સ્પોર્ટ્સ ડેસ્ક38 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
ઇન્ડિયન પ્રીમિયર લીગ (IPL 2024)માં 17મી સિઝનની લીગ સ્ટેજ ખતમ થઈ ગઈ છે. 70 મેચમાં જ 10 ટીમ 1200થી વધારે સિક્સર ફટકારી ચૂકી છે. આ વખતે 14 સદી પણ થઈ, જે 17 વર્ષમાં સૌથી વધારે છે.
બાઉન્ડ્રીઝ સાથે 2024ના IPLમાં પાવરપ્લે સ્કોર, સરેરાશ સ્કોર અને વિકેટ પડવાના રેટમાં પણ ફેરફાર થયો છે. 6 ફેક્ટર્સમાં જાણો 2008ની સરખામણીએ 2024 સુધી IPL કેટલી આગળ વધી છે.
ફેક્ટર-1: પાવરપ્લે
i સરેરાશ સ્કોર 20% વધ્યો
2008માં જ્યારે IPLની શરૂઆત થઈ ત્યારે 59 મેચમાં પાવરપ્લેનો સરેરાશ સ્કોર 46 રન હતો. એટલે કે પ્રથમ 6 ઓવરમાં ટીમ 46 રન બનાવી રહી હતી. 2023 સુધી 16 વર્ષ સુધી સરેરાશ પાવરપ્લે સ્કોર 46 રહ્યો, પરંતુ આ સિઝનમાં બેટરોએ વર્ચસ્વ જમાવ્યું અને પ્રથમ 6 ઓવરમાં 55 રનની સરેરાશથી રન બનાવ્યા. અગાઉ, ફક્ત 2017, 2018 અને 2023ની સિઝનમાં, સરેરાશ પાવરપ્લે સ્કોર 50 થી વધી શકતો હતો, પરંતુ તે પછી પણ 52 રન સૌથી વધુ સરેરાશ પાવરપ્લે સ્કોર રહ્યો હતો.
ii. પાવરપ્લેમાં ટી-20નો શ્રેષ્ઠ સ્કોર પણ બન્યો
સનરાઇઝર્સ હૈદરાબાદની પાવરપ્લે બેટિંગ 2024માં સૌથી વધુ વિસ્ફોટક રહી હતી. ટીમે 6 ઓવરમાં બે વખત 100 રનનો સ્કોર પાર કર્યો, જે IPL સિઝનમાં પ્રથમ વખત બન્યું હતું. SRH એ આ સિદ્ધિ લખનઉ અને દિલ્હી સામે હાંસલ કરી હતી. દિલ્હી વિરૂદ્ધ ટીમે 125 રન બનાવ્યા જે T-20 ઈતિહાસનો સૌથી મોટો પાવરપ્લે સ્કોર છે. અગાઉ, 2014માં માત્ર CSK અને 2017માં KKR પાવરપ્લેમાં સદી ફટકારી શકી હતી.
ફેક્ટર-2: સરેરાશ સ્કોર
i પ્રથમ દાવનો સરેરાશ સ્કોર 200ની નજીક પહોંચી ગયો હતો
2008માં પ્રથમ દાવમાં સરેરાશ સ્કોર 161 હતો, 2009માં સ્કોર ઘટીને 150 અને 2024માં સરેરાશ સ્કોર વધીને 191 થયો હતો. 2023 સુધી, 16 વર્ષમાં પ્રથમ દાવમાં સરેરાશ સ્કોર માત્ર 164 રન હતો, 2024માં સરેરાશ સ્કોરમાં 27 રનનો વધારો થયો હતો. પ્રથમ બે સિઝનમાં પ્રથમ દાવનો સરેરાશ સ્કોર 156 રન હતો, જ્યારે છેલ્લા બે વર્ષમાં તે વધીને 187 રન થયો હતો.
ફેક્ટર-3: સદી
i દરેક 5મી મેચમાં સદી ફટકારવામાં આવે છે, અગાઉ 14 મેચ થતી હતી
2008માં, ટૂર્નામેન્ટની 59 મેચમાં 6 સદી ફટકારવામાં આવી હતી, એટલે કે દર 10 મેચમાં સરેરાશ એક સદી. 2009માં આ આંકડો ઘટીને 30 મેચની એવરેજ પર આવી ગયો હતો, પરંતુ 2024માં દરેક 5મી મેચમાં એક સદી ફટકારવામાં આવશે. જો આપણે 2023 સુધી 16 વર્ષની સરેરાશ લઈએ તો સદી માટે 14 મેચની જરૂર હતી, હવે તે 3 ગણી ઘટીને માત્ર 5 થઈ ગઈ છે. એટલે કે હવે દરેક 5મી મેચમાં સદી ફટકારવામાં આવે છે.
ii. 17મી સિઝનમાં સૌથી વધુ 14 સદી ફટકારવામાં આવી
IPL 2024માં, લીગ સ્ટેજ સુધી 14 સદી ફટકારવામાં આવી છે, જે IPL સિઝનમાં સૌથી વધુ છે. અગાઉ 2023માં 12 સદી ફટકારવામાં આવી હતી એટલે કે છેલ્લા 2 વર્ષમાં 26 સદી ફટકારવામાં આવી હતી. તેની સરખામણીમાં 2008માં માત્ર 6 સદી અને 2009માં માત્ર 2 સદી ફટકારી શકાઈ હતી. તેનો અર્થ એ કે પ્રથમ 2 વર્ષની સરખામણીમાં છેલ્લા 2 વર્ષમાં 225% વધુ સદી ફટકારવામાં આવી છે.
ફેક્ટર-4: ચોગ્ગા
i મેચમાં સરેરાશ 30 ચોગ્ગા લાગવા લાગ્યા
2008ની સીઝનમાં દરેક મેચમાં સરેરાશ 29 ચોગ્ગા મારવામાં આવતા હતા, 2024માં આ સંખ્યા વધીને 30 થઈ ગઈ. મતલબ કે મેચ દીઠ મેચોની સરેરાશ સંખ્યા વધારે વધી નથી. જોકે, 17 વર્ષમાં પ્રથમ વખત મેચમાં ચોગ્ગા મારવાની સરેરાશ સંખ્યા 30ને સ્પર્શી ગઈ છે.
ii. સતત ત્રીજી સિઝનમાં 2000થી વધુ ચોગ્ગા ફટકારવામાં આવ્યા
2024ના લીગ તબક્કામાં 2071 ચોગ્ગા ફટકારવામાં આવ્યા છે, IPLમાં સતત ત્રીજી સિઝનમાં 2 હજારથી વધુ ચોગ્ગા ફટકારવામાં આવ્યા છે. આ પહેલા માત્ર 2013માં જ 2000થી વધુ ચોગ્ગા માર્યા હતા. 2008ની શરૂઆતની સિઝનની સરખામણીમાં આ સંખ્યામાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. 2008માં માત્ર 1702 ચોગ્ગા અને 2009માં માત્ર 1316 ચોગ્ગા માર્યા હતા.
ફેક્ટર-5: છગ્ગા
i એક મેચમાં 55% વધુ સિક્સર ફટકારવામાં આવી રહી છે
ચોગ્ગા ફટકારવાની સંખ્યામાં બહુ ફેરફાર થયો ન હતો, પરંતુ છગ્ગા ફટકારવાની ઝડપ ઝડપથી વધી હતી. 2008માં, મેચમાં છગ્ગા મારવાની સરેરાશ સંખ્યા 11 હતી; 2009માં આ સંખ્યા ઘટીને 9 થઈ ગઈ હતી, પરંતુ 2024ની સિઝનમાં દરેક મેચમાં સરેરાશ 17 સિક્સર ફટકારવામાં આવી રહી છે, જે 2008ની સરખામણીમાં 55% વધુ છે.
જો આપણે 2008 થી 2023 સુધીના 16 વર્ષની સરેરાશ પર નજર કરીએ તો દરેક મેચમાં 12 સિક્સર ફટકારવામાં આવી હતી. તેની સરખામણીમાં આ સિઝનમાં 42% વધુ સિક્સર ફટકારવામાં આવી છે.
ii. સતત ત્રીજી સિઝનમાં એક હજારથી વધુ સિક્સર ફટકારવામાં આવી છે
લીગ તબક્કાના અંત સુધીમાં, સિઝનમાં 1208 સિક્સર ફટકારવામાં આવી હતી. જે આઈપીએલ સિઝનમાં સૌથી વધુ છે. અગાઉ 2022 અને 2023માં પણ એક હજારથી વધુ સિક્સર ફટકારવામાં આવી હતી. 2008 થી 2021 સુધીના 14 વર્ષમાં કોઈ પણ સિઝનમાં 850 સિક્સર પણ મારી શકાઈ નથી.
ફેક્ટર-6: વિકેટ
i વિકેટ પડવાના દરમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી
2008થી 2024 સુધીના 17 વર્ષોમાં IPLના સ્કોરિંગ રેટમાં ઝડપી ફેરફાર થયો હતો, પરંતુ બોલરોની હાલત હજુ પણ પહેલી સિઝન જેવી જ છે. પ્રથમ સિઝનમાં મેચની બે ઇનિંગ્સમાં સરેરાશ 12 વિકેટો પડતી હતી, હવે પણ એક મેચમાં સરેરાશ માત્ર 12 વિકેટ પડી રહી છે. એટલે કે 17 વર્ષ પછી પણ બોલરોનું સ્તર યથાવત્ છે.
ગ્રાફિક્સઃ અંકિત પાઠક