23 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
આવતીકાલે 7 નવેમ્બરે છઠ પૂજા છે. આજે (6 નવેમ્બર) છઠ પૂજા તહેવારનો બીજો દિવસ છે. આ સૂર્ય ઉપાસનાનો મહાન તહેવાર છે. 7મી નવેમ્બરે કારતક શુક્લ ષષ્ઠીની સાંજે અસ્ત થતા સૂર્યને અને 8મી નવેમ્બરની સવારે ઉગતા સૂર્યને અર્પણ કરવામાં આવશે.
ઉજ્જૈનના જ્યોતિષી પં. મનીષ શર્માના જણાવ્યા અનુસાર, સામાન્ય રીતે ઉગતા સૂર્યને જળ અર્પણ કરવાની પરંપરા છે, પરંતુ છઠ પૂજાના તહેવાર પર અસ્તવ્યસ્ત સૂર્યને અર્પણ કરવામાં આવે છે. ભગવાન સૂર્ય પંચદેવોમાં છે અને તેથી તમામ શુભ કાર્યો પંચદેવોની પૂજાથી શરૂ થાય છે. દરરોજ સવારે સૂર્યદેવને અર્ઘ્ય ચઢાવવું જોઈએ. સૂર્ય ઉપાસનાથી નકારાત્મક વિચારો દૂર થાય છે અને સ્વાસ્થ્ય લાભ મળે છે. સૂર્યને જળ અર્પણ કરવું જોઈએ અને સૂર્યના મંત્ર અને નામનો જાપ કરવો જોઈએ. છઠ પૂજાના તહેવાર પર સૂર્ય ભગવાનની બહેન એટલે કે છઠ માતાની પૂજા કરવામાં આવે છે.
છઠ માતા સાથે સંબંધિત માન્યતાઓ
- એવું માનવામાં આવે છે કે પ્રકૃતિએ પોતાને છ ભાગોમાં વહેંચી દીધા હતા. આના છઠ્ઠા ભાગને માતા દેવી કહેવામાં આવે છે. છઠ માતાને ભગવાન બ્રહ્માની માનસ પુત્રી માનવામાં આવે છે.
- દેવી દુર્ગાના છઠ્ઠા સ્વરૂપ એટલે કે કાત્યાયનીને છઠ માતા પણ કહેવામાં આવે છે.
- છઠ માતાને સૂર્ય ભગવાનની બહેન માનવામાં આવે છે. આ કારણથી છઠમાં ભગવાન સૂર્યની સાથે માતાની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે.
- છઠ માતાને બાળકોની રક્ષા કરનાર દેવી માનવામાં આવે છે. આ કારણોસર, બાળકોના સારા નસીબ, લાંબા આયુષ્ય અને સારા સ્વાસ્થ્યની ઇચ્છા કરવા માટે છઠ પૂજા વ્રત રાખવામાં આવે છે.
- બીજી માન્યતા છે કે બિહારમાં દેવી સીતા, કુંતી અને દ્રૌપદીએ પણ છઠ પૂજા પર વ્રત રાખ્યું હતું અને વ્રતની અસરને કારણે તેમના જીવનની તમામ પરેશાનીઓ દૂર થઈ ગઈ હતી.
આજે છઠ પૂજા વ્રતનો બીજો દિવસ છે. છઠ પૂજા વ્રતનો બીજો દિવસ ખરનાનો છે. ખરનામાં, સાંજે સૂર્યાસ્ત પછી, પિત્તળના વાસણમાં ગાયના દૂધમાંથી ખીર બનાવવામાં આવે છે. ઉપવાસ કરનાર આ ખીર ખાય છે, પરંતુ જો તેને ખીર ખાતી વખતે કોઈ અવાજ સંભળાય તો તે ખીરને ત્યાં જ છોડી દે છે. આ પછી 36 કલાકના પાણી વગરના ઉપવાસ શરૂ થાય છે.
સૂર્યાસ્ત અને સૂર્યોદય સમયે અર્ઘ્ય ચઢાવવામાં આવે છે ત્રીજા દિવસે એટલે કે છઠ પૂજા (7 નવેમ્બર)ના રોજ સાંજે સૂર્યને અર્ઘ્ય ચઢાવવામાં આવે છે. આ દિવસે સવારથી ઉપવાસ કરનાર વ્યક્તિ ઉપવાસ અને નિર્જલીકૃત રહે છે. પ્રસાદ બનાવવામાં આવે છે. સાંજે સૂર્યપૂજા કર્યા પછી પણ રાત્રે ઉપવાસ કરનાર વ્યક્તિ નિર્જલીકૃત રહે છે. ચોથા દિવસે એટલે કે સપ્તમી તિથિ (8 નવેમ્બર)ની સવારે ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કર્યા પછી વ્રત પૂર્ણ થાય છે.