સ્પોર્ટ્સ ડેસ્ક28 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
ઓસ્ટ્રેલિયાના બેટર ટ્રેવિસ હેડે વેસ્ટ ઈન્ડિઝ સામેની બીજી ટેસ્ટમાં ‘કિંગ પેયર’ બનાવી હતી. એટલે કે તે ટેસ્ટની બંને ઇનિંગ્સમાં પ્રથમ બોલ પર ઝીરો પર આઉટ થયો હતો. પહેલાં દાવમાં તેને કેમાર રોચ અને બીજી ઈનિંગમાં શમર જોસેફે પેવેલિયન મોકલ્યો હતો.
ક્રિકેટમાં આ પહેલીવાર નથી જ્યારે કોઈ બેટરે કિંગ પેયર બનાવી હોય. ઓસ્ટ્રેલિયાના એડમ ગિલક્રિસ્ટે આ કામ 2001માં કર્યું હતું. ભારતનો સૂર્યકુમાર યાદવ ગયા વર્ષે જ સતત 3 ઇનિંગ્સમાં ઝીરો પર આઉટ થયો હતો. જેને ક્રિકેટમાં ‘બેટિંગ હેટ્રિક’ કહેવામાં આવે છે.
ક્રિકેટમાં ઝીરો પર આઉટ થવું ખૂબ જ ખરાબ છે, પરંતુ તેને ખરાબ કરવા માટે 13 અલગ-અલગ નામ આપવામાં આવ્યા છે. ચાલો આજે જાણીએ ક્રિકેટમાં 13 અલગ-અલગ પ્રકારના ઝીરો વિશે…
1. ડક
ક્રિકેટમાં ખાતું ખોલાવ્યા વિના આઉટ થવું અથવા ઝીરો પર આઉટ થવું એ ડક કહેવાય છે. ટ્રેવિસ હેડ વેસ્ટ ઈન્ડિઝ સામે ઝીરો પર આઉટ થયો હતો. વેસ્ટ ઈન્ડિઝના કર્ટની વોલ્શ ટેસ્ટમાં સૌથી વધુ 43 ડક્સ છે. ODIમાં શ્રીલંકાના સનથ જયસૂર્યા (34 ડક્સ) અને T20માં આયર્લેન્ડના પોલ સ્ટર્લિંગ (13 ડક્સ) સૌથી વધુ ડક્સ રન બનાવ્યા છે.
શ્રીલંકાના મુથૈયા મુરલીધરન આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રિકેટમાં 59 વખત ઝીરો પર આઉટ થયા છે.
2. ગોલ્ડન ડક
પહેલા જ બોલ પર આઉટ થવાને ગોલ્ડન ડક કહેવામાં આવે છે. ટ્રેવિસ હેડ પણ તેની ઇનિંગના પહેલા જ બોલ પર આઉટ થયો હતો, તેથી તેણે પ્રથમ ઇનિંગમાં ગોલ્ડન ડક બનાવ્યો હતો. ટેસ્ટમાં 1770 વખત, ODIમાં 2174 અને T-20માં 1804 વખત ખેલાડીઓ ગોલ્ડન ડકનો શિકાર બન્યા છે.
3. સિલ્વર ડક
બીજા બોલ પર ઝીરો પર આઉટ થવાને સિલ્વર ડક કહેવામાં આવે છે. ભારતનો શુભમન ગિલ પણ ઈંગ્લેન્ડ સામેની બીજી ટેસ્ટની બીજી ઈનિંગમાં બીજા બોલ પર ઝીરો પર આઉટ થયો હતો, આથી તેણે સિલ્વર ડક રન બનાવ્યા હતા.
અત્યાર સુધી ખેલાડીઓ ટેસ્ટમાં 1292 વખત, વનડેમાં 1497 અને T-20માં 966 વખત સિલ્વર ડકનો શિકાર બન્યા છે. જાન્યુઆરીમાં દક્ષિણ આફ્રિકા સામેની બીજી ટેસ્ટમાં 3 ભારતીય ખેલાડીઓએ સિલ્વર ડક ફટકારી હતી. ત્યારે ટીમ ઈન્ડિયાએ કોઈ રન બનાવ્યા વિના 6 વિકેટ ગુમાવી દીધી હતી.
ઈંગ્લેન્ડ સામેની હૈદરાબાદ ટેસ્ટની બીજી ઈનિંગમાં શુભમન સિલ્વર ડકનો શિકાર બન્યો હતો.
4. બ્રોન્ઝ ડક
ઇનિંગ્સના ત્રીજા બોલ પર ઝીરો પર આઉટ થવાને બ્રોન્ઝ ડક કહેવામાં આવે છે. અત્યાર સુધી ખેલાડીઓએ ટેસ્ટમાં 926 વખત, ODIમાં 965 અને T-20માં 538 વખત બ્રોન્ઝ ડક બનાવ્યા છે.
5. ડાયમંડ ડક
બોલ રમ્યા વિના આઉટ થવું એ ડાયમંડ ડક કહેવાય છે. બેટર રન આઉટ, ટાઈમ આઉટ, ફીલ્ડમાં અવરોધ ડાયમંડ ડકમાં પરિણમી શકે છે. ખાતું ખોલાવ્યા વિના વાઈડ બોલ પર સ્ટમ્પ આઉટ થવાથી ખેલાડી ડાયમંડ ડકનો શિકાર પણ બની શકે છે.
ટેસ્ટમાં 33 વખત, ODIમાં 166 અને T-20માં 122 વખત ખેલાડીઓ ડાયમંડ ડકનો શિકાર બન્યા છે. શ્રીલંકાના એન્જેલો મેથ્યુસને વનડે વર્લ્ડ કપમાં ટાઇમ આઉટ જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો. ત્યારબાદ તે બોલ રમ્યા વગર આઉટ થઈ ગયો હતો એટલે કે તેણે ડાયમંડ ડક બનાવ્યો હતો.
2023 IPLમાં રવિચંદ્રન અશ્વિન રોયલ ચેલેન્જર્સ બેંગ્લોર સામે એક બોલ રમ્યા વિના રનઆઉટ થયો હતો. તે રાજસ્થાન રોયલ્સ તરફથી રમી રહ્યો હતો.
અશ્વિને IPL 2023માં 14 મેના રોજ રોયલ ચેલેન્જર્સ બેંગ્લોર સામે ડાયમંડ ડક બનાવ્યો હતો.
6. લાફિંગ ડક
જો બેટર ઝીરો પર આઉટ થતાં ઇનિંગ્સનો અંત આવે છે, તો તેને લાફિંગ ડક કહેવામાં આવે છે. જોશ હેઝલવૂડ વેસ્ટ ઈન્ડિઝ સામેની બીજી ટેસ્ટમાં લાફિંગ ડક હતો. 6 બોલ રમ્યા બાદ તે ખાતુ ખોલાવ્યા વગર શમર જોસેફના હાથે બોલ્ડ થયો હતો. તેની વિકેટ સાથે વેસ્ટ ઈન્ડિઝે ટેસ્ટ જીતી લીધી હતી.
7. રોયલ/પ્લેટિનમ ડક
રોયલ ડક શબ્દનો ઉપયોગ એવા ઓપનરો માટે થાય છે જેઓ મેચ અથવા ઇનિંગના પહેલા જ બોલ પર આઉટ થાય છે. તેને પ્લેટિનમ ડક પણ કહેવામાં આવે છે. ODIમાં 153 વખત, ટેસ્ટમાં 124 વખત અને T-20માં 153 વખત ઓપનર ઇનિંગ્સના પહેલા જ બોલ પર આઉટ થયા છે. ભારતીય દિગ્ગજ સુનીલ ગાવસ્કરે પોતાની ટેસ્ટ કારકિર્દીમાં 5 વખત રોયલ ડક રન બનાવ્યા છે. જે અત્યાર સુધી ભારતીય ઓપનરોમાંથી કોઈ પણ હાંસલ કરી શક્યું નથી.
સુનીલ ગાવસ્કર તેની ટેસ્ટ કારકિર્દીમાં 5 વખત ઇનિંગ્સના પ્રથમ બોલ પર આઉટ થયો છે.
8. પેયર
ટેસ્ટની બંને ઇનિંગ્સમાં ઝીરો પર આઉટ થવાને પેયર ડક કહેવામાં આવે છે. ન્યૂઝીલેન્ડના ક્રિસ માર્ટિને ટેસ્ટમાં સૌથી વધુ 7 પેયર બનાવી છે. ભારત તરફથી બીએસ ચંદ્રશેખર 4 વખત પેયર ડકનો શિકાર બન્યા છે.દક્ષિણ આફ્રિકાના ડીન એલ્ગરે 2012માં ઓસ્ટ્રેલિયા સામેની પોતાની ડેબ્યૂ ટેસ્ટમાં જ પેયર બનાવી હતી.
9. કિંગ પેયર
ટેસ્ટની બંને ઇનિંગ્સમાં પ્રથમ બોલ પર આઉટ થવી એ કિંગ પેયર કહેવાય છે. ટ્રેવિસ હેડે વેસ્ટ ઈન્ડિઝ સામે કિંગ પેયર બનાવી હતી. તે બંને ઇનિંગ્સમાં પ્રથમ બોલ પર આઉટ થયો હતો. ટેસ્ટમાં અત્યાર સુધી 23 ખેલાડીઓએ કિંગ પેયર બનાવી છે. ભારતના વીરેન્દ્ર સેહવાગે 2011માં ઈંગ્લેન્ડ વિરુદ્ધ બર્મિંગહામ ટેસ્ટમાં આ અનિચ્છનીય રેકોર્ડ પોતાના નામે કર્યો હતો.
ટ્રેવિસ હેડ વેસ્ટ ઈન્ડિઝ સામેની બીજી ટેસ્ટમાં ‘કિંગ પેયર’ બન્યો હતો.
10. બેટિંગ હેટ્રિક
સતત 3 ઇનિંગ્સમાં ઝીરો પર આઉટ થવું એ બેટિંગ હેટ્રિક કહેવાય છે. ODIમાં 68 અને T-20માં 31 ખેલાડીઓએ બેટિંગ કરીને હેટ્રિક ફટકારી છે. 2023માં સૂર્યકુમાર યાદવ ઓસ્ટ્રેલિયા સામેની ODI શ્રેણીની સતત 3 મેચમાં ઝીરો પર આઉટ થયો હતો. બે વખત તેને મિશેલ સ્ટાર્ક અને એક વખત એશ્ટન અગર દ્વારા પેવેલિયન મોકલવામાં આવ્યો હતો.
11. બેટિંગ ડબલ હેટ્રિક
સતત 4 ઇનિંગ્સમાં ઝીરો પર આઉટ થવું એ બેટિંગ ડબલ હેટ્રિક કહેવાય છે. ટેસ્ટમાં 28 ખેલાડીઓએ બેટિંગ કરીને બેવડી હેટ્રિક ફટકારી છે અને 5 વનડેમાં. પાકિસ્તાનનો અબ્દુલ્લા શફીક એકમાત્ર એવો ક્રિકેટર છે જેણે T-20માં બેટિંગ કરીને ડબલ હેટ્રિક ફટકારી છે.
12. ટ્રિપલ બેટિંગ હેટ્રિક
સતત 5 ઇનિંગ્સમાં ઝીરો પર આઉટ થવું એ ટ્રિપલ બેટિંગ હેટ્રિક કહેવાય છે. આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રિકેટમાં ટ્રિપલ બેટિંગની હેટ્રિકનો શિકાર માત્ર 3 ખેલાડી બન્યા છે. 1985માં ઓસ્ટ્રેલિયાના બોબ હોલેન્ડ, 1999માં ભારતના અજીત અગરકર અને 2006માં પાકિસ્તાનના મોહમ્મદ આસિફ સતત 5 ઇનિંગ્સમાં ઝીરો પર આઉટ થયા છે. ત્રણેયએ ટેસ્ટમાં ટ્રિપલ બેટિંગ હેટ્રિક ફટકારી હતી.
13. ક્વાડ્રપલ બેટિંગ હેટ્રિક
સતત 6 ઇનિંગ્સમાં ઝીરો પર આઉટ થવાને ક્વાડ્રપલ બેટિંગ હેટ્રિક કહેવામાં આવે છે. ભારતનો અજીત અગરકર એકમાત્ર એવો ખેલાડી છે જેણે પોતાની ટેસ્ટ કારકિર્દીમાં આ અનિચ્છનીય રેકોર્ડ બનાવ્યો છે. તે ડિસેમ્બર 1999થી જાન્યુઆરી 2000 સુધી ઓસ્ટ્રેલિયા સામે 6 નહીં પરંતુ સતત 7 ઇનિંગ્સમાં ઝીરો પર આઉટ થયો હતો.
અગરકર તેની ટેસ્ટ કારકિર્દીમાં 9 વખત ઝીરો પર આઉટ થયો હતો અને ટેસ્ટની બંને ઇનિંગ્સમાં 3 વખત ઝીરો પર આઉટ થયો હતો. જો કે, અગરકરે લોર્ડ્સ સ્ટેડિયમમાં પણ સદી ફટકારી છે, જે સચિન તેંડુલકર અને વિરાટ કોહલી જેવા બેટરો ક્યારેય કરી શક્યા નથી.
ટીમ ઈન્ડિયાના ચીફ સિલેક્ટર અજીત અગરકર ટેસ્ટ ક્રિકેટમાં સતત 7 વખત ઝીરો પર આઉટ થયા છે.
તેને ડક કેમ કહેવામાં આવે છે?
ડકની વાર્તા ખૂબ જ સરળ છે. ડક એટલે બતકનું ઈંડું અંડાકાર આકારનું હોય છે, જે ‘0’ (ઝીરો) જેવું દેખાય છે. જો બેટર ખાતું ખોલાવ્યા વિના આઉટ થઈ જાય તો સ્કોરકાર્ડમાં માત્ર ‘0’ લખવામાં આવે છે. તેથી જ ક્રિકેટમાં ઝીરો પર આઉટ થવાને ડક કહેવામાં આવે છે. આની પાછળ બીજી કોઈ વાર્તા નથી.
જો તમે આ 13 પ્રકારના ડકથી બચવા માંગતા હો, તો બેટિંગ કરતી વખતે તમારા ખાતામાં ઓછામાં ઓછો એક રન બનાવવો વધુ સારું છે. નહિંતર, 0 બેલેન્સના નામે 13 વિવિધ પ્રકારની પેનલ્ટી લાદવામાં આવી શકે છે.