10 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
જેમ-જેમ હવામાનમાં ફેરફાર થાય છે તેમ-તેમ વાળની જરૂરિયાતો પણ બદલાય છે. શિયાળામાં વાળ ડ્રાય અને રફ થઈ જાય છે. ડેન્ડ્રફની સમસ્યા વધે છે, જેના કારણે વાળ ખરવા લાગે છે.
શિયાળામાં વાળની તમામ સમસ્યાઓનું નિરાકરણ છે – શિકાકાઈ. મેડિકા હોસ્પિટલ, રાંચીના વરિષ્ઠ ડાયટિશિયન ડૉ. વિજયશ્રી પ્રસાદ જણાવે છે કે વાળમાં શિકાકાઈ ક્યારે, કેવી રીતે અને કેટલાં લગાવવા જોઈએ.
વાળ ખરતા અટકાવતા પહેલાં વાળ ખરવાના કારણો જાણવું જરૂરી છે. આજકાલ વાળ ખરવા, અકાળે સફેદ થવા, વાળ ડ્રાય અને રફ દેખાવવા, ડેન્ડ્રફ વગેરે જેવી સમસ્યાઓ સામાન્ય બની ગઈ છે. વાળ ખરવાના કારણો જાણીને વાળ ખરતા અટકાવી શકાય છે.
આ કારણે વાળ ખરે છે
વાળ ખરવાના સામાન્ય કારણો છે-
હેલ્ધી ડાયટ ન લેવાને કારણે
જો ખોરાકમાં પોષક તત્ત્વોની ઉણપ હોય તો વાળ ખરવા લાગે છે. વાળને હેલ્ધી બનાવવા અને વાળ ખરતા અટકાવવા માટે દરરોજ તમારા ડાયટમાં ફણગાવેલા અનાજનો સમાવેશ કરો. સ્પ્રાઉટ્સમાં એમિનો એસિડ હોય છે, જે વાળ માટે ફાયદાકારક છે. તમારા રોજિંદા આહારમાં ફળો, સલાડ, પાંદડાવાળા લીલા શાકભાજી, આખા અનાજ અને દહીંનો સમાવેશ કરો.
તણાવને કારણે
તણાવના કારણે વાળ ઝડપથી ખરવા લાગે છે. સ્પર્ધાના આ યુગમાં તણાવથી બચવું મુશ્કેલ છે. આપણા શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય ઉપરાંત, તે આપણા વાળને પણ અસર કરે છે. યોગ અને પ્રાણાયામ દ્વારા તણાવ ઓછો કરી શકાય છે.
લાંબી માંદગી
જો કોઈ વ્યક્તિ લાંબી બીમારીમાંથી પસાર થઈ હોય તો તેની અસર તેના શરીરની સાથે સાથે તેમના વાળ ઉપર પણ પડે છે. આવી સ્થિતિમાં જેમ શરીરને સ્વસ્થ રાખવા માટે ખોરાકનું ધ્યાન રાખવામાં આવે છે, તેવી જ રીતે વાળના સ્વાસ્થ્યનું પણ ધ્યાન રાખવું જોઈએ. લાંબી માંદગી પછી હેલ્ધી ડાયટ સિવાય હેર ઓઈલ મસાજ પણ જરૂરી છે.
થાઇરોઇડને કારણે વાળ ખરવા
થાઈરોઈડનું અસંતુલન ઝડપથી વાળ ખરવાનું કારણ બને છે. તે વાળના બંધારણને પણ અસર કરી શકે છે. થાઇરોઇડ અસંતુલનના કિસ્સામાં ડૉક્ટરની સલાહ લો અને તેની સારવાર કરો. થાઈરોઈડની યોગ્ય સારવારથી વાળ ખરતા બંધ થઈ જશે.
કેમીકલવાળી પ્રોડક્ટને કારણે
વાળમાં વધુ પડતા કેમિકલયુક્ત પ્રોડક્ટ લગાવવાથી પણ વાળ ખરવા લાગે છે. હેર પ્રોડક્ટ્સમાં હાજર હાનિકારક રસાયણો વાળને નુકસાન પહોંચાડે છે, જેના કારણે વાળ ખરવા લાગે છે.
વાળને ડેન્ડ્રફથી બચાવો
ડેન્ડ્રફના કારણે વાળ ઝડપથી ખરવા લાગે છે. આ માટે સૌથી પહેલાં સ્કેલ્પ અને વાળની સફાઈનું ધ્યાન રાખો. વાળ પર કેમિકલયુક્ત હેર પ્રોડક્ટ્સ લગાવવાનું ટાળો. હર્બલ શેમ્પૂનો ઉપયોગ કરો.
શિકાકાઈથી વાળની સુંદરતામાં વધારો થશે
વાળની સુંદરતા વધારવા અને વાળની સમસ્યાઓથી બચાવવા માટે શિકાકાઈનો વર્ષોથી ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
શિકાકાઈમાં રહેલા વિટામિન્સ, મિનરલ્સ અને એન્ટીઓક્સીડેન્ટ વાળ સંબંધિત સમસ્યાઓને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે, જેનાથી વાળ કાળા, જાડા, લાંબા અને ચમકદાર દેખાય છે.
સામાન્ય રીતે શિકાકાઈ પાવડરનો ઉપયોગ વધુ થાય છે. તેમને પાણીમાં મિક્સ કરીને વાળમાં લગાવવામાં આવે છે.
શિકાકાઈમાં એન્ટિ-બેક્ટેરિયલ અને એન્ટિફંગલ ગુણ હોય છે જે વાળને સ્વસ્થ બનાવવાની સાથે-સાથે સ્કેલ્પ, સોજો, શુષ્કતા અને બળતરાને પણ દૂર કરે છે. શિકાકાઈનો ઉપયોગ હેર પેક, હેર ઓઈલ અને શેમ્પૂના રૂપમાં કરી શકાય છે.
હર્બલ શેમ્પૂ ઘરે જાતે બનાવો
ઘરે હર્બલ શેમ્પૂ બનાવવા માટે 1 લીટર પાણીમાં 1 મુઠ્ઠી સૂકા અરીઠા, આમળા અને શિકાકાઈ મિક્સ કરો. તેમને આખી રાત પાણીમાં પલાળી રાખો. સવારે આ મિશ્રણને ધીમી આંચ પર ત્યાં સુધી ઉકાળો જ્યાં સુધી પાણી અડધુ ન રહી જાય. પછી તેને ઠંડુ કરો, તેને ગાળી લો અને રેફ્રિજરેટરમાં રાખો.
આ શેમ્પૂથી વાળ ધોવાથી ખોડો અને માથાની ગંદકી દૂર થાય છે. અકાળે સફેદ થતા અને વાળ ખરતા અટકાવે છે. વાળ ઝડપથી વધે છે, મજબૂત બને છે, નરમ અને ચમકદાર દેખાય છે.
શિકાકાઈ હેર પેક ખૂબ જ ઉપયોગી છે
શિકાકાઈ પાવડરને મુલતાની માટી અથવા ચણાનો લોટ અને દહીં સાથે મિક્સ કરીને હેર પેક બનાવો. તેને સ્કેલ્પ અને વાળ પર લગાવો અને અડધા કલાક માટે છોડી દો. પછી વાળ ધોઈ લો. આ હેર પેક સ્કેલ્પ અને વાળને ગંદકીથી સાફ કરે છે, પોષણ આપે છે, નરમ બનાવે છે અને વાળમાં ચમક આપે છે.
વાળ ખરતા કેવી રીતે અટકાવવા
વાળ ખરતા અટકાવવા માટે તમારે કંઈ અલગ કરવાની જરૂર નથી. રોજિંદી આદતોમાં થોડો ફેરફાર કરીને વાળ ખરતા અટકાવી શકાય છે. આ માટે-
સ્વચ્છતાનું ધ્યાન રાખો
સ્કેલ્પ અને વાળને યોગ્ય રીતે સાફ ન કરવાને કારણે વાળમાં ગંદકી, પરસેવો અને ડેન્ડ્રફ જેવી સમસ્યાઓ દેખાવા લાગે છે અને વાળ ખરવા લાગે છે. તેથી, સ્વચ્છતાનું ખાસ ધ્યાન રાખો.
વાળને કેમિકલ મુક્ત રાખો
વાળને વધુ પડતા રંગ કે બ્લીચિંગ, સ્ટ્રેટનિંગ, પરમિંગ વગેરે જેવી રાસાયણિક સારવારથી વાળ ખરવા અને તેમની ચમક ઝાંખી પડે છે. વાળને સ્વસ્થ રાખવા માટે શક્ય હોય ત્યાં સુધી કેમિકલ ટ્રીટમેન્ટ ટાળો.
હર્બલ હેર પ્રોડક્ટ્સની પસંદગી
હર્બલ હેર ઓઈલ, હેર ટોનિક અને હેર પેકનો ઉપયોગ કરો. આ માટે આમળા, શિકાકાઈ, અરીઠા, બ્રાહ્મી, ભૃંગરાજ, અર્નિકા, ત્રિફળા, હિબિસ્કસ, બાઈલ, લીમડો, ચંદન જેવી જડીબુટ્ટીઓ ધરાવતી હેર પ્રોડક્ટ્સ પસંદ કરો.
ગરમ તેલના ફાયદા
જો વાળ ખરતા હોય તો હોટ ઓઈલ થેરાપી લેવી. આ માટે નારિયેળનું તેલ ગરમ કરો અને તેને વાળમાં લગાવો. તમારી આંગળીઓનો ઉપયોગ કરીને, માથાની ચામડીને હળવા હાથે મસાજ કરો.
આમ કરવાથી બ્લડ સર્ક્યુલેશન સારું રહે છે અને વાળને પોષણ મળે છે. પછી ગરમ પાણીમાં ટુવાલ બોળી, પાણી નિચોવી. ગરમ ટુવાલને તમારા માથાની આસપાસ પાઘડીની જેમ લપેટી લો. તેને 5 મિનિટ માટે રહેવા દો. આ પ્રક્રિયાને 3-4 વખત પુનરાવર્તિત કરો.