નાના બાળકોને HMPVથી વધારે જોખમ: આ લક્ષણો દેખાય તો તપાસ કરાવો, ડોક્ટર કહે છે- ગભરાશો નહીં માત્ર કાળજી રાખો

ચીનમાં હાહાકાર મચાવતા કોરોના જેવા HMPV વાયરસના 8 કેસ ભારતમાં નોંધાયા છે. તેમાંથી 6 કેસ એક વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોમાં એટલે કે શિશુઓમાં જોવા મળ્યા છે. જ્યારે અન્ય બે કેસમાં બાળકોની ઉંમર 7 વર્ષ અને 13 વર્ષ છે.

આ શ્વસનરોગના લક્ષણો સામાન્ય શરદી અથવા ફ્લૂ જેવા જ છે. જો કે, કેટલાક કિસ્સાઓમાં તેના લક્ષણો બ્રોન્કાઇટિસ અને ન્યુમોનિયામાં પણ પરિવર્તિત થઈ શકે છે. શિશુઓ, નાના બાળકો, વૃદ્ધો અને નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિ ધરાવતા લોકો સૌથી વધુ જોખમમાં છે.

ચીનમાં વધી રહેલા કેસોને જોઈને ભારત સરકાર આ અંગે સતર્ક થઈ ગઈ છે. કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયે HMPV વાયરસની સમીક્ષા કર્યા બાદ રાજ્યોને માર્ગદર્શિકા જારી કરી છે. તેમને ઈન્ફલ્યુએન્ઝા અને શ્વસનરોગો પર દેખરેખ વધારવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે.

તેથી, આજે ‘ તબિયતપાણી ‘ માં આપણે જાણીશું કે HMPV વાયરસના કારણે બાળકો કેટલાં જોખમમાં છે. તમે એ પણ જાણી શકશો કે-

નિષ્ણાત:

નવજાત શિશુઓ વધુ જોખમમાં છે

નિયોનેટોલોજિસ્ટ અને પીડિયાટ્રિશિયન ડૉ. આર. ડી.શ્રીવાસ્તવ કહે છે કે જો દુનિયાભરના આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો HMPV વાયરસના મોટાભાગના કેસ 4 થી 6 મહિનાના બાળકોમાં જોવા મળે છે. ભારતમાં પણ મોટાભાગના કેસો 1 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોમાં જોવા મળ્યા છે.

ચીનમાં પુખ્ત વયના લોકોમાં પણ કેસ નોંધાઈ રહ્યા છે, પરંતુ નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિ સૌથી મોટું પરિબળ છે.

બાળકોમાં ફ્લૂ જેવા લક્ષણોને અવગણશો નહીં

જ્યારે HMPV વાયરસથી ચેપ લાગે છે, ત્યારે સામાન્ય વાયરલ જેવા લક્ષણો જોવા મળે છે. તેથી, જો નાના બાળકોને શરદી અને તાવ હોય તો તેને અવગણશો નહીં. ડૉક્ટરની સલાહ લેવાનું ભૂલશો નહીં. જો બાળકોના શ્વાસમાં અવાજ સંભળાય, તો તે HMPV ચેપનો સંકેત હોઈ શકે છે. આ સિવાય, અન્ય લક્ષણો કેવી રીતે દેખાઈ શકે છે તે ગ્રાફિકમાં જુઓ:

ગભરાશો નહીં

ઇન્ટરનલ મેડિસિન અને ચેપી રોગના સલાહકાર ડૉ. અંકિત બંસલ કહે છે કે, જ્યાં સુધી એ સ્પષ્ટ ન થાય કે HMPV વાયરસમાં પરિવર્તન થયું છે અને તેનું નવું પરિવર્તન ખતરનાક છે, ત્યાં સુધી આ વાયરસથી ગભરાવાની જરૂર નથી. ભારત સરકારે તેની સમીક્ષા બેઠકમાં પણ સ્પષ્ટતા કરી છે કે HMPV નવો વાયરસ નથી. તે ભારત અને અન્ય દેશોમાં ઘણા વર્ષોથી અસ્તિત્વમાં છે. અત્યાર સુધી, આના કારણે કોઈ ખૂબ જ જીવલેણ પરિસ્થિતિ જોવા મળી નથી.

જો કે, ચીનમાંથી આવી રહેલા મીડિયા અહેવાલો પછી, ઘણા નિષ્ણાતોનું અનુમાન છે કે HMPVનું નવું મ્યુટન્ટ ત્યાંના લોકોને ચેપ લગાવી રહ્યું છે. તે પહેલા કરતા વધુ ખતરનાક અને ચેપી છે. આ હોવા છતાં, ભારતમાં હજુ સુધી તેનાથી ડરવાનું કંઈ કારણ નથી.

ઠંડી વધતાં શ્વાસના રોગોમાં વધારો થાય છે ‘જર્નલ ઑફ એલર્જી એન્ડ ક્લિનિકલ ઇમ્યુનોલોજી’માં પ્રકાશિત થયેલા અભ્યાસ અનુસાર, અન્ય ઋતુઓની સરખામણીમાં ઠંડીની ઋતુમાં શ્વસન ચેપના વધુ કેસ નોંધાય છે. તેથી, HMPV ના સામાન્ય ફલૂ જેવા લક્ષણોથી ગભરાશો નહીં. જો કે તેની અવગણના કરવી પણ યોગ્ય નથી. તેથી, એકવાર ચોક્કસપણે ડૉક્ટરની સલાહ લો. આને રોકવાનો પ્રયાસ કરવો વધુ સારું રહેશે.

રોગની કોઈ દવા નથી, નિવારણ એ મુખ્ય મંત્ર છે HMPV વાયરસ સામે લડવા માટે હજુ સુધી કોઈ એન્ટિબાયોટિક અથવા એન્ટિવાયરલ દવા તૈયાર કરવામાં આવી નથી. આ માટે કોઈ રસી વિકસાવવામાં આવી નથી. આવી સ્થિતિમાં, આ વાયરસનો સામનો કરવાનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ નિવારણ છે. જો ઘરમાં નાનું બાળક હોય તો તેનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ.

કોરોના વાયરસની જેમ, HMPV વાયરસ પણ ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિના સંપર્ક દ્વારા ફેલાય છે. તે ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિ સાથે હાથ મિલાવીને અથવા વાયરસથી સંક્રમિત કોઈપણ વસ્તુને સ્પર્શ કરવાથી પણ ફેલાય છે. તેથી, કોરોનાની જેમ, સ્વચ્છતા અને વારંવાર હાથ ધોવા એ HMPVને રોકવા માટેના મુખ્ય પગલાં છે. ગ્રાફિક જુઓ.

HMPV વાયરસથી સંબંધિત કેટલાક સામાન્ય પ્રશ્નો અને જવાબો