નવી દિલ્હી/લખનૌ14 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
યુપીમાં કાવડ રૂટ પર નામ લખવાના મામલે સુપ્રીમ કોર્ટનો વચગાળાનો સ્ટે યથાવત રહેશે. શુક્રવારે યુપી સરકારનો જવાબ દાખલ કર્યા બાદ કોર્ટે આ આદેશ આપ્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે ઉત્તરાખંડ અને મધ્યપ્રદેશ સરકારોને પણ જવાબ આપવા માટે કહ્યું છે.
યુપી સરકારે કોર્ટમાં દાખલ કરેલા તેના જવાબમાં કહ્યું- કાવડ યાત્રા દરમિયાન ખાદ્યપદાર્થોને લઈને ભ્રમ છે. ખાસ કરીને ડુંગળી અને લસણના ઉપયોગને લઈને ઝઘડા થતા હતા.
આ અંગે કાવડિઓએ અનેક વખત ફરિયાદ કરી હતી. જેના આધારે આ આદેશ આપવામાં આવ્યો હતો. તેની પાછળનો હેતુ એ હતો કે કાવડિયાઓ જાણી શકે કે તેઓ કયો ખોરાક ખાય છે, જેથી તેમની ધાર્મિક લાગણીઓને ઠેસ ન પહોંચે અને યાત્રા શાંતિપૂર્ણ રીતે પૂર્ણ થાય. આદેશ ધર્મના આધારે ભેદભાવ કરતો નથી, તે દરેક માટે છે.
તેમની ઓળખ જાહેર કરવાના યુપી સરકારના આદેશ બાદ યુપી પોલીસે દુકાનદારોના નામ લખીને ચોંટાડી દીધા હતા.
અમે કંઈપણ પ્રતિબંધિત કર્યું નથી
યુપી સરકારે આ વિવાદમાં દાખલ કરાયેલી અરજીઓનો વિરોધ કર્યો હતો. કહ્યું- પોલીસ અધિકારીઓએ કાવડિઓની સમસ્યાઓ ઉકેલવા અને કાયદો અને વ્યવસ્થા જાળવવા પગલાં લીધાં હતાં. સરકારે માંસાહારી ખોરાક પર પ્રતિબંધ સિવાય કોઈપણ દુકાનદારના ધંધા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો નથી. દુકાનદારો તેમનો વ્યવસાય કરવા માટે સ્વતંત્ર છે.
સરકારે અરજીનો વિરોધ કર્યો હતો
સરકારે કહ્યું- દર વર્ષે 4.07 કરોડથી વધુ કાવડિયાઓ ભાગ લે છે. અમે કોઈપણ ધર્મના લોકોની ધાર્મિક લાગણીઓનું રક્ષણ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છીએ. યુપી સરકાર હંમેશા એ સુનિશ્ચિત કરવા પગલાં લે છે કે તમામ ધર્મોના તહેવારો શાંતિપૂર્ણ રીતે ઉજવવામાં આવે.
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું- કાવડ માર્ગ પરની દુકાનો પર નેમ પ્લેટ જરૂરી નથી
ચાર દિવસ પહેલા, 22 જુલાઈના રોજ, સુપ્રીમ કોર્ટે અનેક રાજ્ય સરકારોના આદેશો પર વચગાળાનો સ્ટે મૂક્યો હતો. જેમાં કાવડ યાત્રાના રૂટ પર દુકાનદારોને તેમની ઓળખ જાહેર કરવા કહ્યું હતું. કોર્ટે કહ્યું- દુકાનદારોએ પોતાની ઓળખ જાહેર કરવાની જરૂર નથી. હોટેલીયર્સ કહી શકે છે કે તેઓ કેવા પ્રકારનું ભોજન પીરસે છે? એટલે કે શાકાહારી કે માંસાહારી, પરંતુ તેમને તેમના નામ લખવા માટે દબાણ ન કરવું જોઈએ.
કોર્ટે કહ્યું કે, આ કેસમાં પોલીસે પોતાની સત્તાનો દુરુપયોગ કર્યો છે. તેણે આવું ન કરવું જોઈતું હતું. ઉત્તર પ્રદેશ, મધ્યપ્રદેશ અને ઉત્તરાખંડની સરકારોને નોટિસ પાઠવવામાં આવી છે અને શુક્રવાર સુધીમાં જવાબ આપવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે.
એનજીઓએ અરજી દાખલ કરી
ઉત્તર પ્રદેશ, મધ્યપ્રદેશ અને ઉત્તરાખંડમાં કાવડ યાત્રાના રૂટ પર દુકાન માલિકોને તેમના નામ લખવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો હતો. એસોસિએશન ફોર પ્રોટેક્શન ઓફ સિવિલ રાઈટ્સ નામના એનજીઓએ 20 જુલાઈના રોજ સુપ્રીમ કોર્ટમાં આ વિરુદ્ધ અરજી દાખલ કરી હતી. અરજીકર્તાના વકીલ અભિષેક મનુ સિંઘવીએ કહ્યું કે, લઘુમતીઓનો તેમની ઓળખના કારણે આર્થિક બહિષ્કાર કરવામાં આવી રહ્યો છે. આ ચિંતાજનક છે.
મુઝફ્ફરનગરના કાવડ માર્ગ પર ફળ વિક્રેતાઓએ તેમના નામ લારી પર લખ્યા હતા.
યુપીમાં પોલીસ અને યુપી સરકાર એમ બે સ્તરેથી નામ લખવાનો આદેશ જારી કરવામાં આવ્યો હતો
1. પોલીસઃ 17 જુલાઈના રોજ મુઝફ્ફરનગરના એસએસપી અભિષેક સિંહે જણાવ્યું હતું કે, કાવડ માર્ગ જિલ્લાના લગભગ 240 કિમી વિસ્તારમાં આવેલો છે. તમામ હોટલ, ઢાબા, દુકાનો અને ગાડીઓ જ્યાંથી કાવડિયાઓ ખાદ્યપદાર્થો ખરીદી શકે છે તેઓએ તેમની દુકાનોની બહાર સ્પષ્ટ અક્ષરોમાં માલિકનું નામ અને નંબર લખવો પડશે.
કાવડિયાઓમાં કોઈ મૂંઝવણ ન થાય અને કાયદો અને વ્યવસ્થા ખોરવાઈ ન જાય તે માટે આવું કરવું જરૂરી હતું. સામાજિક સમરસતા જાળવવા આ પગલાં લેવા જરૂરી હતા.
2. સરકાર: મુઝફ્ફરનગર પોલીસનો આદેશ સોશિયલ મીડિયા પર વાઇરલ થયા પછી, સરકારે 19 જુલાઈના રોજ સમગ્ર રાજ્યમાં તેને લાગુ કરી દીધો. સરકારના જણાવ્યા અનુસાર કાવડિયાઓની પવિત્રતા જાળવવા માટે આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. હલાલ સર્ટિફિકેશન સાથે ઉત્પાદનોનું વેચાણ કરનારાઓ સામે પણ કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
યુપી પછી, એમપીના ઉજ્જૈન અને ઉત્તરાખંડમાં આદેશ જારી કરવામાં આવ્યા હતા
યુપી પછી 20 જુલાઈએ ઉત્તરાખંડ અને મધ્યપ્રદેશના ઉજ્જૈનમાં કાવડ યાત્રાના રૂટ પર આવતી દુકાનોમાં દુકાનદારોના નામ અને મોબાઈલ નંબર લખવાનું ફરજિયાત કરવામાં આવ્યું હતું. આ નિર્ણયનું સમર્થન કરતાં ઉત્તરાખંડના સીએમ પુષ્કર સિંહ ધામીએ કહ્યું કે કેટલાક લોકો પોતાની ઓળખ છુપાવીને દુકાનો ખોલે છે.
ઉજ્જૈનમાં મહાનગરપાલિકાએ એક વર્ષ પહેલા આ આદેશ આપ્યો હતો. તેમ છતાં તેનો અમલ થતો ન હતો. ઉજ્જૈનના મેયર મુકેશ તટવાલે કહ્યું હતું કે આ વખતે સાવન મહિનામાં આદેશનો કડક અમલ કરવામાં આવશે.
યુપીમાં કાવડ યાત્રાનો રૂટ 200 કિમી લાંબો, ભક્તો આખો રસ્તો પગપાળા નિશ્ચિત કરે છે ઉત્તર પ્રદેશમાં સાવન મહિનામાં આયોજિત કાવડ યાત્રામાં દેશના વિવિધ રાજ્યોમાંથી શ્રદ્ધાળુઓ ભાગ લે છે. આને કાવડિયા કહે છે. આ કાવડિયાઓ હરિદ્વારથી ગંગાજળ લઈને અલગ-અલગ શહેરોમાં બનેલા શિવાલયોમાં જલાભિષેક કરે છે.
કાવડ યાત્રામાં 4થી 5 કરોડ ભક્તો, દર વર્ષે રૂ. 5000 કરોડ સુધીનો બિઝનેસ
દર વર્ષે લગભગ 4 કરોડ ભક્તો કાવડ યાત્રામાં ભાગ લે છે. લગભગ એક મહિના સુધી ચાલનારી કાવડ યાત્રા દરમિયાન દરેક શ્રદ્ધાળુ એકથી દોઢ હજાર રૂપિયાનો ખર્ચ કરે છે. તે મુજબ સમગ્ર કાવડ યાત્રા દરમિયાન 5000 કરોડ રૂપિયા સુધીનો બિઝનેસ થાય છે. કાવડિયાઓ રસ્તામાં આવેલી દુકાનોમાંથી ખાણી-પીણીની મોટાભાગની રોજિંદી જરૂરિયાતો ખરીદે છે.