એક લીંબુ 35 હજાર રૂપિયાનું, પાવરહાઉસ જેવું ફળ: લીંબુ-નારંગી-મોસંબી ઉનાળામાં તમારું સ્વાસ્થ્ય સુધારે છે, જાણો ક્યારે ખાવું? ક્યારે ન ખાવું?

તમિલનાડુના ઈરોડથી 35 કિલોમીટર દૂર શિવગિરી ગામના એક મંદિરમાંથી મળેલા એક લીંબુની 35 હજાર રૂપિયામાં હરાજી કરવામાં આવી હતી. હવે તમે વિચારતા હશો કે આ લીંબુમાં શું ખાસ હતું?. પરંતુ વાત એમ છે કે, આ લીંબુ મહાશિવરાત્રિ પર્વ દરમિયાન પાઝાપુસિયન મંદિરમાં ભગવાન શિવને અર્પણ કરવામાં આવ્યું હતું. લીંબુ ઉપરાંત ભગવાનને ચઢાવેલાં ફળો અને અન્ય વસ્તુઓની પણ હરાજી કરવામાં આવી હતી. એવું માનવામાં આવે છે કે, જે વ્યક્તિ સૌથી વધુ બોલી લગાવવામાં સફળ થાય છે અને લીંબુ મેળવે છે તેને આવનારા વર્ષોમાં સંપત્તિ અને સારા સ્વાસ્થ્યના આશીર્વાદ મળે છે.

હવે, ઉનાળો આવી ગયો છે અને આપણે બધા પોતાને હાઇડ્રેટેડ રાખવા માટે વિવિધ પ્રકારના રસ શોધીએ છીએ. આવી સ્થિતિમાં, આ ઉનાળાની ઋતુમાં પોતાને ફ્રેશ રાખવા માટે આપણી પાસે ઘણા વિકલ્પો છે.

ગરમીની આ ઋતુમાં લીંબુ જેવાં ખાટાં ફળો શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ બની શકે છે.

તેથી, કામના સમાચારમાં, અમે વાત કરીશું કે ખાટાં ફળ ખાવાથી શું ફાયદા થાય છે? તમે એ પણ જાણી શકશો કે-

નિષ્ણાત- ડૉ. અનુ અગ્રવાલ, પોષણ અને આહારશાસ્ત્ર (નવી, દિલ્હી)

પ્રશ્ન- ખાટા ફળોમાં શું જોવા મળે છે?

જવાબ- સાઇટ્રસ ફળો ફાઇબર, મિનરલ્સ અને વિટામિન સીના ઉત્તમ સ્ત્રોત છે.

ભારતમાં નારંગી, લીંબુ, દ્રાક્ષ, મોસંબી, આમળા અને લીંબુ મુખ્યત્વે ખાટાં ફળો છે. જે અનેક ગુણોથી ભરપૂર છે.

આ નીચે આપેલા ગ્રાફિક પરથી સમજી શકાય છે.

પ્રશ્ન- ખાટા ફળો સ્વાસ્થ્ય માટે કેટલાં ફાયદાકારક છે?
જવાબ- સાઇટ્રસ ફળો આવશ્યક પોષક તત્વોનાં પાવરહાઉસ જેવાં છે. તેમાં હાજર વિટામિન સી રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારે છે અને ત્વચાને શુષ્ક થવાથી બચાવે છે. આ સિવાય તેમાં ફાઈબર, વિટામિન A અને Bની સાથે પોટેશિયમ જેવા એન્ટિઓક્સીડેન્ટ્સ પણ હોય છે, જે શરીરને ઘણી રીતે ફાયદો કરે છે. સાઇટ્રસ ફળોમાં ખૂબ ઓછી કેલરી હોય છે. સાઇટ્રસ ફળોમાં જોવા મળતા ફાઇબરમાં પેક્ટીન હોય છે જે કોલેસ્ટ્રોલને નિયંત્રિત કરવામાં મદદરૂપ છે.

નીચેના ગ્રાફિક પરથી સમજો કે ખાટાં ફળ ખાવાં કેટલાં ફાયદાકારક છે.

પ્રશ્ન: ખાટા ફળો કયા સમયે ન ખાવાં જોઈએ?
જવાબ- ન્યુટ્રિશન એન્ડ ડાયેટિક્સ ડૉ. અનુ અગ્રવાલ કહે છે કે, ખાટા ફળો શરીર માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે, પરંતુ તેને ખાવાનો યોગ્ય સમય પણ ખૂબ જ મહત્ત્વપૂર્ણ છે. આ નીચે આપેલા કેટલાક મુદ્દાઓ પરથી સમજી શકાય છે.

ખાલી પેટે ન ખાઓ
સવારે ઉઠ્યા બાદ લીંબુ, નારંગી કે આમળા જેવા ખાટા ફળો ખાલી પેટે ન ખાવા જોઈએ, કારણ કે તેમાં સાઈટ્રિક એસિડની માત્રા વધારે હોય છે. આવી સ્થિતિમાં ખાટા ફળોનું સેવન કરવાથી પેટમાં એસિડની માત્રા વધી શકે છે. જે હાર્ટબર્ન અને અન્ય સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે.

ખાધા પછી તરત જ ન ખાઓ
ખાટા ફળો ખાધા પછી તરત ન ખાવા જોઈએ, કારણ કે ખાટા ફળ ખાવાથી પેટમાં એસિડ બને છે. જેના કારણે એસિડિટીની સમસ્યા થઈ શકે છે. જે બેચેની, અપચો અને હાર્ટબર્નનું કારણ બની શકે છે.

રાત્રે ખાટા ફળો ન ખાવાં
ખાટા ફળો સાંજના સમયે અને રાત્રે ન ખાવા જોઈએ, કારણ કે ખાટા ફળો કુદરતી મૂત્રવર્ધક પદાર્થ છે અને પેટમાં એસિડ ઉત્પન્ન કરે છે અને તે પાણીનો સારો સ્ત્રોત પણ છે, જેના કારણે રાત્રે વધુ પડતા પેશાબની સમસ્યા થઈ શકે છે અને ઊંઘમાં પણ ખલેલ પહોંચે છે.

પ્રશ્ન: ખાટા ફળો કેટલી માત્રામાં ખાવા જોઈએ?
જવાબ- ઈન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ (ICMR) મુજબ, એક પુખ્ત પુરુષને દરરોજ 65 મિલિગ્રામ વિટામિન સી અને સ્ત્રીને દરરોજ 55 મિલિગ્રામ વિટામિન સીની જરૂર હોય છે.

આ માટે આપણે 100 થી 200 ગ્રામ ખાટાં ફળો લેવા જોઈએ. આમળા વિટામિન-સીનો શ્રેષ્ઠ સ્ત્રોત છે. 100 ગ્રામ આમળામાં લગભગ 600 મિલિગ્રામ વિટામિન-સી મળી આવે છે.

પ્રશ્ન- શું ખાટા ફળ ખાવાથી કોઈ સમસ્યા થઈ શકે છે?
જવાબ: સામાન્ય રીતે ખાટા ફળો ખાવાથી કોઈ નુકસાન થતું નથી, પરંતુ ખાટા ફળો વધુ માત્રામાં ખાવાથી સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. ખાટાં ફળો વધુ માત્રામાં ખાવાથી શરીરમાં સોજો આવવાનું જોખમ વધી જાય છે. વધુ પડતી ખાટી ખાવાથી ત્વચાની સમસ્યા થઈ શકે છે.

જે લોકોને કોઈ ઘા કે ઈજા થઈ હોય તેમણે ખાટાં ફળ ન ખાવા જોઈએ. આનાથી ઘા પાકવાની શક્યતા વધી જાય છે.

નીચે આપેલા ગ્રાફિક પરથી સમજો કે કેવા સંજોગોમાં લોકોએ ખાટાં ફળ ન ખાવા જોઈએ.

પ્રશ્ન: શું ખાટા ફળો કે તેનો રસ સમાન માત્રામાં ફાયદાકારક છે?
જવાબ- સાઇટ્રસ ફળોમાં ભરપૂર માત્રામાં ફાઇબર હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, જો આપણે સાઇટ્રસ ફળોનો રસ અથવા સ્મૂધી લઈએ, તો તેમાં રહેલા ફાઇબર્સ અલગ થઈ જાય છે. તેથી, બને તેટલા ખાટા ફળોને ચાવવાનો પ્રયાસ કરો અને તેને આખા સ્વરૂપમાં જ ખાઓ.