કારતક માસની અમાસ બે દિવસ રહેશે: 30 નવેમ્બરે પિતૃઓ માટે ધૂપ-ધ્યાન કરો, 1લી ડિસેમ્બરે નદી સ્નાન કરો અને દાન કરો

હાલમાં કારતક મહિનો ચાલી રહ્યો છે અને આ મહિનાની અમાસ તિથિમાં પંચાંગ ભેદના કારણે તે બે દિવસ (30 નવેમ્બર અને 1 ડિસેમ્બર) સુધી ચાલશે. કારતક મહિનાની અમાવાસ્યાના દિવસે પિતૃઓ માટે ધૂપનું ધ્યાન કરવાનું વિશેષ મહત્વ છે. દિવાળી પછી આ પ્રથમ અમાસ છે, તેથી આ દિવસે ભક્તો ખાસ કરીને દાન અને નદી સ્નાન કરે છે.

ઉજ્જૈનના જ્યોતિષ પં. મનીષ શર્માના જણાવ્યા અનુસાર, આ વખતે કારતક મહિનાની અમાવસ્યાની તારીખને લઈને પંચાંગ ભેદ છે, કારણ કે આ તારીખ 30 નવેમ્બર અને 1 ડિસેમ્બર એટલે કે બે દિવસ હશે. અમાવસ્યા 30 નવેમ્બરના રોજ સવારે 9.30 વાગ્યે શરૂ થશે, આ તારીખ 1 ડિસેમ્બરના રોજ સવારે 11 વાગ્યા સુધી ચાલશે.

30 નવેમ્બરની બપોરે પૂર્વજો માટે સૂર્યપ્રકાશનું ધ્યાન કરો. કારતક મહિનાની અમાવાસ્યા 30 નવેમ્બરની સવારે શરૂ થશે. તેથી, આ દિવસે પિતૃઓ માટે ધૂપનું ધ્યાન કરવું વધુ સારું રહેશે. પૂર્વજો માટે ધૂપનું ધ્યાન કરવા માટે બપોરનો સમય શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે, તેથી 30મીએ બપોરે શ્રાદ્ધ, તર્પણ, પિંડ દાન વગેરે જેવા શુભ કાર્યો કરવા.

1લી ડિસેમ્બરે નદી સ્નાન કરો અને દાન કરો 1લી ડિસેમ્બરે સવારે 11 વાગ્યા સુધી કારતક માસની અમાવાસ્યા રહેશે, 30મી નવેમ્બરની સવારે અમાવસ્યા તિથિ નહીં હોય, તેથી આ તિથિ સંબંધિત નદી સ્નાન અને દાન-પુણ્ય 1લી ડિસેમ્બરે કરી શકાશે. આ તિથિએ ગંગા, યમુના, શિપ્રા, નર્મદા જેવી પવિત્ર નદીઓમાં સ્નાન કરવાનું વિશેષ મહત્વ છે. જો તમે નદીમાં સ્નાન ન કરી શકતા હોવ તો પાણીમાં થોડું ગંગાજળ ભેળવીને ઘરે સ્નાન કરી શકો છો. સ્નાન કરતી વખતે પવિત્ર નદીઓ અને તીર્થસ્થાનોનું ધ્યાન કરવું જોઈએ.

કારતક અમાવસ્યા સાથે જોડાયેલી ખાસ વાતો કારતક અમાવસ્યા પર પિતૃઓ માટે વ્રત કરવાની પણ પરંપરા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ વ્રત કરવાથી પિતૃ દેવતાઓ સંતુષ્ટ થાય છે. પૂર્વજોના આશીર્વાદથી પરિવારમાં સુખ-સમૃદ્ધિ બની રહે છે. જે લોકો તેમના પૂર્વજોના ઉદ્ધાર માટે કંઈક કરવા માંગતા હોય તેઓ આ અમાવસ્યા પર પિંડદાન કરી શકે છે. આ મહિનાની અમાવસ્યાએ વ્રત અને પૂજા કરવી જોઈએ.