32 મિનિટ પેહલાલેખક: શશાંક શુક્લા
- કૉપી લિંક
આપણામાંથી ઘણા લોકોને ક્યારેક અંદરથી થોડો ડર લાગે છે. આનું કારણ એ હોઈ શકે છે કે આપણને કદાચ પોતાનામાં એટલો વિશ્વાસ નથી જેટલો હોવો જોઈએ. શું તમારી સાથે પણ આવું બન્યું છે? જોકે, આ કોઈ વિચિત્ર વાત નથી, કોઈ પણ વ્યક્તિ આવું અનુભવી શકે છે.
ઘણી વાર આપણને ખ્યાલ પણ નથી હોતો કે આપણે કોઈ બાબતમાં અસુરક્ષાની લાગણી અનુભવીએ છીએ. જોકે, કેટલીક નાની નાની બાબતો દર્શાવે છે કે, આપણા મનમાં ક્યાંકને ક્યાંક ડર છે. જેમ કે કોઈની સાથે વાત કરતી વખતે આંખનો સંપર્ક ન કરવો, દરેક નાની વાત માટે માફી માગવી, આ બધા અસુરક્ષાની લાગણી દર્શાવે છે.
હકીકતમાં, અસલામતીનાં સંકેતો ઘણીવાર એટલા સૂક્ષ્મ હોય છે કે આપણને તેના વિશે ખબર પણ હોતી નથી. ઘણા લોકો બહારથી ખૂબ જ આત્મવિશ્વાસુ અને મજબૂત દેખાય છે. આ હોવા છતાં, તેમની અંદર હજુ પણ કંઈક વિશે થોડી અસુરક્ષા છે. જો કે, કોઈ પણ વ્યક્તિ સંપૂર્ણપણે પરફેક્ટ નથી હોતી.
આવી સ્થિતિમાં, આજે આપણે એવા રિલેશનશિપમાં એ વિશે વાત કરીશું કે,-
- અસુરક્ષા એટલે શું?
- તેનાં લક્ષણો શું છે?
- તેનાથી કેવી રીતે છુટકારો મેળવી શકાય?
અસુરક્ષા શું છે?
ક્યારેક આપણને લાગે છે કે આપણે બીજા જેટલા સક્ષમ નથી. આ પાછળ ઘણાં કારણો હોઈ શકે છે. આવું ત્યારે થાય છે જ્યારે આપણી સાથે કંઈક ખરાબ થાય છે, અથવા આપણને જોઈતી વસ્તુઓ મળતી નથી. આવી સ્થિતિમાં, આપણામાં ડરની લાગણી ઉત્પન્ન થઈ શકે છે જેના કારણે આપણે પોતાની જાત પર વિશ્વાસ કરી શકતા નથી.
અસલામતી માટે ઘણાં કારણો હોઈ શકે છે, જેમ કે ભૂતકાળના ખરાબ અનુભવો, અધૂરી જરૂરિયાતો, આત્મવિશ્વાસનો અભાવ અને સંબંધોમાં સમસ્યાઓ.
તેનાં લક્ષણો શું છે?
અસલામતી ઘણી છૂપી રીતે બહાર આવે છે. ચાલો તેના લક્ષણોને ગ્રાફિક દ્વારા સમજીએ.
ચાલો ગ્રાફિક્સને વિગતવાર સમજીએ.
વારંવાર માફી માગવી: કોઈપણ ભૂલ વિના દરેક નાની કે મોટી વાત માટે વારંવાર માફી માંગવી એ અસલામતીનું લક્ષણ હોઈ શકે છે. તે દર્શાવે છે કે તમે બીજાઓને હેરાન કરવા કે નારાજ કરવાથી ડરો છો.
પ્રશંસા સ્વીકારવામાં મુશ્કેલી: જ્યારે કોઈ તમારી પ્રશંસા કરે છે, ત્યારે તમે તેને સ્વીકારવામાં અચકાઓ છો. સક્ષમ હોવા છતાં પોતાની જાતને ઓછી આંકવી એ અસલામતીનું લક્ષણ હોઈ શકે છે. આ બતાવે છે કે તમને તમારી ક્ષમતાઓમાં વિશ્વાસ નથી.
બીજાઓ પાસેથી સમર્થનની જરૂર: જો તમે બીજાઓ પાસેથી સાંભળવા માંગતા હો કે તમે સારા, સ્માર્ટ અથવા સક્ષમ છો, તો તેનો અર્થ એ છે કે તમને તમારી જાત પર સંપૂર્ણ વિશ્વાસ નથી. તમે જાણવા માગો છો કે બીજાઓ તમારા વિશે શું વિચારે છે કારણ કે તમને તમારા પોતાના મંતવ્યો વિશે ખાતરી નથી.
સામાજિક અલગતા: અન્ય લોકો સાથે વાતચીત ટાળવી અથવા સામાજિક મેળાવડાથી દૂર રહેવું એ અસલામતીનો સંકેત હોઈ શકે છે. તે સૂચવે છે કે તમને અન્ય લોકો દ્વારા નકારવામાં આવશે અથવા તમારા વિશે ચોક્કસ અભિપ્રાય બાંધી દેવામાં આવશે તેનો ડર છે.
પડકારો ટાળવા: નવા પડકારો લેવાનું ટાળવું અથવા તમારી સીમાઓ આગળ વધારવામાં ડરવું એ અસલામતીનો સંકેત હોઈ શકે છે. આ બતાવે છે કે તમે નિષ્ફળતાથી ડરો છો.
અતિશયોક્તિ: તમારી નબળાઈઓને છુપાવવા માટે તમારી શક્તિઓ અથવા સિદ્ધિઓને અતિશયોક્તિ કરવી એ અસલામતીનું લક્ષણ હોઈ શકે છે. આ બતાવે છે કે તમે તમારી જાતને બીજાઓ સમક્ષ વધુ સારી રીતે રજૂ કરવા માગો છો.
પરફેક્શનિસ્ટ: દરેક બાબતમાં પરફેક્ટ બનવાનો પ્રયાસ કરવો એ અસલામતીનો સંકેત હોઈ શકે છે અને તમને ભૂલો થવાનો ડર લાગે છે.
ઈર્ષ્યા અને સરખામણી: બીજાઓ પ્રત્યે ઈર્ષ્યા અનુભવવી અથવા સતત તમારી જાતની બીજાઓ સાથે સરખામણી કરવી એ અસલામતીનો સંકેત હોઈ શકે છે. આ દર્શાવે છે કે તમે તમારા પોતાના જીવનથી અસંતુષ્ટ છો.
લોકોને ખુશ કરવા: બીજાઓને ખુશ કરવા માટે પોતાની જરૂરિયાતોને અવગણવી એ અસલામતીનું લક્ષણ હોઈ શકે છે. આ બતાવે છે કે તમને બીજાઓ દ્વારા નકારવામાં આવવાનો ડર છે.
અસુરક્ષાની લાગણીની અસર
ભલે આપણને ખ્યાલ ન હોય, પણ આપણામાં છુપાયેલી અસલામતીની લાગણી આપણા જીવનના દરેક પાસાને અસર કરી શકે છે. આ આપણા સંબંધોને બગાડી શકે છે. તે આપણો આત્મવિશ્વાસ ઓછો કરી શકે છે. આ અસલામતીઓને કારણે આપણે બીજાઓ સાથે ખૂલીને વાત કરી શકતા નથી, જેના કારણે સંબંધોમાં અંતર અને ગેરસમજણો થઈ શકે છે.
અસલામતી દૂર કરવાના રસ્તાઓ
અસલામતીનો સામનો કરવા માટે, તમારે પોતાને સમજવાની, ધીરજ રાખવાની અને ફેરફારો કરવા તૈયાર રહેવાની જરૂર છે. જો તમને ઉપર જણાવેલ અસુરક્ષાના ચિહ્નો તમારામાં દેખાય, તો તમે કેટલીક પદ્ધતિઓ અપનાવીને તેનાથી છુટકારો મેળવી શકો છો. ચાલો આને ગ્રાફિક દ્વારા સમજીએ.
ચાલો ગ્રાફિક્સને વિગતવાર સમજીએ.
પોતાને સમજવાનો પ્રયાસ કરો
આપણી અસલામતીને સમજવા માટે, આપણે આપણા મનમાં આવતા વિચારો અને આપણા વર્તન પર ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. જ્યારે આપણે આપણા વિચારો સમજીએ છીએ, ત્યારે આપણને ખબર પડે છે કે આપણે ક્યારે અને શા માટે અસુરક્ષા અનુભવીએ છીએ. આ આપણને આ લાગણીઓ સામે લડવામાં અને તેમને યોગ્ય રીતે હેન્ડલ કરવામાં મદદ કરે છે.
ધારો કે તમને અંધારાથી ડર લાગે છે, પણ તમને તેની પાછળનું સાચું કારણ ખબર નથી, તો તમે આ ડરથી છુટકારો મેળવી શકતા નથી. જોકે, જો તમને આ ડર પાછળનું કારણ ખબર હોય તો તમે આ ડર સામે લડી શકો છો.
બીજાઓ પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરો
આપણી પાસે રહેલી નાની નાની વસ્તુઓ માટે આપણે દરરોજ આભારી રહેવું જોઈએ. આનાથી, આપણું ધ્યાન નકારાત્મક બાબતોથી સકારાત્મક બાબતો તરફ વળી શકે છે.
નકારાત્મક વિચારોને પડકારો
તમારે તમારા નકારાત્મક વિચારોને પડકારવા જોઈએ. ધારો કે તમારો કોઈ મિત્ર દુઃખી છે. જો તમે તેને સારી વાતો કહો છો, તો તે ખુશ થશે. તેવી જ રીતે, જો આપણે આપણા મનમાં રહેલા ખરાબ વિચારોને સારા વિચારોથી બદલીશું, તો આપણે પણ ખુશ રહીશું અને પોતાની જાત પર વિશ્વાસ રાખી શકીશું.
પોતાની સરખામણી બીજાઓ સાથે કરવાનું બંધ કરો
તમારે બીજાઓ સાથે તમારી સરખામણી ન કરવી જોઈએ. દરેક વ્યક્તિનું જીવન અલગ હોય છે અને આપણે જે જોઈએ છીએ તે સંપૂર્ણ ચિત્ર નથી. બીજાઓ સાથે આપણી સરખામણી કરવાને બદલે, આપણે પોતાના પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જોઈએ અને આપણી સફરની કદર કરવી જોઈએ.
પોતાની જાતને પ્રાથમિકતા આપો
આપણે પોતાની જાત પ્રત્યે પણ દયાળુ બનવું જોઈએ. આપણે આપણા શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ. આનાથી આપણી અસલામતી ઓછી થાય છે, પણ આપણા આત્મસન્માનમાં પણ વધારો થાય છે.
તમારી આસપાસના લોકો પાસેથી મદદ લો
આપણને એવા લોકોની જરૂર છે જે આપણને સમજે અને ટેકો આપે. આ લોકો આપણો પરિવાર, મિત્રો કે સહકાર્યકરો હોઈ શકે છે.
