દિલ્હીમાં એક જ દિવસમાં 4 મહિના જેટલો વરસાદ: 8 મૃત્યુ પામ્યા; મધ્યપ્રદેશ-છત્તીસગઢ સહિત 27 રાજ્યોમાં આજે ભારે વરસાદનું એલર્ટ

નિયત તારીખ શનિવાર (29 જૂન)ના એક દિવસ પહેલા શુક્રવારે (28 જૂન) દિલ્હીમાં ચોમાસાએ હૃદયદ્રાવક એન્ટ્રી કરી હતી. 24 કલાકમાં 9 ઈંચ વરસાદ પડ્યો, જે જૂન 1936માં 9.27 ઈંચ પછી એક જ દિવસમાં બીજો સૌથી વધુ વરસાદ હતો. આ સાથે માત્ર જૂન જ નહીં પરંતુ માર્ચથી લઈને અત્યાર સુધી એટલે કે 4 મહિનાનો ક્વોટા પણ પૂરો થઈ ગયો છે.

દિલ્હીમાં વરસાદના કારણે અલગ-અલગ ઘટનાઓમાં અત્યાર સુધીમાં 8 લોકોના મોત થયા છે. ગઈકાલે 5 લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હતા. શુક્રવારે રાત્રે 3 કામદારો બાંધકામ હેઠળની ઇમારતમાં ખાડામાં પડી ગયા હતા. વરસાદના કારણે ખાડામાં પાણી ભરાઈ ગયા હતા. આજે સવારે ત્રણેય મજૂરોના મૃતદેહ બહાર કાઢવામાં આવ્યા છે.

IMD એ શનિવારે (29 જૂન) 27 રાજ્યોમાં ભારે વરસાદની ચેતવણી જારી કરી છે. જેમાં હિમાચલ પ્રદેશ, ઉત્તરાખંડ, હરિયાણા, ઉત્તર પ્રદેશ, રાજસ્થાન, મધ્ય પ્રદેશ, પશ્ચિમ બંગાળ, સિક્કિમ, ઓડિશા, અરુણાચલ પ્રદેશ, આસામ, મેઘાલય, નાગાલેન્ડ, મણિપુર, મિઝોરમ, ત્રિપુરા, ગોવા, મહારાષ્ટ્ર, પંજાબ, દિલ્હી, છત્તીસગઢ, બિહારનો સમાવેશ થાય છે. , ગુજરાત, કેરળ, તમિલનાડુ, પુડુચેરી અને કર્ણાટકનો સમાવેશ થાય છે.

હિમાચલ પ્રદેશના શિમલા, સોલન, કાંગડા, ચંબા, સિરમૌર અને મંડીમાં 29-30 જૂન માટે ઓરેન્જ એલર્ટ જારી કરવામાં આવ્યું છે. દિલ્હીમાં પણ બે દિવસ ભારે વરસાદની સંભાવના છે. આ દરમિયાન 30 થી 40 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે ભારે પવન પણ ફૂંકાશે.

IMDએ કહ્યું- દિલ્હી માટે અમારું હવામાન અનુમાન મોડલ નિષ્ફળ ગયું
ગુરુવાર-શુક્રવારે દિલ્હીમાં રેકોર્ડ બ્રેક વરસાદને કારણે, રસ્તાઓ પર 4-5 ફૂટ સુધી પાણી ભરાઈ ગયા હતા. આ પછી IMDએ કહ્યું કે અમારું વેધર મોડલ દિલ્હીના વરસાદની આગાહી કરવામાં નિષ્ફળ ગયું.

26 જૂનના રોજ, IMDએ પણ 29 અને 30 જૂને દિલ્હીમાં ભારે વરસાદની આગાહી કરી હતી, પરંતુ શુક્રવારે (28 જૂન) સવારે કોઈને પણ મુશળધાર વરસાદની અપેક્ષા નહોતી. 28 જૂન માટે માત્ર હળવાથી મધ્યમ વરસાદ અને વાવાઝોડા સાથેના જોરદાર પવનની આગાહી કરવામાં આવી હતી.

હવામાન વિભાગના એક અધિકારીએ જણાવ્યું કે ચોમાસાની પૂર્વ શાખાના કારણે પશ્ચિમ બંગાળ, બિહાર અને યુપી સુધી વધુ વરસાદ થયો નથી. ધીમે-ધીમે ચોમાસું વધી રહ્યું હતું, પરંતુ અચાનક મધ્યપ્રદેશથી વરસાદ આવ્યો. આટલી બધી ભેજની કોઈને અપેક્ષા નહોતી. મોડેલ તેને પકડી શક્યું નહીં.

દિલ્હી ઉપરાંત ચોમાસાએ શુક્રવારે મધ્યપ્રદેશ, છત્તીસગઢ, ઝારખંડ, બિહાર, બંગાળ, ઉત્તરાખંડ, હરિયાણા, યુપી અને રાજસ્થાનના બાકીના ભાગોને પણ આવરી લીધા હતા. IMDનો અંદાજ છે કે ચોમાસું દેશના બાકીના ભાગોમાં બે દિવસમાં પહોંચી જશે. જો આવું થાય, તો તે નિર્ધારિત તારીખના એક અઠવાડિયા પહેલા સમગ્ર દેશને આવરી લેશે.

દિલ્હીમાં ગરમીએ 46 વર્ષનો રેકોર્ડ તોડ્યો છે
હવામાન વિભાગે કહ્યું કે દિલ્હી સહિત દેશના તમામ રાજ્યોમાં હીટવેવના દિવસો પૂરા થઈ ગયા છે. શુક્રવારે (28 જૂન), રાજસ્થાનનું જેસલમેર 41.4 ડિગ્રી તાપમાન સાથે દેશનું સૌથી ગરમ હતું.

આ વખતે દિલ્હીમાં ઈતિહાસની સૌથી લાંબી હીટવેવ અનુભવાઈ હતી. 39 દિવસ સુધી તાપમાન 40 ડિગ્રીથી ઉપર રહ્યું હતું. અગાઉ 1978માં 32 દિવસ સુધી આવું બન્યું હતું. આ જૂન મહિનામાં સૌથી ગરમ રાત્રિનો રેકોર્ડ પણ બન્યો હતો.

શુક્રવારે દિલ્હી-NCRમાં વરસાદ પછીની તસવીરો…

સવારે 5 વાગે એરપોર્ટના ટર્મિનલ-1 પર ઘણા વાહનો લાઇનમાં ઉભા હતા, જ્યારે એક થાંભલો પડી ગયો અને એક વ્યક્તિ તેની નીચે દબાઇ ગયો અને તેનું મૃત્યુ થયું.

વરસાદ બાદ દિલ્હીના અનેક વિસ્તારોમાં પાણી ભરાવાને કારણે ટ્રાફિક જામ થઈ ગયો હતો. તસવીર સાઉથ એક્સટેન્શનની છે.

દિલ્હીના આઝાદ માર્કેટ અંડરપાસમાં પાણી ભરાવાને કારણે બસ ફસાઈ ગઈ હતી. દિલ્હી ટ્રાન્સપોર્ટ કોર્પોરેશનની ટીમના સભ્યોએ બસને બહાર કાઢી હતી.

દિલ્હીના જળ મંત્રી આતિષીના ઘરની બહાર પણ પાણી ભરાઈ ગયા હતા.

દિલ્હીમાં ભારે વરસાદને કારણે રસ્તાઓ પર 4 થી 5 ફૂટ પાણી ભરાઈ ગયા હતા.

દિલ્હીના વસંત વિહારમાં એક સાઈટ પર કામ કરતા ત્રણ મજૂરો પાણીથી ભરેલા ખાડામાં પડી ગયા હતા. NDRFએ બચાવ કામગીરી હાથ ધરી હતી.

તસવીર ગુરુગ્રામની છે. દિલ્હીને અડીને આવેલા NCRમાં પણ વરસાદ પડ્યો હતો, જેના કારણે આ વિસ્તારોમાં પણ પાણી ભરાઈ ગયા હતા.

ચોમાસું ક્યાં પહોંચી ગયું છે?
દક્ષિણ-પશ્ચિમ ચોમાસું 19 મેના રોજ નિકોબાર પહોંચ્યું હતું. આ વખતે ચોમાસું કેરળમાં બે દિવસ પહેલા એટલે કે 30મી મેના રોજ પહોંચ્યું હતું અને તેણે ઘણા રાજ્યોને આવરી લીધા હતા. ત્યારબાદ 12 થી 18 જૂન (6 દિવસ) સુધી ચોમાસું બંધ થયું. ચોમાસું 6 જૂને મહારાષ્ટ્રમાં પ્રવેશ્યું હતું અને 11 જૂને ગુજરાતમાં પ્રવેશ્યું હતું.

12 જૂન સુધીમાં ચોમાસાએ કેરળ, કર્ણાટક, ગોવા, આંધ્રપ્રદેશ અને તેલંગાણાને સંપૂર્ણપણે આવરી લીધું હતું. તે દક્ષિણ મહારાષ્ટ્રના મોટાભાગના ભાગો, દક્ષિણ છત્તીસગઢના ભાગો, દક્ષિણ ઓડિશા, ઉપ-હિમાલયન પશ્ચિમ બંગાળ, સિક્કિમ અને તમામ ઉત્તર-પશ્ચિમ રાજ્યોમાં પણ પહોંચી ગયું હતું.

18 જૂન સુધીમાં ચોમાસું મહારાષ્ટ્રના જલગાંવ, અમરાવતી, ચંદ્રપુર, છત્તીસગઢના બીજાપુર, સુકમા, ઓડિશાના મલકાનગીરી અને આંધ્રપ્રદેશના વિઝિયાનગરમમાં પહોંચી ગયું હતું. જોકે આ પછી ચોમાસું બંધ થઈ ગયું હતું. 21 જૂને ચોમાસું ડિંડોરી થઈને મધ્યપ્રદેશ પહોંચ્યું હતું અને 23 જૂને ગુજરાતમાં આગળ વધ્યું હતું.

25 જૂને ચોમાસું રાજસ્થાનમાં પ્રવેશ્યું અને અડધાથી વધુ મધ્ય પ્રદેશને આવરી લીધું. 25મી જૂનની રાત્રે ચોમાસું લલિતપુર થઈને ઉત્તર પ્રદેશમાં પ્રવેશ્યું. 26 જૂને, ચોમાસું એમપી અને યુપીમાં આગળ વધ્યું. 27 જૂને ઉત્તરાખંડ, હિમાચલ પ્રદેશ, જમ્મુ-કાશ્મીર, લદ્દાખ અને ઉત્તર પંજાબમાં ચોમાસું પ્રવેશ્યું હતું.

28 જૂને ચોમાસું દિલ્હી અને હરિયાણામાં પ્રવેશ્યું હતું. ચોમાસું 3 જુલાઇ સુધીમાં દિલ્હી, હરિયાણા, પંજાબ, ચંદીગઢ અને રાજસ્થાનને સંપૂર્ણ રીતે આવરી લેવાની ધારણા છે. હવામાન વિભાગનો અંદાજ છે કે જૂનમાં ચોમાસું સામાન્ય કરતાં ઓછું એટલે કે લાંબા ગાળાની સરેરાશ (LPA) કરતાં 92% ઓછું રહેશે.

જૂનમાં 10 વર્ષમાં છઠ્ઠી વખત સામાન્ય કરતાં ઓછો વરસાદ
ચોમાસાના પ્રથમ મહિનામાં માત્ર વરસાદ જ નથી ઘટી રહ્યો પરંતુ ઉનાળાના દિવસો પણ વધી રહ્યા છે. હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર, જૂનના અંતમાં 2 દિવસ બાકી છે અને અત્યાર સુધીમાં દેશમાં સામાન્ય કરતા 14% ઓછો વરસાદ થયો છે. આ સતત ત્રીજા વર્ષે થઈ રહ્યું છે. 10 વર્ષમાં છ વખત જૂનમાં વરસાદ સામાન્ય કરતા ઓછો, એક વખત સામાન્ય અને ત્રણ ગણો વધુ વરસાદ પડ્યો છે.

પૃથ્વી વિજ્ઞાન મંત્રાલયના ભૂતપૂર્વ સચિવ એમ. રાજીવન કહે છે કે જૂનમાં ચોમાસું પશ્ચિમ બંગાળમાં 20 દિવસ અને ગુજરાત-મહારાષ્ટ્રમાં બે અઠવાડિયા સુધી અટક્યું હતું. સેન્ટર ફોર સાયન્સ એન્ડ એન્વાયર્નમેન્ટ મુજબ, 1988 થી 2018 દરમિયાન, 62% જિલ્લાઓમાં જૂનમાં ઓછો વરસાદ થયો હતો.

હવામાનની તસવીરો…

ચોમાસું શુક્રવારે હિમાચલ પહોંચી ગયું હતું. શિમલામાં વરસાદમાં રખડતા લોકો.

શિમલાના ઘણા વિસ્તારોમાં વરસાદને કારણે ભૂસ્ખલન થયું છે. અનેક વાહનો કાટમાળ નીચે દટાયા હતા.

મધ્યપ્રદેશની રાજધાની ભોપાલમાં ચોમાસાનો વરસાદ ચાલુ છે. લોકો અહીં રસ્તાની બાજુના વિક્રેતાઓ પાસેથી છત્રી ખરીદે છે.

ગુજરાતના સુરતમાં વરસાદ પડ્યો, ત્યારબાદ લોકો છત્રી લઈને બહાર આવ્યા.

રાજસ્થાનના બાડમેર-જેસલમેર હાઈવે પર ભારે વરસાદને કારણે રસ્તાઓ પર પાણી ભરાઈ ગયા હતા. શુક્રવારે સવારે સ્કોર્પિયો સહિત અનેક વાહનો તેમાં ફસાઈ ગયા હતા.

કેરળના કોચીમાં ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ નજીક આકાશમાં મેઘધનુષ્ય દેખાય છે.

પંજાબના લુધિયાણામાં વરસાદ પછી પાણી ભરાઈ જવાની વચ્ચે સ્કૂટર પર સવાર લોકો.

બિહારના બગાહામાં ગંડકનું જળસ્તર વધ્યા બાદ પૂરનું જોખમ વધી ગયું છે.

ભવિષ્યમાં હવામાન કેવું રહેશે?