નવી દિલ્હી10 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
કોંગ્રેસ સાંસદ રાહુલ ગાંધી લોકસભામાં વિપક્ષના નેતા હશે. પાર્ટીએ મંગળવારે (25 જૂન) કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ મલ્લિકાર્જુન ખડગેના નિવાસસ્થાને ઈન્ડિયા એલાયન્સના નેતાઓની બેઠક બાદ આ જાહેરાત કરી હતી. આ પછી કોંગ્રેસ સંસદીય બોર્ડના અધ્યક્ષ સોનિયા ગાંધીએ આ સંદર્ભમાં પ્રોટેમ સ્પીકર ભર્તૃહરિ મહતાબને પત્ર લખ્યો હતો.
રાહુલ તેમની 20 વર્ષની રાજકીય કારકિર્દીમાં પ્રથમ વખત બંધારણીય પદ સંભાળશે. આ પદ સંભાળનાર તેઓ ગાંધી પરિવારના ત્રીજા સભ્ય હશે. આ પહેલા તેમના પિતા અને પૂર્વ પીએમ રાજીવ ગાંધી 1989-90 અને માતા સોનિયા 1999થી 2004 સુધી આ પદ સંભાળી ચુક્યા છે.
વિપક્ષના નેતાનું પદ 10 વર્ષથી ખાલી હતું
લોકસભામાં વિપક્ષના નેતાનું પદ 10 વર્ષથી ખાલી હતું. 2014 અને 2019માં, કોઈપણ વિરોધ પક્ષ પાસે આ માટે જરૂરી ઓછામાં ઓછા 10% સભ્યો નહોતા. વિપક્ષના નેતા પદ માટે દાવો કરવા માટે કોઈપણ પક્ષે કુલ 543માંથી 55 સભ્યોનો આંકડો પાર કરવો પડશે.
2024ની ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ 99 બેઠકો સાથે સૌથી મોટી વિપક્ષી પાર્ટી બની છે. ભાજપની 240 અને એનડીએની 293 બેઠકો સામે ઈન્ડિયા ગઠબંધન 232 બેઠકો જીતવામાં સફળ રહ્યું. અગાઉ 2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસને માત્ર 52 બેઠકો મળી હતી. 2014ની ચૂંટણીમાં પાર્ટી માત્ર 44 સીટો જીતી શકી હતી.
વિપક્ષના નેતા બન્યા બાદ રાહુલને ઘણી સત્તાઓ અને અધિકારો મળશે
વિપક્ષના નેતા તરીકે રાહુલને ઘણી સત્તાઓ અને અધિકારો મળશે. વડાપ્રધાનની સાથે મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર સહિત ચૂંટણી પંચના અન્ય બે સભ્યોની નિમણૂક માટે તેઓ મુખ્ય પેનલનો ભાગ હશે.
આ સિવાય રાહુલ લોકપાલ, ED-CBI ડાયરેક્ટર, સેન્ટ્રલ વિજિલન્સ કમિશનર, સેન્ટ્રલ ઇન્ફોર્મેશન કમિશનર અને NHRC ચીફની પસંદગી કરવા માટેની સમિતિઓના સભ્ય પણ હશે. વડાપ્રધાન આ સમિતિઓના અધ્યક્ષ છે. આ પહેલીવાર બનશે જ્યારે વડાપ્રધાન મોદીએ આ પદો પર નિમણૂકના નિર્ણયોમાં રાહુલ ગાંધીની સંમતિ લેવી પડશે.
રાહુલ જાહેર હિસાબ સમિતિના અધ્યક્ષ પણ હશે જે ભારત સરકારના ખર્ચનું ઓડિટ કરે છે. તે સરકારના કામકાજની પણ સતત સમીક્ષા કરશે. રાહુલ અન્ય દેશોના રાષ્ટ્રપતિઓ કે વડાપ્રધાનોને પણ રાષ્ટ્રીય મુદ્દાઓ પર તેમના મંતવ્યો આપવા માટે ભારતમાં આમંત્રિત કરી શકે છે.
વિપક્ષના નેતાને મળે છે આ લાભ
વિપક્ષના નેતાનું પદ કેબિનેટ મંત્રીની સમકક્ષ હોય છે. તેમને કેન્દ્રીય મંત્રી જેટલો પગાર, ભથ્થાં અને અન્ય સુવિધાઓ મળે છે. કેબિનેટ મંત્રીની જેમ સરકારી બંગલો, ડ્રાઈવર સહિત કાર અને 14 લોકોનો સ્ટાફ મળે છે.
8મી જૂને રાહુલને વિપક્ષના નેતા બનાવવાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી હતી
4 જૂને લોકસભા ચૂંટણીના પરિણામો જાહેર થયાના ચાર દિવસ બાદ 8મી જૂને કોંગ્રેસ વર્કિંગ કમિટીની બેઠકમાં એક ઠરાવ પસાર કરવામાં આવ્યો હતો જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે રાહુલ ગાંધીને વિપક્ષના નેતા તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવે.
ઠરાવમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે રાહુલ ગાંધીએ ભારત જોડો યાત્રા અને ભારત જોડો ન્યાય યાત્રાની રચના અને નેતૃત્વ કર્યું હતું. આ બંને મુલાકાતો દેશના રાજકારણમાં ઐતિહાસિક વળાંક હતા. આનાથી કોંગ્રેસના લાખો કાર્યકરો અને કરોડો મતદારોમાં આશા અને વિશ્વાસ પેદા થયો.
રાહુલ ગાંધીએ શરૂઆતમાં આ પદ લેવાનો ઇનકાર કર્યો હતો, પરંતુ માતા સોનિયા ગાંધી અને બહેન પ્રિયંકા ગાંધીના સમજાવટ પર તેઓ વિપક્ષના નેતા બનવા માટે રાજી થયા હતા.
