સુખી રહેવા માટે પૈસા કેટલા જરૂરી?: આવકનો તણાવ અને ખુશી સાથે કેવો સંબંધ છે, નિષ્ણાતો પાસેથી જાણો 7 બાબતો જે સ્વસ્થ જીવનનો મર્મ સમજાવે છે

આપણામાંના ઘણા માને છે કે, પૈસાથી સુખ ખરીદી શકાતું નથી. તેની સામે આજે મોટી સંખ્યામાં લોકો એવું પણ માને છે કે, સુખથી રહેવા માટે પૈસાની મોટી ભૂમિકા હોય છે.

શું તમે માનો છો કે પૈસા વગર વ્યક્તિ ખુશ રહી શકતી નથી? તમે એવા લોકોને પણ જોયા હશે જેમની પાસે પૈસા નથી છતાં તેઓ ખુશ રહે છે. તો, એવા પણ ઘણા લોકો છે કે જેઓ સાધનસંપન્ન છે અને ઘણી ભૌતિક સુખ-સુવિધાઓ ધરાવે છે. આમ છતાં તેઓ ખુશ નથી અને તણાવમાં જીવી રહ્યા છે.

આવી સ્થિતિમાં આજે આપણે રિલેશનશિપ વિશે જાણીશું-

શું પૈસા સુખ લાવે છે?

સુખની વ્યાખ્યા દરેક માટે અલગ અલગ હોઈ શકે છે. કોઈ પોતાની સુરક્ષા અને સુખાકારી સાથે સુખને સાંકળે છે. તો ઘણા લોકો તેને તેમના પરિવાર, મિત્રો અથવા અન્ય કોઈ મહત્ત્વપૂર્ણ વસ્તુ સાથે જોડે છે.

આ વિષય પર ઊંડાણપૂર્વક વિચારીએ તો એક વાત સ્પષ્ટ થાય છે કે સુખ હંમેશા બહારની વસ્તુઓ પર નિર્ભર નથી હોતું. સુખ આપણી ભાવનાત્મક અને માનસિક સ્થિતિ પર આધારિત છે. પૈસા ભલે આપણને ખુશ ન રાખી શકે, પરંતુ આજના સમયમાં તે આપણને ઘણી સમસ્યાઓથી બચાવી શકે છે.

શું આવક વધવાથી ખુશી વધે છે?

આપણા મનમાં આ પ્રશ્ન વારંવાર આવે છે કે શું આવક વધતાં ખુશીનું સ્તર વધે છે? અથવા વધુ પૈસા આપણી ખુશી બમણી કરી શકે છે? પ્રોસીડિંગ્સ ઓફ ધ નેશનલ એકેડેમી ઓફ સાયન્સ (PNAS) માં વર્ષ 2021માં પ્રકાશિત થયેલા એક સંશોધન મુજબ આવક અને ખુશી વચ્ચે સીધો સંબંધ છે.

આ અભ્યાસમાં 33,000 થી વધુ લોકોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો, જે દર્શાવે છે કે જે લોકો વધુ કમાય છે તેઓ સામાન્ય રીતે વધુ ખુશ અને તેમના જીવનથી વધુ સંતુષ્ટ હોય છે.

શું ઓછી આવક દુ:ખ આપે છે?

પૈસાના મહત્ત્વને સમજવાની સાથે, ઓછી આવક ધરાવતા લોકોની માનસિકતા પર તેની શું અસર પડે છે તે જોવું પણ આપણા માટે જરૂરી છે. જ્યારે વ્યક્તિ નાણાકીય સમસ્યાઓમાંથી પસાર થાય છે, ત્યારે તેની માનસિક સ્થિતિ પર તેની ઊંડી અસર પડે છે.

ગરીબી શારીરિક થાક અને માનસિક તાણમાં વધારો કરે છે સાથે તે ઘણીવાર લોકોને મૂળભૂત જરૂરિયાતો માટે સંઘર્ષ કરવા માટે પણ દબાણ કરે છે. આવી સ્થિતિમાં વ્યક્તિ ખોરાક, કપડા અને રહેવા માટે પણ સંઘર્ષ કરતો જોવા મળે છે.

ગરીબીનો અર્થ માત્ર નાણાકીય કટોકટી જ નથી, પરંતુ તે સામાજિક અને માનસિક દબાણ પણ બનાવે છે. જો પરિવારનો કોઈ સદસ્ય બીમાર હોય અને પૈસાની અછતને કારણે સારવાર કરાવવામાં સક્ષમ ન હોય તો આવી સ્થિતિમાં પરિવારના સભ્યો તણાવમાં આવી શકે છે. ઉપરાંત, તણાવને કારણે દર્દીની સ્થિતિ વધુ ખરાબ થઈ શકે છે.

વધુ પૈસા, વધુ તણાવ?

ઘણીવાર એવું માનવામાં આવે છે કે વધુ પૈસા જીવન સરળ બનાવે છે, પરંતુ વધુ આવક ધરાવતા લોકો પણ વધુ તણાવ અનુભવતા હોય છે. વધુ પૈસા સાથે આવતી જવાબદારીઓ અને તણાવ માનસિક સ્વાસ્થ્યને અસર કરે છે. આ તણાવ ક્યારેક તમારી ખુશી છીનવી લે છે.

પૈસાથી સુવિધાઓ મળી શકે છે. જેમ કે, સરસ રજાઓ, મોંઘી રેસ્ટોરાં અને લક્ઝરી લાઈફ, પરંતુ જો તમે કામમાં એટલા વ્યસ્ત થઈ જાવ કે તમને તમારા પરિવાર, મિત્રો કે તમારા માટે સમય નથી કાઢી શકતા, તો આ આનંદ પણ ઝાંખા પાડી શકે છે.

આ જ કારણે જે લોકો વધુ પૈસા કમાય છે તેઓ ક્યારેક પરિવાર સાથે તે નાની ખુશીઓ માણી શકતા નથી. જ્યારે ઓછી આવક ધરાવતા લોકો સરળતાથી તેમના પરિવાર અને નજીકના લોકો સાથે ખુશીની ક્ષણો વિતાવે છે.

શું આ બધી માત્ર માનસિક સ્થિતિ છે?

એ સાચું છે કે પૈસાથી સુખ ખરીદી શકાતું નથી અને પૈસા વિના પણ આપણે સુખ મેળવી શકીએ છીએ. આપણે એ સમજવાની જરૂર છે કે સુખ હંમેશા બાહ્ય વસ્તુઓ પર નિર્ભર નથી હોતું, પરંતુ તે આપણા વિચારો પર પણ આધાર રાખે છે.

જો આપણે પૈસા અને વસ્તુઓ સાથે આપણી ઓળખ ન જોડીએ , તો આપણે એવી વસ્તુઓમાંથી ખુશી મેળવી શકીએ છીએ જે પૈસાથી ખરીદી શકાતી નથી. આમાં પ્રિયજનો સાથે વિતાવેલો સમય, પોતાની સાથે કરેલી વાતો, કોઈને મદદ કરવી અથવા સમાજની ભલાઈ માટે કોઈ કામ કરવું શામેલ હોઈ શકે છે.

પૈસાનું મહત્ત્વ ઓછું થતું નથી

આનો અર્થ એ નથી કે પૈસાનું કોઈ મહત્ત્વ નથી અથવા પૈસાનું મહત્ત્વ ઘટી ગયું છે. પૈસાથી આપણે આપણી જરૂરિયાતો પૂરી કરી શકીએ છીએ. આનાથી આપણે પૈસા સાથે સુખનો અનુભવ કરી શકીએ છીએ, જે આપણને સુખ આપી શકે છે.

જો કે, સંબંધો, પ્રેમ અને સંતોષના આપણા પોતાના હકારાત્મક અનુભવો એ જ વાસ્તવિક સુખ છે. આપણે એ સમજવાની જરૂર છે કે સુખ ફક્ત બાહ્ય વસ્તુઓ પર જ નિર્ભર નથી, પરંતુ તે આપણી આંતરિક સ્થિતિ અને માનસિકતા પર પણ આધારિત છે.