એલ્ગાર પરિષદ-માઓવાદી લિંક કેસ: સુપ્રીમ કોર્ટે જ્યોતિ જગતાપની જામીન અરજી ફગાવી, હાઈકોર્ટનો નિર્ણય બદલવાનો ઈન્કાર કર્યો

સુપ્રીમ કોર્ટે સોમવારે (15 એપ્રિલ) એલ્ગાર પરિષદ-માઓવાદી લિંક કેસમાં કાર્યકર્તા જ્યોતિ જગતાપની મુખ્ય જામીન અરજી પર સુનાવણી કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. જસ્ટિસ એમએમ સુંદરેશ અને જસ્ટિસ અરવિંદ કુમારની ખંડપીઠે કહ્યું કે અમે વચગાળાના જામીન આપવા ઈચ્છતા નથી.

હકીકતમાં 17 ઓક્ટોબર, 2022 ના રોજ બોમ્બે હાઈકોર્ટે જ્યોતિ જગતાપની જામીન અરજી ફગાવી દીધી હતી. જગતાપે હાઈકોર્ટના નિર્ણયને સુપ્રીમ કોર્ટમાં પડકાર્યો હતો. હાઈકોર્ટે કહ્યું કે, જગતાપ વિરુદ્ધ NIAનો કેસ પ્રથમ દૃષ્ટીએ સાચો લાગે છે. તે માઓવાદી સંગઠન દ્વારા ઘડવામાં આવેલા કાવતરામાં સામેલ હતી.

જગતાપ 2020થી જેલમાં
હાઈકોર્ટે કહ્યું હતું કે, જગતાપ કબીર કલા મંચ (KKM) જૂથના સક્રિય સભ્ય હતા, જેમણે 31 ડિસેમ્બર, 2017ના રોજ પુણેમાં એલ્ગાર પરિષદ કાર્યક્રમમાં તેમના નાટક દરમિયાન ભડકાઉ સૂત્રોચ્ચાર કર્યા હતા. જગતાપની સપ્ટેમ્બર 2020માં ધરપકડ કરવામાં આવી હતી અને ત્યારથી તે મુંબઈની ભાયખલા મહિલા જેલમાં બંધ છે.

તપાસ એજન્સીના જણાવ્યા અનુસાર, એલ્ગાર પરિષદના સંમેલનમાં આપવામાં આવેલા ઉશ્કેરણીજનક ભાષણને કારણે 1 જાન્યુઆરી, 2018ના રોજ પુણેના કોરેગાંવ-ભીમામાં હિંસા ફાટી નીકળી હતી. આ પછી જગતાપ વિરુદ્ધ ગેરકાનૂની પ્રવૃત્તિઓ (પ્રિવેન્શન) એક્ટ (UAPA) હેઠળ કેસ નોંધવામાં આવ્યો હતો.

જાન્યુઆરી 2018 માં, ભીમા કોરેગાંવ યુદ્ધ સ્મારક પર હિંસા ફાટી નીકળી હતી. (ફાઇલ ફોટો)

NIAનો દાવો- જ્યોતિ જગતાપ પૈસાનો હિસાબ રાખતી હતી
તપાસ એજન્સી NIAનો દાવો છે કે જ્યોતિ જગતાપ એલ્ગાર પરિષદના કાર્યક્રમના આયોજકોમાંથી એક હતી. જગતાપ નાણાકીય હિસાબની દેખરેખ રાખતા હતા. NIAના વકીલ સંદેશ પાટીલે કહ્યું કે, જગતાપે હથિયારો અને દારૂગોળાની હેન્ડલ કરવાની ટ્રેનિંગ પણ લીધી છે.

દરમિયાન, જગતાપના વકીલ મિહિર દેસાઈનું કહેવું છે કે જ્યારે કેસ પુણે પોલીસ પાસેથી NIAને સોંપવામાં આવ્યો ત્યારે તેની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. તેણે એમ પણ કહ્યું કે તેનો આતંકવાદ સાથે કોઈ સંબંધ નથી અને તપાસ એજન્સી પાસે કોઈ આરોપના પુરાવા નથી.

શું છે એલ્ગાર પરિષદ મામલો?
વર્ષ 2017માં મહારાષ્ટ્રના પુણેમાં એલ્ગાર પરિષદનો એક કાર્યક્રમ યોજાયો હતો. બીજા જ દિવસે પુણે નજીક ભીમા-કોરેગાંવ વિસ્તારમાં હિંસા ફાટી નીકળી હતી. પોલીસનું માનવું છે કે એલ્ગાર પરિષદ કાર્યક્રમમાં કેટલાક લોકોએ આપેલા ભાષણને કારણે હિંસા ભડકી હતી.

પોલીસના જણાવ્યા અનુસાર આ કેસમાં 16 લોકોની ધરપકડ કરવામાં આવી છે. આમાંથી એક ફાધર સ્ટેન સ્વામીનું 5 જુલાઈ 2021ના રોજ જેલમાં અવસાન થયું હતું. આ સિવાય 14 મેના રોજ કાર્યકર્તા ગૌતમ નવલખાને જામીન મળ્યા હતા. આ કેસમાં અત્યાર સુધી 5 લોકો જામીન પર છે.

શું છે ભીમા કોરેગાંવ કેસ?
1 જાન્યુઆરી, 2018 ના રોજ મહારાષ્ટ્રના પૂણેના ભીમા કોરેગાંવમાં એલ્ગાર પરિષદના બેનર હેઠળ એક કાર્યક્રમ દરમિયાન હિંસા થઈ હતી. જેમાં એક યુવકનું મોત થયું હતું. આ કેસમાં ડાબેરીઓ વરવરા રાવ, સુધા ભારદ્વાજ, સ્ટેન સ્વામી, વર્નોન ગોન્સાલ્વિસ, ગૌતમ નવલખા અને અરુણ ફરેરા સહિત 16 લોકોની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. આ તમામ પર જાતિય હિંસા ભડકાવવાનો આરોપ હતો.

NIAએ તેના પર ISI અને નક્સલવાદીઓ સાથે સંબંધ હોવાનો પણ આરોપ લગાવ્યો હતો. 1818 માં પેશવા જૂથ પર દલિત-પ્રભુત્વવાળી સેનાની જીતની 200મી વર્ષગાંઠ નિમિત્તે આ કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.

1818ના યુદ્ધમાં મરાઠાઓનો પરાજય થયો હતો
બ્રિટિશ ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપની અને મરાઠા પેશ્વા જૂથ વચ્ચે 1 જાન્યુઆરી 1818ના રોજ યુદ્ધ થયું હતું. ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપનીની સેનાને તે સમયે અસ્પૃશ્ય ગણાતા મહાર સમુદાયના સૈનિકોનું સમર્થન હતું. તેઓ અંગ્રેજો વતી લડ્યા. યુદ્ધમાં મરાઠાઓનો પરાજય થયો.