34 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
મોરેશિયસના વડાપ્રધાન પ્રવિંદ જગન્નાથ 2022માં ભારતની મુલાકાતે આવવાના હતા. આ તસવીર તે સમયની છે.
મોરેશિયસના વડાપ્રધાન પ્રવિંદ જગન્નાથને બ્રિટન પાસેથી ચાગોસ ટાપુ મેળવ્યા બાદ ભારત સરકાર અને પીએમ મોદીનો આભાર માન્યો છે. તેમણે સોશિયલ મીડિયા પર લખ્યું હતું કે આ વિવાદમાં તમામ સાથી દેશોએ તેમનું સમર્થન કર્યું છે.
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, બ્રિટન અને મોરેશિયસ વચ્ચે લગભગ 50 વર્ષથી ચાગોસ આઇલેન્ડને લઇને વિવાદ ચાલી રહ્યો હતો. ભારત લાંબા સમયથી બંને વચ્ચે આ સમજૂતી માટે પ્રયાસ કરી રહ્યું હતું. સમજૂતી બાદ ભારતે બંને પક્ષોનું સ્વાગત કર્યું છે.
બ્રિટન અને મોરેશિયસે ગુરુવારે 60 ટાપુઓ ધરાવતા ચાગોસ ટાપુઓ અંગે એક કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. આ મુજબ ‘ચાગોસ આઇલેન્ડ’ મોરેશિયસને આપવામાં આવશે.
ચાગોસ ટાપુઓ પર ડિએગો ગાર્સિયા ટાપુ પણ છે. અમેરિકા અને બ્રિટને અહીં સંયુક્ત સૈન્ય મથક સ્થાપ્યું છે. સમજૂતી અનુસાર યુએસ-યુકે બેઝ અહીં 99 વર્ષ સુધી રહેશે.
મોરેશિયસને આઝાદી પછી પણ ચાગોસ મળ્યો નથી મોરેશિયસને 1968માં બ્રિટનથી આઝાદી મળી હતી. પરંતુ, બ્રિટને ચાગોસ ટાપુ પર પોતાનો દાવો છોડ્યો ન હતો. મોરેશિયસે દાવો કર્યો હતો કે આ ટાપુ તેનો છે. વર્ષ 2017માં ચાગોસ દ્વીપ અંગે સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં મતદાન થયું હતું.
ભારત સહિત 94 દેશોએ મોરેશિયસની તરફેણમાં અને 15 દેશોએ બ્રિટનની તરફેણમાં મતદાન કર્યું. 2019માં ઈન્ટરનેશનલ કોર્ટે પણ આ ટાપુને મોરેશિયસનો ભાગ જાહેર કર્યો હતો.
બ્રિટને ડિએગો ગાર્સિયા ટાપુ અમેરિકાને લીઝ પર આપ્યો, મિલિટરી બેઝ બન્યું
મોરેશિયસની આઝાદી પહેલા જ 1966માં અમેરિકાએ 50 વર્ષની લીઝ પર બ્રિટનને ડિએગો ગાર્સિયા ટાપુ આપ્યો હતો. વર્ષ 2016માં આ લીઝને વધુ 20 વર્ષ માટે લંબાવવામાં આવી હતી.
અમેરિકાએ ડિએગો ગાર્સિયામાં હવાઈ અને નૌકા મથક જાળવી રાખ્યું છે. આ માટે અમેરિકાએ અહીં સ્થાયી થયેલા હજારો લોકોને બહાર કાઢીને બ્રિટન અને મોરેશિયસ મોકલી દીધા હતા.
અલ જઝીરાના રિપોર્ટ અનુસાર, 2022માં લીઝ ટ્રસ સરકારે મોરેશિયસ વચ્ચે વાતચીત શરૂ કરી હતી. જોકે, કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટીના પૂર્વ વડાપ્રધાન બોરિસ જોનસને આ પહેલનો વિરોધ કર્યો હતો. જોનસને કહ્યું કે આ ટાપુ તેમને સોંપ્યા બાદ ચીન અહીં બેઝ બનાવી શકે છે.
ડિએગો ગાર્સિયા મામલે બ્રિટન અને અમેરિકા વચ્ચે વિવાદ હતો ઓક્ટોબર 2021માં લગભગ 100 લોકો શ્રીલંકાથી કેનેડા ભાગી રહ્યા હતા. પરંતુ ડિએગો ગાર્સિયા નજીક ખરાબ હવામાનમાં તેમની બોટ તણાઈ ગઈ. આ પછી બોટના લોકોએ ડિએગો ગાર્સિયા આઇલેન્ડ પર ઉતરવાનું નક્કી કર્યું. પરંતુ અહીં પહોંચ્યા બાદ તેને અમેરિકન સૈનિકોએ પકડી લીધા હતા.
શ્રીલંકાથી ભાગીને ડિએગો ગાર્સિયા ટાપુ પર પહોંચેલા લોકોને અમેરિકાની સેનાએ પકડી લીધા હતા.
આ પછી બીબીસી ડિએગો ગાર્સિયા પહોંચી અને આનાથી સંબંધિત રિપોર્ટ કરવાની મંજુરી માંગી પરંતુ અમેરિકાએ તેનો ઇનકાર કર્યો હતો. આ અંગે બ્રિટિશ કોર્ટમાં સુનાવણી ચાલી રહી હતી પરંતુ અમેરિકાએ સુરક્ષાને ટાંકીને તેને રોકવા માટે કહ્યું હતું.
