Related posts
ચંડીગઢ3 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
નાયબ સૈનીએ 12 માર્ચે મુખ્યમંત્રી તરીકે શપથ લીધા હતા. તેમણે 13 માર્ચે ફ્લોર ટેસ્ટ પાસ કર્યો હતો. સરકારમાં સામેલ 3 અપક્ષ ધારાસભ્યોએ 7 મેના રોજ પોતાનું સમર્થન પાછું ખેંચી લીધું હતું. પૂર્વ સીએમ ભૂપેન્દ્ર હુડ્ડાની હાજરીમાં આ જાહેરાત કરવામાં આવી હતી.
હરિયાણામાં ભાજપ સરકારમાંથી 3 અપક્ષ ધારાસભ્યોએ સમર્થન પાછું ખેંચી લીધા પછી કોંગ્રેસ દાવો કરી રહી છે કે નાયબ સૈનીની સરકાર લઘુમતીમાં છે. કોંગ્રેસના ધારાસભ્ય અને ચીફ વ્હીપ ભારત ભૂષણ બત્રાએ કહ્યું કે વિરોધ પક્ષોના 45 ધારાસભ્યોના પત્ર રાજ્યપાલ બંડારુ દત્તાત્રેય સુધી પહોંચી ગયા છે.
રાજ્યપાલને મોકલવામાં આવેલા પત્રમાં એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે કોંગ્રેસના 30 ધારાસભ્યો, જનનાયક જનતા પાર્ટી (JJP)ના 10, 4 અપક્ષ અને ઈન્ડિયન નેશનલ લોકદળ (INLD)ના એક ધારાસભ્યએ ફ્લોર ટેસ્ટની માગ કરી છે. 90 બેઠકોવાળી હરિયાણા વિધાનસભામાં હાલમાં 88 ધારાસભ્યો છે, તેથી બહુમતનો આંકડો માત્ર 45 છે.
અહીં પૂર્વ સીએમ મનોહર લાલ ખટ્ટરે કોંગ્રેસના દાવાને ફગાવી દીધો છે. તેમણે કહ્યું- જેજેપીના 10માંથી 6 ધારાસભ્યો અમારી સાથે છે. મેં જેજેપીના 3 બળવાખોર ધારાસભ્યો સાથે પણ બેઠક કરી છે. તે ફોન પર સતત સંપર્કમાં રહે છે.
તમને જણાવી દઈએ કે દુષ્યંત ચૌટાલાએ રાજ્યપાલને પત્ર મોકલીને વિપક્ષને JJPના 10 ધારાસભ્યોના સમર્થનનો દાવો કર્યો છે, જ્યારે JJPના 4 ધારાસભ્યોએ ખુલ્લેઆમ પાર્ટી વિરુદ્ધ બળવો કર્યો છે.
આ ત્રણ અપક્ષ ધારાસભ્યોએ ભાજપમાંથી સમર્થન પાછું ખેંચી લીધું છે અને કોંગ્રેસમાં જોડાયા છે.
ભાજપના 40માંથી માત્ર 39 ધારાસભ્યો પાસે જ મતદાનનો અધિકાર
કોંગ્રેસના સમર્થનમાં 3 અપક્ષ ધારાસભ્યોની જાહેરાત બાદ હરિયાણા વિધાનસભામાં ભાજપ પાસે 40 ધારાસભ્યો બાકી છે. પૂર્વ મુખ્યમંત્રી મનોહર લાલ ખટ્ટરે પોતાની વિધાનસભામાંથી રાજીનામું આપી દીધું છે. હરિયાણાના રાજકીય વિશ્લેષક અને ધારાસભ્ય હેમંત કહે છે કે બંધારણીય રીતે ભાજપ પાસે વિધાનસભામાં માત્ર 39 પ્રાથમિક ધારાસભ્યો છે.
તેમણે કહ્યું કે 40માંથી માત્ર 39 ધારાસભ્યો નાયબ સૈની સરકારની તરફેણમાં (જો વિશ્વાસ પ્રસ્તાવ હશે તો) અને તેની વિરુદ્ધ (જો અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ હશે તો) મત આપી શકશે. તેની પાછળનું કારણ એ છે કે ભારતીય બંધારણના અનુચ્છેદ 189 (1) મુજબ, વિધાનસભાના અધ્યક્ષ ગૃહમાં કોઈપણ પ્રસ્તાવ પર મતોની સમાનતાના કિસ્સામાં જ પોતાનો કાસ્ટિંગ વોટ આપી શકે છે. હરિયાણામાં ભાજપના ધારાસભ્ય જ્ઞાનચંદ ગુપ્તા વિધાનસભામાં અધ્યક્ષની જવાબદારી સંભાળી રહ્યા છે.
કેબિનેટ વિશેષ સત્રને મંજૂરી આપી શકે છે
હરિયાણા કેબિનેટની બેઠક 15 મેના રોજ સવારે 11 વાગ્યે બોલાવવામાં આવી છે. સરકારના આ નિર્ણયને લઈને એવી અટકળો છે કે તે બેઠકમાં હરિયાણા વિધાનસભાનું વિશેષ સત્ર બોલાવવા અંગે રાજ્યના રાજ્યપાલને કરાયેલી ભલામણ પર ચર્ચા કરવામાં આવશે, જેમાં કદાચ રાજ્યમાં 2 મહિનાની નાયબ સિંહ સૈનીના નેતૃત્વમાં વર્તમાન ભાજપ સરકાર બહુમત સાબિત કરવા માટે વિધાનસભામાં વિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવી શકે છે.
જો કે, હરિયાણા વિધાનસભાના કાર્યપ્રણાલી અને કારોબારના નિયમોના નિયમ 3 અનુસાર, ત્રણ અઠવાડિયા એટલે કે 21 દિવસના અંતરાલ પછી જ રાજ્યપાલ દ્વારા ગૃહને બોલાવવામાં આવે છે, જો કે કેટલાક વિશિષ્ટ સંજોગોમાં તે પહેલાં આવું કરવું શક્ય છે.
ત્રણ દિવસ પહેલા જેજેપીના ત્રણ ધારાસભ્યોએ પૂર્વ મુખ્યમંત્રી મનોહર લાલ ખટ્ટર સાથે પાણીપતમાં મુલાકાત કરી હતી.
લોકસભાના પરિણામો બાદ જ સત્ર યોજાશે
જો કે, આ વર્ષે 12 માર્ચની સાંજે નાયબ સૈનીએ મુખ્ય પ્રધાન તરીકે શપથ લીધાના બીજા દિવસે નવી સરકાર દ્વારા 13 માર્ચે ગૃહમાં બહુમતી સાબિત કરવા માટે એક દિવસનું વિશેષ સત્ર બોલાવવામાં આવ્યું હતું. જો 21 દિવસના સામાન્ય અંતરાલને અનુસરવામાં આવે તો, 4 જૂન, એટલે કે 18મી લોકસભા ચૂંટણી માટે મત ગણતરી પછી જ ગૃહ બોલાવવામાં આવશે.
ત્યાં સુધીમાં, કરનાલ વિધાનસભા બેઠક પેટાચૂંટણીના પરિણામો પણ બહાર આવશે, જેમાં મુખ્ય પ્રધાન નાયબ સૈની વર્તમાન ગૃહના સભ્ય તરીકે ચૂંટાવા માટે ભાજપના ઉમેદવાર તરીકે મેદાનમાં હશે.
શું સીએમ નાયબ સૈનીની ભાજપ સરકાર લઘુમતીમાં છે?
90 બેઠકોવાળી હરિયાણા વિધાનસભામાં હાલમાં 88 ધારાસભ્યો છે, તેથી બહુમતનો આંકડો માત્ર 45 છે. હાલમાં કરનાલ અને સિરસાની રાનીયા બેઠકો ખાલી છે. ભાજપના પોતાના 40 ધારાસભ્યો છે. અત્યાર સુધી તેમને 6 અપક્ષ અને એક હાલોપા ધારાસભ્યનું સમર્થન હતું. જેમાંથી રણજીત ચૌટાલાએ રાજીનામું આપી દીધું છે. હવે 3 અપક્ષ ધારાસભ્યોએ ટેકો પાછો ખેંચી લીધો છે. આ પછી ભાજપને 2 અપક્ષ અને હાલોપાના ધારાસભ્ય ગોપાલ કાંડાની સાથે 43 ધારાસભ્યોનું સમર્થન છે.
વિપક્ષની વાત કરીએ તો કોંગ્રેસના 30 ધારાસભ્યો, JJPના 10 અને INLDના એક અપક્ષ ધારાસભ્ય બલરાજ કુંડુ છે. હવે 3 વધુ અપક્ષ ધારાસભ્યો પણ તેમની સાથે જોડાયા છે, જેનાથી વિપક્ષમાં ધારાસભ્યોની કુલ સંખ્યા 45 થઈ ગઈ છે. પરંતુ ભાજપ JJPના 6 ધારાસભ્યોના સમર્થનનો દાવો કરી રહી છે. જેજેપી સામે 4 ધારાસભ્યોએ ખુલ્લેઆમ બળવો કર્યો છે. આવી સ્થિતિમાં ફ્લોર ટેસ્ટમાં જ સત્ય બહાર આવશે.
શું હવે અવિશ્વાસની દરખાસ્ત લાવી શકાય?
ના, કોંગ્રેસ 2019 પછી હરિયાણામાં ભાજપ સરકાર સામે અત્યાર સુધીમાં 2 અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવી ચૂકી છે. જોકે, બંને વખત આ પ્રસ્તાવ વિધાનસભામાં પસાર થઈ શક્યો નહોતો. 2021માં પ્રથમ વખત કોંગ્રેસે ખેડૂતોના આંદોલનને લઈને ગૃહમાં અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવ્યો હતો.
આ વર્ષે માર્ચ 2024માં બજેટ સત્ર દરમિયાન કોંગ્રેસે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવ્યો હતો. હવે ફરીથી અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવા માટે 6 મહિનાનો સમય જરૂરી છે. આવી સ્થિતિમાં કોંગ્રેસ સપ્ટેમ્બર સુધી વર્તમાન સરકાર સામે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવી શકે તેમ નથી. હરિયાણામાં ઓક્ટોબર-નવેમ્બરમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાવાની છે.
અવિશ્વાસની દરખાસ્ત કેવી રીતે લાવવામાં આવે છે?
સૌથી પહેલા વિપક્ષી પાર્ટી અથવા વિપક્ષી ગઠબંધને સ્પીકરને લેખિતમાં જાણ કરવી પડશે. આ પછી સ્પીકર તે પક્ષના ધારાસભ્યને રજૂઆત કરવા કહે છે. જ્યારે કોઈ પક્ષને લાગે છે કે સરકારે ગૃહનો વિશ્વાસ અથવા બહુમતી ગુમાવી દીધી છે. ત્યારબાદ તે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ રજૂ કરી શકે છે.
જો સ્પીકર અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવને મંજૂર કરે છે, તો પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યાના 10 દિવસમાં તેના પર ચર્ચા કરવી જરૂરી છે. આ પછી સ્પીકર અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવની તરફેણમાં મત આપી શકે છે અથવા નિર્ણય લઈ શકે છે.
નાયબ સૈનીએ 12 માર્ચે હરિયાણાના મુખ્યમંત્રી તરીકે શપથ લીધા હતા.
નાયબ સૈનીએ 12 માર્ચે શપથ લીધા હતા
હરિયાણામાં 2019ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ભાજપે 40 બેઠકો જીતી હતી. સરકાર બનાવવા માટે 46 સીટો હોવી જરૂરી છે. આવી સ્થિતિમાં ભાજપે જેજેપીના 10 ધારાસભ્યો સાથે રાજ્યમાં સરકાર બનાવી છે. મુખ્યમંત્રી મનોહર લાલ અને ડેપ્યુટી સીએમ દુષ્યંત ચૌટાલાને બનાવવામાં આવ્યા હતા.
લગભગ સાડા 4 વર્ષ પછી, 12 માર્ચ, 2024ના રોજ હરિયાણામાં લોકસભા સીટોની વહેંચણીને લઈને વિવાદને કારણે ભાજપ અને જેજેપી વચ્ચેનું ગઠબંધન તૂટી ગયું. આ પછી કુરુક્ષેત્રના સાંસદ નાયબ સૈનીને વિધાયક દળના નેતા તરીકે પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા. તે જ દિવસે તેમણે હરિયાણાના મુખ્યમંત્રી તરીકે શપથ લીધા હતા.
