નવી દિલ્હી3 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
ડિસેમ્બરમાં ભારતનો રિટેલ ફુગાવો વધીને 5.69% થયો છે. આ 4 મહિનામાં મોંઘવારીનું સર્વોચ્ચ સ્તર છે. સપ્ટેમ્બરમાં ફુગાવો 5.02% હતો. જ્યારે નવેમ્બરમાં તે 5.55% અને ઓક્ટોબરમાં રિટેલ ફુગાવો 4.87% હતો. ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓના ભાવ વધારાને કારણે મોંઘવારી વધી છે.
નવેમ્બરની જેમ ડિસેમ્બરમાં પણ શાકભાજીની મોંઘવારીમાં મોટો વધારો થયો છે. નવેમ્બરમાં શાકભાજીનો ફુગાવો 17.7%થી વધીને 27.64% થયો. બીજી તરફ, ઈંધણ અને વીજળીનો ફુગાવો નવેમ્બરમાં -0.77%થી ઘટીને -0.99% થયો છે.
- ખાદ્ય ફુગાવાનો દર 8.70%થી વધીને 9.53% થયો
- ગ્રામીણ ફુગાવો 5.85% થી વધીને 5.93% થયો
- શહેરી ફુગાવાનો દર 5.26% થી વધીને 5.46% થયો
રિટેલ ફુગાવો 4% પર રાખવાનો લક્ષ્યાંક
મોંઘવારી સંબંધિત RBIની રેન્જ 2%-6% છે. આદર્શરીતે, RBI ઈચ્છે છે કે રિટેલ ફુગાવો 4% પર રહે. ગયા મહિને યોજાયેલી નાણાકીય નીતિની બેઠકમાં, RBIએ FY24 માટે રિટેલ ફુગાવાના અંદાજને 5.40% પર જાળવી રાખ્યો હતો.
ફુગાવો કેવી રીતે અસર કરે છે?
ફુગાવાનો સીધો સંબંધ ખરીદ શક્તિ સાથે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો ફુગાવાનો દર 6% છે, તો 100 રૂપિયાની કમાણી માત્ર 94 રૂપિયાની થશે. તેથી ફુગાવાને ધ્યાનમાં રાખીને જ રોકાણ કરવું જોઈએ. નહીંતર તમારા પૈસાની કિંમત ઘટી જશે.
ફુગાવો કેવી રીતે વધે છે અને ઘટે છે?
ફુગાવાનો વધારો અને ઘટાડો ઉત્પાદનની માગ અને પુરવઠા પર આધારિત છે. જો લોકો પાસે વધુ પૈસા હશે તો તેઓ વધુ વસ્તુઓ ખરીદશે. વધુ વસ્તુઓ ખરીદવાથી વસ્તુઓની માગ વધશે અને જો માગ પ્રમાણે પુરવઠો નહીં મળે તો આ વસ્તુઓની કિંમતમાં વધારો થશે.
આ રીતે બજાર ફુગાવા માટે સંવેદનશીલ બને છે. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, નાણાંનો વધુ પડતો પ્રવાહ અથવા બજારમાં માલની અછત ફુગાવાનું કારણ બને છે. જ્યારે માગ ઓછી અને પુરવઠો વધુ હશે તો ફુગાવો ઓછો થશે.
ફુગાવો CPI દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે
ગ્રાહક તરીકે, તમે અને હું છૂટક બજારમાંથી માલ ખરીદીએ છીએ. આને લગતી કિંમતોમાં ફેરફાર દર્શાવવાનું કામ કન્ઝ્યુમર પ્રાઇસ ઇન્ડેક્સ એટલે કે CPI દ્વારા કરવામાં આવે છે. CPI એ સામાન અને સેવાઓ માટે આપણે જે સરેરાશ કિંમત ચૂકવીએ છીએ તે માપે છે.
ક્રૂડ ઓઈલ, કોમોડિટીના ભાવ, ઉત્પાદિત ખર્ચ ઉપરાંત અન્ય ઘણી બાબતો છે જે છૂટક ફુગાવાના દરને નિર્ધારિત કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. લગભગ 300 વસ્તુઓ એવી છે કે જેના ભાવના આધારે છૂટક ફુગાવાનો દર નક્કી કરવામાં આવે છે.
