કેલિફોર્નિયા57 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
અમેરિકન શોર્ટ સેલિંગ ફર્મ હિંડનબર્ગ રિસર્ચે કહ્યું હતું કે ભારતમાં ટૂંક સમયમાં કંઈક મોટું થવાનું છે. એક વર્ષ પહેલાં અદાણી ગ્રુપ પર મની લોન્ડરિંગ અને શેરની હેરાફેરીનો આરોપ લગાવ્યા બાદ હવે હિંડનબર્ગ રિસર્ચે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર આ પોસ્ટ કરી છે.
આ પોસ્ટ દ્વારા હિંડનબર્ગે કેટલાક નવા ઘટસ્ફોટ વિશે સંકેત આપ્યો છે, જોકે તેણે કોઈ કંપનીનું નામ આપ્યું નથી.
અદાણી ગ્રુપ સામે મની લોન્ડરિંગ, શેરની હેરાફેરી જેવા આરોપો કરવામાં આવ્યા હતા
24 જાન્યુઆરી, 2023ના રોજ હિંડનબર્ગ રિસર્ચે અદાણી ગ્રુપ સંબંધિત એક અહેવાલ પ્રકાશિત કર્યો. રિપોર્ટ બાદ ગ્રુપના શેરમાં ભારે ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. જોકે બાદમાં રિકવરી થઈ હતી. આ અહેવાલના સંદર્ભમાં ભારતીય શેરબજાર નિયમનકાર સિક્યોરિટીઝ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (સેબી)એ હિંડનબર્ગને 46 પાનાંની કારણ બતાવો નોટિસ પણ મોકલી હતી.
1 જુલાઈ, 2024ના રોજ પ્રકાશિત એક બ્લોગ પોસ્ટમાં હિંડનબર્ગ રિસર્ચએ જણાવ્યું હતું કે નોટિસ જણાવે છે કે તેમણે નિયમોનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે. કંપનીએ કહ્યું, SEBIએ આરોપ લગાવ્યો છે કે હિંડનબર્ગના રિપોર્ટમાં વાચકોને ગુમરાહ કરવા માટે ખોટાં નિવેદન પણ સામેલ કરવામાં આવ્યાં છે. તેનો જવાબ આપતાં હિંડનબર્ગે SEBI પર જ અનેક પ્રકારના આરોપ લગાવ્યા હતા.
હિંડનબર્ગે કહ્યું- સેબી છેતરપિંડી કરનારાઓને બચાવે છે
- હિંડનબર્ગે કહ્યું, અમારા વિચારમાં SEBI પોતાની જવાબદારીને ઇગ્નોર કરે છે, એવું જાણવા મળે છે કે તેઓ છેતરપિંડી કરનારા લોકોથી રોકાણકારોને બચાવવાને બદલે છેતરપિંડી કરનારાઓને બચાવવા માટે વધુ પ્રયત્નો કરી રહી હોવાનું જણાય છે.
- હિંડનબર્ગે કહ્યું- ભારતીય બજારનાં સૂત્રો સાથે ચર્ચાથી અમારી સમજ એ છે કે સિક્યોરિટી એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઇન્ડિયાની અદાણીને ગુપ્ત મદદ અમારી જાન્યુઆરી 2023ના રિપોર્ટના પબ્લિશ થવાના પછી શરૂ થઈ ગઈ હતી.
- અમારા રિપોર્ટ પછી અમને જાણવા મળ્યું કે SEBIએ પડદા પાછળ બ્રોકર્સ પર અદાણીના શેરમાં શોર્ટ પોઝિશન્સને ક્લોઝ કરવાનું દબાણ કર્યું. એનાથી ખરીદીનું દબાણ બન્યું અને મહત્ત્વપૂર્ણ સમયમાં અદાણી ગ્રુપના શેરને મદદ મળી.
- હિંડનબર્ગ રિસર્ચે પોતાના બ્લોગમાં કહ્યું- જ્યારે જનતા અને સુપ્રીમ કોર્ટ પર આ મામલાની તપાસ કરવા માટે દબાણ કર્યું, તો SEBI લથડિયા ખાતું જોવા મળ્યું. શરૂઆતમાં આ અમારા રિપોર્ટના અનેક મુખ્ય નિષ્કર્ષોથી સંમત હોવાનું જણાયું હતું
- તેનું એક ઉદાહરણ આપતાં રિસર્ચ ફર્મે કહ્યું- સુપ્રીમ કોર્ટ કેસ રેકોર્ડ પ્રમાણે, SEBI પોતાને સંતુષ્ટ કરવામાં અસમર્થ છે કે FPIs ને ફંડ આપનાર અદાણી સાથે જોડાયા નહીં. પછી SEBIએ આગળ તપાસ કરવામાં અસમર્થ હોવાનો દાવો કર્યો.
હિંડનબર્ગનો આરોપ છે કે સેબી ઉદય કોટકની પેઢીને બચાવી રહી છે
હિંડનબર્ગે જણાવ્યું હતું કે ઉદય કોટકની સ્થાપિત બ્રોકરેજ કંપનીઓએ ઑફશોર ફંડ સ્ટ્રક્ચર બનાવ્યું હતું, જેનો ઉપયોગ તેમના રોકાણકાર ભાગીદારોએ અદાણી ગ્રુપના શેરના ટૂંકા વેચાણ દ્વારા નફો મેળવવા માટે કર્યો હતો. સેબીએ નોટિસમાં માત્ર કે-ઈન્ડિયા ઓપોર્ચ્યુનિટીઝ ફંડનું નામ આપ્યું હતું અને સંક્ષિપ્ત નામ ‘KMIL’ સાથે ‘કોટક’ નામ છુપાવ્યું હતું. KMIL એટલે કોટક મહિન્દ્રા ઇન્વેસ્ટમેન્ટ.
એમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે બેંકના સ્થાપક ઉદય કોટકે વ્યક્તિગત રીતે કોર્પોરેટ ગવર્નન્સ પર સેબીની 2017 સમિતિનું નેતૃત્વ કર્યું હતું. “અમને શંકા છે કે કોટક અથવા કોટક બોર્ડના અન્ય કોઈ સભ્યનો ઉલ્લેખ કરવામાં સેબીની નિષ્ફળતાનો અર્થ અન્ય શક્તિશાળી ભારતીય ઉદ્યોગપતિને તપાસની સંભાવનાથી બચાવવા માટે હોઈ શકે છે, જેને સેબી સ્વીકારી રહી હોય એવું લાગે છે.”
1985માં ઉદયે કોટક મહિન્દ્રા ફાઇનાન્સ લિમિટેડની શરૂઆત કરી.
સેબીની કારણ બતાવો નોટિસમાં 4 મોટી બાબતો
- હિંડનબર્ગ રિપોર્ટ જાહેર થયા પહેલાં અને પછી તરત જ અદાણી એન્ટરપ્રાઇઝીસના શેરમાં કેટલીક એન્ટિટીની ટ્રેડિંગ પ્રવૃત્તિના સંબંધમાં કારણ બતાવો નોટિસ જાહેર કરવામાં આવી છે. હિંડનબર્ગ રિપોર્ટના પ્રકાશન પહેલાં અદાણી એન્ટરપ્રાઇઝીસના ડેરિવેટિવ્ઝમાં શોર્ટ-સેલિંગ એક્ટિવિટીમાં એકાગ્રતા જોવા મળી હતી.
- અહેવાલ જાહેર થયા પછી 24 જાન્યુઆરી, 2023થી ફેબ્રુઆરી 22, 2023ના સમયગાળા દરમિયાન અદાણી એન્ટરપ્રાઇઝીસના શેરના ભાવમાં લગભગ 59%નો ઘટાડો થયો હતો. સેબીએ તેની નોટિસમાં 24 જાન્યુઆરી 2023થી 22 ફેબ્રુઆરી 2023ના સમયગાળા દરમિયાન શેરો કેવી રીતે બદલાયા એનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે.
- કે ઈન્ડિયા ઓપોર્ચ્યુનિટીઝ ફંડ લિ.એ ટ્રેડિંગ ખાતું ખોલ્યું અને અહેવાલ પ્રકાશિત થયાના થોડા દિવસો પહેલાં જ અદાણી એન્ટરપ્રાઈઝીસના શેરમાં ટ્રેડિંગ કરવાનું શરૂ કર્યું, અને પછી હિંડનબર્ગ રિપોર્ટના પ્રકાશન પછી એની ટૂંકી સ્થિતિને સ્ક્વેર કરી, જેના કારણે રૂ. 183.24 કરોડનો નફો થયો.
- હિંડનબર્ગ રિપોર્ટ “સ્કેન્ડલ” જેવી આકર્ષક હેડલાઇન્સના ઉપયોગ દ્વારા જાણીજોઈને સનસનાટીભર્યા અને કેટલાંક તથ્યોને વિકૃત કરે છે. સેબીએ નોટિસમાં કહ્યું છે કે હિંડનબર્ગ રિસર્ચે તેના રિપોર્ટમાં કોઈપણ પુરાવા વિના ખોટી રજૂઆત કરી છે.
અહેવાલ બાદ અદાણી એન્ટરપ્રાઈઝીસના શેર 59% ઘટ્યા હતા
24 જાન્યુઆરી 2023 (ભારતીય સમય મુજબ 25 જાન્યુઆરી)ના રોજ અદાણી ગ્રુપની ફ્લેગશિપ કંપની અદાણી એન્ટરપ્રાઇઝીસના શેરની કિંમત 3442 રૂપિયા હતી. 25 જાન્યુઆરીએ એ 1.54% ઘટીને રૂ. 3388 પર બંધ થયો હતો. 27 જાન્યુઆરીએ શેરનો ભાવ 18% ઘટીને રૂ. 2761 થયો હતો. 22 ફેબ્રુઆરી સુધીમાં એ 59% ઘટીને 1404 રૂપિયા થઈ ગયો હતો.
શોર્ટ સેલિંગ એટલે કે પહેલા શેર વેચવા અને પછી ખરીદવા
શોર્ટ સેલિંગ એટલે એવા શેર વેચવા જે વેપારના સમયે વેપારી પાસે ન હોય. બાદમાં આ શેરો ખરીદીને પોઝિશનને વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. ટૂંકા વેચાણ પહેલાં શેર ઉધાર અથવા ઉધાર લેવાની વ્યવસ્થા કરવી જરૂરી છે.
સરળ ભાષામાં જેમ તમે પહેલા શેર ખરીદો છો અને પછી એને વેચો છો, એવી જ રીતે ટૂંકા વેચાણમાં, શેર પહેલા વેચવામાં આવે છે અને પછી એ ખરીદવામાં આવે છે. આ રીતે વચ્ચે જે પણ તફાવત આવે છે એ તમારો નફો કે નુકસાન છે.
