2 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
અષાઢ માસના શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદા (6 જુલાઈ)થી ગુપ્ત નવરાત્રિનો પ્રારંભ થયો છે. 15મી જુલાઈના રોજ ભદલી નવમીના રોજ ગુપ્ત નવરાત્રિ સમાપ્ત થશે. આ દિવસો દરમિયાન, દેવી સતીની દસ મહાવિદ્યાઓ માટે વિશેષ ધ્યાન કરવામાં આવે છે. આ સાધના તંત્ર-મંત્ર સાથે સંકળાયેલા સાધકો દ્વારા કરવામાં આવે છે. સામાન્ય લોકોએ દેવી દુર્ગા અને તેના નવ સ્વરૂપોની પૂજા કરવી જોઈએ.
ઉજ્જૈનના જ્યોતિષ પં. મનીષ શર્માના જણાવ્યા અનુસાર, નવરાત્રી વર્ષમાં ચાર વખત આવે છે. પ્રથમ ચૈત્ર માસમાં, બીજો અષાઢ માસમાં, ત્રીજો આસો માસમાં અને ચોથો મહા માસમાં. મહા અને અષાઢ મહિનાની નવરાત્રી ગુપ્ત રહે છે. ચૈત્ર અને અશ્વિન મહિનાની નવરાત્રિને પ્રાકટ નવરાત્રિ કહેવાય છે.
આ દેવી સતીની દસ મહાવિદ્યાઓ છે
દેવી સતીની મહાવિદ્યાઓમાં મા કાલી, તારા દેવી, ષોડશી, ભુવનેશ્વરી, ભૈરવી, છિન્નમસ્તા, ધૂમાવતી, બગલામુખી, માતંગી અને કમલા દેવીનો સમાવેશ થાય છે.
નવરાત્રી બે ઋતુઓના સંગમ પર આવે છે.
નવરાત્રીનો સંબંધ ઋતુઓ સાથે છે. જ્યારે બે ઋતુઓ વચ્ચે સંક્રમણનો સમય હોય ત્યારે દેવી પૂજાનો આ તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. સંધિકાળ એટલે એક ઋતુનો અંત અને બીજી ઋતુની શરૂઆતનો સમય. નવરાત્રી વર્ષમાં ચાર વખત ઋતુઓના સંગમ પર આવે છે.
અષાઢ મહિનામાં નવરાત્રિના સમયે ઉનાળાની ઋતુ પૂરી થાય છે અને વરસાદની ઋતુ શરૂ થાય છે.
આસો નવરાત્રિના સમયે વરસાદની ઋતુ પૂરી થાય છે અને શિયાળાની ઋતુ શરૂ થાય છે.
માઘ મહિનાની નવરાત્રિના સમયે શિયાળાની ઋતુ પૂરી થાય છે અને વસંતઋતુની શરૂઆત થાય છે.
ચૈત્ર મહિનાની નવરાત્રિના સમયે વસંતઋતુ સમાપ્ત થાય છે અને ઉનાળાની ઋતુ શરૂ થાય છે.
ગુપ્ત નવરાત્રિ દરમિયાન પૂજા સાથે ઉપવાસ કરવાથી લાભ થાય છે
આયુર્વેદ મુજબ ઉપવાસ કરવાથી આપણા પાચનતંત્રને રાહત મળે છે. ખાવાની ટેવમાં સંયમ રાખવાથી આપણે રોગોથી સુરક્ષિત રહીએ છીએ. શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધે છે.
જ્યારે આપણે આપણી ખાનપાનમાં સંયમ જાળવીએ છીએ ત્યારે આપણને આળસ નથી લાગતી અને આપણું મન પૂજામાં મગ્ન રહે છે. પૂજા પછી એકાગ્ર મનથી કરવામાં આવતા અન્ય કાર્યોમાં પણ સફળતા મળે છે.
નવરાત્રિના દિવસોમાં, માતા દેવીના ભક્તો શરીરને ઊર્જા પ્રદાન કરવા માટે ખોરાકનો ત્યાગ કરે છે અને ફળ ખાય છે. પૂજા, જપ, તપ અને ધ્યાન મનને શાંત કરે છે અને નકારાત્મક વિચારો દૂર કરે છે.
