14 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
અમેરિકાએ ત્રણ ભારતીય કંપનીઓને ઈરાન સાથે વેપાર કરવા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર આ કંપનીઓ પર ઈરાની આર્મી સાથે ગેરકાયદેસર બિઝનેસ કરવાનો અને તેમના માટે ડ્રોન ટ્રાન્સફર કરવાનો આરોપ છે.
યુએસ ટ્રેઝરી ડિપાર્ટમેન્ટે કહ્યું કે ભારત સિવાય અન્ય ઘણા દેશોની કંપનીઓ, લોકો અને જહાજો પર આ પ્રતિબંધ લાદવામાં આવ્યો છે. રશિયાને ઈરાની ડ્રોન્સની ગુપ્ત ડિલિવરીમાં આ તમામની મહત્વની ભૂમિકા છે.
આ ડ્રોનનો ઉપયોગ યુક્રેન સામેના યુદ્ધમાં થાય છે. જે ભારતીય કંપનીઓ પર પ્રતિબંધો લાદવામાં આવ્યા છે તેમાં જેન શિપિંગ, પોર્ટ ઈન્ડિયા પ્રાઈવેટ લિમિટેડ અને સી આર્ટ શિપ મેનેજમેન્ટ કંપનીનો સમાવેશ થાય છે.
રશિયા ઉપરાંત ઈરાની શિપમેન્ટ ચીન અને વેનેઝુએલા પણ જઈ રહ્યા છે
રિપોર્ટ અનુસાર, ઈરાનની કંપની સહારા થંડર અન્ય દેશોમાં તેની કોમર્શિયલ પ્રવૃત્તિઓનો મુખ્ય સ્ત્રોત છે. તે ઈરાની સેના હેઠળ કામ કરે છે. સહારા થંડર ઈરાની સંરક્ષણ મંત્રાલય માટે ઈરાની માલના વેચાણ અને શિપમેન્ટ સાથે વ્યવહાર કરે છે. રશિયા ઉપરાંત આ શિપમેન્ટ ચીન અને વેનેઝુએલાને પણ પહોંચાડવામાં આવે છે.
યુએસ ડિપાર્ટમેન્ટે કહ્યું કે ઈરાનની સહારા થંડર કંપનીએ CHEM જહાજ માટે બે ભારતીય કંપનીઓ (ઝેન શિપિંગ અને પોર્ટ ઈન્ડિયા પ્રાઈવેટ લિમિટેડ) સાથે કરાર કર્યા છે. આ જહાજ UAEની એક કંપની ચલાવે છે. સહારા થંડરે 2022 થી ઘણા દેશોમાં શિપમેન્ટ પહોંચાડવા માટે CHEM જહાજોનો ઉપયોગ કર્યો છે.
ભારતીય કંપની ઈરાનને શિપ મેનેજમેન્ટ સેવાઓ પૂરી પાડે છે
આ સિવાય ભારતની ત્રીજી કંપની સી આર્ટ શિપ મેનેજમેન્ટ, UAEની કંપની સાથે મળીને સહારા થંડરને શિપ મેનેજમેન્ટ સેવાઓ પૂરી પાડે છે. યુએસ ટેરરિઝમ એન્ડ ફાઈનાન્સ ઈન્ટેલિજન્સ અધિકારી બ્રાયન નેલ્સને કહ્યું કે ઈરાન આ ક્ષેત્રમાં અસ્થિરતા પેદા કરવા માટે સતત કામ કરી રહ્યું છે.
તે યુક્રેન સામેના યુદ્ધમાં રશિયાને ટેકો આપી રહ્યો છે અને ઈઝરાયેલ પર હુમલો કરી રહ્યો છે. આ સિવાય તે પોતાના ડ્રોન આતંકી સંગઠનોને પણ પહોંચાડી રહ્યો છે. અમેરિકા, બ્રિટન અને કેનેડા સાથે મળીને તે લોકો વિરુદ્ધ કાર્યવાહી કરવાનું ચાલુ રાખશે જેઓ ઈરાનને તેની યોજનાઓને પૂર્ણ કરવામાં મદદ કરી રહ્યા છે.
ઈરાનના રાષ્ટ્રપતિએ 22 એપ્રિલે પહેલીવાર પાકિસ્તાનની મુલાકાત લીધી હતી.
અમેરિકાએ પાકિસ્તાનને પ્રતિબંધની ધમકી પણ આપી હતી
આ પહેલા અમેરિકાએ પણ પાકિસ્તાનને ઈરાન સાથે વ્યાપારી ડીલ કરવા સામે ચેતવણી આપી હતી. અમેરિકી વિદેશ મંત્રાલયે કહ્યું હતું કે બદલામાં તે પાકિસ્તાન પર અનેક પ્રતિબંધો લાદી શકે છે.
વાસ્તવમાં ઈરાનના રાષ્ટ્રપતિ ઈબ્રાહિમ રાયસી 22 એપ્રિલે 3 દિવસની મુલાકાતે પાકિસ્તાન પહોંચ્યા હતા. પાકિસ્તાનના પીએમ શાહબાઝ શરીફ સાથેની મુલાકાત દરમિયાન બંને દેશો વચ્ચેના વેપારને 10 અબજ ડોલર સુધી વધારવા પર સહમતિ બની હતી. આનાથી નારાજ થઈને અમેરિકાએ કહ્યું હતું કે જે પણ ઈરાન સાથે વેપાર કરે છે તેના પર પ્રતિબંધનું જોખમ છે.
અમેરિકા સાથે તણાવ છતાં ભારત ઈરાન પાસેથી તેલ ખરીદતું રહ્યું
આ પહેલા વર્ષ 2011માં પણ અમેરિકાએ ઈરાન પર તેના પરમાણુ કાર્યક્રમના કારણે ઘણા આર્થિક પ્રતિબંધો લગાવ્યા હતા. આ પછી વર્ષ 2012માં અમેરિકાએ વિશ્વના તમામ દેશોની બેંકોને ઈરાનના તેલના બદલામાં કરવામાં આવતી ચૂકવણી બંધ કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો.
જોકે, આ સમયગાળા દરમિયાન 7 દેશોને છૂટ આપવામાં આવી હતી, જેમાં ભારતનો પણ સમાવેશ થાય છે. મુક્તિ હોવા છતાં, આ સાત દેશો પર ઈરાન પાસેથી તેલની ખરીદી ઘટાડવા માટે દબાણ કરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ ભારતે તેમ કર્યું ન હતું. તે સમયે જારી કરાયેલા આંકડા મુજબ ભારતે ઈરાન પાસેથી તેલ ખરીદવાના મામલે ચીનને પાછળ છોડી દીધું હતું.