નવી દિલ્હી9 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
સંસદના શિયાળુ સત્રના માત્ર 2 દિવસ બચ્યા છે. સત્ર 4 ડિસેમ્બરથી શરૂ થયું હતું. સત્રનો છેલ્લો દિવસ 22 ડિસેમ્બર હશે.
ગુરુવાર (21 ડિસેમ્બર) સંસદના શિયાળુ સત્રનો ચૌદમો દિવસ છે. બંને ગૃહોની કાર્યવાહી સવારે 11 વાગ્યાથી શરૂ થશે. રાજ્યસભામાં આજે ત્રણ નવા ક્રિમિનલ લો બિલ રજૂ કરવામાં આવશે. તેને મંગળવારે (20 ડિસેમ્બર) લોકસભા દ્વારા પાસ કરવામાં આવ્યું હતું.
ગૃહમંત્રી અમિત શાહે આ બિલ પર જવાબ આપ્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે બ્રિટિશ કાળનો રાજદ્રોહ કાયદો ખતમ કરી દેવામાં આવ્યો છે. તેની જગ્યાએ દેશદ્રોહ કાયદો લાવવામાં આવશે. તેમજ સગીર પર બળાત્કાર અને મોબ લિંચિંગ જેવા ગુનાઓ માટે મૃત્યુદંડ આપવામાં આવશે.
કેન્દ્ર સરકાર આજે રાજ્યસભામાં ટેલિકોમ્યુનિકેશન બિલ પણ રજૂ કરશે. આ બિલમાં નકલી સિમ ખરીદવા પર 3 વર્ષની જેલ અને 50 લાખ રૂપિયા સુધીના દંડની જોગવાઈ છે. રાજ્યસભામાંથી પસાર થયા બાદ ચારેય બિલ રાષ્ટ્રપતિને મંજૂરી માટે મોકલવામાં આવશે.
અત્યાર સુધીમાં 143 સાંસદોને સંસદમાંથી સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા
બીજી તરફ સંસદની સુરક્ષામાં ચૂક મુદ્દે વિપક્ષનો હોબાળો આજે પણ ચાલુ રહી શકે છે. હંગામાને લઈને બુધવારે (20 ડિસેમ્બર) ના રોજ વધુ બે સાંસદોને લોકસભામાંથી સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા હતા. અત્યાર સુધીમાં 143 સાંસદોને સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા છે. જેમાંથી 109 લોકસભા અને 34 રાજ્યસભાના છે.
આ સાંસદો પર સંસદમાં પ્રવેશવા પર પ્રતિબંધ છે. ગઈકાલની કાર્યવાહીમાં લોકસભામાં વિપક્ષના 98 અને રાજ્યસભામાં 94 સાંસદોએ હાજરી આપી હતી. વિપક્ષનો આરોપ છે કે સાંસદોને સસ્પેન્ડ કરીને ભાજપ તમામ બિલોને ચર્ચા વગર પાસ કરાવવા માંગે છે.
સંસદના શિયાળુ સત્રના માત્ર બે દિવસ બચ્યા છે. 4 ડિસેમ્બરથી શરૂ થયેલા સત્રના છેલ્લા દિવસની કાર્યવાહી 22 ડિસેમ્બરે થશે.
કઇ તારીખે કેટલા સાંસદોને સસ્પેન્ડ કરાયા?
| તારીખ | લોકસભા | રાજ્યસભા |
| 14 ડિસેમ્બર | 13 | 1 |
| 18 ડિસેમ્બર | 45 | 33 |
| 19 ડિસેમ્બર | 49 | કોઈ નહી |
| 20 ડિસેમ્બર | 2 | કોઈ નહી |
| કુલ | 109 | 34 |
ઉપરાષ્ટ્રપતિની મિમિક્રી મામલે રાહુલનું નિવેદન
20 ડિસેમ્બરે કોંગ્રેસ સાંસદ રાહુલ ગાંધીએ સંસદની બહાર રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ અને ઉપાધ્યક્ષ જગદીપ ધનખડની મિમિક્રીના વીડિયો પર પ્રતિક્રિયા આપી હતી. તેણે કહ્યું- સાંસદ ત્યાં બેઠા હતા, મેં તેનો વીડિયો શૂટ કર્યો. તે વિડિયો મારા ફોનમાં છે. મીડિયા તેને બતાવી રહ્યું છે. અમારા 150 સાંસદોને (સદનમાંથી) બહાર કાઢી મુકવામાં આવ્યા છે, પરંતુ મીડિયામાં તેના પર કોઈ ચર્ચા થઈ નથી.
ખરેખરમાં, 19 ડિસેમ્બરે વિપક્ષના દળો સંસદમાંથી સાંસદોને સસ્પેન્ડ કરવાને લઈને મકર દ્વાર ખાતે વિરોધ પ્રદર્શન કરી રહ્યા હતા. આ દરમિયાન, શ્રીરામપુરના ટીએમસી સાંસદ કલ્યાણ બેનર્જી રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ ધનખડની નકલ કરી રહ્યા હતા. તેમણે લગભગ 5 મિનિટ સુધી મજાક કરી. તેની મિમિક્રી જોઈને ત્યાં હાજર સાંસદો હસી પડ્યા હતા. કોંગ્રેસ નેતા રાહુલ ગાંધી આ ઘટનાનો વીડિયો બનાવી રહ્યા હતા.
જગદીપ ધનખડે કહ્યું કે વિપક્ષે તેમનું અપમાન કર્યું છે. રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ અને પીએમ નરેન્દ્ર મોદીએ પણ આ ઘટનાની ટીકા કરી છે. રાષ્ટ્રપતિએ સંસદમાં ઉપરાષ્ટ્રપતિના અપમાનને ખોટું ગણાવ્યું છે.
શિયાળુ સત્રની કાર્યવાહીના છેલ્લા 13 દિવસમાં શું થયું…
- પહેલા દિવસે- PM મોદીએ કહ્યું- ગૃહમાં હારનો ગુસ્સો ન કાઢતા: સોમવાર 4 ડિસેમ્બરથી સંસદનું શિયાળુ સત્ર શરૂ થયું. પીએમ મોદી લોકસભામાં પહોંચતા જ એનડીએના સાંસદોએ તેમનું જોરદાર સ્વાગત કર્યું હતું. સત્રની શરૂઆત પહેલા વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ વિપક્ષને કહ્યું હતું – હારનો ગુસ્સો ગૃહમાં ન કાઢતા.
- બીજો દિવસ – ગૌમૂત્ર રાજ્યો અંગે DMK નેતાના નિવેદન પર હોબાળો, બહાર આવીને માફી માંગી: બીજા દિવસે (5 ડિસેમ્બર), ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે લોકસભામાં જમ્મુ અને કાશ્મીર આરક્ષણ સંશોધન બિલ રજૂ કર્યું હતું. ચર્ચા દરમિયાન, ધર્મપુરીના DMK સાંસદ, ડૉ. સેંથિલ કુમારે કહ્યું હતું કે ભાજપની તાકાત માત્ર હિન્દી પટ્ટાના તે રાજ્યો જીતવામાં છે, જેને આપણે સામાન્ય રીતે ગૌમૂત્ર રાજ્યો કહીએ છીએ. હોબાળો વધ્યા બાદ આ નિવેદનને રેકોર્ડમાંથી હટાવી દેવામાં આવ્યું હતું.
- ત્રીજા દિવસે – અમિત શાહે લોકસભામાં નેહરુનો પત્ર વાંચ્યોઃ ત્રીજા દિવસે (6 ડિસેમ્બર), જમ્મુ અને કાશ્મીર આરક્ષણ (સુધારા) બિલ અને જમ્મુ અને કાશ્મીર પુનર્ગઠન (સુધારા) બિલ લોકસભામાં પસાર કરવામાં આવ્યા હતા. ગૃહમાં ચર્ચા દરમિયાન અમિત શાહે જવાહર લાલ નેહરુને ટાંક્યા હતા. ગૃહમંત્રીએ કહ્યું- ‘નેહરુએ શેખ અબ્દુલ્લાને પત્ર લખ્યો હતો કે કાશ્મીર મુદ્દાને યુએનમાં લઈ જવાની ભૂલ હતી.
- ચોથા દિવસે- ભાજપના રમેશ બિધુડીએ માંગી માફી; ધનખડે રાજ્યસભામાં દુઃખ વ્યક્ત કર્યું: ચોથા દિવસે (7 ડિસેમ્બર), સેન્ટ્રલ યુનિવર્સિટી એમેન્ડમેન્ટ બિલ 2023 લોકસભામાં પસાર થયું. આ દરમિયાન ભાજપના સાંસદ રમેશ બિધુડીએ સંસદીય સમિતિની માફી માંગી હતી. વિશેષ સત્ર દરમિયાન, બિધુરીએ સપા સાંસદ દાનિશ અલી પર અપમાનજનક ટિપ્પણી કરી હતી. બીજી તરફ રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ જગદીપ ધનખડે વાયરલ વીડિયો પર શોક વ્યક્ત કર્યો હતો.
- પાંચમો દિવસ – TMC સાંસદ મહુઆ મોઇત્રાની લોકસભામાંથી હકાલપટ્ટીઃ સંસદના પાંચમા દિવસે મહુઆ મોઇત્રા પર પૈસા લેવાના સવાલો પૂછવાના આરોપમાં પહેલા એથિક્સ કમિટિનો રિપોર્ટ અને પછી હકાલપટ્ટીની દરખાસ્ત રજૂ કરવામાં આવી હતી. મતદાન બાદ મહુઆની લોકસભામાંથી સદસ્યતા રદ કરવામાં આવી હતી.જો કે, ગૃહમાં મતદાન શરૂ થતાં જ વિપક્ષે મહુઆનો બહિષ્કાર કર્યો હતો.
- છઠો દિવસ – જમ્મુ અને કાશ્મીર અનામત અને પુનર્ગઠન સુધારો બિલ રાજ્યસભામાંથી પસાર થયું: ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે રાજ્યસભામાં જમ્મુ અને કાશ્મીર અનામત (સુધારો) અને જમ્મુ અને કાશ્મીર પુનર્ગઠન (સુધારા) બિલ 2023 રજૂ કર્યું. તે જ દિવસે, સુપ્રીમ કોર્ટે 370 હટાવવાની વિરુદ્ધની અરજીઓ પર પોતાનો ચુકાદો આપ્યો, જેના પર વિપક્ષે બંને ગૃહોમાં હંગામો કર્યો. રાજ્યસભામાંથી વોકઆઉટ કર્યો. આ પછી, બિલ પર મતદાન થયું અને બંને બિલ રાજ્યસભા દ્વારા પણ પસાર કરવામાં આવ્યા.
- સાતમો દિવસ- મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર-ચૂંટણી કમિશનરોની નિમણૂક સંબંધિત બિલ: મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર (CEC) અને અન્ય ચૂંટણી કમિશનરો (ECs) ની નિમણૂક સંબંધિત બિલ રાજ્યસભામાંથી પસાર કરવામાં આવ્યું હતું. કાયદા મંત્રી અર્જુનરામ મેઘવાલે આ બિલ રજૂ કર્યું હતું. તેને ચૂંટણી પંચ (ચૂંટણી કમિશનરની સેવાની શરતો અને કારોબારનું આચરણ) અધિનિયમ, 1991 દ્વારા બદલવામાં આવ્યું છે.
- આઠમો દિવસ- સંસદ હુમલાની 22મી વરસી પર સુરક્ષામાં ક્ષતિ, 2 લોકો લોકસભામાં વિઝિટર ગેલેરીમાંથી નીચે કૂદી પડ્યાઃ સંસદ પર આતંકવાદી હુમલાની 22મી વરસી પર, 2 યુવકોએ અચાનક જ વિઝિટર ગેલેરીમાંથી નીચે કૂદકો માર્યો ગૃહમાં તેઓએ ઘરમાં છંટકાવ કર્યો હતો, જેના કારણે પીળો ધુમાડો ફેલાયો હતો. પોલીસે બે મહિલા સહિત 5 લોકોની ધરપકડ કરી હતી. લોકસભા સ્પીકર ઓમ બિરલાએ તપાસના આદેશ આપ્યા છે.
- 9મો દિવસ- લોકસભાના 13 સાંસદો, રાજ્યસભાના એક સાંસદને સમગ્ર સત્ર માટે સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા: સંસદની સુરક્ષામાં ચૂક મામલે વિપક્ષોએ બંને ગૃહોમાં હંગામો કર્યો. જેના કારણે લોકસભાના વિરોધ પક્ષોના 14 અને રાજ્યસભાના એક સાંસદને સમગ્ર સત્ર માટે સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા હતા. બાદમાં વિપક્ષે કહ્યું કે સસ્પેન્ડેડ ડીએમકે સાંસદ એસઆર પાર્થિબન સંસદમાં આવ્યા નથી. તેમ છતાં તેને સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા હતા. આ પછી સસ્પેન્ડેડ સાંસદોની યાદીમાંથી પાર્થિબેનનું નામ પાછું ખેંચી લેવામાં આવ્યું હતું.
- 10મો દિવસ – લોકસભા 13, બંને ગૃહોમાં કામકાજ ઠપ રહ્યુંઃ સંસદની સુરક્ષામાં ક્ષતિને લઈને સત્રના 10મા દિવસે બંને ગૃહોમાં કામકાજ ઠપ થઈ ગયું. લોકસભા અને રાજ્યસભામાં વિપક્ષોએ સતત બીજા દિવસે હંગામો કર્યો. વિપક્ષે ગૃહમાં ગૃહમંત્રી અમિત શાહના નિવેદન અને રાજીનામાની માંગ કરી હતી.
- 11મો દિવસ – એક જ દિવસમાં 78 સાંસદો સમગ્ર સત્ર માટે સસ્પેન્ડ: સંસદના શિયાળુ સત્રના 11મા દિવસે બંને ગૃહોમાંથી 78 સાંસદોને સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા હતા. સંસદમાં સુરક્ષા ક્ષતિના મુદ્દે સતત ચોથા દિવસે લોકસભામાં હોબાળો થયો હતો. લોકસભા સ્પીકર ઓમ બિરલાએ 33 સાંસદોને સસ્પેન્ડ કર્યા છે. તેમજ રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ જગદીપ ધનખડે વિપક્ષના 45 સાંસદોને સમગ્ર સત્ર માટે સસ્પેન્ડ કરી દીધા હતા.
- 12મો દિવસ – દિલ્હી બિલ રાજ્યસભામાં પસાર થયું, 49 સાંસદો લોકસભામાંથી સસ્પેન્ડ: નેશનલ કેપિટલ ટેરિટરી ઑફ દિલ્હી લૉઝ (વિશેષ જોગવાઈઓ) બીજું (સુધારો) બિલ 2023 રાજ્યસભામાં પસાર થયું. હવે બિલ રાષ્ટ્રપતિને મોકલવામાં આવશે. તેમની મંજૂરી મળતાં જ આ કાયદો બની જશે. તેમજ, વિપક્ષના 49 સાંસદોને લોકસભામાંથી સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા હતા. આ રીતે શિયાળુ સત્રમાં અત્યાર સુધીમાં કુલ 141 સાંસદોને સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા છે.
સંસદની બહાર વિરોધ પ્રદર્શન દરમિયાન TMC સાંસદ કલ્યાણ બેનર્જીએ રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ જગદીપ ધનખડની નકલ કરી હતી. રાહુલ ગાંધીએ આનો વીડિયો બનાવ્યો છે.
- દિવસ 13 – લોકસભામાં ત્રણ નવા ક્રિમિનલ બિલ પાસ, રાજદ્રોહ કાયદો નાબૂદ: ત્રણ નવા ક્રિમિનલ લો બિલ લોકસભામાં પસાર થયા. હવે તેને રાજ્યસભામાં મૂકવામાં આવશે. ત્યાંથી પસાર થયા બાદ તેને રાષ્ટ્રપતિ પાસે મંજૂરી માટે મોકલવામાં આવશે. તેને રજૂ કરતી વખતે ગૃહમંત્રી અમિત શાહે કહ્યું- બ્રિટિશ યુગનો રાજદ્રોહ કાયદો નાબૂદ કરવામાં આવ્યો છે. સગીર પર બળાત્કાર અને મોબ લિંચિંગ જેવા ગુના માટે મૃત્યુદંડ આપવામાં આવશે.
