નવી દિલ્હી14 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
ભારતીય વાયુસેનાએ આજે (19 એપ્રિલ) ફિલિપાઈન્સને બ્રહ્મોસ સુપરસોનિક ક્રૂઝ મિસાઈલોની પ્રથમ બેચ સોંપી છે. ફિલિપાઈન્સ બ્રહ્મોસ મેળવનાર પ્રથમ વિદેશી દેશ છે. ભારતે જાન્યુઆરી 2022માં ફિલિપાઈન્સને બ્રહ્મોસ મિસાઈલના વેચાણ માટે 2,966 કરોડ રૂપિયાના સોદા પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા.
આ મિસાઇલ ભારતીય વાયુસેના દ્વારા C-17 ગ્લોબમાસ્ટર એરક્રાફ્ટ દ્વારા ફિલિપાઇન્સ મરીન કોર્પ્સને સોંપવામાં આવી છે. આ મિસાઇલની સ્પીડ 2.8 Mach છે અને રેન્જ 290 કિમી છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અને સૂત્રો અનુસાર ફિલિપાઈન્સ આ મિસાઈલને દક્ષિણ ચીન સાગર પર તૈનાત કરશે.
ભારત ફિલિપાઈન્સને બ્રહ્મોસ સુપરસોનિક મિસાઈલની ત્રણ સિસ્ટમ સોંપી રહ્યું છે. દરેક સિસ્ટમમાં બે મિસાઈલ લોન્ચર, એક રડાર અને કમાન્ડ એન્ડ કંટ્રોલ સેન્ટર છે. તેના દ્વારા સબમરીન, જહાજ, એરક્રાફ્ટથી 10 સેકન્ડમાં દુશ્મન પર બે બ્રહ્મોસ મિસાઈલ છોડી શકાય છે. આ સિવાય ભારત ફિલિપાઈન્સને મિસાઈલ ચલાવવાની ટ્રેનિંગ પણ આપશે.
સંરક્ષણ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર ભારતે કેટલાક દેશોમાં ડોર્નિયર-228 એરક્રાફ્ટ, 155 એમએમ એડવાન્સ ટોવ્ડ આર્ટિલરી ગન, આકાશ મિસાઈલ સિસ્ટમ, રડાર, સિમ્યુલેટર, ખાણથી સુરક્ષિત વાહનો, આર્મર્ડ વાહનો, પિનાકા રોકેટ, થર્મલ ઈમેજરની નિકાસ કરી છે.
બ્રહ્મોસ પર એક નજર
- બ્રહ્મોસ એક સુપરસોનિક ક્રૂઝ મિસાઈલ છે, જેને સબમરીન, જહાજ, વિમાન અથવા જમીન પરથી ગમે ત્યાંથી લોન્ચ કરી શકાય છે. બ્રહ્મોસ મિસાઈલનું નામ ભારતની બ્રહ્મપુત્રા અને રશિયાની મોસ્કવા નદીઓના નામને જોડીને બનાવવામાં આવ્યું છે.
- બ્રહ્મોસ રશિયાની પી-800 ઓકિન્સ ક્રૂઝ મિસાઈલ ટેક્નોલોજી પર આધારિત છે. આ મિસાઈલ ભારતીય સેના, આર્મી, નેવી અને એરફોર્સની ત્રણેય પાંખોને સોંપવામાં આવી છે.
- બ્રહ્મોસ મિસાઈલના અનેક વર્ઝન અસ્તિત્વમાં છે. બ્રહ્મોસના લેન્ડ-લોન્ચ, શિપ-લોન્ચ, સબમરીન-લોન્ચ એર-લોન્ચ વર્ઝનનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું છે.
- જ્યારે જમીન અથવા સમુદ્રમાંથી ગોળીબાર કરવામાં આવે છે, ત્યારે બ્રહ્મોસ મેક 2 (2500 કિમી/કલાક)ની ઝડપે 290 કિલોમીટરની રેન્જમાં તેના લક્ષ્યને નષ્ટ કરી શકે છે.
- બ્રહ્મોસ મિસાઈલને પાણીની અંદર 40-50 મીટરની ઉંડાઈથી સબમરીનથી લોન્ચ કરી શકાય છે. સબમરીનમાંથી બ્રહ્મોસ મિસાઈલ છોડવાનું પરીક્ષણ 2013માં કરવામાં આવ્યું હતું.
ફિલિપાઈન્સે બ્રહ્મોસ મિસાઈલ કેમ ખરીદી?
દક્ષિણ ચીન સાગરમાં તાજેતરમાં ફિલિપાઈન્સની ચીન સાથે ઘણી અથડામણ થઈ છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર ફિલિપાઈન્સ આ મિસાઈલોને દક્ષિણ ચીન સાગર પર તૈનાત કરશે. આનાથી સમુદ્રમાં ફિલિપાઈન્સની શક્તિ વધશે અને સમુદ્રમાં ચીનના વધતા પ્રભાવને પણ રોકી શકાશે.
ડીલથી ભારતને ફાયદો થશે
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, ફિલિપાઈન્સ સાથે કરવામાં આવેલી આ ડીલથી દેશને ડિફેન્સ સેક્ટરમાં નિકાસકાર બનાવવામાં અને આત્મનિર્ભર ભારતને પ્રોત્સાહન આપવામાં મદદ મળશે. આ સોદો લશ્કરી ઉદ્યોગનું મનોબળ પણ વધારશે અને ભારતને દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયામાં વિશ્વસનીય નિકાસકાર તરીકે પણ જોવામાં આવશે.
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર આ ડીલથી ભારત-ફિલિપાઈન્સ સંબંધો મજબૂત થશે. ચીનને બંને દેશો વચ્ચે એકતાનો સંદેશ મળશે. આનાથી દક્ષિણ ચીન સાગરમાં ચીનના વધતા પ્રભાવને રોકવામાં મદદ મળશે.
આર્જેન્ટિના-વિયેતનામમાં પણ બ્રહ્મોસ મિસાઈલની માગ
બ્રહ્મોસ એરોસ્પેસના ડાયરેક્ટર જનરલ અતુલ દિનાકર રાણેએ જૂન 2023માં કહ્યું હતું – આર્જેન્ટિના, વિયેતનામ સહિત 12 દેશોએ બ્રહ્મોસ મિસાઈલ સિસ્ટમ ખરીદવામાં રસ દાખવ્યો છે. બહારના દેશોમાંથી બ્રહ્મોસની માગ દર્શાવે છે કે આ મિસાઈલ સિસ્ટમ ઘણી ભરોસાપાત્ર છે.