ 2018માં બંધારણમાં ફેરફાર કર્યો હતો, પરંતુ ચૂંટણી પંચે કહ્યું હતું કે તેને બંધારણમાં ફેરફાર અંગે માહિતી મળી નથી. તેથી, બહુમતી જનપ્રતિનિધિઓના આધારે, પંચે શિંદેને પક્ષ અને પ્રતીક સોંપ્યું હતું. વિધાનસભાના સ્પીકર કહી શકે છે કે આ આધારે કોઈને ગેરલાયક ઠેરવી શકાય નહીં. પરંતુ આવું થવાની શક્યતાઓ ઓછી છે.
મહારાષ્ટ્રના નાયબ મુખ્યમંત્રી દેવેન્દ્ર ફડણવીસે 29 ઓક્ટોબર 2023ના રોજ ધારાસભ્યોની ગેરલાયકાત મુદ્દે નિવેદન આપ્યું હતું. તેમણે મરાઠી મીડિયાને આપેલા ઈન્ટરવ્યુમાં કહ્યું હતું કે મહારાષ્ટ્રના મુખ્યમંત્રી એકનાથ શિંદેને ગેરલાયક ઠેરવવામાં આવશે નહીં. તેમનો કેસ મજબૂત છે.
નિર્ણય સામે કોર્ટમાં અપીલ કરી શકાય છે
વકીલ સિદ્ધાર્થ શિંદેએ જણાવ્યું હતું કે બંને જૂથો એકબીજા વિરુદ્ધ અરજી કરી છે, તેથી જો શિંદે જૂથ પાત્ર હશે, તો ઠાકરે જૂથને અયોગ્ય ઠેરવવામાં આવશે, અને જો શિંદે ગેરલાયક ઠરે છે, તો ઠાકરેના ધારાસભ્યોને પાત્ર ગણવામાં આવશે. અયોગ્ય ધારાસભ્યોના પદ પણ વિધાનસભા ભંગ ન થાય ત્યાં સુધી રદ કરવામાં આવશે.
આ ધારાસભ્યો 2024ની ચૂંટણી લડી શકે છે. જો વિધાનસભા અધ્યક્ષનો નિર્ણય ઠાકરે અથવા શિંદે જૂથને સ્વીકાર્ય ન હોય તો બંને જૂથો 30 દિવસની અંદર હાઈકોર્ટ અથવા સુપ્રીમ કોર્ટમાં અપીલ કરી શકે છે. જો કોર્ટ આ નિર્ણય પર સ્ટે મૂકે તો અરજદારોને રાહત મળશે, પરંતુ રાષ્ટ્રપતિના નિર્ણય પર સ્ટે મેળવવો પણ પડકારજનક છે.
નાર્વેકર શું કરશે?
કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે શિંદે જૂથના વ્હીપ ભરત ગોગાવલેની નિમણૂક ગેરકાયદેસર હતી. હવે જો વિધાનસભાના અધ્યક્ષ રાહુલ નાર્વેકર શિંદે જૂથને કાયદેસર બનાવવા માંગતા હોય તો તેમણે ગોગાવલેના વ્હીપને કાયદેસર બનાવવો પડશે. તેથી, તે મહત્વપૂર્ણ છે કે તેઓ તેને કાયદાકીય દાયરામાં રાખે અને સરકારને તેનો ઇચ્છિત નિર્ણય આપે અથવા ઠાકરેની માંગ સ્વીકારે.
ઠાકરે પર શું થશે અસર?
જો એકનાથ શિંદેને ગેરલાયક ઠેરવવામાં આવે છે તો અત્યાર સુધી હારેલા ઠાકરે જૂથની તાકાત વધી શકે છે. જો શિંદે લાયક બને તો ઠાકરેના વધુ નેતાઓ પણ છાવણી છોડી શકે છે.
શિંદે પર શું અસર થશે?
એકનાથ શિંદેએ શિવસેનામાં બળવો કરીને મુખ્યમંત્રી પદ મેળવ્યું, જો તેઓ લાયક હશે તો તેમનું નેતૃત્વ વધશે. જો ગેરલાયક ઠરે તો તમારી કારકિર્દી જોખમમાં આવી શકે છે.
આ સમાચાર પણ વાંચો…
ફડણવીસે કહ્યું- સીટ શેરિંગ પર હજુ સુધી કંઈ નક્કી નથી થયું: પહેલા એવું કહેવામાં આવતું હતું – લોકસભામાં ભાજપ 26 સીટો પર અને શિવસેના-એનસીપી 22 સીટો પર ચૂંટણી લડશે
મહારાષ્ટ્રના ડેપ્યુટી સીએમ દેવેન્દ્ર ફડણવીસે લોકસભા ચૂંટણીમાં સીટની વહેંચણી અંગેના તેમના દાવા પર પલટી મારી છે. તેમણે કહ્યું કે સીટની વહેંચણીને લઈને હજુ કંઈ નક્કી નથી થયું. મેં હમણાં જ કહ્યું હતું કે જેઓ તેમની બેઠકો પર ચૂંટણી લડશે તેમની બેઠકો તેમની પાસે રહેશે. જો આમાં કોઈ ફેરફાર કરવો હશે તો તેના વિશે વાત કરીશું.