શ્રીલંકાએ ચીની જહાજને પ્રવેશવા ન દીધું: હવે માલદીવ્સ તરફ આગળ વધી રહ્યું છે, ભારતની જાસૂસીની આશંકા; નેવી એલર્ટ

હિન્દ મહાસાગરમાં ચીનની દખલગીરી વધી રહી છે. જેના કારણે ભારતની ચિંતા વધી રહી છે. આ દરમિયાન ચીનનું એક જાસૂસી જહાજ માલદીવ તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. તે માલદીવની રાજધાની માલે બંદરે પહોંચશે. જો કે, તેના આગમનની તારીખ વિશે માહિતી જાહેર કરવામાં આવી નથી. અનુમાન લગાવવામાં આવી રહ્યું છે કે તે ફેબ્રુઆરીના પહેલા સપ્તાહમાં માલે પહોંચી શકે છે.

ભારતીય નેવી તેની હિલચાલ પર નજર રાખી રહ્યું છે. ભારતીય નૌકાદળના એક અધિકારીએ ન્યૂઝ એજન્સી રોઈટર્સને જણાવ્યું – ચીનનું જાસૂસી જહાજ જિયાંગ યાંગ હોંગ 03 ઈન્ડોનેશિયાના સુંડા સ્ટ્રેટ થઈને હિન્દ મહાસાગરમાં પ્રવેશ્યું હતું અને હવે તે માલદીવ તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. તે માલદીવ જઈ રહ્યું છે કારણ કે શ્રીલંકાએ તેના કોઈપણ પોર્ટ પર રોકવાની પરવાનગી આપી નથી.

ચીની જાસૂસી જહાજ જિઆંગ યાંગ હોંગ 03 અગાઉ 2019 અને 2020માં માલદીવમાં લંગર કરી ચૂક્યું છે. આ બંગાળની ખાડી અને અરબી સમુદ્રમાં પણ જોવા મળ્યું છે, જેના પછી ભારત પર જાસૂસીનો ખતરો વધી રહ્યો છે.

માલદીવ સાથે બગડતા સંબંધો ભારતની ચિંતાનું કારણ
માલદીવમાં ચીનના જહાજનું આગમન એવા સમયે થઈ રહ્યું છે જ્યારે એક તરફ ભારત-માલદીવના સંબંધોમાં ખટાશ આવી રહી છે તો બીજી તરફ ચીન અને માલદીવના સંબંધોમાં નિકટતા જોવા મળી રહી છે.

માલદીવના રાષ્ટ્રપતિ મુઈઝ્ઝુએ 8-12 જાન્યુઆરી દરમિયાન ચીનની મુલાકાત લીધી હતી. ત્યાંથી પરત ફર્યા બાદ તેમણે ચીનના વખાણ કર્યા હતા. કહ્યું- ચીન આપણા આંતરિક મુદ્દાઓમાં હસ્તક્ષેપ કરતું નથી. તેમણે એમ પણ કહ્યું હતું કે અમારો દેશ નાનો છે, પરંતુ તેનો અર્થ એ નથી કે અમને ધમકાવવાનું લાયસન્સ કોઈને મળી ગયું છે.

15 નવેમ્બર 2023ના રોજ માલદીવના નવા રાષ્ટ્રપતિ અને ચીનના સમર્થક હોવાનું કહેવાતા મોહમ્મદ મુઇઝ્ઝુએ શપથ લીધા. ત્યારથી ભારત અને માલદીવ વચ્ચેના સંબંધોમાં ખટાશ આવી ગઈ છે.

વાસ્તવમાં મોહમ્મદ મુઇઝ્ઝુએ પોતાના ચૂંટણી પ્રચારમાં ઈન્ડિયા આઉટનો નારો આપ્યો હતો. સત્તામાં આવ્યા બાદ તેમણે માલદીવમાં હાજર ભારતીય સૈનિકોને પરત ખેંચવાનો આદેશ આપ્યો હતો. ભારત સાથે હાઇડ્રોગ્રાફિક સર્વે કરાર સમાપ્ત કરવાની જાહેરાત કરી. આ પછી માલદીવના બે મંત્રીઓએ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને તેમની લક્ષદ્વીપની મુલાકાતને લઈને ભારત વિરુદ્ધ વાંધાજનક ટિપ્પણી કરી હતી.

રાષ્ટ્રપતિ બન્યા બાદ મોહમ્મદ મુઈઝ્ઝુ તેમના બીજા વિદેશ પ્રવાસ પર ચીન ગયા હતા. આ પહેલા તે તુર્કી ગયા હતા.

ચીન જાસૂસી શિપને રિસર્ચ શિપ કહે છે
ચીન પાસે ઘણા જાસૂસી જહાજો છે. તે કહી શકે છે કે તે રિસર્ચ માટે આ જહાજોનો ઉપયોગ કરે છે, પરંતુ તેમની પાસે શક્તિશાળી લશ્કરી સર્વેલન્સ સિસ્ટમ છે. આંધ્રપ્રદેશ, કેરળ અને તમિલનાડુના ઘણા દરિયાકિનારા માલદીવ અને શ્રીલંકાના બંદરો પર આવતા ચીની જહાજોના પ્રભાવ હેઠળ આવે છે.

નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે ચીને આ જહાજને ભારતના મુખ્ય નેવલ બેઝ અને ન્યુક્લિયર પ્લાન્ટની જાસૂસી કરવા માટે શ્રીલંકા મોકલ્યું છે. ચીનના જાસૂસી જહાજો હાઈટેક ઈવેસ્ડ્રોપિંગ સાધનોથી સજ્જ છે. એટલે કે શ્રીલંકાના બંદર પર ઉભા રહીને તે ભારતના આંતરિક ભાગો સુધીની માહિતી એકઠી કરી શકે છે.

ઉપરાંત પૂર્વ કિનારે સ્થિત ભારતીય નૌકાદળ આ જહાજની જાસૂસી શ્રેણીમાં હશે. ચાંદીપુરમાં ઈસરોના લોન્ચિંગ સેન્ટરની પણ જાસૂસી થઈ શકે છે. આટલું જ નહીં તે અગ્નિ જેવી દેશની મિસાઈલની પરફોર્મન્સ અને રેન્જ જેવી તમામ માહિતી ચોરી શકે છે.

ભારત એક મહિના કરતાં વધુ સમયથી આ જાસૂસી જહાજ પર ચાંપતી નજર રાખી રહ્યું છે. તે 23 સપ્ટેમ્બરે મલક્કા સ્ટ્રેટ દ્વારા હિન્દ મહાસાગરમાં પહોંચ્યું હતું. 10 સપ્ટેમ્બરના રોજ તેના હોમપોર્ટ ગુઆંગઝૂ છોડ્યા પછી તે 14 સપ્ટેમ્બરના રોજ સિંગાપોરમાં જોવા મળ્યો હતો.

તસવીર યુઆન વાંગ 5ની છે. ચીન પાસે આવા 7 જાસૂસી જહાજો છે. આની મદદથી તે પેસિફિક, એટલાન્ટિક અને હિંદ મહાસાગર પર નજર રાખી શકે છે. આ જમીન આધારિત કમાન્ડિંગ સેન્ટરને માહિતી મોકલે છે.

આ જાસૂસી જહાજોનું સંચાલન ચીની સેના કરે છે
ચીન પાસે ઘણા જાસૂસી જહાજો છે. તેઓ સમગ્ર પેસિફિક, એટલાન્ટિક અને હિંદ મહાસાગરમાં કાર્ય કરવા સક્ષમ છે. આ જહાજો જાસૂસી કરે છે અને બેઇજિંગમાં જમીન-આધારિત ટ્રેકિંગ સ્ટેશનોને સંપૂર્ણ માહિતી મોકલે છે. ચીન યુઆન વાંગ વર્ગના જહાજો દ્વારા ઉપગ્રહો, રોકેટ અને ઇન્ટરકોન્ટિનેન્ટલ બેલિસ્ટિક મિસાઇલોના પ્રક્ષેપણ પર નજર રાખે છે.

યુએસ ડિફેન્સ ડિપાર્ટમેન્ટના રિપોર્ટ અનુસાર, આ જહાજ ચીનની પીપલ્સ લિબરેશન આર્મી (PLA)ની સ્ટ્રેટેજિક સપોર્ટ ફોર્સ (SSF) દ્વારા સંચાલિત છે. SSF એ થિયેટર કમાન્ડ લેવલની સંસ્થા છે. તે PLA ને અવકાશ, સાયબર, ઈલેક્ટ્રોનિક, માહિતી, સંચાર અને મનોવૈજ્ઞાનિક યુદ્ધ મિશનમાં મદદ કરે છે.

ચીનના જાસૂસી જહાજો શક્તિશાળી ટ્રેકિંગ જહાજો છે. જ્યારે ભારત અથવા અન્ય કોઈ દેશ મિસાઈલ પરીક્ષણો કરે છે ત્યારે આ જહાજો તેમની હિલચાલ શરૂ કરે છે. આ જહાજમાં હાઇટેક ઇવડ્રોપિંગ ઇક્વિપમેન્ટ ફીટ કરવામાં આવ્યા છે. તેની મદદથી તે 1,000 કિમી દૂરથી થતી વાતચીત સાંભળી શકે છે.

મિસાઇલ ટ્રેકિંગ શિપ રડાર અને એન્ટેના ધરાવતી ઇલેક્ટ્રોનિક સિસ્ટમથી સજ્જ છે. આ સિસ્ટમ તેની રેન્જમાં આવતી મિસાઈલને ટ્રેક કરે છે અને તેની માહિતી એર ડિફેન્સ સિસ્ટમને મોકલે છે. એટલે કે મિસાઈલ એર ડિફેન્સ સિસ્ટમની રેન્જમાં આવે તે પહેલા જ તેની માહિતી મળી જાય છે અને હુમલાને નિષ્ફળ બનાવી શકાય છે.

ચીન મહાસાગરમાં QUAD દેશોના પડકારથી ડરી ગયું છે
ચીન ભારત, અમેરિકા, ઓસ્ટ્રેલિયા અને જાપાનના મેરીટાઇમ ડિફેન્સ પ્લેટફોર્મ QUADને ખતરો માને છે. આનાથી ડરીને ચીન તેના દરિયાઈ સંરક્ષણની તૈયારીમાં વ્યસ્ત છે. ઈન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્ર QUAD માટે વ્યૂહાત્મક રીતે મહત્વપૂર્ણ છે, ચીન અહીં પોતાની હાજરી ઈચ્છે છે.