અંગારક વિનાયક ચતુર્થી અને મંગળવારનો યોગ: આજથી શરૂ થઈ રહ્યું છે છઠ પૂજા વ્રત, સૂર્ય અને મંગળની સાથે ભગવાન ગણેશની પૂજા કરો

આજે (5 નવેમ્બર મંગળવાર) કારતક માસના શુક્લ પક્ષની ચતુર્થી છે, તેને વિનાયકી ચતુર્થી કહેવામાં આવે છે. જ્યારે ચતુર્થી મંગળવારે આવે છે ત્યારે તેને અંગારક ચતુર્થી પણ કહેવાય છે. સૂર્ય અને છઠ માતાના મહાન તહેવાર છઠ પૂજા વ્રતનો આજથી જ નહાય-ખાય પ્રારંભ થઈ રહ્યો છે.

ઉજ્જૈનના જ્યોતિષ પં. મનીષ શર્માના જણાવ્યા અનુસાર, મહિલાઓ તેમના પરિવારની સુખ અને શાંતિ માટે વિનાયકી ચતુર્થીના રોજ ઉપવાસ કરે છે. ચતુર્થી તિથિ પર ભગવાન ગણેશની પૂજા કરવામાં આવે છે. જે લોકો ચતુર્થીના વ્રતનું પાલન કરી શકતા નથી, તેમણે ઓછામાં ઓછા ભગવાન ગણેશને દુર્વા અર્પણ કરવી જોઈએ. મંગળવાર અને ચતુર્થીના દિવસે પણ મંગળની પૂજા કરો. મંગળની પૂજા શિવલિંગના રૂપમાં કરવામાં આવે છે, તેથી કોઈપણ શિવલિંગ પર લાલ ગુલાલ અને લાલ ફૂલ ચઢાવો. ૐ અંગારકાય નમઃ મંત્રનો જાપ કરો.

ગણેશજીને જોડીમાં દુર્વા અર્પણ કરવી જોઈએ. 22 દુર્વા સાથે જોડાઈને 11 જોડી બનાવો. ગણેશ મંત્રનો જાપ કરતી વખતે આ 11 જોડી દુર્વા ભગવાનને અર્પણ કરો. ધ્યાન રાખો કે પૂજા માટે મંદિરના બગીચામાં ઉગાડવામાં આવેલી દુર્વા કે સ્વચ્છ જગ્યાએ ઉગાડવામાં આવે છે. જ્યાં ગંદુ પાણી વહેતું હોય ત્યાંથી દુર્વા લેવાનું ટાળો. દૂર્વા ભગવાનને અર્પણ કરતા પહેલા તેને સ્વચ્છ પાણીથી ધોવી જોઈએ.

દુર્વા અર્પણ કરતી વખતે, તમે ભગવાન ગણેશના 11 મંત્રોનો જાપ કરી શકો છો. આ છે મંત્રો…

ઓમ ગણ ગણપતેય નમઃ, ઓમ ગણાધિપાય નમઃ, ઓમ ઉમાપુત્રાય નમઃ, ઓમ વિઘ્નાશનાય નમઃ, ઓમ વિનાયકાય નમઃ, ઓમ ઈશાપુત્રાય નમઃ, ઓમ સર્વસિદ્ધિપ્રદાય નમઃ, ઓમ એકદંતાય નમઃ, ઓમ ઇભાવક્ત્રાય નમઃ, ઓમ મુષકવૈમહ નમઃ, ઓમ વિઘ્નાશનાય નમઃ.

આ મંત્રોનો જાપ કરતી વખતે ભગવાન ગણેશને દુર્વા અર્પણ કરવી જોઈએ. જો તમે ઈચ્છો તો આ મંત્રનો જાપ પણ કરી શકો છો – શ્રી ગણેશાય નમઃ દૂરવાંકુરં સમર્પયામિ.

ચાર દિવસીય વ્રત-ઉત્સવ છઠ પૂજાનો આજથી પ્રારંભ થશે છઠ પૂજા વ્રત ચાર દિવસનું છે. તેનો પ્રથમ દિવસ નહાય ખાય છે, જે આજે એટલે કે 5મી નવેમ્બર છે. છઠ પૂજાના પહેલા દિવસે ભક્તો મીઠાનું સેવન કરતા નથી. ઉપવાસ કરનાર વ્યક્તિ સ્નાન કર્યા પછી નવા વસ્ત્રો પહેરે છે. આ દિવસે ગોળનું શાક અને ભાત તૈયાર કરવામાં આવે છે. પૂજા પછી પ્રસાદ તરીકે ગોળ અને ભાત ખાવામાં આવે છે.

ખરના 6 નવેમ્બરે છઠ પૂજા વ્રતનો બીજો દિવસ ખરનાનો છે. ખરનામાં, સાંજે સૂર્યાસ્ત પછી, પિત્તળના વાસણમાં ગાયના દૂધમાંથી ખીર બનાવવામાં આવે છે. ઉપવાસ કરનાર આ ખીર ખાય છે, પરંતુ જો તેને ખીર ખાતી વખતે કોઈ અવાજ સંભળાય તો તે ખીરને ત્યાં જ છોડી દે છે. આ પછી 36 કલાકના પાણી વગરના ઉપવાસ શરૂ થાય છે.

સૂર્યાસ્ત અને સૂર્યોદય સમયે અર્ઘ્ય ચઢાવવામાં આવે છે ત્રીજા દિવસે એટલે કે છઠ પૂજા (7 નવેમ્બર)ના રોજ સાંજે સૂર્યને અર્ઘ્ય ચઢાવવામાં આવે છે. આ દિવસે સવારથી ઉપવાસ કરનાર વ્યક્તિ ઉપવાસ અને નિર્જલીકૃત રહે છે. પ્રસાદમાં બનાવવામાં આવે છે. સાંજે સૂર્યપૂજા કર્યા પછી પણ રાત્રે ઉપવાસ કરનાર વ્યક્તિ નિર્જલીકૃત રહે છે. ચોથા દિવસે એટલે કે સપ્તમી તિથિ (8 નવેમ્બર)ની સવારે ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કર્યા પછી વ્રત પૂર્ણ થાય છે.