નવી દિલ્હી25 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
નવેમ્બર મહિનામાં રિટેલ મોંઘવારી દર ઘટીને 5.48% પર આવી ગયો છે. આ ગયા મહિના કરતાં 0.73% ઓછું છે. ખાદ્યપદાર્થો મોંઘા થવાને કારણે ઓક્ટોબરમાં છૂટક ફુગાવો 6.21% પર પહોંચી ગયો હતો. આ 14 મહિનામાં સૌથી વધુ સ્તર હતું. હવે ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓના ભાવ ઘટવાને કારણે મોંઘવારી ઘટી છે. ફુગાવાની બાસ્કેટમાં ખાદ્ય પદાર્થોનો ફાળો લગભગ 50% છે.
ઓક્ટોબરની સરખામણીમાં ફુગાવાના આંકડા
- શહેરી ફુગાવો: 5.62% થી ઘટીને 4.83%
- ગ્રામીણ ફુગાવો: 6.68% થી ઘટીને 5.95%
- ખાદ્ય ફુગાવો: 10.87% થી ઘટીને 9.04%
ફુગાવો કેવી રીતે અસર કરે છે? ફુગાવાનો સીધો સંબંધ ખરીદ શક્તિ સાથે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો ફુગાવાનો દર 6% છે, તો 100 રૂપિયાની કમાણી માત્ર 94 રૂપિયાની થશે. તેથી ફુગાવાને ધ્યાનમાં રાખીને જ રોકાણ કરવું જોઈએ. નહીંતર તમારા પૈસાની કિંમત ઘટી જશે.
ફુગાવામાં વધઘટ કેવી રીતે થાય છે? ફુગાવાનો વધારો અને ઘટાડો ઉત્પાદનની માગ અને પુરવઠા પર આધાર રાખે છે. જો લોકો પાસે વધુ પૈસા હશે તો તેઓ વધુ વસ્તુઓ ખરીદશે. વધુ વસ્તુઓ ખરીદવાથી વસ્તુઓની માગ વધશે અને જો માગ પ્રમાણે પુરવઠો નહીં મળે તો આ વસ્તુઓની કિંમતમાં વધારો થશે.
આ રીતે બજાર ફુગાવા માટે સંવેદનશીલ બને છે. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, બજારમાં નાણાંનો વધુ પડતો પ્રવાહ અથવા માલની અછત ફુગાવાનું કારણ બને છે. જ્યારે માગ ઓછી અને પુરવઠો વધુ હોય તો ફુગાવો ઓછો થશે.
CPI દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે ફુગાવો ગ્રાહક તરીકે, તમે અને હું છૂટક બજારમાંથી માલ ખરીદીએ છીએ. આને લગતી કિંમતોમાં ફેરફાર દર્શાવવાનું કામ કન્ઝ્યુમર પ્રાઇસ ઇન્ડેક્સ એટલે કે CPI દ્વારા કરવામાં આવે છે. CPI એ સામાન અને સેવાઓ માટે અમે જે સરેરાશ કિંમત ચૂકવીએ છીએ તે માપે છે.
ક્રૂડ ઓઈલ, કોમોડિટીના ભાવ, ઉત્પાદિત ખર્ચ ઉપરાંત અન્ય ઘણી બાબતો છે જે છૂટક ફુગાવાના દરને નિર્ધારિત કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. લગભગ 300 સામાન એવા છે કે જેના ભાવના આધારે છૂટક ફુગાવાનો દર નક્કી કરવામાં આવે છે.