38 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
થોડા દિવસો પછી, 13 માર્ચે, ફાગણ માસની પૂર્ણિમા એટલે કે હોલિકા દહન છે. આ પછી, 14 માર્ચે ધૂળેટી ઉજવાશે. આ તહેવારની માન્યતાઓ હોલિકા-પ્રહલાદ તેમજ વસંત ઋતુ અને નવા પાક સાથે સંકળાયેલી છે.
રંગોનો આ તહેવાર ઉત્સાહ અને આનંદનું પ્રતીક છે. આ સમયે ઝાડ પરથી પાંદડા ખરવા લાગે છે અને નવા પાંદડાઓ ઊગવા લાગે છે. કુદરત આપણને કહે છે કે જ્યારે જૂની વસ્તુઓનો અંત આવે છે, ત્યારે નવી વસ્તુઓ શરૂ થાય છે. ઉજ્જૈનના જ્યોતિષી પંડિત મનીષ શર્મા કહે છે કે જ્યોતિષ શાસ્ત્રમાં હોળીની રાત્રિનું મહત્ત્વ ખૂબ વધારે છે. હોલિકા દહનની રાત્રે, તંત્ર-મંત્ર સંબંધિત ધાર્મિક વિધિઓ કરવામાં આવે છે. જે લોકો મંત્ર સાધના કરવા માંગે છે, તેઓ નિષ્ણાત ગુરુના માર્ગદર્શન હેઠળ મંત્ર જાપ અને સાધના કરે છે.
ભક્ત પ્રહલાદ અને હોલિકા સાથે સંબંધિત માન્યતા
પ્રહલાદ અને હોલિકાની માન્યતા સૌથી વધુ લોકપ્રિય છે. પ્રહલાદ હિરણ્યકશિપુનો પુત્ર હતો અને વિષ્ણુનો ભક્ત હતો. આનાથી હિરણ્યકશિપુ ખૂબ ગુસ્સે થયો અને પ્રહલાદને મારી નાખવા માંગતો હતો. અનેક પ્રયાસો છતાં, વિષ્ણુની કૃપાથી પ્રહલાદ દર વખતે બચી ગયો. પછી હિરણ્યકશિપુની બહેન હોલિકા પ્રહલાદ સાથે અગ્નિમાં બેઠી. હોલિકાને અગ્નિમાં બળી ન જવાનું વરદાન મળ્યું હતું, પરંતુ વિષ્ણુની કૃપાથી પ્રહલાદ બચી ગયો અને હોલિકા બળી ગઈ. આ ઘટના ફાગણ પૂર્ણિમાના દિવસે બની હોવાનું માનવામાં આવે છે. ત્યારથી હોલિકા દહનનો તહેવાર ઉજવાવા લાગ્યો.
કામદેવે પ્રગટ કરી વસંત ઋતુ
હોળીના સમયથી વસંત ઋતુની શરૂઆત થાય છે. એવી પણ માન્યતા છે કે રંગોનો આ તહેવાર વસંત ઋતુના સ્વાગત માટે ઉજવવામાં આવે છે. ભગવાન શિવની તપસ્યાને વિક્ષેપિત કરવા માટે કામદેવે વસંત ઋતુનું પ્રાગટ્ય કર્યું હતું. વસંતને ઋતુ કહેવામાં આવે છે. આ પછી, જ્યારે શિવની તપસ્યા ખોરવાઈ ગઈ, ત્યારે તેમણે કામદેવને ભસ્મ કરી દીધા. પાછળથી, કામદેવની પત્ની રતિની પ્રાર્થના પર, ભગવાન શિવે તેમને વરદાન આપ્યું કે દ્વાપર યુગમાં, કામદેવ ભગવાન કૃષ્ણના પુત્ર તરીકે જન્મ લેશે. આ ઘટના ફાગણ મહિનાની પૂર્ણિમાના દિવસે બની હોવાનું માનવામાં આવે છે.
ખેડૂતો માટે હોળી એક ખાસ તહેવાર છે
આ પાકને પાકવાનો સમય છે. આ દિવસોમાં, મોટાભાગના ખેડૂતોના પાક તૈયાર હોય છે, ખેડૂતો પાક પાકવાની ખુશીની ઉજવણી કરવા માટે રંગોથી તહેવાર ઉજવે છે, આ માન્યતાને કારણે પણ હોળી ઉજવવાની પરંપરા છે. ખેડૂતો હોળીમાં તેમના પ્રિય દેવતાને નવા પાકનો એક ભાગ અર્પણ કરે છે અને ઉજવણી કરે છે.
