નવી દિલ્હી4 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
2024ની લોકસભા ચૂંટણીના પ્રથમ તબક્કામાં 21 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોની 102 બેઠકો પર શુક્રવાર, 19 એપ્રિલના રોજ મતદાન થશે. 2019માં ભાજપે સૌથી વધુ 40, ડીએમકે 24 અને કોંગ્રેસે 15 બેઠકો જીતી હતી. અન્યને 23 બેઠકો મળી હતી.
ચૂંટણી પંચના જણાવ્યા અનુસાર પ્રથમ તબક્કાની ચૂંટણીમાં કુલ 1,625 ઉમેદવારો મેદાનમાં છે, જેમાંથી 1,491 પુરુષ અને 134 મહિલા ઉમેદવારો છે. આમાં મહિલાઓ માત્ર 8% છે.
એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ (એડીઆર)એ 1,618 ઉમેદવારોના એફિડેવિટમાં આપવામાં આવેલી માહિતી પર એક રિપોર્ટ તૈયાર કર્યો હતો. તેમાંથી 16% એટલે કે 252 ઉમેદવારો સામે ફોજદારી કેસ નોંધાયેલા છે.
જ્યારે, 450 એટલે કે 28% ઉમેદવારો કરોડપતિ છે. તેમની પાસે એક કરોડ કે તેથી વધુની સંપત્તિ છે. 10એ તેમની સંપત્તિ શૂન્ય જાહેર કરી છે, જ્યારે ત્રણ પાસે 300થી 500 રૂપિયાની સંપત્તિ છે.
161 ઉમેદવારો સામે હત્યા, અપહરણ જેવા ગંભીર કેસ નોંધાયા છે
ADR રિપોર્ટ અનુસાર, 10% એટલે કે 161 ઉમેદવારો એવા છે કે જેમની વિરુદ્ધ હત્યા, અપહરણ જેવા ગંભીર કેસ નોંધાયેલા છે. 7 ઉમેદવારો સામે હત્યાના અને 19 સામે હત્યાના પ્રયાસના કેસ છે.
18 ઉમેદવારો સામે મહિલાઓ વિરુદ્ધના ગુનાઓ માટે કેસ નોંધાયેલા છે. તેમાંથી એક સામે બળાત્કારનો કેસ પણ નોંધાયેલ છે. તે જ સમયે, 35 ઉમેદવારો વિરુદ્ધ અપ્રિય ભાષણ સંબંધિત કેસ નોંધાયેલા છે.
28 ટકા ઉમેદવારો કરોડપતિ છે
ADRએ પોતાના રિપોર્ટમાં કહ્યું છે કે ચૂંટણીના પહેલા તબક્કાના 1618 ઉમેદવારોમાંથી 450 એટલે કે 28 ટકા ઉમેદવારો કરોડપતિ છે. તેમની પાસે એક કરોડ કે તેથી વધુની સંપત્તિ છે. ઉમેદવારોની સરેરાશ સંપત્તિ 4.51 કરોડ રૂપિયા છે.
10 ઉમેદવારોએ તેમની સંપત્તિ શૂન્ય જાહેર કરી છે, જ્યારે ત્રણ પાસે 300થી 500 રૂપિયાની સંપત્તિ છે. તમિલનાડુની થુથુકુડી બેઠક પરથી અપક્ષ ઉમેદવાર કે. પોનરાજ 320 રૂપિયા સાથે સૌથી ગરીબ ઉમેદવાર છે.
ચૂંટણીના પ્રથમ તબક્કાની 9 હોટ સીટ…
નાગપુર (મહારાષ્ટ્ર)
RSSનું મુખ્યાલય હોવા છતાં નાગપુર હંમેશા કોંગ્રેસનો ગઢ રહ્યું છે. આ બેઠક 1952થી 1996 અને 1998થી 2009 સુધી કોંગ્રેસના કબજામાં રહી હતી. 1996ની ચૂંટણીમાં ભાજપનું ખાતું પહેલીવાર ખુલ્યું હતું. ત્યારે બનવારીલાલ પુરોહિત સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા હતા.
2014માં નીતિન ગડકરીએ કોંગ્રેસની જીતનો દોર તોડી નાખ્યો હતો. ત્યારથી તેઓ નાગપુર સીટથી સાંસદ છે. ગડકરી હવે ત્રીજી વખત ચૂંટણી મેદાનમાં છે. મુકાબલો કોંગ્રેસના વિકાસ ઠાકરે સાથે છે. વિકાસ ઠાકરે નાગપુર પશ્ચિમના ધારાસભ્ય છે અને મેયર રહી ચૂક્યા છે.
બિકાનેર (રાજસ્થાન)
આ વખતે પણ રાજસ્થાનના બિકાનેરમાં ભાજપે વર્તમાન કાયદા મંત્રી અર્જુનરામ મેઘવાલને પોતાના ઉમેદવાર બનાવ્યા છે. કોંગ્રેસે તેમની સામે રાજસ્થાન સરકારમાં મંત્રી રહી ચૂકેલા ગોવિંદરામ મેઘવાલને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે. ગોવિંદરામ મેઘવાલ તાજેતરમાં જ ખજુવાલા બેઠક પરથી વિધાનસભા ચૂંટણી હારી ગયા હતા. અર્જુનરામ મેઘવાલ આ બેઠક પરથી સતત 3 વખત સાંસદ રહ્યા છે.
અલવર (રાજસ્થાન)
અલવર બેઠક પર ભાજપના ભૂપેન્દ્ર યાદવ અને કોંગ્રેસના લલિત યાદવ વચ્ચે મુકાબલો છે. લલિત યાદવ મુંડાવરથી ધારાસભ્ય છે. તેમણે 2023ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં 50 હજારથી વધુ મતોથી જીત મેળવી હતી. તે જ સમયે, ભૂપેન્દ્ર યાદવ બે વખત રાજસ્થાનથી રાજ્યસભાના સાંસદ રહી ચૂક્યા છે. 2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં ભાજપના બાબા બાલકનાથે અલવર બેઠક પરથી જીત મેળવી હતી.
છિંદવાડા (મધ્યપ્રદેશ)
આ બેઠક 70 વર્ષથી વધુ સમયથી કોંગ્રેસ પાસે છે. છેલ્લા 45 વર્ષથી અહીં નાથ પરિવારનો એક સભ્ય જીતી રહ્યો છે. જો કે, 1997માં યોજાયેલી પેટાચૂંટણીમાં રાજ્યના તત્કાલિન મુખ્યમંત્રી સુંદરલાલ પટવાએ કમલનાથને 37 હજારથી વધુ મતોથી હરાવ્યા હતા. આ પછી બીજા જ વર્ષે કમલનાથે પણ પટવાને મોટા અંતરથી હરાવ્યા હતા.
કમલનાથ 1980થી 2019ની વચ્ચે 9 વખત અહીં સાંસદ રહ્યા હતા. 2018માં મુખ્યમંત્રી બન્યા બાદ તેમણે પોતાના પુત્રને કમાન સોંપી હતી અને 2019માં મોદી લહેર છતાં નકુલનાથ આ સાંસદ સીટ જીતવામાં સફળ રહ્યા હતા. આ વખતે પણ કોંગ્રેસના નકુલ નાથ અને ભાજપના વિવેક બંટી સાહુ વચ્ચે મુકાબલો છે. સાહુ 2019ની પેટાચૂંટણી અને 2023ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં કમલનાથ સામે હારી ગયા છે.
મંડલા (મધ્ય પ્રદેશ)
ભાજપે અહીંથી 6 વખત સાંસદ અને કેન્દ્રીય મંત્રી ફગ્ગન સિંહ કુલસ્તેને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે. તેઓ ચાર વખત કોંગ્રેસના ધારાસભ્ય ઓમકાર સિંહ મરકમ સામે સ્પર્ધાનો સામનો કરી રહ્યા છે. આ બેઠક પર ભાજપની ચિંતા વધી છે કારણ કે છ મહિના પહેલા યોજાયેલી વિધાનસભા ચૂંટણી દરમિયાન મંડલા જિલ્લાની નિવાસ બેઠક પરથી ફગ્ગન સિંહ કુલસ્તેને હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. મંડલા સંસદીય ક્ષેત્રમાં આવતી 8 વિધાનસભા બેઠકોમાંથી, કોંગ્રેસ પાસે 5 અને ભાજપ પાસે 3 છે.
ઉધમપુર (જમ્મુ અને કાશ્મીર)
જમ્મુ-કાશ્મીરની ઉધમપુર-ડોડા લોકસભા સીટ પરથી કેન્દ્રીય મંત્રી ડૉ.જિતેન્દ્ર સિંહ ત્રીજી વખત ચૂંટણી મેદાનમાં છે. 2014માં તેમણે જમ્મુ-કાશ્મીરના પૂર્વ મુખ્યમંત્રી ગુલામ નબી આઝાદને 61 હજાર મતોથી હરાવ્યા હતા. આ પછી, 2019માં કોંગ્રેસના ઉમેદવાર વિક્રમ આદિત્ય સિંહને 3 લાખથી વધુ મતોથી પરાજય મળ્યો હતો.
અરુણાચલ પશ્ચિમ
ભાજપે આ સીટ પર કેન્દ્રીય મંત્રી કિરેન રિજિજુને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે. તેમને કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ નબામ તુકી પડકારશે. તુકી અરુણાચલ પ્રદેશના પૂર્વ મુખ્ય મંત્રી છે, જે પાપુમ પારે જિલ્લાની સાગલી વિધાનસભા બેઠક પરથી 6 વખત ચૂંટાયા છે.
2014 અને 2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં ભાજપના ઉમેદવાર કિરણ રિજિજુએ આ સીટ જીતી હતી. તે જ સમયે, 2009ની લોકસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસના ઉમેદવાર તકમ સંજોયની જીત થઈ હતી.
કૂચ બિહાર (પશ્ચિમ બંગાળ)
ભાજપે આ બેઠક પરથી કેન્દ્રીય મંત્રી નિશીથ પ્રામાણિકને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે, જ્યારે ટીએમસીએ જગદીશ ચંદ્ર બર્મા બસુનિયા પર દાવ લગાવ્યો છે. 2019માં ભાજપના ઉમેદવાર નિશીથ પ્રામાણિક કૂચ બિહાર બેઠક પરથી સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા હતા. 2019માં, નિશીથ પ્રામાણિકને તૃણમૂલ કોંગ્રેસ દ્વારા હાંકી કાઢવામાં આવ્યા હતા, ત્યારબાદ તેઓ ભાજપની ટિકિટ પર કૂચ બિહારથી ચૂંટણી લડ્યા અને જીત્યા. તેમણે તૃણમૂલ કોંગ્રેસના અધિકારી પરેશ ચંદ્રાને 54,231 મતોના માર્જિનથી હરાવ્યા.
નગીના (ઉત્તર પ્રદેશ)
યુપીના બિજનૌર જિલ્લાની નગીના લોકસભા સીટ આ વખતે હાઈ-પ્રોફાઈલ બની ગઈ છે. અહીં યુવા દલિત નેતા ચંદ્રશેખર આઝાદ તેમની પાર્ટી ‘આઝાદ સમાજ પાર્ટી’ તરફથી ચૂંટણી લડી રહ્યા છે. આ કારણોસર બેઠક પરની હરીફાઈ ચારકોણીય બની છે. નાહતૌરના ધારાસભ્ય ઓમ કુમાર ભાજપ તરફથી મેદાનમાં છે જ્યારે પૂર્વ ન્યાયાધીશ મનોજ કુમાર ઈન્ડિયા એલાયન્સ તરફથી મેદાનમાં છે.
સુરેન્દ્ર પાલ બહુજન સમાજ પાર્ટી તરફથી ઉમેદવાર છે. 2019ની મોદી લહેરમાં પણ બસપાએ આ સીટ જીતી હતી. બસપાના ગિરીશ ચંદ્ર જાટવ આ બેઠક પરથી જીત્યા હતા, પરંતુ માયાવતીએ તેમને આ વખતે બુલંદશહેરથી મેદાનમાં ઉતાર્યા છે.